Vấn đề phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng ở biển Đông và các đảo, quần đảo

[Bút Nghiên]

Vấn đề phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng ở biển Đông và các đảo, quần đảo​

I/Vùng biển và thềm lục địa của nước ta giàu tài nguyên:

1/Nước ta có vùng biển rộng lớn:

- Diện tích trên 1 triệu km2

- Bao gồm nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng chủ quyền kinh tế biển, vùng thềm lục địa.

2/Phát triển tổng hợp kinh tế biển:

-Nguồn lợi SV: biển nước ta có độ sâu trung bình, ấm quanh năm, độ muối trung bình 30-330/00. SV biển rất phong phú, nhiều loài có giá trị kinh tế cao: cá, tôm, mực, cua, đồi mồi, bào ngư…trên các đảo ven bờ NTB có nhiều chim yến.

-Tài nguyên khoáng sản:

+Dọc bờ biển là các cánh đồng muối, cung cấp khoảng 900.000 tấn hàng năm.

+Titan có giá trị xuất khẩu, cát trắng làm thuỷ tinh…

+Vùng thềm lục địa có trữ lượng dầu, khí lớn.

-Có nhiều vũng vịnh thuận lợi xây dựng các cảng nước sâu, tạo điều kiện phát triển GTVT biển.

-Phát triển du lịch biển-đảo thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước.

II/Các đảo và quần đảo có ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế và bảo vệ an ninh vùng biển:

1/Đảo và quần đảo:

-Có hơn 4.000 đảo lớn, nhỏ. Trong đó đảo lớn nhất là Phú Quốc.

-Quần đảo: Hoàng Sa, Trường Sa, Côn Sơn, Thổ Chu, Nam Du.
+Đây là hệ thống tiền tiêu bảo vệ đất liền.

+Là căn cứ để tiến ra biển và đại dương nhằm khai thác có hiệu quả nguồn lợi vùng biển.

2/Các huyện đảo ở nước ta:

-Vân Đồn và Cô Tô (Quảng Ninh)

-Cát Hải và Bạch Long Vĩ (HP)

-Cồn Cỏ (Quảng Trị)

-Hoàng Sa (Đà Nẵng)

-Lý Sơn (Quảng Ngãi)

-Trường Sa (Khánh Hòa)

-Phú Quý (Bình Thuận)

-Côn Đảo (BRVT)

-Kiên Hải và Phú Quốc (Kiên Giang)

III/Khai thác tổng hợp các tài nguyên vùng biển và hải đảo:

1/Tại sao phải khai thác tổng hợp:

-Hoạt động KT biển rất đa dạng và phong phú, giữa các ngành KT biển có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Chỉ trong khai thác tổng hợp thì mới mang lại hiệu quả KT cao.

-Môi trường biển không thể chia cắt được, vì vậy khi một vùng biển bị ô nhiễm sẽ gây thiệt hại rất lớn.

-Môi trường đảo rất nhạy cảm trước tác động của con người, nếu khai thác mà không chú ý bảo vệ môi trường có thể biến thành hoang đảo.

2/Khai thác tài nguyên SV biển và hải đảo:

Thuỷ sản: cần tránh khai thác quá mức, đẩy mạnh đánh bắt xa bờ

3/Khai thác tài nguyên khoáng sản:

-Phát triển nghề làm muối, nhất là ở Duyên hải NTB.

-Đẩy mạnh thăm dò và khai thác dầu, khí trên vùng thềm lục địa ->phát triển CN hóa dầu, sx nhiệt điện, phân bón…

-Bảo vệ môi trường trong quá trình thăm dò, khai thác, vận chuyển và chế biến.

4/Phát triển du lịch biển:

Các trung tâm du lịch biển đã được nâng cấp và đưa vào khai thác như: Khu du lịch Hạ Long-Cát Bà-Đồ Sơn; Nha Trang; Vũng Tàu…

5/GTVT biển:

-Hàng loạt hải cảng được cải tạo, nâng cấp: cụm cảng SG, HP, Quảng Ninh….

-Một số cảng nước sâu được xây dựng: Cái Lân, Nghi Sơn, Dung Quất, Vũng Tàu…

IV/Tăng cường hợp tác với các nước láng giềng trong giải quyết các vấn đề về biển và thềm lục địa:

B.Đông là biển chung giữa VN và nhiều nước->cần tăng cường đối thoại, hợp tác giữa VN và các nước, nhằm tạo sự ổn định và bảo vệ lợi ích chính đáng của nước ta.

-Mỗi công dân có bổn phận bảo vệ vùng biển và hải đảo.

(Sưu tầm)

 

[Chị Lan]

VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, AN NINH QUỐC PHÒNG Ở BIỂN ĐÔNG VÀ CÁC ĐẢO, QUẦN ĐẢO​

KIẾN THỨC CƠ BẢN

1. Vùng biển và thềm lục địa của nước ta giàu tài nguyên

- Vùng biển: nước ta có vùng biển rộng lớn trên 1 triệu ha, gồm vùng nội thuỷ, lãnh hải, tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và vùng thềm lục địa.

Nội thuỷ là vùng nước tiếp giáp với đất liền (phía trong đường cơ sở), vùng này được xem như lãnh thổ phần đất liền

Lãnh hải là vùng biển chủ quyền quốc gia, có chiều rộng là 12 hải lí, song song cách đều đường cơ sở về phía Biển và đường phân định các vịnh với các nước hữu quan.

Vùng tiếp giáp lãnh hải là vùng biển qui định nhằm đảm bảo cho việc thực hiện chủ quyền của nước ven biển, cũng được qui định là 12 hải lí. Việt Nam có quyền thực hiện các biện pháp bảo vệ an ninh quốc phòng, kiểm soát thuế quan, các qui định về y tế, môi trường, nhập cư…

Vùng đặc quyền kinh tế là vùng tiếp liền với lãnh hải và hợp với lãnh hải thành một vùng biển rộng 200 hải lí tính từ mép ngoài đường cơ sở. Việt Nam có quyền lợi hoàn toàn về kinh tế, nhưng vẫn để các nước khác được đặt ống dẫn dầu, cáp quang và tàu thuyền, máy bay tự do hoạt động theo Công ước quốc tế qui định
Thềm lục địa là phần ngầm dưới nước biển và phần đất dưới đáy biển thuộc phần lục địa kéo dài mở rộng ra ngoài lãnh hải cho đến bờ ngoài của rìa lục địa. Việt Nam có chủ quyền hoàn toàn về thăm dò, khai thác, bảo vệ và quản lí các tài nguyên thiên nhiên ở thềm lục địa của Việt Nam

Nước ta có điều kiện phát triển tổng hợp kinh tế biển

Tài nguyên sinh vật: Biển nước ta có độ sâu trung bình (vịnh Bắc Bộ và vịnh Thái lan là các vùng biển nông); biển nước ta nóng ấm quanh năm, nhiều ánh sảng, giàu ôxi, độ muối trung bình 30 – 33%, rất đa dạng về thành phần loài, có nhiều đặc sản quý. Trên các đảo đá ven bờ ở Nam Trung Bộ có nhiều chim yến - một mặt hàng xuất khẩu có giá trị cao

Tài nguyên khoáng sản: dầu khí tự nhiên trong các bể trầm tích (sông Hồng, Trung Bộ, Cửu Long, Nam Côn Sơn, Thổ Chu – Mã Lai); Muối biển ( nguồn tài nguyên vô tận; Cát trắng (Quảng Ninh, Cam Ranh) để sản xuất thuỷ tinh cao cấp; Một số sa khoáng như ôxit titan có giá trị xuất khẩu .

Các điều kiện phát triển: Giao thông vận tải biển (ven biển có nhiều vũng, vịnh sâu kín gió, nhiều cửa sông thuận lợi cho xây dựng các hải cảng) ; Gần tuyến đường biển quốc tế ; Du lịch biển - đảo (có nhiều bãi tắm, phong cảnh đẹp); Khí hậu vùng biển nóng quanh năm lợi cho du lịch, nghỉ dưỡng.

Những khó khăn cần khắc phục đó là sự phức tạp của thiên nhiên ở Biển Đông đòi hỏi phải có vốn đầu tư lớn, công nghệ hiện đại.

2. Các đảo và quần đảo có ý nghĩa chiến lược trong phát triển kinh tế và bảo vệ an ninh vùng biển

Thuộc vùng biển nước ta có trên 3000 đảo lớn nhỏ, có những đảo đông dân (Cái Bầu, Cát Bà, Lí Sơn, Phú Quý, Phú Quốc) ; có những đảo cụm lại thành quần đảo (Hoàng Sa, Trường Sa, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Bà) ; các huyện đảo đông dân : Vân Đồn, Cô Tô (Quảng Ninh), Cát Hải, Bạch Long Vĩ (Hải Phòng), Cồn Cỏ (Quảng Trị), Lí Sơn (Quảng Ngãi), Phú Quý (Bình Thuận), Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tầu), Kiên Hải, Phú Quốc (Kiên Giang)...

Các đảo - quần đảo tạo thành hệ thống tiền tiêu bảo vệ đất liền, là nơi cư ngụ của các tàu thuyền đánh bắt hải sản xa bờ dài ngày. Việc khẳng định chủ quyền của nước ta đối với các đảo và quần đảo có ý nghĩa là cơ sở để khẳng định chủ quyền của nước ta đối với vùng thềm lục địa quanh đảo

Các huyện đảo của nước ta, tính đến năm 2006:

Vân Đồn và Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh)
Cát Hải và Bạch Long Vĩ (thành phố Hải Phòng)
Cồn Cỏ (tỉnh Quảng Trị)
Hoàng Sa (thành phố Đà Nẵng)
Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi)
Trường Sa (tỉnh Khánh Hoà)
Phú Quí (tỉnh Bình Thuận)
Côn Đảo (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu)
Kiên Hải và Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang)

3. Vấn đề khai thác tổng hợp và sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên biển - đảo

a) Phải đặt vấn đề khai thác tổng hợp

Hoạt động kinh tế biển rất đa dạng : Khai thác - nuôi trồng - chế biển thủy hải sản, khai thác - chế luyện khoáng sản, giao thông vận tải, du lịch biển...

Môi trường vùng biển không thể chia cắt được (nếu một vùng bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng trên diện rộng).
Môi trường đảo có sự biệt lập nhất định khác với đất liền do diện tích nhỏ, rất nhạy cảm trước tác động của con người (ví dụ, nếu rừng bị tàn phá có thể mất đi vĩnh viễn nguồn nước ngọt, biến đảo thành nơi con người không thể cư trú được).

b) Khai thác hợp lí tài nguyên sinh vật biển - đảo

Cần phải khai thác song song với bảo vệ và phát triển nguồn lợi.

Đẩy mạnh đánh bắt xa bờ.

Ngăn chặn việc đánh bắt làm tổn hại đến nguồn lợi, khai thác hợp lí nguồn lợi tổ chim yến trên các đảo đá.
Ngăn chặn tàu thuyền nước ngoài vi phạm vùng biển để đánh bắt hải sản.

c) Khai thác tài nguyên khoáng sản

Đẩy mạnh việc thăm dò, khai thác dầu khí trên vùng thềm lục địa, xây dựng các cơ sở lọc - hoá dầu ở dọc duyên hải, xây dựng tổ hợp khí - điện - đạm ở Phú Mỹ và một số nơi khác… Vấn đề đặt ra, là phải hết sức tránh để xảy ra sự cố môi trường trong thăm dò, khai thác, vận chuyền và chế biến dầu khí.

Đẩy mạnh việc khai thác muối và các tài nguyên khoáng sản khác.

d) Phát triển du lịch biển - đảo

Tận dụng các bãi biển đẹp ở ven bờ để khai thác cho hoạt động du lịch, cải tạo, nâng cấp, xây dựng mới các trung tâm du lịch biển, đầu tư cơ sở vật chất - kĩ thuật phục vụ cho ngành du lịch (đặc biệt là các khu du lịch Hạ Long – Cát Bà - Đồ Sơn (ở Quảng Ninh và Hải Phòng), Nha Trang (Khánh Hoà), Vũng Tàu (Bà Rịa – Vũng Tàu)…

Có kế hoạch bảo vệ các vùng cảnh quan ven biển.

e) Phát triển giao thông vận tải biển

Để tạo thế mở của cho các tỉnh duyên hải và cho nền kinh tế cả nước, trước hết cần tập trung cải tạo, nâng cấp các cụm cảng: Sài Gòn, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng. Đầu tư xây dựng các cảng nước sâu như cảng: Cái Lân (Quảng Ninh), Nghi Sơn (Thanh Hoá), Vũng Áng (Hà Tĩnh), Dung Quất (Quảng Ngãi), Vũng Tàu (Bà Rịa – Vũng tàu)… Ngoài ra, sẽ xây dựng hàng loạt các cảng nhỏ ở các tỉnh ven biển.

Phát triển đường hàng hải nối đảo với đất liền, xây dựng các cầu cảng, các trạm thông tin viễn thông trên các đảo - quần đảo.

4. Tăng cường hợp tác với các nước trong việc giải quyết các vấn đề Biển Đông và thềm lục địa

Biển Đông là biển chung giữa Việt Nam với nhiều nước láng giềng. Vì vậy, hợp tác là nhân tố tạo ra sự phát triển ổn định trong khu vực, bảo vệ lợi ích của mỗi quốc gia, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ.

Nước ta có 2 vùng nước lịch sử (Vịnh Bắc Bộ và Vịnh Thái Lan) cần đàm phán với các nước liên quan: Tại vùng Vịnh Bắc Bộ, Việt Nam và Trung Quốc đã kí Hiệp định về việc phân định lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa; Hiệp định hợp tác nghề cá đã mở ra một giai đoạn mới trong việc hợp tác, quản lí, bảo vệ, khai thác và sử dụng có hiệu quả vịnh Bắc Bộ. Tại Vịnh Thái Lan và những vấn đề liên quan đến Biển Đông, các đảo - quần đảo là một vấn đề lớn đòi hỏi sự nỗ lực của Việt Nam và các nước liên quan .

(Theo Nguyễn Hoà, ĐH Đà Nẵng)