VÀI CẢM NHẬN VỀ LỊCH SỰ
1. Từ một tỉnh giáp ranh, tôi vẫn thường lên xuống thành phố Hồ Chí Minh bằng tuyến xe buýt đường dài. Trên xe, tôi nhận thấy việc nhường chỗ ngồi cho người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai là một việc làm rất “vô lý” hoặc lấy làm “khó khăn” đối với một số thanh niên hiện nay. Có em cự cãi khi nhân viên xe buýt yêu cầu nhường ghế hoặc có em vội vàng đưa ra giấy tờ, cố chứng minh đang trên đường về Sài Gòn chữa bệnh. Tôi nghĩ, qua một vài lần sử dụng phương tiện đi lại công cộng, được nhìn thấy một số em gái hoặc một vài người ở tuổi trung niên tình nguyện nhường ghế, ắt hẳn dần dần các em sẽ hiểu ra.
2. Thường xuyên lui tới bưu điện vào các buổi sáng thứ bảy hoặc chủ nhật, có một lần tôi thật sự bất bình khi chứng kiến cô nhân viên luôn miệng la mắng, càu nhàu các em gái đi nghĩa vụ quân sự. Ngày nghỉ, các em thường tới cùng lúc. Nào là mua tem, đánh điện, gửi tiền, gửi ảnh về nhà. Có em liên tục kê khai sai trên mẫu... Dù thế nào thì mọi người tới giao dịch đều trả đầy đủ khoản phí cho dịch vụ người ấy cần, vậy phải được đối xử tốt và lịch sự!
3. Năm học lớp 12, con gái tôi than phiền một bạn trai cùng lớp liên tục gọi điện đến nhà nói chuyện vẩn vơ, ảnh hưởng đến thời gian học tập. Cháu ngỏ ý xin ba mẹ đăng ký dịch vụ hiển thị số cho chiếc điện thoại bàn của gia đình. Thế là sau đó, mỗi khi số của người bạn ấy gọi tới, cả nhà lờ đi. Cứ đinh ninh không người nghe, người gọi sẽ chán. Nào ngờ anh chàng đổi “phương án hoạt động”, nhờ dịch vụ bưu điện gửi bài hát đến tặng con gái tôi. Mỗi lần nghe cô nhân viên trực thông báo có bài hát được tặng, con tôi lễ phép cám ơn và nhẹ nhàng cúp máy khi tiếng nhạc vừa trỗi lên. Có lần, vừa đặt điện thoại xuống, chuông lại reo. Con tôi cầm máy lên: “Alô!...”. Bên kia đầu dây, là giọng nói bức xúc của cô nhân viên bưu điện quá nhiệt tình: “Sao em bất lịch sự vậy? Người ta tặng bài hát mà không lần nào chịu nghe!”. Đang đứng gần đó, tôi nghe tiếng con gái nghẹn ngào: “Dạ... em phải học thi...”.
Đại từ điển tiếng Việt ghi: Lịch sự là có cách tiếp xúc, xã giao phù hợp với phép tắc mà xã hội thừa nhận. Tuy nhiên, đôi khi tình cảm, tâm trạng, công việc hoặc hoàn cảnh sống hiện thời làm ta hoặc một người khác không thực hiện được một trong những phép lịch sự cần thiết nhất.
ST
