Trường ca " KHÚC HÁT NGƯỜI ANH HÙNG " - Trần Đăng Khoa

[mrgiaosu]

CÂY ĐA LÀNG
( trích )
phần 1​

Cánh liếp khép hờ ​

Bà Chanh hãm đèn hạt đỗ ​

Những đám cháy ​

Tắt dần ngoài cửa sổ ​

Tiếng khóc chỉ còn ​

Tức tưởi ​

Ở nhà bên ​

Làng xóm bỗng lặng yên ​

Lặng yên đến không thể nào chịu nổi​

Không gian nén những gì dữ dội ​

Bà không hiểu sao ​

Bưởi vẫn chưa về ​

Lá khô sột soạt ngõ tre ​

Tiếng ếch ao bèo thủng thẳng​

Tiếng khóc chìm dần trong im lặng ​

Lại thỉnh thoảng nấc lên ​

Nghẹn ngào ...​

Sự im lặng hát rằng​

Lặng im của một nhát dao ​

Chém vào đá , giữa trời cao đất dày​

Hỡi ai nát với cỏ cây ​

Hồn kêu thành gió những ngày bão giông !!!​

Các bạn đón đọc phần 2 nhé ​

 

[mrgiaosu]

Trường ca " KHÚC HÁT NGƯỜI ANH HÙNG " -Trần Đăng Khoa

CÂY ĐA LÀNG


( trích )


Cánh liếp khép hờ

Bà Chanh hãm đèn hạt đỗ

Những đám cháy

Tắt dần ngoài cửa sổ

Tiếng khóc chỉ còn

Tức tưởi

Ở nhà bên

Làng xóm bỗng lặng yên

Lặng yên đến không thể nào chịu nổi

Không gian nén những gì dữ dội

Bà không hiểu sao



Bưởi vẫn chưa về

Lá khô sột soạt ngõ tre

Tiếng ếch ao bèo thủng thẳng

Tiếng khóc chìm dần trong im lặng

Lại thỉnh thoảng nấc lên

Nghẹn ngào ...



Sự im lặng hát rằng

Lặng im của một nhát dao

Chém vào đá , giữa trời cao đất dày

Hỡi ai nát với cỏ cây

Hồn kêu thành gió những ngày bão giông !!!





















Cụ đình đẩy cửa

Lừng lững bước vào trong

Ngực phẳng như tảng đá

Rồi ngồi im như gốc cây to

Tay cụ phát ra một cử chỉ mơ hồ

Rồi cụ lắc đầu lặng lẽ

Trông cụ héo như cây đa làng bật rễ

Giọng cụ trầm và sâu :

-Con Bưởi đâu ?

Tôi đến tìm nó hỏi

Ức thế này làm sao chịu nổi ?

Bà Chanh vội đứng lên

Khép kín cánh liếp vào

Bà thoáng thấy cuối trời

Long lanh ngôi sao

Sáng như giọt nước mắt

Những đám cháy sẽ dần dần tắt

Nhưng lửa đang thắp lên

Ngàn vạng ngọn đèn

Đất nước đêm nay

Không ai bình yên



Tiếng khóc lại nấc lên

Tức tưởi

Nhà bên…

Nhà ấy sang nay

Ba người , giặc chặt đầu cắm cọc

Đồn Coóc mắt vằng tia đỏ nọc

Tay quay vù vù can đen

Đội mâu đi bên

Cái tai cụt giấu trong làn khói thuốc

Sau mỗi trận càng

Làng vãn thêm người quen thuộc

Bà thoáng rùng mình…

Tiếng sương rơi rộp… rộp… mái gianh

Gợi dáng cành tre ngả theo chiều gió

Tiếng xa vắng con trùng trong cỏ

Gợi chiều sâu khôn cùng của đêm

Tất cả như bình yên

Tưởng xóm làng ta chưa bao giờ cháy

Tưởng máu bà con chưa bao giờ chảy

Tưởng đời mình chưa bao giờ trải qua

Những đổi thay và những vui buồn

Bằng cả bao đời xưa cộng lại



Tiếng khóc nhà bên

Lại nấc lên

Tức tưởi…

Cụ Đình rung động toàn than

Xòe bàn tay vuông , bạc trắng vết chai sần

Cụ bỗng nói một giọng rất lạ:

-Bà Chanh ơi

Chúng nó thịt người mình nhiều quá!

Rồi lặng im

Cụ lắc đầu :

-Con Bưởi đâu

Tôi muốn tìm nó hỏi

ức thế này làm sao chịu nổi ?



Mái nhà tranh hát rằng :

Có đâu như ở nơi này

Kẻ thù ác quá mức này –chưa thôi

Đau thương quá một kiếp người

Cầm gươm quá chục đời nối nhau…



Tiếng chó vu vơ

Làm đêm them thẳm sâu

Sương xuống se se

Mặt đường cát bụi

Con đom đóm ướt cánh bay

Dạt vào cành ổi

Bỗng lao ra

Rạch một đường ngang đêm

Lửa trong tro

Chốc chốc lại bùng lên

Trong gió thổi

Như một điều muốn nói

Đêm dần khuya cao vòi vọi

Bỗng vút lên

Chót vót

Tiếng gà

Trẻ như thời đất mới sinh ra …

Cô Bưởi lắng nghe tiếng gà rừng rực

Thấy triệu sức người hồi sinh trong

lồng ngực

Và cô đi

Bên đám cháy

Chưa tàn



Lửa hát rằng :

Quê tôi – những cánh rừng hoang

Chính trong cơn bão đại ngàn - tôi sinh

Nuôi tôi trong nếp nhà gianh

ủ là một chấm – thổi thành biển khơi…



Toán giặc chạy xô cả lại

Mặt chúng xám đi . Hớt hải

-Chi đấy ? Bay?

Tên lính cao gầy

Cổ ngẳng như cò chết bão

Dong một cụ già mặt bê bết máu

Nách áo rách toan

Dáng lực lưỡng và điềm nhiên như cây đa làng

Tên lính cổ cò oang oang nói

-Lão già này đã “đánh mìn “ ngày Đội

Ngài ngã vật không biết có sao không ?

Tụi nó cáng ngài về đồn rất đông

Coóc chống can đen đi đến

Cái chân bước nhẹ nhàng , uyển chuyển

Hắn bỗng nhìn thẳng căng vào mắt cụ già

Soi mói , cái nhìn như moi ruột gan ra

Cụ Đình bình thản :

-Lính của quan đồn đã cho tôi lựu đạn

Giết đội Mâu là việc riêng của tôi

Người Việt Nam

Không ai được phản bội giống nòi

Thưa quan , quan hiểu chứ ?

-Tên ông là gì ?

Coóc vẫn lạnh lùng nhưng mắt vằng tia hung dữ

-Có thể gọi tôi

Là Đình ,là Chùa , là Nhà , là Cửa

Tên tôi là : Dân-nước-bị-xâm-lăng

Từ thượng cổ đến nay

Chúng tôi

Không hề biết đầu hàng !

Coóc lệch mép cười thật nham hiểm

-Nhà ông đâu ?

-Ngoài thân tôi , tôi chẳng còn gì sất

Tôi chỉ có hai bàn tay để cày xới đất

Đầu tôi chứa những câu thơ bất khuất

Của Mạc Đĩnh Chi từng đọc bên Tàu



Cụ nói chửa dứt câu

Mắt bỗng thoáng cái gì như là làn bụi

Hai má dần hằn nổi

Những ngón tay dài và thon

Vết những ngón tay tụ lại tím bầm

Hình dạng giống bản đồ nước Pháp

-Ông có giết , tôi cũng không đổi khác !

Giọng cụ Đình kiên nhẫn đến lạ lùng.



Cụ ngẩng nhìn không trung

Mấy tia nắng cuối mùa

Long lanh trong đám mây rách nát

“Mày có giết ,tao cũng không đổi khác “

Cụ nghĩ thầm –

“ thế là chúng bay

Không thể thuốn tới hầm

Mấy anh trinh sát cấp trên và con Bưởi ở

Với tấm bản đồ ngoằn ngoèo đường xanh đỏ

Chiến dịch lớn quân ta sắp mở

Quả lựu đạn mình ném vào mặt Đội Mâu

Xoay ngược quân thù về phía sau

Nếu phải chết ừ thì mình chết

Ngoài vòm trời long lộng kia

Mình chẳng có thứ gì để mà từ biệt “…

Một tứ thơ cảm khái xưa của Mạc Đĩnh Chi

Bỗng làm cụ nôn nao

Ngực cụ gồ lên như song trào .

Tiếng Coóc ngọt ngào

Vô nghĩa và vo ve như tiếng muỗi

-Mày chớ xem , có thể là tên Bưởi

Đã dặn mày

Và mày biết nó còn ẩn nấp quanh đây ?

-Vâng tôi nhớ

Khi các ông dìm dân tộc tôi trong máu lửa

Những Ba Đình , Bãi Sậy ,Hương Khê

Bao lớp người chết đi

Để lại mối thù cho người còn sống

Từ núi cao , sông dài , đồng rộng

Đã mọc lên vô số pháo đài

Từ bàn tay chai sạn cuốc cày

Vụt lớn dậy kho quân lương kho lựu đạn

Ông có thể giết tôi

Nhưng đất nước

Vẫn trường sinh

Ngoài khát vọng mọi quân thù !

Lũ lính đờ ra nhìn mặt cụ giây lâu

Như gặp một cái gì kì lạ

Nhưng Coóc thì hiểu ra tất cả

Rằng :

Hắn phải một mình chống lại một

nhân dân

hắn phải một mình chống lại một dân tộc

Lần đầu tiên

hắn bỗng thấy mình thật là cô độc

Nỗi thất vọng sủi tăm

Chua chua trong óc

Hắn buống thong hai tay và mặt cúi gầm

Một thoáng thôi

Mặt hắn lại hầm hầm …

-Tên Bưởi đâu? –Hắn hỏi

Tiếng xé rách qua kẽ răng chó sói

Hắn lồng như con trâu đực bị đòn đau

Chiếc can đen quay thành khói ngang đầu

Bỗng đột ngột bổ vào mặt cụ

Cụ vuốt mặt, ;long bàn tay thấy đỏ

Giơ hai tay , cháy hai mảnh mặt trời

Nhìn tên đồn tưởng nổ cả con ngươi

Cụ hét như sấm nổi :

-Này Coóc

Mày muốn tìm tên Bưởi

Hãy tìm trong cái bụng đói của tao đây!

Tay cụ giật phanh vạt áo nâu dày

Phơi cái bụng phập phồng phẫn nộ

Rơi xuống dưới chân , cúc áo to, cúc áo nhỏ

Đã khâu bởi đường kim vụng về

Da thịt cụ tỏa ra mùi ở đợ , làm thuê

Tháng hai mưa phùn , tháng mười

sương muối

Mùi bùn ngấu và mùi lúa mới

Mùi trăng non những đêm ngủ sân đình …

Đồn Coóc quay tít can đi quanh

Bỗng dừng lại ,nheo mắt cười độc địa :

-Tao cho nổ trong bụng mày

Quả lựu đạn Mĩ

Khai không ?

Ngực cụ cuộn lên đỏ bong màu đồng

Rồi cụ đứng lặng im như hóa đá

Chỉ một chút mơ hồ

Thoảng rung trong gò má

Trong đồi mắt nức chân chim…

Nhà bên bỗng bật lên

Tiếng khóc nấc như cành khô gãy

Coóc sai lính sục tìm ai vừa khóc đây

Lôi chém ngay ,cắm cọc bêu đầu .

-Tên Bưởi đâu ?

Chỉ ba phút nữa

Bụng mày tao sẽ mổ

Và nhét vào trong quả lựu đạn Hoa Kì

Một phút

Hai phút

Trôi đi …

Thời gian rỏ tưng giọt máu !

Cụ bỗng kêu to :

-Xóm làng ơi

Ai có nghe thì nhắn hộ tôi

Tôi còn nợ bà Tròn lưng thúng thóc

Nợ ông Ba Yên hai chục bạc

Còn bác Xoan tôi hứa lợp giúp mái nhà

Bây giờ tôi đi xa

Cho tôi xin những gì tôi còn nợ …



Nắng hát rằng :

Gớm cho lựu đạn Hoa Kỳ

Nổ trong bụng cụ còn gì là thân

Tâm hồn của một người dân

Đã thành ánh sáng trong ngần hôm nay !!!


phù cuối cùng cũng xong , [you] đọc và cùng cảm nhận với mr nhé
​

 

[voivang94]

bài thơ rất xúc động . mặc dù ngôn từ rất đơn giản nhưng lại in sâu trong lòng người đọc . mình có cảm giác rất dữ dội khi đọc, tim mình như trĩu nặng xuống vậy . nhưng đay là thơ trần đăng khoa sao ? không giống với phong cách viết của ông lắm

 

[tran tu anh]

cam on vi da gui cho minh, bai tho nay rat xuc đong

 

[mrgiaosu]

bài thơ này chỉ là 1 đoạn trích thôi !! hic mr chưa mua được cả bài .

 

[quangtrungnhc]

cam on ban da gui ban truong ca. toi doc xong ma trong long dc goi lai mot thoi dau kho, bi thuong cua dan toc. khong chung ta da chien thạng nhan dan ta, dan toc ta da chieen thạng du ke thu co tan bao den muc nao. cụ dinh nga xuoâng trong chien thang. ten cooc het, cuoi trong that bai co don....

 

[cobengoc]

Bài thơ rất hay, nó dường như đã nói được hoàn cảnh đất nước ta lúc bấy giờ.
Theo mình thấy, bài thơ được viết theo thể thơ tự do, ngắn gọn và súc tích.
Bài thơ đã nói lên được sự tàn bạo của kẻ thù, coi mạng người như cỏ rác " Lôi chém ngay, cắm cọc bêu đầu." Thật độc ác!
Và đặc biệt, mình rất vui và tự hào vì Ông Cụ trong bài thơ là người Việt Nam mình, dù đứng trước cái chết nhưng ông vẫn không khuất phục trước cường quyền, vẫn hiên ngang như một " vị tướng".
Hì, trình độ thơ văn của mình không cao lắm, mình chỉ cảm nhận được như vậy thôi.

 

[tanhoihb]

Cảm ơn món quà của bạn. Mong bạn tiếp tục gửi lên nhiều bài hay.

 

[promise_s2_ds]

nghe bài này lạ nhỉ

 

[pipipoca]

bài này hay thật dấy mình rất thích

 

[nguyenquyen]

vâng. tôi chỉ biết gói vào 2 chữ "cảm nhận'. Đó cũng là cảm xúc trào dâng, nó la những hình ảnh tái hiện, những gì mà ta thấy gần gũi và thân thuộc biết bao. Quê hương! Cái khoảnh khắc lặng im của mỗi người, sâu lắng, chứa đựng biết bao tâm sự để rồi trải lỏng vào thơ. Với tôi, sống là cảm xúc. đó ko faỉ là cảm xúc thuần túy mà là "1 chuỗi". hạnh phúc cũng từ cảm xúc, đau khổ cũng thế... và còn biết bao nhiêu điều ma ta cần tâm sự dẫu chỉ mong có 1 người thấu hiểu cõi lòng ta, cùng ta bàn luận thế sự, thế nên thơ la để mổi người ở mỗi hoàn cảnh khác nhau bình luận và với cảm xúc riêng của chính bản thân người đó.

 

[nguyenquyen]

tôi đang say với chính mình, dường như thế không phù hợp với cuộc sống hiện tại, nhộn nhịp,tấp nập. nhưng tôi muốn có những "khoảng lặng" như thế bởi tôi biết rằng bao nhiêu tiền bạc cũng chỉ là phương tiện cho mục đích cuối cùng( mặc dù thiếu tiền thì khó sống)...Cuối cùng thì mỗi người có những bước ngoặt, những cảm xúc đan xen theo đó và nhiều khi quên mất sống là cảm nhận.oh, đó chỉ là cảm xúc của riêng cá nhân tôi mà thôi.

 

[chikenny]

rất hay và cảm động.cám ơn bạn đã post lên

 

[nguyenquyen]

Khoảng lặng

Thế đấy! lại im lặng nữa rồiMắt buồn sâu thẳm ngắm đời trôiLang thang ký ức ngày xưa ấy!Bỗng thấy bâng khuâng phút lặng ngồi.Cảnh vật quanh ta dường không đổiQuan sát kỹ rồi mới lạ thayGiống ai đó tưởng chừng nông nổiMà chốc sâu xa tiếp nối ngàyĐời vẫn tấp nập, vẫn bon chenLòng người như thể cũng nhỏ nhenCó chăng hoàn cảnh làm rộng lượngLại hóa ra rạch ròi trắng đen.Đời là thế mỗi người cảm nhậnThân xác này rồi cũng theo mâyDanh, lợi, sắc, tham, si , sầu, hậnCũng chỉ là khoảnh khắc không đầy!Vậy cái gì trói buộc ta giữa đời naỳ!

 

[nguyenquyen]

uả. thơ mà sao lại thành 1 chuỗi văn bản vậy?