Tình hình Chính Trị của Nhật Bản từ 1945 đến 1973
* Giai đoạn 1945 - 1952:
- Bộ Chỉ huy tối cao lực lượng Đồng minh (SCAP) đã thi hành một số biện pháp để loại bỏ chủ nghĩa quân phiệt và bộ máy chiến tranh của Nhật Bản:
+ Quân đội và toàn bộ nghành công nghiệp quân sự bị Nhật giải thể.
+ Tòa án quân sự Viễn Đông được lập ra để xét xử tội phạm chiến tranh Nhật Bản (kết án 7 tên tử hình, 16 tên tù chung thân).
+ Các đảng phái quân phiệt bị giải tán, khoảng 290.000 người liên quan đến chế độ quân phiệt trước đây bị loại khỏi bộ máy nhà nước.
- Hiến pháp cũ (1889) của Nhật bị bãi bỏ, thay vào đó là Hiến pháp mới có hiệu lực từ ngày 3 - 5 - 1947:
+ Về thể chế, Nhật Bản là nước quân chủ lập hiến nhưng thực tế là theo chế độ đại nghị tư sản dựa trên ba nguyên tắc cơ bản là chủ quyền của toàn dân, vai trò tượng trưng của thiên hoàng và hòa bình, tôn trọng những quyền cơ bản của con người.
+ Thiên hoàng vẫn tồn tại nhưng không có quyền lực đối với nhà nước. Nghị viện gồm hai viện (Thượng viện và Hạ viện) do nhân dân bầu ra là cơ quan quyền lực tối cao giữ quyền lập pháp; chính phủ do thủ tướng đứng đầu giữ quyền hành pháp. Hiến pháp xác định các quyền và nghĩa vụ cơ bản của người dân.
- Nhật Bản cam kết từ bỏ việc tiến hành chiến tranh, không dùng hoặc đe dọa sử dụng vũ khí trong quan hệ quốc tế, không duy trì quân đội thường trực và không đưa các lực lượng vũ trang ra ngoài nước.
* Giai đoạn 1952 - 1973:
- Từ 1955 trở đi, Đảng Dân chủ Tự do (LDP) liên tục cầm quyền ở Nhật Bản (cho đến năm 1993).
- Đáng chú ý là dưới thời Thủ tướng I-kê-đa Ha-ya-tô (1960 - 1964), Nhật Bản chủ trương xây dựng một Nhà nước phúc lợi chung và đưa ra kế hoạch tăng thu nhập quốc dân lên gấp đôi trong vòng 10 năm (1960 - 1970). Chính trong thời gian này, kinh tế Nhật Bản đã có sự phát triển thần kì.
ST
