THƠ CỦA NGƯỜI THI SĨ
Nguyễn Biểu ( 1413) người làng Bình Hồ, huyện Chi La, tỉnh Nghệ An ( nay là xã Yên Hồ, huyện La Sơn, tỉnh Hà Tĩnh) đỗ Thái học sinh cuối đời Trần, làm đến Tiền thị Ngự sử, là một ông quan rất cương trực.
Hồi đó, nhân việc Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần, nhà Minh mượn cớ khôi phục nhà Trần, sai tướng Trương Phụ mang quân sang xâm chiếm nước ta. Khi bắt được cha con họ Hồ rồi, quân Nguyên chia nước ta làm thành quận huyện và đặt dưới quyền cai trị của chúng. Vào năm 1413 Trương Phụ kéo quân vào đóng ở Nghệ An, vua Trùng Quang thế yếu lánh ở Hóa châu đành phải chọn người tạm đi cầu hòa với Trương Phụ để định kế chống cự lâu dài.
Bấy giờ Nguyễn Biểu đang giữ chức Tiền thị Ngự sử, mặc dù biết quân Minh trước đây đã từng giết sứ ta là Nguyễn Nhật Tư và Lê Ngân, nhưng Nguyễn Biểu vẫn khẳng khái nhận lấy sứ mệnh nặng nề và nguy hiểm ấy.
Tới Nghệ An gặp Phụ, Phụ đòi vái lạy nhưng Biểu vẫn không chịu khuất mà vẫn đứng hiênn ngang. Trước những câu hỏi ngạo mạn của Phụ, ông đều trả lời hùng hồn, đanh thép nên Phụ tức lắm.
Rồi để thử gan. Phụ cho dọn tiệc đầu người làm giả bằng bột, mời Biểu ăn. Nhìn chiếc đầu lâu nổi lềnh bềnh trong bát canh, Biểu tưởng là thật, song vẫn không nao núng, cầm đũa khều hai con mắt chấm dấm ăn ngon lành. Đoạn lại rung đùi ngâm một bài thơ rằng:
Ngọc diện trân tu đã đủ mùi
Gia hào thêm có cỗ đầu người
Nem công chả phượng còn thua béo
Thịt gụ gan lân hẳn kém tươi
Cá lội lộc minh so cùng một
Vật bày thỏ thủ bội hơn mười
Kia kìa ngon ngọt tày vai lợn
Tráng sĩ như Phàn tiếng để đời.
Trương Phụ nghe thơ rất phục khí phách của Biểu, nhưng hắn sợ để ông về thì nguy hiểm, bèn cho quân trói vào cột cầu sông Lam, để cho nước thủy triều dâng lên dìm ông chết.
Theo NXBLĐ.