Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com - Định hướng Forum Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN
Kết nối: VNK X - VNK groups | Nhà Tài Trợ: BhnongFood X - Bhnong groups - Đặt mua Bánh Bhnong

Trả lời chủ đề

Nội dung: <blockquote data-quote="vanchuong83" data-source="post: 145952" data-attributes="member: 303055"> THƠ CỦA MỘT HẠT BUI ĐẪM TÌNH THƯƠNG THIÊN HÀ (Đọc Bụi Thiên Hà – Thơ Vũ Xuân Hương,  NXB Thanh niên, 2010) Trong một dịp tình cờ tôi được tác giả tặng tập thơ mang cái tên rất  ấn  tựơng, với cái bìa rất gợi Bụi Thiên Hà. Tập thơ 136 trang, 47 bài thơ  mang title riêng, tập hợp những bài thơ được sáng tác trong khoảng thời  gian khá dài – hơn ba chục năm. Có bài từ năm 1984 (Trích ngang), bài  gần nhất ghi năm 2005 (Tháp Bút, Phác thảo những khoảnh khắc). Cùng cái  bìa rất gợi của họa sĩ Nguyễn Chinh, xen vào những bài thơ còn có 08 phụ  bản là những bức ký họa của chính nhà thơ ghi lại dọc đường cuộc  sống... PHẦN 1:  MỘT CỐT CÁCH TÀI HOA  Càng đọc, tôi càng bị  cuốn hút bởi mạch thơ đa chiều với tuyên ngôn thơ cô đúc của tác giả :  “Thơ vắt kiệt tâm can... nào dễ được đôi dòng?”(Đề tặng). Suy nghĩ của  Vũ Xuân Hương về Nàng Thơ rất cơ bản, trong sáng, thánh thiện. Mục đich  viết của anh rõ ràng, có trách nhiệm  “Anh cậy tấc  lòng lành/ Rịt lại  phía đời đau!”. Và anh chỉ là hạt bụi giữa không trung: “Ta như hạt  bụi-thiên hà. Vi trần vi cực, nhưng là cái Riêng!...”. Chỉ bấy nhiêu  cũng rõ bản lỉnh, khí chất của một nhà thơ cốt cách.  Bụi Thiên Hà  là tập thứ  tư của nhà thơ Vũ  Xuân Hương. Bốn mươi  lăm bài thơ là bản nhạc đời   như tiếng ngân vang của  ve sầu mùa hạ chốn quê nhà và âm thanh xa vắng  phủ đầy tuyết trắng   trên  đất Nga một thời anh theo học. Thú thực là  tôi “ngợp” trước chủ đề muôn chiều  với  nội dung phong phú, sâu sắc,  ngổn ngang  nỗi lòng trăn trở... vừa đằm sâu vừa lộ thiên  thấm đẫm tình  đời, tình người ẩn hiện trong từng trang thơ của  anh!  Nói cách khác,  thơ Vũ Xuân Hương là miền ký ức xưa nay không bao giờ quên... Anh muốn  để lại cho đời món quà tinh thần?... Tôi không bàn sâu vào lý luận thơ,  chỉ  nêu  một   kênh  cảm nhận của mình.  Xưa nay, Cuộc đời vốn mênh  mông vô tận và là mảnh đất nuôi giấc mộng cho con người. Vũ Xuân Hương  có giấc mộng của riêng mình. Anh xác định rõ mình là hạt bụi trong Thiên  Hà; nhưng hạt bụi giữa không gian Á Đông, trên bầu trời Việt Nam. Vì  vậy, thơ anh mang nỗi niềm tâm sự của người Việt Nam. Đó là nỗi nhớ về  quê hương xứ sở, nhất là lúc sống xa quê ...Mảnh vườn xưa là bài thơ đẹp  về nhiều nghĩa, trong tiềm thức, hình  ảnh vườn quê vẫn tụ về:  Những giấc mơ thi thoảng lại hiện vềMảnh vườn xưa bọc xanh nhà bà ngoại Nơi tôi có bao nhiêu là vụng dạiRồi lớn lên dưới bóng những cây chè  Kỷ niệm thời thơ ấu tuôn  về trinh nguyên sóng sánh, dệt nên trang thơ chứa chan cảm xúc. Hình ảnh  mái nhà xưa đầm ấm hạnh phúc - nơi nuôi dưỡng, chắp cánh cho thơ anh  bay bổng cứ lung linh, lung linh trong tâm tưởng… Những câu thơ chân  chất mà dung dị, đẹp lạ lùng:  Tiếng chuông trưa dóng dả dắt thu về...  Âm thanh đan lồng hình  ảnh với ngôn ngữ hội họa ”…dắt thu về”, tạo không gian mở, in dấu miền  quê thanh bình, an lành một thời... Hồi  đó “Tai cháu dỏng cao, lời ông tỉ tách. Bạch Vân thi ngâm vọng giữa  vườn quê”. Anh may mắn lớn lên trong chiếc nôi thơ phú của ông bà. Đó là  hành trang quý giá cho anh vào đời! Sau này,  tác giả viết câu thơ  nghẹn ngào: ”Không thể về quê sớm chiều thăm mộ? Mảnh vườn yêu nay cũng  thuộc về người. Chỉ còn lại trong mơ niềm tiếc nhớ. Nơi bóng vườn mát  rượi tuổi thơ tôi”. Câu thơ làm nao lòng người  đọc! Có điều gì chao  chác  đượm buồn, tiếc nhớ mênh mang Bài  Tháng bảy, cũng là ký ức buồn  nhưng không bi mà đẹp: ”Làn khói trầm tư thư thả. Chiều đưa tiếng sáo  sang đò”. Không gian chiều nhẹ nhàng, thơ mộng, gam màu của bức tranh  đồng quê thật nhẹ mà đẹp lung linh.. Tôi muốn nói đến những  bài thơ của anh trên đất Nga một thời. Từ thiên nhiên cây cỏ, một gốc  bạch dương,  một không gian rừng chiều... và tuyết lạnh... đến con người  Nga chân chất và trí tuệ...đều đi vào thơ anh đẹp như bài thơ ân nghĩa –  nơi thổi vào tâm  hồn  anh làn gió kiến thức nhân loại để anh càng cảm  nhận thêm nhiều điều quý giá. Trên mảnh đất này..  Xin chào Người, cây bạch dương Ngaba chục năm dư lần đâu mới gặp!chạm thân cây là bắt tay bền chặtchoàng hôn lên gương mặt bạn trắng ngần.  Kỷ niệm chồng chất  kỷ   niệm. Anh tâm sự với bạch dương như người bạn. Ngôn ngữ thơ giản dị,  trong sáng:  “Trắng ngần cây quên cả lá rơi nhiều”. Tả cảnh tuyết rơi  khá thú vị:  Một sự bay tơi tảXiên xiên nối đất trờiRắc bột mềm lặng lẽTrắng ngần quanh gốc cây  Tôi đã ngẩn ngơ khi ngắm  tuyết rơi và ghen tỵ sao ông trời không cho nước ta giây phút thần tiên  hạnh phúc đó; và cũng đã đọc nhiều bài thơ tả tuyết rơi đẹp lãng mạn,  đắm say thơ mộng. Ở tập thơ này, Vũ Xuân Hương lại có cái nhìn tinh tế  theo góc cạnh  khác.  Anh thể hiện cảnh tuyết rơi  thật ấn tượng. Ngôn  ngữ thơ anh giàu chất hội họa, giản dị, tạo hình khối thật tài tình.   Một phát hiện độc đáo cách tả, có chút lạnh lùng. Cái lạnh tỏa ra từ  tuyết hay từ nơi xa xăm trong cõi lòng?!  ”Tả tơi về lặng phủ. Chốn cội  nguồn xa xưa...”. Lời thơ nghèn nghẹn, bắt người ta phải suy nghĩ. Giữa  thiên nhiên Nga, anh phác họa những nét  đặc  sắc với cái nhìn mới lạ.  Đứng  trước “Rừng Nga một chiều”, anh có bức tranh vừa cổ điển vừa hiện  đại: “Quặn lòng con suối cạn. / Trắng bờ hoa lặng thầm./   Anh đi.  Chiều. Rừng rậm./  Sẫm một vùng âm âm”. Cảnh rất Nga và rất Vũ Xuân  Hương. Ngôn ngữ thơ cô đúc, đa chiều : “Phết lên trời nét sáng...Lóe sôi  trong tĩnh lặng”.  Đọc những câu tiếp,  ta nhận ra một tâm hồn luôn  trăn trở, suy tư, dằng xé...Trước cảnh rừng chiều xa lạ, “Lòng bỗng thấy  âm u”. Lòng âm u? Nhưng anh bật được câu thơ hiểm hóc. “Những cánh rừng  xa lắc. Những con suối thầm thì. Vô danh mà vẫn hát”! Thiên nhiên vô  tri vô giác, vô danh mà vẫn hát, huống chi là con người? Ý thơ đắc địa  quá! Anh cảm thấy mình nhỏ bé, :  Giữa  rừng, Ta – Chú nhócBật  khóc nhìn ngó nghiêngSau những lùm cây yênCon thú nào rình rập?  Đằng sau câu thơ tả thực  rất dễ thương của tâm trạng “Chú nhóc” là  ẩn ý về cuộc sống, là thực tế  cuộc đời, là bài học bước đầu.... Hai câu thơ kết khẳng định sự trưởng  thành nhưng có gì chưa ổn? Có phải nhà thơ cảm thấy bất lực hay mình đã  lạc bước trên đường đi?  Tập thơ còn nhiều bài hay  với các chủ đề rất  đời thường  mà nội dung ý nghĩa thật sâu sắc đa  chiều của cây bút  tài hoa  trong làng thơ Việt Nam... PHẦN 2:  LẤP LÁNH  KIM CƯƠNG  BỤI THIÊN HÀ, tên tập thơ  ẩn chứa nhiều điều quen mà lạ,  gợi cảm, cuốn hút   người đọc. Vũ Xuân  Hương  uống say tình đời để dệt nên những vần thơ có cánh thấm đượm tính  nhân văn và triết lý cuộc đời:  Bức tượng dựng từ đâu. Khi hạ xuống sẽ về nơi ấy...  Loài người  đã tạo ra các điều luật,  Các cấu trúc,  Cũng có thể sửa nó đi để hoàn thiện chính mình...”   và anh khẳng định:  Chỉ  tình yêu sâu lắng chan hòaSự  hiểu biết anh minh làm ngươi tiến tới (Ý nghĩ từ nước Nga).  Bài “Quan Quan thư cưu”   gửi gắm bao suy tư về  nhân  tình thế thái. Đọc, ngẫm nghĩ, ta thấy  anh  lúc nào cũng hăm hở đi tìm và lý giải điều hợp lý giữa những điều chưa  hợp lý:  Anh đi tìm không thấy tiếng chim câuĐâu dáng nết na, dịu dàng, thủy chung trinh tiết? ....Nơi  đất hiểm tìm vàng còn có thểAnh minh còn lấp lánh chốn u mê  Giữa  bao khát vọng ngỗn  ngang trăn trở về đời, anh suy ngẫm và bộc bạch, có lúc anh bỏ qua vần  điệu, ít chú ý trau chuốt câu thơ mượt mà... Bù lại, anh có trách nhiệm  với đời, thả nhũng câu thơ hướng thiện   an ủi, dộng viên:  Thôi! Hãy tha thứ cho nhauMột thời không đáng lỗi-Thời em quá thiêng liêng mọi góc anh nhìn...Thời anh quỳ dâng hết cả niềm tin!  Ý tứ sâu sắc, đắc địa ,đa  chiều của chữ nghĩa, anh trải lòng với người đọc. Hơi thơ say như nhập  đồng! Dễ gì nhả ra những câu thơ tâm huyết như vậy. Và anh quyết chia  tay sai lầm ấu trĩ một thời thơ dại: anh gọi “Thời anh quỳ dâng hết cả  niềm tin”. Như sự lột xác, Vũ Xuân Hương  kiên quyết:  Thôi hãy nhận nơi đây lời giã biệtLặng câm tay cuốn lại sợi dây lầm,  “Sợi dây lầm” một thời  trói buộc chúng ta? Nay giã biệt, cuốn lại, làm lại... Ngôn ngữ thơ  trong trẻo, đời thường, chao chác, giản dị mà chuyển tải  nội dung  cô  đúc, lớn lao hàm chứa ý nghĩa nhân văn. Chúng ta cũng chỉ là hạt bụi  thiên hà. Anh không né tránh, nhìn thẳng vào đời, vào thực tế cuộc  sống.Thơ phải có trách nhiệm với đời, phải thổi ngọn gió mới vào  tâm  tư, tình cảm người đọc, thơ không  được ru ngủ người đọc. Anh không né  tránh hoặc chỉ rón rén  đi ven bờ thăm dò như nàng thơ ẻo lả,  mà mạnh  mẽ, tự tin...rất bản lĩnh..  Tập thơ còn nhiều bài hay  khác đang chờ bạn  đọc. Mảng thơ tình yêu của Vũ Xuân Hương  chênh chao  nỗi buồn đau hơn hạnh phúc an lành. Ký ức quê hương nghèo khó thấm tình  thương nhớ không nguôi. “Thôi ta vịn vào nỗi đau xứ sở. Nỗi tang thương  nơi cội rễ sinh thành. Ôi đất nước hình cây cau cong vẹo...Ôi đất nước  những cánh đồng chiêm trũng. Những rẻo đồi hiu hắt sắc lau thưa...”.  Niềm đau nỗi buồn cứ điệp hoàn trong nhiều bài thơ như bản nhạc chiều xa  vắng mênh mang... mà đẹp lạ lùng! Tôi thích câu thơ “Đồng thấp thoáng  cánh cò bay bổng. Cọng rạ gầy chép sử dưới bùn hoai...” ôi, cái tâm, cái  nhìn sắc sảo, tinh tế, làm quặn đau lòng người… Lại còn “cọng rạ  gầy,... ngọn cau gầy...”. Sống ở Moskva hoa lệ, anh nhớ và xót đến đắng  lòng về đất mẹ nghèo khó đã trở thành nỗi nhớ, nỗi đau ngự trị trong  tim...Tứ thơ giàu cảm xúc với hình ảnh cụ thể, anh phác họa bức tranh  quê hương  thật ấn tượng! Gam màu tình yêu trong thơ anh là nhũng khát  khao rất đời, rất đàn ông. Chân thành, tha thiết, trong ngần  nhưng bản  nhạc chiều buồn cứ mơ màng, chớm lạnh,  âm u trong trái tim đa cảm của  thi sỹ.... Nhìn gì, nhìn đâu, anh cũng thấy “Ánh trăng thâu lạnh đồng’.  Tác giả có lúc tự trách mình: “Ta chỉ tự trách mình.Chưa chịu quen cơn  rét!’ Lạnh, rét, âm u... từ ngoài trời, từ cuộc đời thấm vào lòng  thi  nhân đến mức, với bạn bè, anh đã thốt lên: “Ôi buồn quá, đời ta như bóng  vượn...”(Khúc hứng gửi bạn bè). Bài “Thơ người bệnh tưởng” là khúc  thánh ca buồn như lời cầu hồn cho  chúng sinh giải tỏa tâm lý:  Tình người bạc bẽo chông gai Trách gì mưa sớm, nắng mai thất thường!      .....Ôi  em có phải hòn mơ đảoTàu  đứt neo rồi đậu cách nào?..  Phần hai tập thơ: TRĂNG TƯỞNG là nỗi niềm tâm sự thánh thiện, bao dung thấm đậm tình đời:  Thôi hãy sống thực lòng, yêu thương hết và  nâng niu tất cảDù  đó là hạt bụi dưới chân ta  Ý thơ đẹp, nhân hậu khiến  người  đọc  suy ngẫm. Tôi đồng tình quan điểm này! đó cũng là truyền  thống  đạo lý xưa nay của con người Việt Nam.  Kết thúc  bản nhạc lòng  là bài thơ anh đặt tên cho cuốn sách: BỤI THIÊN HÀ. Đó cũng là nội dung,  giá trị tập thơ, là lời kết hàm chứa ý nghĩa nhân văn sâu sắc! Trong  tập thơ, còn có vài bài chưa mượt mà, ít trau chốt, ngôn ngữ phóng  khoáng trong gieo vần...(có lúc tự nhiên, mộc mạc trong câu chữ..). Một  số bài như bí ẩn, gai góc, khó hiểu. Dù có vậy, phải công nhận anh đã  “rút ruột” tuôn ra dòng nham thạch từ tâm hồn nóng bỏng, dệt những vần  thơ có lửa. Tác giả đã thành công trong  vận dụng ngôn ngữ dân gian, có  sự tìm  tòi  sáng tạo riêng, rất công phu trong lao động nghệ thuật, góp  phần làm phong phú thêm một số ngôn từ bị bỏ quên. Bụi Thiên Hà là tập  thơ chưa phải toàn bích nhưng đã có ánh kim cương lấp lánh đáng quý,  đáng trân trọng.  TPHCM-Đêm nguyên tiêu Canh Dần 2010  Nguyễn Thị Kim Thanh  1- Bài này đã in   phần 1 trên tạp chí Thế giới mới, sau đó đã được tác giả  - nhà phê bình  văn học NTKT in  toàn bài trong cuốn Thơ và đời (Chút tri âm 2),- NXB  Văn học, 9-2010.  2- Nguyễn Thị Kim  Thanh: Quê ở Huế, Tốt nghiệp khoa Ngữ Văn – ĐHSP Hà Nội, Nguyên là  chuyên viên chỉ đạo môn Văn của sở GD&ĐT TP.HCM, Nguyên UVTV Hội  NC&GD Văn học TP.HCM; Hội viên Hội nhà văn TP HCM. (Sưu tầm) </blockquote>

Tên

Mã xác nhận