Thơ chữ hán của Nguyễn Du

[Huỳnh hữu Đức]

Trong chúng ta, mọi người đều biết Thi hào Nguyễn Du qua Thi Phẩm Truyện Kiều. Tuy nhiên trong thi văn của Ông còn những thi phẩm mà ít người biết đến, đó là các bài thơ chữ Hán. Mình xin giới thiệu chủ đề này và hy vọng các bạn sẽ đóng góp hay sưu tầm thêm những thi phẩm Chữ Hán của Nguyễn Du.
Sau đây HHĐ xin giới thiệu bài thơ rất quen thuộc của Nguyễn Du



Độc Tiểu Thanh ký
Nguyễn Du


讀小青記

西湖花苑盡成墟
獨吊窗前一紙書
脂粉有神憐死後
文章無命累焚餘
古今恨事天難問
風韻奇冤我自居

不知三百餘年後
天下何人泣素如

Tây Hồ hoa uyển tẫn thành khư,
Độc điếu song tiền nhất chỉ thư.
Chi phấn hữu thần liên tử hậu,
Văn chương vô mệnh lụy phần dư.
Cổ kim hận sự thiên nan vấn,
Phong vận kỳ oan ngã tự cư.
Bất tri tam bách dư niên hậu,
Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như?

-Dịch nghĩa : Đọc truyện nàng Tiểu Thanh

Vườn hoa bên Tây hồ đã thành bãi hoang rồi,
Chỉ viếng nàng qua một tập sách đọc trước cửa sổ.
Son phấn có thần chắc phải xót xa vì những việc sau khi chết,
Văn chương không có số mệnh mà cũng bị đốt dở.
Những mối hận cổ kim khó mà hỏi trời được,
Ta tự coi như người cùng một hội với kẻ mắc nỗi oan lạ lùng vì nết phong nhã.
Không biết hơn ba trăm năm sau,
Thiên hạ ai người khóc Tố Như?

- Dịch thơ :

Hoa cảnh Tây hồ đã xác xơ
Viếng nàng bên cửa một bài thơ
Có hồn son phấn còn xót dạ
Không mạng văn chương chịu hững hờ
Uất hận xưa nay trời khó hỏi
Phong lưu oan án biết đâu ngờ
Ba trăm năm lẻ về sau nữa
Biết có ai người khóc Tiểu Thơ

Quên Đi


Có một số ý kiến cho rằng Bài thơ trên sai niêm luật ở 4 câu cuối.Thực ra bài thơ trên hoàn toàn đúng luật.
Trong Thơ Đường luật có hai luật niêm

a - Luật niêm thông dụng là luật niêm giữa câu chẵn với câu lẻ: 1- 4 -5 - 8 và câu 2- 3 - 6 - 7. thí dụ như bài thơ dịch của Quên Đi ở trên.
b - Luật niêm thứ hai rất ít người sử dụng, đó là luật niêm giữa câu chẵn niêm với câu chẵn, câu lẻ niêm với lẻ:
- câu 1 - 3 - 5 - 7 .thí dụ như bài "Chước tửu dữ Bùi Địch" của Vương Duy.
Hoặc là pha trộn cả hai cách trên :
- 4 câu đầu theo luật niêm thứ hai, 4 câu cuối theo luật niêm thứ nhất. Thí dụ như bài " Đăng Kim Lăng Phượng Hoàng đài "của Lý Bạch, hay bài " Thành Tây pha phiếm chu " của Đỗ Phủ
- 4 câu đầu theo niêm luật thứ nhất, 4 câu cuối theo niêm luật thứ hai như bài thơ trên của Nguyễn Du.



(Trích tongphuochiep.com)



[FONT=&amp]
[/FONT]

 

[Huỳnh hữu Đức]

Xin giới thiệu một bài thơ chữ Hán của Nguyễn Du

[FONT=&quot]XUÂN NHẬT NGẪU HỨNG[/FONT][FONT=&quot]
[/FONT][FONT=&quot] [/FONT]
[FONT=&quot] Nguyễn Du[/FONT]

[FONT=&quot]Qua tiểu sử thân thế của Nguyễn Du,chúng ta thấy ông vẫn hoài niệm Lê Triều và bất mãn với Tây Sơn.Vì thế mãi đến khi Nguyễn Ánh diệt Tây Sơn lập nên triều Nguyễn ông mới ra làm quan. Từ hai câu đầu trong bài thơ này ta thấy ý ông chê Tây Sơn là giặc, nên đóng cửa không thèm ra cộng tác.
[/FONT]
[FONT=&quot]春日偶興[/FONT]
[FONT=&quot]患氣經時戶不開，[/FONT]
[FONT=&quot]逡巡寒暑故相催。[/FONT]
[FONT=&quot]他鄉人與去年別，[/FONT]
[FONT=&quot]瓊海春從何處來。[/FONT]
[FONT=&quot]南浦傷心看綠草，[/FONT]
[FONT=&quot]東皇生意漏寒梅。[/FONT]
[FONT=&quot]鄰翁奔走村前廟，[/FONT]
[FONT=&quot]斗酒雙柑醉不回[/FONT]


[FONT=&quot]Xuân nhật ngẫu hứng[/FONT][FONT=&quot]

[/FONT]
[FONT=&quot]Hoạn khí kinh thì hộ bất khai,
Thoan tuần hàn thử cố tương thôi.
Tha hương nhân dữ khứ niên biệt,
Quỳnh Hải xuân tòng hà xứ lai ?
Nam phố thương tâm khan lục thảo,
Đông hoàng sinh ý lậu hàn mai.
Lân ông bôn tẩu thôn tiền miếu,
Đấu tửu song cam tuý bất hồi

Dịch nghĩa :Ngày xuân cảm hứng

Thời tiết đang xấu,nên cánh cửa nhà không mở
Lẩn quẩn lạnh nóng cứ mãi thay nhau
Khách xa quê hương tiễn đưa năm cũ
Mùa xuân ở Quỳnh Hải từ phương nào đến
Bên bờ Nam đau lòng nhìn đám cỏ xanh
Chúa xuân để lộ sức sống trên cây mai lạnh giá
Ông hàng xóm chạy về phía miếu ở đầu thôn
Có đồ đong rượu và hai trái cam,chắc đã say nên không trở lại.

[/FONT]
[FONT=&quot] Dịch thơ

Cửa nhà không mở do trời xấu
Nóng lạnh luân phiên mãi đổi thay
Tiễn biệt năm qua nơi đất khách
Xuân đâu lại đến đất Quỳnh này
Xót nhìn nam phố màu xanh cỏ
Xuân ý trên mai lạnh dáng gầy
Nơi miếu đầu thôn ông lão đến
Cam tươi thêm rượu ắt đà say
Quên Đi

[/FONT]
Trích: https://www.tongphuochiep.com