Thế giới nghệ thuật thơ thiếu nhi Xuân Quỳnh
MỞ ĐẦU
1. MỤC ĐÍCH, Ý NGHĨA ĐỀ TÀI
Bất cứ một nền văn học nào trên thế giới cũng chứa đựng trong lòng nó một bộ phận không thể thiếu là văn học thiếu nhi. Đó là những tác phẩm văn học hàm chứa tất cả những xúc cảm và tình cảm tinh tế, ngây thơ, hồn nhiên của trẻ thơ, được các em thích thú, say mê và có giá trị giáo dục, hình thành tâm hồn và nhân cách trẻ thơ.
Khám phá được thế giới nghệ thuật trong thơ trữ tình cho trẻ thơ chính là đã chiếm lĩnh được tâm hồn và tài năng của nhà thơ – những người bạn thân quý của các em.
Trong dòng văn học hiện đại, Xuân Quỳnh (1942-1988) là một cây bút nữ có vị trí khá quan trọng. Năm 2001, Xuân Quỳnh được truy tặng giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.
Ngoài những đóng góp với mảng thơ viết về đề tài tình yêu, chị cũng có nhiều đóng góp cho mảng văn học thiếu nhi. Những tác phẩm của chị viết cho các em là “món quà của một bạn nhỏ ngày xưa tặng các bạn nhỏ bây giờ”.
2. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ
2.1. Những nghiên cứu về thế giới nghệ thuật nói chung
Về mặt lí luận, các công trình nghiên cứu của GS. Trần Đình Sử như chuyên luận Những thế giới nghệ thuật thơ (1995), Giáo trình Dẫn luận thi pháp học (1998) đã giới thiệu đến người đọc những vấn đề cơ bản của lí luận văn học.
Các tác giả Bùi Thanh Truyền, Trần Thị Quỳnh Nga, Nguyễn Thanh Tâm trong Thi pháp trong văn học thiếu nhi (2009) đã nghiên cứu chuyên sâu về thi pháp văn học thiếu nhi, chỉ ra nét đặc thù của hình tượng nghệ thuật cũng như hình thức biểu hiện trong những sáng tác dành cho thiếu nhi so với những sáng tác dành cho người lớn.
2.2. Những nghiên cứu về thế giới nghệ thuật thơ Xuân Quỳnh
Nhà phê bình Lại Nguyên Ân trong “Con người và nhà thơ” nhận xét: “Xuân Quỳnh là hiện tượng rất quan trọng của nền thơ chúng ta”. Các sáng tác của chị, đặc biệt là thơ được các nhà nghiên cứu, phê bình, độc giả yêu thơ quan tâm nhiều với rất nhiều bài viết chuyên biệt hoặc được tổng hợp trong các tuyển tập nghiên cứu khá dày dặn.
Bên cạnh thành công với những vần thơ tràn đầy nỗi khát khao hạnh phúc, tình yêu, chúng tôi muốn nói đến Xuân Quỳnh ở một phương diện khác, phương diện của một nhà thơ viết cho thiếu nhi. Có nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu về mảng thơ thiếu nhi của Xuân Quỳnh. Những công trình nghiên cứu này đã phác họa thế giới nghệ thuật thơ thiếu nhi Xuân Quỳnh với hình tượng nghệ thuật, ngôn ngữ, giọng điệu thơ và cả tính giáo dục trong mảng thơ về đề tài thiếu nhi của nữ sĩ tài năng này.
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu thế giới hình tượng và hình thức biểu hiện trong thơ thiếu nhi Xuân Quỳnh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của đề tài được giới hạn trong một số tập thơ tiêu biểu của Xuân Quỳnh, cụ thể là:
+ Bầu trời trong quả trứng, NXB Kim Đồng, Hà Nội, 1982
+ Lời ru trên mặt đất, NXB Tác phẩm mới, 1978
+ Cây trong phố - Chờ trăng, NXB Hà Nội, 1981
+ Không bao giờ là cuối, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2011
+ Các bài in rải rác trong các tập thơ của Xuân Quỳnh: Hoa dọc chiến hào, NXB Văn học, Hà Nội, 1968; Gió lào cát trắng, NXB Văn học, Hà Nội, 1974.
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
4.1. Phương pháp đọc và xử lí tài liệu
4.2. Phương pháp phân tích, tổng hợp và bình luận văn học
4.3. Phương pháp đối chiếu, so sánh
5. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN VĂN
Làm nổi bật được những nét đặc sắc của thế giới nghệ thuật thơ thiếu nhi Xuân Quỳnh trong cái nhìn chỉnh thể. Kết quả của luận văn một mặt khẳng định bản sắc riêng độc đáo của ngòi bút Xuân Quỳnh, đồng thời, thấy được đóng góp mảng thơ thiếu nhi của chị đối với văn học thiếu nhi Việt Nam.
6. CẤU TRÚC LUẬN VĂN
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Tài liệu tham khảo, Nội dung của luận văn chia làm 3 chương :
Chương 1 : Xuân Quỳnh – từ cuộc đời đến quan niệm sáng tác cho thiếu nhi.
Chương 2 : Thế giới hình tượng trong thơ thiếu nhi Xuân Quỳnh.
Chương 3 : Hình thức biểu hiện trong thơ thiếu nhi Xuân Quỳnh.
Sửa lần cuối bởi điều hành viên:
