Để tạo bản sao của hệ thống giúp khôi phục khi cần thiết cần phải sử dụng phần mềm của bên thứ 3, nổi tiếng nhất là Norton Ghost. Tuy nhiên, ngay trong Windows có tính năng tương tự mà ít người để ý. Bạn vừa cài đặt mới Windows và thay đổi những thiết lập của nó sao cho phù hợp. Nếu chẳng may hệ thống bị lỗi, sẽ mất rất nhiều thời gian để cài đặt và thiết lập lại, thậm chí còn phải cài lại phần mềm… mất rất nhiều thời gian.
Nhưng với cách thức tạo hình ảnh (image) của hệ thống, bạn có thể khôi phục lại Windows về trạng thái của thời điểm khởi tạo ảnh. Nói một cách đơn giản, hình ảnh (image) của hệ thống là một bản sao, chứa tất cả các thông tin, dữ liệu… có trên ổ đĩa C: (ổ đĩa cài đặt Windows), và có thể sử dụng để khôi phục lại trạng thái Windows khi cần thiết.
Lưu ý: Bạn nên tạo mới 1 hình ảnh của hệ thống ngay sau khi cài đặt Windows để tạo ra một file ảnh nhỏ gọn và khôi phục được nhanh chóng. Sau đó, thường xuyên tiến hành tạo mới các hình ảnh (image) để luôn cập nhật được các phần mềm, dữ liệu và thiết lập của Windows.
Dưới đây là cách thức tiến hành.
Windows 7: Bạn có thể thực hiện việc tạo hình ảnh cho hệ thống trên mọi phiên bản của Windows 7.
- Click vào Start, chọn ‘Getting Started’ và click vào ‘Back up your files’.
- Tiếp theo, click vào ‘Creat a system image’.
- Quá trình sẽ cho phép bạn chọn vị trí để lưu file hình ảnh tạo được. Chọn ‘On a Hard Disk’ để lưu file trên ổ cứng, hoặc ghi ra đĩa (‘On one or more DVDS’) hoặc lưu trên 1 máy tính khác trên mạng nội bộ.
Lưu ý: bạn không nên lưu file trên phân vùng hệ thống (ổ đĩa C: )
- Bước tiếp theo, bạn sẽ được phép chọn các phân vùng ổ đĩa khác (ngoài ở đĩa C: ) để cùng tạo ảnh đĩa (giúp khôi phục dữ liệu có trên các phân vùng ổ đĩa). Tuy nhiên, việc này sẽ khiến cho file ảnh của bạn có dung lượng lớn hơn.
- Cuối cùng, quá trình sao lưu và tạo file hình ảnh sẽ được diễn ra. Tùy thuộc vào dung lượng và số lượng ổ đĩa bạn chọn mà thời gian dài ngắn khác nhau.
- Sau khi quá trình kết thúc, bạn sẽ được yêu cầu tạo đĩa khôi phục hệ thống. Nếu đã tạo đĩa này, bạn nhấn No để bỏ qua, ngược lại, nhấn Yes và thực hiện quá trình ghi đĩa. (xem thêm cách "Tạo CD khôi phục trước khi "vọc" Windows 7" đã được Dân Trí giới thiệu trước đây)
Cách thức sử dụng: Nếu Windows của bạn xảy ra trục trặc mà không thể khắc phục được, sử dụng đĩa khôi phục có ở trên bỏ vào CD-Rom và tiến hành khởi động từ đó.
- Trong quá trình khởi động, chọn mục ‘Windows Setup [EMS Enabled]’
- Sau khi hoàn tất quá trình khởi động, tại hộp thoại ‘System Recovery Options’, chọn ‘System Image Recovery’, tìm đến file ảnh tạo được ở trên và bắt đầu quá trình khôi phục thuộc tính và dữ liệu của hệ thống.
Windows Vista: chỉ thực hiện được trên phiên bản Ultimate, Business và Enterprise.
Quá trình thực hiện tương tự như trên Windows 7, bạn click vào nút Start, điền ‘backup’ vào hộp thoại search và chọn ‘Backup and Restore System’.
Tại cửa sổ hiện ra tiếp theo, bạn sẽ thấy có 2 hình thức sao lưu:
- Back up files: chỉ tiến hành sao lưu dữ liệu trên ổ đĩa.
- Back up Computer: sao lưu toàn bộ dữ liệu, thuộc tính, thiết lập của hệ thống.
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, bạn chọn các hình thức sao lưu phù hợp, và tiến hành theo các bước tương tự như trên.
Windows XP: cách thức này rất tiếc không thể thực hiện trên Windows XP, tuy nhiên, nếu gặp trường hợp phải cài lại mới Windows, bạn nên tham khảo cách thức để "Sao lưu thiết lập và dữ liệu trước khi cài Windows XP" đã được Dân Trí giới thiệu trước đây.
Trên đây là cách thức đơn giản để sao lưu toàn bộ hệ thống và phục hồi khi cần thiết. Với thủ thuật này, bạn có thể tiến hành thường xuyên việc sao lưu để đề phòng, đặc biệt không cần phải nhờ đến các phần mềm chuyên dụng, mà phần lớn trong số chúng đều là các phần mềm có thu phí.
Nhưng với cách thức tạo hình ảnh (image) của hệ thống, bạn có thể khôi phục lại Windows về trạng thái của thời điểm khởi tạo ảnh. Nói một cách đơn giản, hình ảnh (image) của hệ thống là một bản sao, chứa tất cả các thông tin, dữ liệu… có trên ổ đĩa C: (ổ đĩa cài đặt Windows), và có thể sử dụng để khôi phục lại trạng thái Windows khi cần thiết.
Lưu ý: Bạn nên tạo mới 1 hình ảnh của hệ thống ngay sau khi cài đặt Windows để tạo ra một file ảnh nhỏ gọn và khôi phục được nhanh chóng. Sau đó, thường xuyên tiến hành tạo mới các hình ảnh (image) để luôn cập nhật được các phần mềm, dữ liệu và thiết lập của Windows.
Dưới đây là cách thức tiến hành.
Windows 7: Bạn có thể thực hiện việc tạo hình ảnh cho hệ thống trên mọi phiên bản của Windows 7.
- Click vào Start, chọn ‘Getting Started’ và click vào ‘Back up your files’.
- Tiếp theo, click vào ‘Creat a system image’.
Lưu ý: bạn không nên lưu file trên phân vùng hệ thống (ổ đĩa C: )
- Bước tiếp theo, bạn sẽ được phép chọn các phân vùng ổ đĩa khác (ngoài ở đĩa C: ) để cùng tạo ảnh đĩa (giúp khôi phục dữ liệu có trên các phân vùng ổ đĩa). Tuy nhiên, việc này sẽ khiến cho file ảnh của bạn có dung lượng lớn hơn.
- Cuối cùng, quá trình sao lưu và tạo file hình ảnh sẽ được diễn ra. Tùy thuộc vào dung lượng và số lượng ổ đĩa bạn chọn mà thời gian dài ngắn khác nhau.
- Sau khi quá trình kết thúc, bạn sẽ được yêu cầu tạo đĩa khôi phục hệ thống. Nếu đã tạo đĩa này, bạn nhấn No để bỏ qua, ngược lại, nhấn Yes và thực hiện quá trình ghi đĩa. (xem thêm cách "Tạo CD khôi phục trước khi "vọc" Windows 7" đã được Dân Trí giới thiệu trước đây)
Cách thức sử dụng: Nếu Windows của bạn xảy ra trục trặc mà không thể khắc phục được, sử dụng đĩa khôi phục có ở trên bỏ vào CD-Rom và tiến hành khởi động từ đó.
- Trong quá trình khởi động, chọn mục ‘Windows Setup [EMS Enabled]’
- Sau khi hoàn tất quá trình khởi động, tại hộp thoại ‘System Recovery Options’, chọn ‘System Image Recovery’, tìm đến file ảnh tạo được ở trên và bắt đầu quá trình khôi phục thuộc tính và dữ liệu của hệ thống.
Windows Vista: chỉ thực hiện được trên phiên bản Ultimate, Business và Enterprise.
Quá trình thực hiện tương tự như trên Windows 7, bạn click vào nút Start, điền ‘backup’ vào hộp thoại search và chọn ‘Backup and Restore System’.
Tại cửa sổ hiện ra tiếp theo, bạn sẽ thấy có 2 hình thức sao lưu:
- Back up files: chỉ tiến hành sao lưu dữ liệu trên ổ đĩa.
- Back up Computer: sao lưu toàn bộ dữ liệu, thuộc tính, thiết lập của hệ thống.
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, bạn chọn các hình thức sao lưu phù hợp, và tiến hành theo các bước tương tự như trên.
Windows XP: cách thức này rất tiếc không thể thực hiện trên Windows XP, tuy nhiên, nếu gặp trường hợp phải cài lại mới Windows, bạn nên tham khảo cách thức để "Sao lưu thiết lập và dữ liệu trước khi cài Windows XP" đã được Dân Trí giới thiệu trước đây.
Trên đây là cách thức đơn giản để sao lưu toàn bộ hệ thống và phục hồi khi cần thiết. Với thủ thuật này, bạn có thể tiến hành thường xuyên việc sao lưu để đề phòng, đặc biệt không cần phải nhờ đến các phần mềm chuyên dụng, mà phần lớn trong số chúng đều là các phần mềm có thu phí.
Theo Phạm Thế Quang Huy - Dân Trí
