Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com - Định hướng Forum Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN
Kết nối: VNK X - VNK groups | Nhà Tài Trợ: BhnongFood X - Bhnong groups - Đặt mua Bánh Bhnong

Trả lời chủ đề

Nội dung: <blockquote data-quote="Trang Dimple" data-source="post: 151475" data-attributes="member: 288054">  Quá trình di cư của người Hoa vào Việt Nam    Trong quá trình phát triển của lịch sử nhân loại xảy ra một hiện tượng     vừa mang tính xã hội, vừa thể hiện quá trình phát triển tộc người của các     dân tộc, đó là hiện tượng di dân. Có lẽ trong quá trình phát triển của mình,     không một quốc gia nào trên thế giới lại không xảy ra quá trình di dân với     những nguyên nhân chính trị - kinh tế- xã hội hết sức khác nhau. Những đợt     di dân  thường xuyên  với những  thời  gian  và  cường độ khác nhau  đã làm     thay đổi lãnh thổ tộc người và cơ cấu dân cư, bức tranh văn hoá cũng xuất     hiện những gam màu khác nhau, một khi xảy ra những cuộc di dân lớn có     thể làm nảy sinh ra những cộng đồng  tộc người mới với những lãnh thổ tộc     người cũng được tổ hợp lại. Cuộc di dân của người Thái về phương Nam đã     làm thay đổi cơ cấu tộc người và địa bàn cư trú của dân bản địa. Giữa cư     dân bản địa và cư dân mới đến đã diễn ra một quá trình giao lưu kinh tế,     văn hoá với nhiều nét đặc săc..     Việt  Nam  -  một  đất  nước  liền  kề  với  Trung  Quốc  có  đất  đai  phì     nhiêu,  tài  nguyên  thiên  nhiên  phong  phú.  Thật  khó  xác  định  chính  xác     những người Hoa đầu tiên đã đến Việt Nam từ bao giờ, nhưng sự hiện diện     của họ trên mảnh đất này đã ghi nhận cách đây trên 2000 năm. Đúng như     Raymon. S de Seaghet trong sách ”Người Hoa tại Việt Nam” đã viết: “Thật     khó xác định những người Hoa đầu tiên đến Việt Nam khi nào, nhưng tối     thiểu là từ hai nghìn năn nay rồi”. Vào thế kỷ thứ II TCN, một nhà     cai trị người Hoa đã thiết lập vương quốc Nam Việt. Khi vương quốc này     sụp  đổ  vào  năm  111  TCN,  vùng  đất  này  trở  thành  một  tỉnh  của  đế  quốc    Trung Hoa. Tình trạng này kéo dài một ngàn năm, cũng theo Raymon. S de     Seaghet “Người Hoa tiếp tục di dân xuống phía Nam ngay cả khi Việt Nam     giành được độc lập vào năm 939, một nền độc lập được kéo dài liên tục,     ngoại trừ một giai đoạn ngắn dưới quyền cai trị của người Trung Hoa trong     những  năm  1400,  cho  tới  khi  Pháp  xâm  chiếm  nước  này    vào  thập  niên     1860”. Các dợt di dân lớn của người Hoa sang Việt Nam đã được ghi     lại trong sử sách của Trung Quốc và Việt Nam như ”Sử kí Tư Mã Thiên”,     “Hậu Hán thư”, “Hoài Nam Tử”, “Tam Quốc chí”, “Ngô Việt Xuân Thu”,     “Minh thực lục”,” Ức Trai thi tập”, “Đại Việt sử kí toàn thư”, “Lịch triều     hiến chương loại chí”, ”An Nam chí lược”, “Đại Nam thực lục tiền biên”...     Cuộc di dân lớn đầu tiên của người Hoa xuống phương Nam  được     bắt đầu từ chính sách Nam tiến của các triều đại phong kiến Trung Quốc.     “Năm  thứ  33  (214  TCN)  Tần  Thuỷ  Hoàng  sai  tất  cả  bọn  lang  thang,  vô     thừa nhận, bọn ăn không ngồi rồi và bọn con buôn đi chiếm đất Lục Lương.     Ông  lập  ra  các  quận  Quế  Lâm  (Quảng  Tây),  Nam  Hải  (Quảng  Đông)  và     Quận Tượng (An Nam) và đầy những kẻ có tội đến ở đó để giữ”. “Khi Tần     Thuỷ  Hoàng  đã  thôn  tính  thiên  hạ  và  dẹp  yên  Dương  Việt  thì  lập  ra  các     quận Quế Lâm, Nam Hải và Quận Tượng. Trong mười ba năm ông bắt bọn     côn đồ tù tội đem đến các nơi ở với dân Việt”. Hai đoạn trích trên     trong” Sử ký Tư Mã Thiên” cho thấy đoàn quân viễn chinh này không chỉ     có nhiệm vụ đánh chiếm đất, mà với thành phần cấu tạo của nó, nhà nước     phong  kiến  Trung  Quốc  đã  có  ý  định  chuẩn  bị  cho  họ  ở  lại  lâu  dài  trên     vùng đất mới chiếm.         Tiếp đó, vào cuối thế kỷ II TCN (năm 111 TCN), nước Âu Lạc của     người Việt bị nhà Hán chinh phục và bị sát nhập, trở thành quận, huyện của     đế quốc Hán. Từ thời điểm đó cho đến tận thế kỷ X, miền Bắc Việt Nam     ngày nảy trở thành một trong những nơi dừng chân trú ngụ của dân tị nạn,    những người di cư tự do và lính đồn trú Trung Hoa từ phương Bắc xuống.     Trong số những người di cư xuống phương Nam có cả tầng lớp thương gia     giàu có, quan lại, nho sĩ bất mãn với triều đình trong đó có cả nhà sư. Qua     nhiều thế hệ, một bộ phận trong số người di cư này đã kết hôn với người     bản địa và trở thành người địa phương thực thụ.     Theo các tài liệu lịch sử thì số người có gốc Hán cư trú trên đất Việt     Nam lúc đó lên tới hàng chục vạn người. Để dễ bề cai trị và phòng ngừa bất     trắc  có  thể  làm  tổn  hại  đén  an  ninh  quốc  gia,  Ngô  Quyền  sau  khi  giành     được  độc  lập  cho  dân  tộc  (thế  kỷ  X)  đã  đưa  trở  lại  Trung  Hoa  87  ngàn     người Hán. Phần lớn trong số này là quan lại cai trị, binh lính và gia đình     của họ. Mặc dầu vậy, ở Việt Nam lúc đó có rất nhiều người Trung Hoa tự     nguyện ở lại Việt Nam sinh sống. Những người này được ghi vào sổ đinh     như những cư dân bản địa.     Từ thế kỷ X trở đi, dòng người Trung Hoa tiếp tục vào Việt Nam.     Giống như trước đây,  dòng người  Trung Hoa  di  cư  rất đa  dạng  về thành     phần xã hội. Nhưng khác với giai đoạn hơn một nghìn năm Bắc thuộc, từ     thế kỷ  thứ  X  Việt  Nam  ngày  càng  tiếp  nhận  nhiều hơn,  quy  mô  lớn  hơn     dòng người tị nạn Trung Hoa (đặc biệt là tị nạn chính trị) và dân di cư tự     do, trong đó có các thương nhân. Các nguồn thư tịch cổ Việt Nam ghi lại     rằng thời kỳ quân Nguyên Mông, tiến đánh Nam Tống và thiết lập ách cai     trị tại Trung Quốc (1279 – 1368) có hàng chục vạn người Hán phải chạy     lánh nạn ra nước ngoài. Chẳng hạn vào năm 1257, khi quân Nguyên tiến     vào Nam Tống, nhiều quan lại và binh lính Trung Hoa bỏ chạy sang nước     Đại Việt, trong số đó có Hoàng Vĩnh Mạc - một quan lại cấp cao của Nam     Tống. Vua Đại Việt lúc đó là Trần Thánh Tông đã cho phép các người tị     nạn này định cư tại Thăng Long.     Tương tự, vào năm 1276 khi Hàng Châu - thủ đô của Nam Tống thất     thủ thì làn sóng di cư của người Trung Hoa ra nước ngoài tăng cao hơn,     trong  đó  có  30  chiến  thuyền  của  Nam  Tống  vượt  biên  bỏ  chạy  sang  các     nước Đông Nam Á. Có nhiều tàu chiến đến Việt Nam để xin tị nạn, trong     đó thuyền của Đỗ Tôn, Trọng Trung và Tăng Uyên Tử. Nhà Trần đã chấp     nhận lời thỉnh cầu xin tị nạn của những người này và họ được phép định cư     tại  kinh  thành  Thăng  Long.  Những  người  tị  nạn  Trung  Hoa  xuất  thân  từ     thành phần quan lại, tầng lớp trí thức được chính quyền nhà Tần đối đãi tử     tế và nhiều người trong số họ được trọng dụng, làm quan trong triều. Yếu     tố này đã làm cho một bộ phận người Trung Hoa di trú có điều kiện thuận     lợi để hội nhập hoàn toàn vào xã hội Việt Nam.     Cuộc  chiến  tranh  xâm  lược  do  nhà  Minh  phát  động  đối  với  Đại     Việt  và  sự  chiếm  đóng  của  họ  tại  đây  trong  những  năm  1418  –  1428     cũng  tạo  ra  đợt  di  cư  mới  của  người  Trung  Hoa.  Cũng  giống  như  các     cuộc  hành  quân  cướp  bóc  và  thôn  tính  trước  đây,  quân  đồn  trú  Trung     Hoa  được  triển  khai  đông  đảo  ở  những  nơi  chúng  chiếm  được  và  thực     hiện chính sách đồng hoá cao độ trong đó có việc tiêu huỷ các di sản văn     hoá của Đại Việt, gia tăng truyền bá văn hoá Hán và khuyến khích binh     lính kết hôn với người địa phương.     Sử sách có ghi lại rằng, sau khi ĐạiViệt đánh đưổi được quân Minh     xâm lược có rất nhiều binh lính Trung Hoa bị bắt làm tù binh không muốn     về nước, xin ở lại Việt Nam sinh sống. Một số khác thì không được phép trở     về Trung Hoa, những người này bị kiểm soát một cách gắt gao. Họ không     được thay đổi chỗ ở hoặc tự do đi lại nếu như không được phép của chính     quyền sở tại, và phải ăn mặc, sinh hoạt theo tập quán của người Việt. Đối     với những người Trung Hoa nhập cư nhưng là tầng lớp thương gia thì chính     quyền  Lê  Sơ lúc đó (1428 – 1592) cũng rất dè dặt với họ. Những người này     bị đánh thuế rất cao đối với các mặt hàng buôn bán của mình và không được     phép kinh doanh những mặt hàng như sách báo và các loại văn hoá phẩm     khác có xuất xứ từ Trung Quốc. Lê lợi, sau đó là Lê Thánh Tông, với mong     muốn củng cố nền độc lập chính trị với Trung Quốc, ngăn ngừa sự phá hoại     từ bên trong và củng cố bản sắc quốc gia, dân tộc Đại Việt nên đã đưa ra một     số  chính  sách khá khắt  khe  với  người  Trung  Hoa di trú.  Chính  sách kiểm     duyệt gắt gao đối với kiều dân Trung Hoa dưới thời Hậu Lê dã góp phần hạn     chế dòng người Hoa di cư đổ vào Việt Nam, làm chậm qúa trình hình thành     cộng đồng người  Hoa di trú như một thực thể tương đối ổn định, thường     xuyên trong cơ cấu xã hội ở Việt Nam ở thế kỷ XV – XVI.     Vào thế kỷ XVII, sự gia tăng một cách dòng người Trung Hoa di cư     ra nước ngoài đã tạo ra một bước ngoặt trong sự hình thành cộng đồng này     tại tại Việt Nam. Đó là sự sụp đổ của nhà Minh (Mãn Thanh lật đổ vào năm     1644). Nhằm đè bẹp những lực lượng chống đối trung thành với nhà Minh     và bình định những vùng đất còn lại, nhà Thanh trong những năm 70 – 80     của thế kỷ XVII đã mở những cuộc hành quân lớn vào các tỉnh phía Nam     Trung Quốc, nơi ẩn náu phần lớn toàn quân của nhà Minh. Để thoát khỏi bị     tiêu diệt, một bộ phận khá lớn quân trung thành với nhà Minh đã chạy sang     các nước Đông Nam Á xin tị nạn, trong đó có Việt Nam.     Các thư tịch cổ Việt Nam đã ghi lại rằng vào tháng giêng năm 1679     có một bộ phận khá lớn quân trung thành với nhà Minh gần 3000 người với     50 chiến thuyền do Dương Ngạn Dịch và Trần Thượng Xuyên chỉ huy vượt     biển chạy sang vùng đất Đàng Trong xin tị nạn. Chúa Nguyễn (lúc đó là     Nguyễn  Phúc  Tần)  muốn  sử  dụng  những  người  Trung  Hoa  di  cư  này  để     khai khẩn đất hoang ở vùng đất phía Nam, nên đã đồng ý cho họ vào vùng     đất Đông Phố (ngày nay thuộc Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Đồng Nai)     sinh cơ lập nghiệp. Sau khi được phép định cư tại những địa phương trên,     họ đã lập nên những làng, phố kiểu Trung Hoa. Các chùa chiền, hội quán,     cơ sở chữa bệnh, giáo dục của họ lần lượt ra đời. Trong sử sách thường gọi     những người Trung Hoa di cư thế kỷ XVI  – XVIII là Minh Hương. Nhờ     môi trường làm ăn thuận lợi nên khu vực này không những thu hút nhiều     người Trung Hoa di cư mới đến vùng Đông Phố, mà còn cả những khách     buôn người Arập, Nhật Bản, Ấn Độ và Châu Âu.     Từ  cuối  thế  kỷ  XVII,  đầu  thế  kỷ  XVIII  trở  đi  càng  có  thêm  nhiều     người Trung Hoa nhập cư vào Việt Nam. Một trong số đó có nhóm dân tị     nạn chiến tranh do Mạc Cửu dẫn đầu gồm 400 người đến vùng đất Hà Tiên.     Họ cũng là tàn quân của nhà Minh, sau khi kháng chiến chống Thanh thất     bại tìm đường đến Đàng Trong xin cư trú chính trị. Chúa Nguyễn đã cho     phép những người này sinh cư lập nghiệp và trở thành thần dân của triều     đình. Năm 1708, chúa Nguyễn chấp nhận lời thỉnh cầu của Mạc Cửu cho     ông làm Thống đốc Hà Tiên. Sau khi Mạc Cửu mất (năm  1735), con của     ông  là Mạc Thiên Tích nối nghiệp cha trị vì vùng đất này. Những người     Trung Hoa di trú tại đất Hà Tiên dưới sự lãnh đạo của dòng họ Mạc (đặc     biệt dưới thời Mạc Thiên Tích) đã  xây thành, mở chợ, đúc tiền đồng, phát     triển thủ công mỹ nghệ và xây dựng trường học. Họ đã biên vùng đất Hà     Tiên thành một trong những trung tâm thương nghiệp và truyền bá văn hoá     Trung Hoa ở ĐÀng Trong Đại Việt và Campuchia ở thế kỷ XVIII.     Như vậy, từ cuối thế kỷ XVII đầu thế kỷ XVIII, khắp ba miền Bắc –     Trung  –  Nam  của  Đại  Việt  đã  hình  thành  nên  các  cộng  đồng  dân  cư  của     người Hoa di trú tương đối ổn định và có vai trò quan trọng trong cơ cấu     dân cư – dân tộc và kinh tế - xã hội của Đàng Trong. Từ thời điểm này trở     đi (cuối thế kỷ XVII), Nam Bộ - miền đất mới của Việt Nam trở thành nơi     thu hút phần lớn dân Trung Hoa nhập cư trên phạm vi cả nước. Cả làng ,     phố của người Hoa di trú được hình thành ở những trung tâm kinh tế, chính     trị và văn hoá của Việt Nam như ở Trấn Biên (Biên Hoà), Phiên Trấn (Gia     Định),  Hà  Tiên,  Hội  An,  Thanh  Hà  (Huế),  Phố  Hiến,  Thăng Long...  Hầu     hết người trung Hoa di trú gọi làng, phố của mình là làng, phố Minh Hương     hay Thanh Hà. Từ thế kỷ XVII trở đi, những nơi có đông người Hoa sinh     sống trở nên sầm uất, thương mại và nghề thủ công phát triển nhanh. Và     cũng từ thời gian này, tầng lớp nhà buôn người Hoa tại Việt Nam bắt đầu     được hình thành và sau đó họ có vai trò quan trọng trong việc môi giới  –     buôn bán giữa Việt Nam với nước Ngoài, giữa người sản xuất và tiêu dùng     của cư dân bản địa.        NGUỒN : SƯU TẦM</blockquote>

Tên

Mã xác nhận