CÁC PHƯƠNG PHÁP LÀM BÀI TẬP ESTE
Phần quan trọng nhất của este là phản ứng xà phòng hóa giữa este với dd NaOH (hoặc KOH)
Este đa chức của axit m chức và rượu n chức :
R1(COO)nmR'm + nmNaOH ---> nR(COONa)m + mR'(OH)n
Nếu sản phẩm của phản ứng Xà phòng hóa không phải là muối và Rượu mà là :
1) Muối và andehit hoặc muối và xeton thì este tạo bởi rượu không bền :
Vd: R-COO-CH=CH2 + NaOH --> RCOONa + CH3-CH=O
R-COO(CH3)=CH2 + NaOH ---> RCOONa + CH3-C(=O)-CH3
2) Hai muối và nước : este của phenol :
Vd: C6H5OCOR + 2 NaOH ---> C6H5ONa + RCOONa + H20
RCOOC6H5 + 2 NaOH ---> RCOONa + C6H5ONa + H20
3) Một sản phẩm duy nhất (không có H20): este vòng(do dạng vòng này không thể viết được nên các bạn tự suy ra este qua muối Na của nó)
................. + NaOH ---> HO-CH2-CH2-COONa
4) Hai muối và một rượu thì : có các trường hợp
(R1COOH , R2COOH) + R3(OH)2 <==> este + H20
este + 2 NaOH ---> R1COONa + R2COONa + R3(OH)2
( Tỉ lệ số mol của este : NaOH =1:2 )
5) Một muối và 2 rượu khác nhau ( một phần trong đề thi ĐH năm 2005)
R1-(COOH)2 +( R2OH , R3OH ) <==> (este) + H20
(este) + 2 NaOH ----> R1-(COONa)2 + R2(OH) + R3(OH)
Vd: Axit CH2-(COOH)2 + (C2H5OH , C6H5OH) <==> (este A) + H20
Este A + 3 NaOH ---> CH2-(COONa)2 + C6H5ONa + C2H5-OH
1 Muối ,1 rượu và nước :HOOC-R-COOR1 + 2NaOH --> R(COONa)2 + R1OH + H2O
1 Muối + 1 rượu +1 andehit:R1OOC-R-COO-CH=CH-R2 + 2NaOH --> R(COONa)2 + R1OH + R2CH2CHO
