I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị, văn hoá và xã hội Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất.
1/ Chính sách khai thác thuộc địa lần hai của thực dân Pháp
a/ Hoàn cảnh thế giới sau chiến tranh.
- Trật tự thế giới mới Vecxai-Oasintơn
- Cách mạng tháng Mười Nga thắng lợi
- Các nước TB châu Âu bị kiệt quệ do chiến tranh
- Quốc tế cộng sản thành lập tháng 3-1919
â Tác động mạnh mẽ đến Việt Nam.
b/ Chương trình khai thác thuộc địa của Pháp
- Sau chiến tranh mặc dù là nước thắng trận nhưng Pháp bị tổn thất nặng nề
â Pháp tăng cường khai thác thuộc địa để bù đắp thiệt hại do chiến tranh.
- Pháp tập trung đầu tư vốn nhằm đẩy nhanh tốc độ và quy mô khai thác ở các ngành kinh tế Việt Nam, trong đó chủ yếu là:
+ Nông nghiệp: Cao su
+ Khai thác mỏ: Than đá
Mở mang một số ngành công nghiệp, chủ yếu là công nghiệp nhẹ, công nghiệp chế biến (dệt, muối, xay xát ...)
+ Thương nghiệp: Nội, ngoại thương phát triển
+ Giao thông vận tải được mở rộng (các tuyến đường bộ, sắt, thuỷ). Các đô thị được mở rộng
+ Tài chính: Ngân hàng Đông dương của TB tài chính Pháp nắm quyền chỉ huy các ngành kinh tế Đông Dương
+ Thu thuế nặng đối với nhân dân ta
2/ Chính sách về chính trị, văn hoá, giáo dục.
a/ Chính trị:
Duy trì và tăng cường chính sách cai trị thực dân cũ, thi hành một số cải cách hành chính
b/ Văn hoá, giáo dục:
Hệ thống giáo dục Pháp - Việt được mở rộng ở các cấp âNhằm lừa bịp, mỵ dân và phục vụ cho chính sách khai thác bóc lột của Pháp.
3/ Nhửng chuyển biến mới về giai cấp Việt Nam.
- Nguyên nhân: Do tác động của chính sách khai thác thuộc địa của Pháp âSự chuyển biến (Phân hoá sâu sắc) của các giai cấp trong xã hội Việt Nam
+ a: Giai cấp địa chủ.
+ b: Nông dân
+ c: Tiểu tư sản
+ d: Tư sản dân tộc
+ e: Giai cấp công nhân.
- Tóm lại: Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa sau chiến tranh thế giới I âNhững biến đổi quan trọng về kinh tế, văn hoá, giáo dục và xã hội diễn ra sâu sắc với 2 mâu thuẫn cơ bản.
+ Mâu thuẫn dân tộc: Việt Nam-Pháp
+ Mâu thuẫn giai cấp: Nông dân-Phong kiến.
II. Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919 đến 1925.
1/ Phong trào đấu tranh của các giai cấp.
a/ Hoạt động của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh và một số người Việt ở nước ngoài
+ Hai cụ Phan tuy đã già nhưng vẫn nặng lòng yêu nước, vẫn tiếp tục hoạt động. Xong tư tưởng của hai ông không thế vươn kip thời đại mới.
- Hoạt động của một số người Việt Nam ở Trung Quốc và ở Pháp, tiêu biểu là sự kiện Phạm Hồng Thái (thuộc Tâm Tâm xã) mưu sát toàn quyền Meclanh ở Sa Điện (Quảng Châu-Trung Quốc) ngày 19-6-1924
- Việt Kiều Pháp tham gia hoạt động yêu nước, chuyển tài liệu và sách báo tiến bộ về nước. Năm 1925 thành lập “hội ... Đông Dương”â những hoạt động này đã có tác dụng cổ vũ, khích lệ phong trào giải phóng dân tộc, tinh thần yêu nước ở Việt Nam
b/ Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam
+ Tư sản dân tộc đấu tranh đòi quyền tự do dân chủ, chống chế độ độc quyền của TB Pháp (phong trào chấn hưng nội hoá, bài trừ ngoại hoá, chống độc quyền thương cảng Sài Gòn và xuất cảng lúa gạo ở Nam Mỹ, lập “Đảng lập hiến” ...)
+ Hoạt động của tiểu tư sản trí thức: Rất sôi nổi. Như phong trào đòi tự do, dân chủ (học sinh, sinh viên, viên chức, nhà giáo ...). Họ đã biết tập hợp nhau trong các tổ chức chính trị tiến bộ: Việt Nam nghĩa hoà đoàn, Đảng phục Việt, Hưng Nam ... “thanh niên cao vọng Đảng”
+ Lập ra một số nhà xuất bản tiến bộ, xuất bản một số báo có nội dung tiến bộ: An Nam trẻ, người nhà quê ...
+ Tuyên truyền tư tường dân tộc, dân chủ ở Việt Nam.
+ Phát động một số phong trào dân tộc dân chủ quy mô lớn như phong trào đời thả Phan Bội Châu, Nguyễn An Ninh, lễ truy điệu Phan Châu Trinh ...
- Phong trào công nhân :
- Còn lẻ tẻ và mang tính tự phát – hình thức đấu tranh chủ yếu là bãi công, đời các quyền lợi kinh tế như tăng lương, giảm giờ làm ...
- Bước đầu đã đi vào tổ chức như lập “công hội” năm 1920 do Tôn Đức Thắng đứng đầu
- Cuộc đấu tranh , bãi công của thợ máy Ba Son (8-1925) không sửa chữa tàu Misơlê của PhápâĐánh dấu bước tiến mới của phong trào công nhân Việt Nam
Sưu Tầm.
1/ Chính sách khai thác thuộc địa lần hai của thực dân Pháp
a/ Hoàn cảnh thế giới sau chiến tranh.
- Trật tự thế giới mới Vecxai-Oasintơn
- Cách mạng tháng Mười Nga thắng lợi
- Các nước TB châu Âu bị kiệt quệ do chiến tranh
- Quốc tế cộng sản thành lập tháng 3-1919
â Tác động mạnh mẽ đến Việt Nam.
b/ Chương trình khai thác thuộc địa của Pháp
- Sau chiến tranh mặc dù là nước thắng trận nhưng Pháp bị tổn thất nặng nề
â Pháp tăng cường khai thác thuộc địa để bù đắp thiệt hại do chiến tranh.
- Pháp tập trung đầu tư vốn nhằm đẩy nhanh tốc độ và quy mô khai thác ở các ngành kinh tế Việt Nam, trong đó chủ yếu là:
+ Nông nghiệp: Cao su
+ Khai thác mỏ: Than đá
Mở mang một số ngành công nghiệp, chủ yếu là công nghiệp nhẹ, công nghiệp chế biến (dệt, muối, xay xát ...)
+ Thương nghiệp: Nội, ngoại thương phát triển
+ Giao thông vận tải được mở rộng (các tuyến đường bộ, sắt, thuỷ). Các đô thị được mở rộng
+ Tài chính: Ngân hàng Đông dương của TB tài chính Pháp nắm quyền chỉ huy các ngành kinh tế Đông Dương
+ Thu thuế nặng đối với nhân dân ta
2/ Chính sách về chính trị, văn hoá, giáo dục.
a/ Chính trị:
Duy trì và tăng cường chính sách cai trị thực dân cũ, thi hành một số cải cách hành chính
b/ Văn hoá, giáo dục:
Hệ thống giáo dục Pháp - Việt được mở rộng ở các cấp âNhằm lừa bịp, mỵ dân và phục vụ cho chính sách khai thác bóc lột của Pháp.
3/ Nhửng chuyển biến mới về giai cấp Việt Nam.
- Nguyên nhân: Do tác động của chính sách khai thác thuộc địa của Pháp âSự chuyển biến (Phân hoá sâu sắc) của các giai cấp trong xã hội Việt Nam
+ a: Giai cấp địa chủ.
+ b: Nông dân
+ c: Tiểu tư sản
+ d: Tư sản dân tộc
+ e: Giai cấp công nhân.
- Tóm lại: Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa sau chiến tranh thế giới I âNhững biến đổi quan trọng về kinh tế, văn hoá, giáo dục và xã hội diễn ra sâu sắc với 2 mâu thuẫn cơ bản.
+ Mâu thuẫn dân tộc: Việt Nam-Pháp
+ Mâu thuẫn giai cấp: Nông dân-Phong kiến.
II. Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ 1919 đến 1925.
1/ Phong trào đấu tranh của các giai cấp.
a/ Hoạt động của Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh và một số người Việt ở nước ngoài
+ Hai cụ Phan tuy đã già nhưng vẫn nặng lòng yêu nước, vẫn tiếp tục hoạt động. Xong tư tưởng của hai ông không thế vươn kip thời đại mới.
- Hoạt động của một số người Việt Nam ở Trung Quốc và ở Pháp, tiêu biểu là sự kiện Phạm Hồng Thái (thuộc Tâm Tâm xã) mưu sát toàn quyền Meclanh ở Sa Điện (Quảng Châu-Trung Quốc) ngày 19-6-1924
- Việt Kiều Pháp tham gia hoạt động yêu nước, chuyển tài liệu và sách báo tiến bộ về nước. Năm 1925 thành lập “hội ... Đông Dương”â những hoạt động này đã có tác dụng cổ vũ, khích lệ phong trào giải phóng dân tộc, tinh thần yêu nước ở Việt Nam
b/ Hoạt động của tư sản, tiểu tư sản và công nhân Việt Nam
+ Tư sản dân tộc đấu tranh đòi quyền tự do dân chủ, chống chế độ độc quyền của TB Pháp (phong trào chấn hưng nội hoá, bài trừ ngoại hoá, chống độc quyền thương cảng Sài Gòn và xuất cảng lúa gạo ở Nam Mỹ, lập “Đảng lập hiến” ...)
+ Hoạt động của tiểu tư sản trí thức: Rất sôi nổi. Như phong trào đòi tự do, dân chủ (học sinh, sinh viên, viên chức, nhà giáo ...). Họ đã biết tập hợp nhau trong các tổ chức chính trị tiến bộ: Việt Nam nghĩa hoà đoàn, Đảng phục Việt, Hưng Nam ... “thanh niên cao vọng Đảng”
+ Lập ra một số nhà xuất bản tiến bộ, xuất bản một số báo có nội dung tiến bộ: An Nam trẻ, người nhà quê ...
+ Tuyên truyền tư tường dân tộc, dân chủ ở Việt Nam.
+ Phát động một số phong trào dân tộc dân chủ quy mô lớn như phong trào đời thả Phan Bội Châu, Nguyễn An Ninh, lễ truy điệu Phan Châu Trinh ...
- Phong trào công nhân :
- Còn lẻ tẻ và mang tính tự phát – hình thức đấu tranh chủ yếu là bãi công, đời các quyền lợi kinh tế như tăng lương, giảm giờ làm ...
- Bước đầu đã đi vào tổ chức như lập “công hội” năm 1920 do Tôn Đức Thắng đứng đầu
- Cuộc đấu tranh , bãi công của thợ máy Ba Son (8-1925) không sửa chữa tàu Misơlê của PhápâĐánh dấu bước tiến mới của phong trào công nhân Việt Nam
Sưu Tầm.
