Phân tích đoạn thơ Mã Giám Sinh mua Kiều ( trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)

thich van hoc

Moderator
Thành viên BQT
Phân tích đoạn thơ Mã Giám Sinh mua Kiều ( trích Truyện Kiều của Nguyễn Du).

Bài làm

Đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều là đoạn mở đầu trong đoạn đời mười lăm năm trời lưu lạc đau khổ của nàng Kiều. Đoạn thơ dài ba mươi bốn câu, từ câu 619 đến câu 652 trong “Truyện Kiều”.

Đoạn thơ làm sống lại một cảnh mua bán người thời trung cổ, thể hiện bút pháp nghệ thuật tự sự và tả người của đại thi hào Nguyễn Du. Nét đặc sắc nhất là nghệ thuật miêu tả và khắc họa nhân vật Mã Giám Sinh.

Trước cảnh gia biến, Kiều là đứa con chí hiếu quyết bán mình chuộc cha thoát khỏi vòng tù tội:

Hạt mưa sá nghĩ phận hèn,
Liều đem tấc cỏ, quyết đền ba xuân.

Khách đến mua Kiều là “người viễn khách” được mụ mối đưa vào để “vấn danh”, để ăn hỏi và cưới xin! Cách giới thiệu có vẻ trang trọng. Phải chăng “viễn khách” đi tìm người đẹp để “cầu hôn” ?.

Gần miền có một mụ nào,
Đưa người viễn khách tìm vào vấn danh.

Khách tự giới thiệu mình là “kẻ sĩ” – sinh viên trường Quốc Tử Giám, chỉ nói họ không xưng tên, rất kiểu cách quý tộc sau đó giới thiệu quê hương bản quán : “huyện Lâm Thanh cũng gần”. Hai chữ “rằng” nối tiếp xuất hiện biểu lộ một thái độ kiêu kì coi thiên hạ bằng nửa con mắt. Khẩu ngữ đối đáp của “ viễn khách” vừa hợm mình vừa thô lỗ, khiếm nhã:

Hỏi tên, rằng : “Mã Giám Sinh”,
Hỏi quê , rằng : “Huyện Lâm Thanh cũng gần”.

Đọc “ Truyện Kiều” ta mới thấu tỏ nguồn gốc “viễn khách”. Y với mụ Tú Bà là những kẻ “làng chơi đã trở về già hết duyên” . Sống ở Lâm Truy “quanh năm buôn phấn bán hương đã lề”. Sinh viên trường Quốc Tử Giám, “huyện Lâm Thanh cũng gần” mà Mã Giám Sinh tự giới thiệu chỉ là một sự khoe mẽ , bịp bợm. Viễn khách chỉ là một kẻ buôn thịt bán người “Quen mồi lại kiếm ăn miền nguyệt hoa”.

Đây là bức chân dung truyền thần tên lái buôn họ Mã:

Quá niên trạc ngoại tứ tuần,
Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao.

Nhân cách y hé lộ dần. Cái “nhẵn nhụi” của mày râu gợi lên một ấn tượng dung tục, tầm thường ; cái “bảnh bao” của áo quần biểu lộ một tính cách giả dối. “Mày râu nhẵn nhụi” và “áo quần bảnh bao” là hai hình ảnh, hai nét vẽ châm biến Mã Giám Sinh “vẫn là một đứa phong tình đã quen”.

Lần đầu Kim Trọng gặp Thúy Kiều , người đẹp có bao giờ quên được hình ảnh văn nhân:

Đuề huề lưng túi gió trăng,
Sau lưng theo một vài thằng con con.

“Vài thằng con con” là những chú tiểu đồng đáng yêu. Mã Giám Sinh cũng có ‘thầy – tớ”, cũng có “trước” có “sau”, ra vẻ sang trọng, lên bộ quan dạng, mỗi bước đi là có kẻ đón người đưa, có kẻ hầu người hạ. Nhưng giữa thầy và tớ của ông khách viễn phương này sao mà “lao xao” ồn ào, lộn xộn, không chút lễ giáo, thiếu nền nếp đáng khinh:

Trước thầy sau tớ lao xao

Mới được mụ mối “rước vào lầu trang”, cách ứng xử, cách đứng ngồi của Mã Giám Sinh càng bộc lộ tư cách của kẻ hạ lưu còn hỡm mình lên mặt:

Ghế trên ngồi tót sỗ sàng

Cái lối ‘ngồi tót’ là cách ngồi của bọn con buôn, của ‘phường buôn thịt’, của ‘quân buôn người’! Cái cử chỉ ‘sỗ sàng’ là cử chỉ của những kẻ thiếu nhân cách vừa thiếu lễ độ, lịch sự vừa thiếu tự trọng. Hắn coi thường phẩm giá con người. Kẻ chỉ biết ‘kiếm ăn miền nguyệt hoa’ mới có lối ‘ngồi tót’ và cử chỉ ‘ sỗ sàng’ ấy!

Mã Giám Sinh là một kẻ buôn thịt bán người lọc lõi ‘quanh năm buôn phấn bán hương đã lề’. Khi mụ mối ‘vén tóc, bắt tay’ món hàng thì hắn ‘cân sắc’ rồi ‘cân tài’, hắn ‘ép’, hắn ‘thử’, hắn bắt Kiều đánh đàn, làm thơ một cách ‘đắn đo’ suy tính kĩ càng. Người ‘quốc sắc thiên hương’ đối với hắn chỉ là một món hàng:

Đắn đo cân sắc cân tài,
Ép cung cầm nguyệt thử bài quạt thơ.

Và sau khi đã ‘mặn nồng một vẻ một ưa’, Mã Giám Sinh mới ‘tùy cơ dặt dìu’ mua bán. Tuy nói là ‘mua ngọc’ , tuy lên giọng cao sang là ‘ sính nghi’, nhưng vẫn ‘cò kè’ lúc thì ‘ bớt một’, lúc thì ‘ thêm hai’. Thời gian mặc cả người đẹp đã kéo dài mãi đến ‘giờ lâu’ mới ‘ngã giá’:

Cò kè bớt một thêm hai,
Giờ lâu ngã giá vâng ngoài bốn trăm.

Cảnh Mã Giám Sinh mua Kiều thể hiện cái tâm và cái tài của Nguyễn Du. Qua nhân vật Mã Giám Sinh, nhà thơ đã tố cáo, lên án và khinh bỉ ‘phường bán thịt, quân buôn người’ trong xã hội thối nát. Tài sắc của người phụ nữ trở thành món hàng , nhân phẩm họ bị chà đạp xuống vũng bùn nhơ! Câu thơ “Tiền lưng đã sẵn, việc gì chẳng xong!” là một lời kết án đanh thép những kẻ bất lương làm giàu trên thân xác người phụ nữ.

Nguyễn Du đã sử dụng bút pháp hiện thực, lựa chọn những chi tiết tiêu biểu nhất , đặc sắc nhất về trang phục, dáng vẻ, cử chỉ, ngôn ngữ ,cách mua bán…để khắc họa tính cách nhân vậ Mã Giám Sinh. Hắn là một kẻ phong tình, giả dối, bủn xỉn, thuộc ‘tuồng vô nghĩa, ở bất thân’ như Tú Bà đã hạ nhục hắn.

Chữ nghĩa dưới ngòi bút thi hào có một ma lực ghê gớm, tạo nên những nét vẽ sắc sảo như: nhẵn nhụi, bảnh bao, lao xao, ngồi tót, sỗ sàng, dặt dìu, cò kè….Hình ảnh nhân vật Mã Giám Sinh trong Truyện Kiều đã trở thành một điển hình cho bọn “ buôn phấn bán hương’ trong xã hội, góp phần tô đậm giá trị hiện thực của áng thơ kiệt tác này.

Theo 100 bài văn hay lớp 9*
 
Sửa lần cuối bởi điều hành viên:
Đề bài: Nghệ thuật tả người qua nhân vật Mã Giám Sinh trong đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều” (Trích “Truyện Kiều” – Nguyễn Du).

GỢI Ý

a.
Mở bài

- Nghệ thuật tả người trong Truyện Kiều của Nguyễn Du đạt đến đỉnh cao. Tác giả miêu tả nhân vật qua nhiều phương diện, bằng nhiều bút pháp tả thực, ước lệ, kết hợp tả thực và ước lệ.

- Nhân vật Mã Giám Sinh là một điển hình cho việc tả người bằng bút pháp hiện thực, khăc họa nhân vật qua vẻ bề ngoài
– hành động, ngôn ngữ, diện mạo.

b.
Thân bài

- Vai trò của Mã Giám Sinh

+ Đi hỏi vợ lẽ

+ Thông thường đi hỏi vợ thường phải lịch sự tử tế

- Lai lịch

+
Hắn tự gọi mình là “Mã Giám Sinh” (học sinh họ Mã), là viễn khách quê “ở huyện Lâm Thanh cũng gần”.

+ Ở đây có sự mâu thuẫn trong việc giới thiệu quê quán: “viễn khách” rồi lại “huyện Lâm Thanh cũng gần”.

+ Họ tên, lai lịch cũng mù mờ, không rõ ràng, gây cảm giác về một người không đàng hoàng.

- Tuổi tác, diện mạo: tuổi ngoài tứ tuần, mày râu nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao: chải chuốt thái quá, không phù hợp với tuổi tác (theo quan niệm ngày xưa, người đàn ông tứ tuần đã được coi là lớn tuổi)

- Ngôn ngữ: hỏi tên, rằng…. huyện Lâm Thanh cũng gần: cách trả lời cộc lốc, vô học, cũng không phù hợp với vai trò đi hỏi vợ.

- Cử chỉ, hành vi:

+
Ghế trên ngồi tót sỗ sàng: thô lỗ, kệch cỡm đến hỗn hào, cũng không phù hợp với hành động của một người đàn ông ngoại tứ tuần và cả vai trò Mã Giám Sinh ở nhà Kiều.

+
Nguyễn Du đã giết chết nhân vật Mã Giám Sinh bằng từ tót cũng như sau này tác giẻ giết chết Tú Bà bằng từ “ ăn gì ”, giết Sở Khanh bằng từ “lẻn”.

c.
Kết bài

- Bằng bút pháp hiện thực, qua ngòi bút sắc sảo, ngôn ngữ miêu tả và thủ pháp đối lập Nguyễn Du đã phơi bày chân tướng Mã Giám Sinh – một con buôn vô học.

- Quan nhân vật Mã Giám Sinh, một lần nữa người đọc thấy được sự tài tình của Nguyễn Du trong việc khắc họa nhân vật,
 
Nhận xét về nghệ thuật tả người của Nguyễn Du qua đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều. (2,5 đ)

Nhận xét nghệ thuật tả người của Nguyễn Du qua đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều cần đạt được các ý cơ bản sau :

- Bút pháp tả thực được Nguyễn Du sử dụng để miêu tả nhân vật Mã Giám Sinh. Bằng bút pháp này, chân dung nhân vật hiện lên rất cụ thể và toàn diện : trang phục áo quần bảnh bao, diện mạo mày râu nhẵn nhụi, lời nói xấc xược, vô lễ, cộc lốc "Mã Giám Sinh", cử chỉ hách dịch ngồi tót sỗ sàng... tất cả làm hiện rõ bộ mặt trai lơ đểu giả, trơ trẽn và lố bịch của tên buôn thịt bán người giả danh trí thức.

- Trong Truyện Kiều, tác giả sử dụng bút pháp tả thực để miêu tả các nhân vật phản diện như Mã Giám Sinh, Tú Bà, Sở Khanh, Hồ Tôn Hiến... phơi bày bộ mặt thật của bọn chúng trong xã hội đương thời, nhằm tố cáo, lên án xã hội phong kiến với những con người bỉ ổi, đê tiện đó.

 

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top