Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com - Định hướng Forum Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN
Kết nối: VNK X - VNK groups | Nhà Tài Trợ: BhnongFood X - Bhnong groups - Đặt mua Bánh Bhnong

Trả lời chủ đề

Nội dung: <blockquote data-quote="Butchi" data-source="post: 80752" data-attributes="member: 7"> Bài làm 2 Bài thơ Xuất dương lưu biệt đúng là bài thơ để nói cái chí của mình (thi dĩ ngôn chí) một khúc tráng ca thể hiện rất rõ trong tư thế, trong suy nghĩ cao cả, mới mẻ và sự quyết tâm hăm hở ra đi tìm đường cứu nước của nhà thơ, nhà cách mạng lớn Phan Bội Châu. Ngay ở đầu bài thơ, hai câu đề có giá trị như là tuyên ngôn về chí làm trai: Sinh vi nam tử yếu hi kìKhẳng hữu càn khôn tự chuyển di(Làm trai phải lạ ở trên đờiHá để càn khôn tự chuyển dời) Chí làm trai là một lí tưởng nhân sinh thời phong kiến. Cái phần tích cực, cái tráng khí hùng tâm của chí làm trai đã từng làm cho không ít người đã lập nên công tích ở đời. Thời trước, chí làm trai không mấy khi tách khỏi kỳ vọng công danh. Nếu Phạm Ngũ Lão nghĩ suy Công danh vương tử còn vương nợ (Thuật hoài) thì Nguyễn Công Trứ cũng trăn trở Không công danh thà nát với cỏ cây (Chí làm trai). Nhà thơ họ Nguyễn còn gắn chí làm trai với nợ tang bồng: Chí làm trai nam bắc đông tây. Cho Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể (Chí làm trai)… Ở đây, Phan Bội Châu cũng nghĩ tới chí làm trai. Theo nhà thơ, đã làm trai thì phải làm nên chuyện lạ ở đời: Làm trai phải lạ ở trên đời Chuyện lạ ấy nhấtđịnh không phải là công danh cũng không phải là nợ tang bồng. Chuyện lạ ở bài thơ này chính là xoay chuyển trời đất, lấp biển dời non. Há để càn khôn tự chuyển dời Không thể sống thụ động, câu thơ là một câu hỏi tu từ, khẳng định một tư thế, một tâm thế tuyệt đẹp của nhà cách mạng trong buổi lên đường tự tin vào tài năng của mình muốn làm nên một sự nghiệp to lớn giữa lúc non sông đắm chìm trong cảnh nô lệ lầm than. Hai câu thực tiếp đó là ý thức tự khẳng định mình, cái tôi trách nhiệm trước thời đại mình đang sống: Vi bách niên trung tu hữu ngãKhởi thiên tải hậu cánh vô thùy.(Trong khoảng trăm năm cần có tớSau này muôn thuở, há không ai?) Hai câu thơ, câu đầu nói giọng khẳng định. Câu sau nghi vấn, nhưng thực chất cũng là khẳng định. Chí làm trai ở đây gắn liền với nhận thức về sự hiện hữu của cái tôi, cái tôi trách nhiệm và ý muốn sống hữu ích, muôn lưu danh với hậu thế. Theo Nguyễn Đình Chú: “Giữa cuộc sống tối tăm của đất nước lúc đó, có được một ý thức về cái tôi như thế, quả là cứng cỏi, là đẹp vô cùng  cũng như có được một ý thức lưu danh thiên cổ bằng sự cứu nước quả là cần thiết, là cao cả vô cùng.| Rất đỗi tự hào về trách nhiệm, vai trò của mình trong cuộc đời, “trong khoảng trăm năm”, và hơn thế nữa, trong “sau này muôn thuở”, nhà thơ nêu câu hỏi: “Khởi thiên tải hậu cánh vô thùy?”. Chửng lẽ ngàn năm sau lại không có ai để lại tên tuổi mình ư? Thoạt nghe là tự hỏi mình, nhưng thực ra cũng là hỏi tất mọi người. Không chỉ hỏi thôi đâu mà chính là giục giã mọi người hành động. Hai câu tiếp theo là quan niệm của nhà thơ về lẽ sống trong hoàn cảnh đất nước lầm than, nô lệ: Giang sơn sử hĩ sinh đồ nhuếHiền thánh liên nhiên tụng diệc si(Non sông đã chết sống thêm nhụcHiền thánh còn đâu học cũng hoài). Trong hai câu thơ này, nhà thơ đề cập một cách thống thiết, đầy xúc động về thực tại đau thương của đất nước ta, nhân dân ta đang bị bọn thực dân Pháp thống trị. Cách nói này nửa khẳng định dứt khoát vừa chứa đựng nỗi căm tức khôn nguôi của một con người, một tấm lòng sục sôi, nóng bỏng không cam chịu cúi đầu trước cái nhục mất nước. Đối với nhà thơ lúc này, mọi sách vở giáo dục đều là vô ích: Hiền thánh còn đâu học cũng hoài Giọng điệu trang nghiêm, câu thơ ngắn ngọn với ý tưởng sâu sắc táo bạo. Hai câu kết khép lại bài thơ là một tư thế hăm hở hào hùng, kì vĩ của người ra đi: Nguyện trục trường phong Đông hải khứThiên trùng bạch lãng nhất tề phi Nghĩa là: Muốn vượt bể Đông theo cánh gióMuốn trùng sóng bạc tiễn ra khơi. Mượn hình ảnh thơ những ngọn gió dài (trường phong) và ngàn đợt sóng bạc cùng bay lên vừa thơ mộng vừa hùng tráng, đầy hào khí, Phan Bội Châu đã thể hiện cái hùng tâm tráng khí của mình và đặc biệt là sự khao khát ra đi đến cháy bỏng của tâm hồn nhà thơ. Người đọc tưởng như nhà thơ đang “cưỡi gió, đạp sóng” hay đang hóa chim bằng vút cánh qua “sóng gió biển khơi” giữa “cao rộng đất trời”…bay lên cùng muôn trùng sóng bạc với chân trời mới, tới thắng lợi. Xuất dương lưu biệt, bài thơ chỉ 56 từ mà thể hiện một chí khí lớn lao, kì vĩ. Nhà thơ không can tâm làm nô lệ mà nhất quyết ra đi tìm con đường cứu nước. Giọng thơ đầy cảm xúc, sôi sục, tuôn trào, mãi mãi là lời kêu gọi mọi người hãy hành động, hãy cống hiến hết mình vì nhân dân, vì đất nước.Theo Ths. Phạm Ngọc Thắm*</blockquote>

Tên

Mã xác nhận