Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com - Định hướng Forum Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN
Kết nối: VNK X - VNK groups | Nhà Tài Trợ: BhnongFood X - Bhnong groups - Đặt mua Bánh Bhnong

Trả lời chủ đề

Nội dung: <blockquote data-quote="vàng" data-source="post: 111838" data-attributes="member: 30905"> PHÂN TÍCH BÀI THƠ TƯƠNG TƯ - NGUYỄN BÍNH PHÂN TÍCH BÀI THƠ TƯƠNG TƯ  Đề bài: Phân tích bài "Tương tư" của Nguyễn BínhTương tư là câu chuyện muôn thuở của nhân loại. Ngất ngưởng như Nguyễn Công Trứ mà đã từng điêu đứng vì tương tư :Tương tư không biết cái làm sao,Muốn vẽ mà chơi, vẽ được nào.Khi đứng, khi ngồi, khi nói chuyện,Lúc say, lúc tỉnh, lúc chiêm bao.Trăng soi trước mặt ngờ chân bước,Gió thổi bên tai ngỡ miệng chào.Và thi sĩ đa tình, tài tử như Tản Đà cũng từng thể hiện trạng thái nhớ nhung da diết này:Quái lạ ! Làm sao cứ nhớ nhauNhớ nhau đằng đẵng suốt đêm thâuBốn phương mây nước, người đôi ngảHai chữ tương tư, một gánh sầu.Tương tư thường gắn với sầu bởi người ta thường rơi vào trạng thái tương   tư khi tình yêu không được đến từ hai phía hoặc không có cơ hội để nói   ra.Nguyễn Bính, nhà thơ chân quê nhất của làng thơ mới cũng viết về tương   tư. Nhưng qua việc diễn tả nỗi tương tư của một chàng trai, nhà thơ lại   thể hiện tình cảm lớn hơn tình yêu đôi lứa. Đó là tình yêu quê hương  đất  nước, yêu văn hoá Việt Nam.1. Tác giả & tác phẩmNguyễn Bính (1918 - 1966) tên khai sinh là Nguyễn Trọng Bính. Ông sinh   ra trong một gia đình nhà nho nghèo tại làng Thiện Vịnh (nay thuộc xã   Cộng Hoà), huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Nguyễn Bính là một trong những   nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ mới. Song trong khi hầu hết các thi   sĩ trong phong trào Thơ mới đều chịu ảnh hưởng sâu đậm của thơ ca lãng   mạn Pháp thì Nguyễn Bính về với văn hoá dân gian. Cùng với Anh Thơ,  Đoàn  Văn Cừ, Bàng Bá Lân... Nguyễn Bính đã đóng góp cho thơ mới một  giọng  điệu riêng, đậm hồn quê.Bài thơ Tương tư rút trong tập Lỡ bước sang ngang, tập thơ nổi tiếng và   tiêu biểu cho phong cách thơ Nguyễn Bính. Qua chuyện tương tư, bài thơ   thể hiện tình yêu tha thiết của nhà thơ với quê hương, ở cái hồn quê  mộc  mạc thấm đẫm trong thi liệu, cảm xúc, ở cách thể hiện đậm phong vị  dân  gian. Âm điệu, ngôn ngữ, hình ảnh, thể thơ đều rất gần gũi với ca  dao.  Bài thơ có thể chia làm ba đoạn :- Đoạn 1 : Nói chuyện tương tư, nhưng là tương tư từ một phía, giọng   điệu có vẻ hờn giận trách móc. Thực ra lời trách thể hiện tình cảm tha   thiết của người tương tư. Trong lời trách có xuất hiện những hình ảnh   rất quen thuộc của làng quê Việt Nam.- Đoạn 2 : Nhấn mạnh nỗi tương tư và sự chờ đợi, mong ngóng của người   tương tư. Trong sự mong ngóng ấy có dự cảm về sự chông chênh của mối   tình. Chú ý cách sử dụng cặp hình ảnh "hoa khuê các - bướm giang hồ".- Đoạn 3 : Mượn chuyện trầu cau để nói chuyện đôi lứa. Ước mong và cũng   là lời thổ lộ tình cảm rất dễ thương. Câu hỏi kết thúc đau đáu một niềm   mong ước, nó làm tăng thêm sự da diết của tâm trạng và sự nồng nàn của   cảm xúc.2. Phân tíchCảm xúc bao trùm và nối kết các phần của bài thơ là nỗi nhớ nhung không   nguôi của nhân vật trữ tình chàng trai. Không gian của nỗi tương tư ấy   là không gian làng quê. Vì thế tâm trạng tương tư cũng được thể hiện   theo kiểu rất thôn quê. Nó cụ thể chứ không mông lung đến mức như chàng   trai thị thành Xuân Diệu :Sương nương theo trăng ngừng lưng trờiTương tư nâng lòng lên chơi vơi…(Nhị hồ)Nhân vật trữ tình trong Tương tư của Nguyễn Bính thì khác. Mở đầu bài thơ là nỗi nhớ :Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông,Một người chín nhớ mười mong một người.Gió mưa là bệnh của giời,Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng.Không phải là anh nhớ em hay tôi nhớ nàng mà là “thôn Đoài ngồi nhớ thôn   Đông”. Cách nói này vừa khiến cho câu thơ mang phong vị dân gian vừa  có  tính hàm súc. Chàng trai thôn Đoài nhớ cô gái thôn Đông, đó là mối   tương tư của chàng trai nơi thôn quê. Chàng ở nhà mình nhưng lòng hướng   sang phía cô gái. Và câu thơ còn gợi một liên tưởng rộng hơn. Dường như   nỗi nhớ của chàng trai đã tràn ra cả không gian. Nỗi nhớ ấy da diết  lắm.  Chàng còn dùng cả thành ngữ chín nhớ mười mong để diễn tả nỗi nhớ  của  mình. Và cũng chẳng e dè, thẹn thùng gì nữa. Nỗi nhớ da diết khiến  chàng  trai phải thốt lên lời “tôi yêu nàng”. Người ta thường dùng tương  tư để  chỉ trạng thái tình cảm nhớ nhung của những người yêu đơn  phương. Vì  yêu mà không dám nói ra với người mình yêu nên nỗi nhớ càng  trĩu nặng và  tình cảm càng mãnh liệt. Chàng trai tương tư trong bài thơ  này cũng có  một nỗi nhớ da diết. Chàng trai cũng xác nhận một điều  rằng, yêu thì  tương tư là lẽ thường, cũng như trời đất phải có gió có  mưa.Từ nhớ thương đến mong ngóng và hờn giận :Hai thôn chung lại một làng,Cớ sao bên ấy chẳng sang bên này ?Ngày qua ngày lại qua ngày,Lá xanh nhuộm đã thành cây lá vàng.Lời hờn giận có vẻ hơi vô lí. Lẽ ra chàng phải sang chứ lại trách cô gái   không sang. Chàng dùng cách gọi bên ấy và bên này để chỉ “đối phương”   và mình. Trách giận để rồi lại chìm vào nỗi nhớ. Chàng ngồi đếm nỗi nhớ   và đếm thời gian để đắm mình trong nỗi niềm tương tư. Ngày lại qua  ngày  gợi cảm giác thời gian trôi đi dài vô tận. Càng yêu thương thì  càng hờn  giận. Nỗi tương tư cùng lời trách giận cứ da diết và sâu đậm  hơn theo  dòng tâm trạng của nhân vật trữ tình.Bảo rằng cách trở đò giang,Không sang là chẳng đường sang đã đành.Nhưng đây cách một đầu đình,Có xa xôi ấy mà tình xa xôi...Khi diễn tả nỗi nhớ của nhân vật trữ tình nhà thơ đã dùng những hình ảnh   rất gần gũi và quen thuộc với văn hoá làng của người Việt. Con đò, mái   đình đã làm cho câu thơ mang đậm phong vị dân gian. Những hình ảnh này   đã tạo nên không gian làng quê yên bình, lãng mạn rất thích hợp để  chàng  trai giãi bày tâm trạng tương tư. Nhịp thơ lục bát da diết “Có xa  xôi  mấy mà tình xa xôi” đã thể hiện rất tinh tế trạng thái tâm lí của  kẻ  đang yêu mà chưa nhận được lời đáp lại. Nỗi nhớ thương không người  giãi  bày đã làm cho nhân vật trữ tình càng chìm sâu trong nỗi tương tư.  Đại  từ phiếm chỉ ai lặp lại hai lần trong một câu thơ càng làm tăng  nỗi niềm  tha thiết của kẻ đa tình. Theo lẽ thường tình càng thương nhớ  càng đau  lòng. Và khi yêu say đắm mà không được đáp lại thường rơi vào  tâm trạng  bi quan, tuyệt vọng. Những mối tình thôn quê trong thơ Nguyễn  Bính đẹp,  tha thiết nhưng hay buồn. Mối tình của chàng trai trong bài  thơ này cũng  vậy :Tương tư thức mấy đêm rồi,Biết cho ai, hỏi ai người biết cho !Bao giờ bến mới gặp đò ?Hoa khuê các, bướm giang hồ gặp nhau ?Những hình ảnh “bến - đò” là những hình ảnh có tính chất truyền thống để   chỉ người nam và người nữ. Hình ảnh “hoa khuê các - bướm giang hồ” lại   rất đặc trưng cho phong cách các nhà thơ mới. Nó thể hiện tâm trạng lo   lắng, bất an của nhân vật trữ tình bởi sự chờ đợi mòn mỏi với nỗi  tương  tư trĩu nặng trong lòng. Cặp hình ảnh này thể hiện sự kết hợp  nhuần  nhuyễn giữa cái nét mới và nét lãng mạn trong phong cách thơ  Nguyễn  Bính.Khổ thơ cuối cùng mang hình thức của một bài ca dao. Chàng trai trong ca   dao thường mượn những cái cớ rất duyên dáng để hoặc làm quen hoặc tỏ   tình với đối tượng của mình như quên áo, mời trầu, hỏi thăm. Chàng trai   trong Tương tư của Nguyễn Bính cũng mượn chuyện trầu cau để giãi bày  tâm  tư, để tỏ tình :Nhà em có một giàn giầu,Nhà anh có một hàng cau liên phòng.Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông,Cau thôn Đoài nhớ giầu không thôn nào ?Câu hỏi cũng là câu trả lời. Nguyễn Bính đã kế thừa cái thông minh, hóm   hỉnh, duyên dáng và rất đáng yêu của ca dao để tạo nên một hình tượng   nhân vật với mối tương tư chân thành.Tương tư đã chứng minh rằng Nguyễn Bính là nhà thơ của hồn quê Việt Nam.   Với những bài thơ như Tương tư, nhà thơ không chỉ mang đến cho thơ mới   một giọng thơ ngọt ngào phong vị dân gian, đậm đà văn hoá dân tộc mà  còn  lưu giữ cho thế hệ sau những nét đẹp văn hoá truyền thống.Tương tư là một bài thơ hay viết về tình yêu- một thứ tình yêu trong   sáng, đơn phương và mạnh mẽ. Hồn quê Việt Nam thấm đượm trong từng dòng   thơ, thể hiện tình cảm chân thành của nhà thơ đối với những nét đẹp văn   hoá dân gianCách sử dụng nghệ thuật diễn tả thời gian và không gian trong bài thơ gắn liền với tâm trạng, mòn mỏi, khắc khoảiNghệ thuật tạo hình ảnh độc đáo và các thủ pháp nghệ thuật nhuần nhuyễn, chất liệu ngôn từ chân quê, đậm chất dân gian./.THAM KHẢO1. Trong cách diễn đạt tình cảm của ca dao, dân ca, do bối cảnh giao   tiếp và diễn xướng trực tiếp nên nếu các biểu hiện tâm trạng trữ tình   luôn được bộc bạch một cách hết sức cụ thể, hồn nhiên thì chủ thể trữ   tình và đối tượng trữ tình lại thường có tính chất phiếm chỉ, không xác   định :Khăn thương nhớ aiKhăn rơi xuống đất,Khăn thương nhớ aiKhăn vắt lên vai.Đèn thương nhớ aiMà đèn không tắt,Mắt thương nhớ aiMà mắt ngủ không yên...Trong bài thơ của Nguyễn Bính cũng vậy, một chàng trai thôn Đoài mong   nhớ một cô gái thôn Đông, nhưng vì chỉ yêu đơn phương thôi nên anh dùng   lối nói ỡm ờ, vòng vo, bóng gió xa xôi của người nhà quê : "Thôn Đoài   ngồi nhớ thôn Đông - Một người chín nhớ mười mong một người...". Một cái   làng có hai thôn : "Hai thôn chung lại một làng", một ở bên phía đông -   thôn Đông, còn một ở phía tây - thôn Đoài. Những cách gọi tên địa danh   dân dã ấy khá phổ biến ở khắp mọi vùng quê đồng bằng Bắc Bộ nên chúng   vừa cụ thể lại cũng vừa không xác định. "Một người chín nhớ mười mong   một người" : hai chữ một người trong cùng một dòng thơ nhưng được dùng   để chỉ hai đối tượng, hai nhân vật khác nhau : chàng trai thôn Đoài, và   cô gái thôn Đông, điều ấy, những người trong cuộc hiểu rõ hơn ai hết   nhưng khách quan thì vẫn chưa có gì là cụ thể. Vì các nhân vật trữ tình   trong bài thơ vẫn giữ được cái vỏ ngoài có tính chất chung chung, không   xác định như thế nên chàng trai mới có thể thoải mái bộc bạch nỗi lòng   "chín nhớ mười mong" của mình : "Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng",  có  thể làm như hai người đã thân mật, gần gũi từ lâu để mà hờn mát,  trách  yêu với người con gái trong lòng : "Cớ sao bên ấy chẳng sang bên  này ?",  "Bảo rằng cách trở đò giang - Không sang là chẳng đường sang đã  đành -  Nhưng đây cách một đầu đình...", mạnh dạn ngỏ ước muốn được  chung tình :  "Bao giờ bến mới gặp đò - Hoa khuê các, bướm giang hồ gặp  nhau", thậm  chí còn bóng gió xa xôi đề cập đến chuyện trầu cau, cưới  hỏi : "Nhà anh  có một giàn giầu - Nhà em có một hàng cau liên phòng -  Thôn Đoài thì nhớ  thôn Đông, Cau thôn Đoài nhớ giầu không thôn nào ?"  v.v... Cách dùng  những đại từ chỉ người đây, đấy, bên ấy, bên này thay  thế cho các nhân  vật giao tiếp và cách nói trống chủ ngữ của những câu  thơ trên đây là  một trong những đặc trưng nổi bật của lối nói vòng vo,  ỡm ờ, bóng gió xa  xôi trong ca dao, dân ca truyền thống đã được Nguyễn  Bính vận dụng rất  thành công, tạo cho bài thơ một giọng điệu, một dáng  vẻ riêng khá độc  đáo.Các biểu hiện tâm trạng tương tư trong bài thơ cũng được diễn tả một   cách tinh tế. Trước hết là sự chờ mong mòn mỏi của chủ thể trữ tình :Ngày qua ngày lại qua ngày,Lá xanh nhuộm đã thành cây lá vàng.Tâm trạng sốt ruột vì chờ mong mòn mỏi ấy không tách rời những cảm nhận   tinh tế về sự thay đổi của không gian, thời gian. "Ngày qua ngày lại  qua  ngày" - một câu thơ với những từ ngữ bình thường và lối nói tưởng  như  rất giản dị nhưng lại có khả năng diễn tả khá độc đáo về cảm giác  của  con người mang bệnh tương tư trước sự lặp đi lặp lại từng chuỗi  ngày vô  vị dài lê thê, chậm chạp trong sự chờ mong khắc khoải. Một câu  thơ mà  chữ ngày được nhắc tới ba lần, nhấn mạnh cảm xúc về khái niệm  đơn vị  thời gian như thể được đếm từng ngày. Nhịp 2/2/2 của câu sáu  trong thơ  lục bát truyền thống đã được ngắt thành nhịp 3/3 : "Ngày qua  ngày/ lại  qua ngày" chia ý nghĩa câu thơ thành hai vế với nội dung song  trùng, ý  của vế sau lặp lại vế trước và sự nhấn mạnh chữ lại gợi tả  nỗi chán ngán  trong lòng kẻ đa tình tương tư trước dòng thời gian vô  tình, đơn điệu  cứ chậm chạp trôi qua... Cảm giác về thời gian nói trên  còn được diễn tả  một cách hết sức sinh động thông qua những biến đổi  màu sắc của những  sự vật không gian trong câu tám : "Lá xanh nhuộm đã  thành cây lá vàng".  Thời gian hiện lên qua sự chuyển màu của cây lá :  lá màu xanh đã chuyển  thành lá màu vàng. Cùng với chuỗi ngày chờ đợi  dài đằng đẵng chậm chạp  qua đi, nhưng người thương vẫn chưa thấy tới,  cho dù chẳng có xa xôi  cách trở gì. Chữ nhuộm là một động từ ngoại  động, khiến cho sự chuyển  màu của cây lá dường như không phải là sự vận  động, phát triển nội tại  của thực vật mà như thể là do sự tác động của  thời gian và tâm trạng con  người thấm vào sắc màu của cây lá. Và nỗi  lòng tương tư héo hon, mòn  mỏi của con người cũng đã nhuộm màu lá xanh  thành ra màu héo úa. Vậy là  thời gian, không gian và tâm trạng của con  người tương tư đã có một mối  quan hệ, mối tương giao thật là kì diệu.  Tương tư mỏi mòn làm cho thời  gian kéo dài lê thê, chậm chạp hơn ;  tương tư cũng nhuộm màu cho cây lá  trở nên vàng vọt, úa héo hơn...                   Bài viết sưu tầm </blockquote>

Tên

Mã xác nhận