Pele: Vua bóng đá (Kỳ 3)
Những năm tháng rực rỡ nhất của ĐT Brazil gắn liền với thế hệ của Pele và các đồng đội. Chính 3 danh hiệu VĐTG trong 4 VCK World Cup liên tiếp của họ đã đưa Brazil lên đầu bảng thành tích của thế giới và khẳng định sức mạnh vốn có của bóng đá xứ sở samba.
Phần 3: ĐTQG
1958 và những kỷ lục
Pele khoác áo ĐTQG Brazil lần đầu tiên là ở trận thua 1-2 trước Argentina ngày 7/7/1957. Cũng trong trận đấu đó, ông ghi bàn đầu tiên của mình cho ĐTQG, khi còn hơn 3 tháng nữa mới sinh nhật tròn 17 tuổi. Một năm sau, Pele đã được cả thế giới biết đến.
“Đôi khi tôi chợt thức giấc giữa đêm và ngẫm nghĩ tại sao mình lại nổi tiếng đến thế. Thành thật mà nói, tôi không biết tại sao. Phải chăng vì tôi đã gắn bó máu thịt với chỉ một đội bóng, không giống như nhiều cầu thủ ngày nay. Bây giờ có rất nhiều cầu thủ giỏi nhưng họ tới một CLB, ghi vài bàn thắng, hôn lên huy hiệu của đội và sau đó lại chuồn sang một CLB khác để lặp lại những hành động đó. Các CĐV không thích như thế và vì thế tôi nghĩ sẽ khó cho những ngôi sao thời đại này được nhớ lâu”. - Pele -
Thuỵ Điển chính là nơi thiên tài Pele thực sự phát lộ. Ông tới Thuỵ Điển với một chấn thương và phải tới trận thứ ba của Brazil và cũng là trận cuối cùng vòng bảng gặp Liên Xô thì Pele mới chơi trận đầu tiên của mình ở một VCK World Cup. Brazil thắng 2-0, Pele chuyền bóng cho Vava ghi bàn thứ hai và thế là một ngôi sao mới đã ra đời.
Khi đó, Pele là cầu thủ trẻ nhất giải và cũng là cầu thủ trẻ nhất từng chơi ở World Cup. Bàn thắng đầu tiên của ông ở World Cup là trong trận gặp xứ Wales ở tứ kết. Bàn thắng duy nhất của trận đấu đó đã giúp Brazil tiến vào bán kết còn Pele trở thành cầu thủ ghi bàn trẻ nhất từng gặp ở World Cup ở 17 tuổi 239 ngày. Gặp Pháp ở bán kết, Brazil dẫn 2-1 sau khi kết thúc hiệp 1 và sau đó Pele ghi tiếp một hat-trick để trở thành cầu thủ trẻ nhất lịch sử World Cup làm được điều đó.
Ngày 19/6/1958, Pele trở thành cầu thủ trẻ nhất đá trận CK World Cup ở 17 tuổi 249 ngày. Ông ghi 2 bàn trong trận đấu lịch sử mà Brazil đánh bại Thuỵ Điển 5-2 và giành ngôi VĐTG lần đầu tiên đó. Bàn đầu tiên của Pele là kết quả của một màn trình diễn kỹ thuật hoàn hảo. Một cú tâng bóng qua đầu một hậu vệ sau đó là một cú sút volley chính xác tung lưới đối phương sau đó đã được chọn là một trong những bàn thắng đẹp nhất lịch sử World Cup. Khi trận đấu kết thúc, Pele ngất đi có lẽ vì quá xúc động. Sau khi tỉnh lại nhờ sự chăm sóc của các nhân viên y tế, Pele đã khóc vì vinh quang quá lớn. Với 6 bàn trong 4 trận chơi ở World Cup đó, Pele (cùng Helmut Rahn) có thành tích ghi bàn xếp thứ hai chỉ sau Just Fontaine.
Chấn thương 1962
Tới năm 1962, Brazil đã là vua của bóng đá thế giới và Pele đã được đánh giá là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới. Khi đó, Pele mới 21 tuổi. Nhưng World Cup 1962 trở nên tồi tệ với Pele dù Brazil đã bảo vệ được ngôi VĐTG.
Nụ cười chiến thắng quen thuộc sau mỗi pha ghi bàn
Trong trận đầu tiên gặp Mexico, Pele chuyền đường bóng quyết định trong bàn thắng đầu tiên của đội và ghi bàn ấn định chiến thắng 2-0 sau khi vượt qua tới 4 hậu vệ đối phương. Tuy nhiên, khởi đầu như mơ đó đã nhanh chóng trở thành ác mộng khi Pele bị rách cơ đùi do cố gắng tung ra một cú sút xa trận gặp Tiệp Khắc. Chấn thương này khiến ông phải ngồi ngoài cho tới hết giải đấu. Không có Pele, một ngôi sao khác là Garrincha đã trở thành thủ lĩnh trong chiến dịch đưa Brazil lần thứ hai đăng quang ở World Cup sau khi đánh bại Tiệp Khắc ở trận gặp lại với tỷ số 3-1.
Ác mộng 1966
Nhưng nếu World Cup 1962 là tồi tệ với riêng Pele thì 1966 là tệ hại nhất. Lần này với cả Pele và ĐTQG. Giải năm 1966 được ghi nhớ bởi sự thắng thế của phong cách thiên về thể lực và Pele là một trong những nạn nhân của lối chơi đó.
Sau khi trở thành cầu thủ đầu tiên từng ghi bàn trong 3 VCK World Cup liên tiếp với một quả đá phạt trực tiếp trận gặp Bulgaria, ông phải nghỉ trận gặp Hungary (Brazil thua 1-3) do kiệt sức. Sau đó, Pele trở lại trong trận gặp BĐN nhưng một số pha tắc bóng thô bạo của các hậu vệ đối phương đã khiến ông phải chia tay trận đấu và luôn cả giải đấu. Brazil thua trận đấu đó và lần đầu tiên kể từ World Cup 1934 bị loại ngay từ vòng 1. Sau giải đấu khủng khiếp đó, Pele tuyên bố ông còn muốn chơi ở World Cup một lần nào nữa.
Đỉnh cao 1970
Khi được gọi trở lại ĐTQG đầu năm 1969, lúc đầu Pele từ chối, nhưng sau đó chấp thuận vì cảm thấy trách nhiệm với quốc gia và nhanh chóng có những đóng góp quan trọng. Ông chơi nốt 6 trận vòng loại World Cup và ghi 6 bàn.
World Cup 1970 tại Mexico cũng là giải đấu lớn cuối cùng mà Pele khoác áo ĐTQG và cũng là giải mà ông thể hiện vai trò lớn nhất trong thành công của đội bóng. Đội hình Brazil dự giải đó có rất nhiều thay đổi so với ĐT năm 1966. Các ngôi sao như Garrincha, Nilton Santos, Djalma Santos và Gilmar đều đã rút lui nhưng với thành phần gồm Pele, Rivelino, Jairzinho, Gerson, Tostao,... Brazil vẫn được đông đảo giới hâm mộ đánh giá là một trong những đội bóng vĩ đại nhất lịch sử và tất nhiên cũng là ứng viên số 1 cho danh hiệu VĐTG.
Trong trận đầu tiên gặp Tiệp Khắc, Pele ghi bàn đưa Brazil dẫn 2-1 sau khi dùng ngực khống chế bóng gọn gàng sau đường chuyền của Gerson. Brazil thắng đậm 4-1. Trong hiệp 1 trận gặp Anh, Pele có một pha dứt điểm bằng đầu hiểm hóc và chỉ có tài năng của Gordon Banks trong một pha cứu bóng xuất thần mới ngăn cản được bàn thắng. Trong hiệp 2, Pele chuyền đường bóng quyết định để Jairzinho ghi bàn duy nhất của trận đấu. Gặp Romania, anh ghi bàn mở tỷ số bằng một quả đá phạt trực tiếp, một cú dứt điểm cực mạnh bằng má ngoài chân phải. Cũng chính Pele ghi bàn nâng tỷ số lên 3-1 và tỷ số cuối cùng là 3-2 nghiêng về phía Brazil.
Ghi bàn vào lưới Italia ở CK World Cup 1970
Ở bán kết, Brazil gặp Uruguay lần đầu tiên từ sau trận CK World Cup 1950 mà Brazil đã thất bại đau đớn trên sân nhà. Jairzinho đưa Brazil dẫn 2-1 và Pele chuyền bóng cho Rivelino ghi bàn nâng tỷ số lên 3-1. Trong trận đó, Pele đã có một trong những màn trình diễn nổi tiếng nhất của mình. Tostao chuyền bóng cho Pele từ khoảng cách rất xa và thủ môn Uruguay, Ladislao Mazurkiewicz, đoán được ý đồ. Thủ môn này băng ra cắt bóng nhưng Pele đã nhanh nhẹn tiếp cận được bóng trước và bằng một động tác giả khéo léo mà không cần chạm vào bóng, ông đã khiến bóng vượt qua tầm cản phá của thủ môn này. Pele di chuyển vòng qua thủ môn này và sút bóng khi đồng thời xoay người hướng về phía khung thành đối phương. Trớ trêu là pha xoay người đảo hướng quá mạnh nên bóng đi chệch cả cột dọc phía xa và ra ngoài. Một cơ hội ghi bàn mười mươi đã bị bỏ lỡ một cách kỳ lạ. Cũng trong trận đó, Pele đã trả đũa Fontes bằng một pha thúc cùi chỏ sau khi bị cầu thủ Uruguay phạm lỗi.
Đối thủ của Brazil ở trận CK là Italia, đội cũng đã hai lần giành World Cup. Điều đó có nghĩa là đội thắng sẽ được giữ vĩnh viễn Cúp Jules Rimet. Nhưng Pele đã quyết định điều đó. Sau khi đánh đầu ghi bàn mở tỷ số, ông còn có hai đường chuyền quyết định trong các bàn thắng của Jairzinho và Carlos Alberto. Brazil thắng trận 4-1. Burgnich, người kèm Pele ở trận đó, nói: "Tôi đã tự nhủ trước trận đấu rằng Pele cũng chỉ là một người bằng xương bằng thịt như mọi người nhưng tôi đã lầm".
Pele chơi trận cuối cùng cho ĐTQG gặp Nam Tư ngày 18/7/1971 tại Rio de Janeiro. Trong những trận có Pele, thành tích của ĐTQG Brazil là 67 trận thắng, 14 trận hòa và 11 trận thua.
Những năm tháng rực rỡ nhất của ĐT Brazil gắn liền với thế hệ của Pele và các đồng đội. Chính 3 danh hiệu VĐTG trong 4 VCK World Cup liên tiếp của họ đã đưa Brazil lên đầu bảng thành tích của thế giới và khẳng định sức mạnh vốn có của bóng đá xứ sở samba.
Phần 3: ĐTQG
1958 và những kỷ lục
Pele khoác áo ĐTQG Brazil lần đầu tiên là ở trận thua 1-2 trước Argentina ngày 7/7/1957. Cũng trong trận đấu đó, ông ghi bàn đầu tiên của mình cho ĐTQG, khi còn hơn 3 tháng nữa mới sinh nhật tròn 17 tuổi. Một năm sau, Pele đã được cả thế giới biết đến.
“Đôi khi tôi chợt thức giấc giữa đêm và ngẫm nghĩ tại sao mình lại nổi tiếng đến thế. Thành thật mà nói, tôi không biết tại sao. Phải chăng vì tôi đã gắn bó máu thịt với chỉ một đội bóng, không giống như nhiều cầu thủ ngày nay. Bây giờ có rất nhiều cầu thủ giỏi nhưng họ tới một CLB, ghi vài bàn thắng, hôn lên huy hiệu của đội và sau đó lại chuồn sang một CLB khác để lặp lại những hành động đó. Các CĐV không thích như thế và vì thế tôi nghĩ sẽ khó cho những ngôi sao thời đại này được nhớ lâu”. - Pele -
Thuỵ Điển chính là nơi thiên tài Pele thực sự phát lộ. Ông tới Thuỵ Điển với một chấn thương và phải tới trận thứ ba của Brazil và cũng là trận cuối cùng vòng bảng gặp Liên Xô thì Pele mới chơi trận đầu tiên của mình ở một VCK World Cup. Brazil thắng 2-0, Pele chuyền bóng cho Vava ghi bàn thứ hai và thế là một ngôi sao mới đã ra đời.
Khi đó, Pele là cầu thủ trẻ nhất giải và cũng là cầu thủ trẻ nhất từng chơi ở World Cup. Bàn thắng đầu tiên của ông ở World Cup là trong trận gặp xứ Wales ở tứ kết. Bàn thắng duy nhất của trận đấu đó đã giúp Brazil tiến vào bán kết còn Pele trở thành cầu thủ ghi bàn trẻ nhất từng gặp ở World Cup ở 17 tuổi 239 ngày. Gặp Pháp ở bán kết, Brazil dẫn 2-1 sau khi kết thúc hiệp 1 và sau đó Pele ghi tiếp một hat-trick để trở thành cầu thủ trẻ nhất lịch sử World Cup làm được điều đó.
Ngày 19/6/1958, Pele trở thành cầu thủ trẻ nhất đá trận CK World Cup ở 17 tuổi 249 ngày. Ông ghi 2 bàn trong trận đấu lịch sử mà Brazil đánh bại Thuỵ Điển 5-2 và giành ngôi VĐTG lần đầu tiên đó. Bàn đầu tiên của Pele là kết quả của một màn trình diễn kỹ thuật hoàn hảo. Một cú tâng bóng qua đầu một hậu vệ sau đó là một cú sút volley chính xác tung lưới đối phương sau đó đã được chọn là một trong những bàn thắng đẹp nhất lịch sử World Cup. Khi trận đấu kết thúc, Pele ngất đi có lẽ vì quá xúc động. Sau khi tỉnh lại nhờ sự chăm sóc của các nhân viên y tế, Pele đã khóc vì vinh quang quá lớn. Với 6 bàn trong 4 trận chơi ở World Cup đó, Pele (cùng Helmut Rahn) có thành tích ghi bàn xếp thứ hai chỉ sau Just Fontaine.
Chấn thương 1962
Tới năm 1962, Brazil đã là vua của bóng đá thế giới và Pele đã được đánh giá là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới. Khi đó, Pele mới 21 tuổi. Nhưng World Cup 1962 trở nên tồi tệ với Pele dù Brazil đã bảo vệ được ngôi VĐTG.
Nụ cười chiến thắng quen thuộc sau mỗi pha ghi bàn
Trong trận đầu tiên gặp Mexico, Pele chuyền đường bóng quyết định trong bàn thắng đầu tiên của đội và ghi bàn ấn định chiến thắng 2-0 sau khi vượt qua tới 4 hậu vệ đối phương. Tuy nhiên, khởi đầu như mơ đó đã nhanh chóng trở thành ác mộng khi Pele bị rách cơ đùi do cố gắng tung ra một cú sút xa trận gặp Tiệp Khắc. Chấn thương này khiến ông phải ngồi ngoài cho tới hết giải đấu. Không có Pele, một ngôi sao khác là Garrincha đã trở thành thủ lĩnh trong chiến dịch đưa Brazil lần thứ hai đăng quang ở World Cup sau khi đánh bại Tiệp Khắc ở trận gặp lại với tỷ số 3-1.
Ác mộng 1966
Nhưng nếu World Cup 1962 là tồi tệ với riêng Pele thì 1966 là tệ hại nhất. Lần này với cả Pele và ĐTQG. Giải năm 1966 được ghi nhớ bởi sự thắng thế của phong cách thiên về thể lực và Pele là một trong những nạn nhân của lối chơi đó.
Sau khi trở thành cầu thủ đầu tiên từng ghi bàn trong 3 VCK World Cup liên tiếp với một quả đá phạt trực tiếp trận gặp Bulgaria, ông phải nghỉ trận gặp Hungary (Brazil thua 1-3) do kiệt sức. Sau đó, Pele trở lại trong trận gặp BĐN nhưng một số pha tắc bóng thô bạo của các hậu vệ đối phương đã khiến ông phải chia tay trận đấu và luôn cả giải đấu. Brazil thua trận đấu đó và lần đầu tiên kể từ World Cup 1934 bị loại ngay từ vòng 1. Sau giải đấu khủng khiếp đó, Pele tuyên bố ông còn muốn chơi ở World Cup một lần nào nữa.
Đỉnh cao 1970
Khi được gọi trở lại ĐTQG đầu năm 1969, lúc đầu Pele từ chối, nhưng sau đó chấp thuận vì cảm thấy trách nhiệm với quốc gia và nhanh chóng có những đóng góp quan trọng. Ông chơi nốt 6 trận vòng loại World Cup và ghi 6 bàn.
World Cup 1970 tại Mexico cũng là giải đấu lớn cuối cùng mà Pele khoác áo ĐTQG và cũng là giải mà ông thể hiện vai trò lớn nhất trong thành công của đội bóng. Đội hình Brazil dự giải đó có rất nhiều thay đổi so với ĐT năm 1966. Các ngôi sao như Garrincha, Nilton Santos, Djalma Santos và Gilmar đều đã rút lui nhưng với thành phần gồm Pele, Rivelino, Jairzinho, Gerson, Tostao,... Brazil vẫn được đông đảo giới hâm mộ đánh giá là một trong những đội bóng vĩ đại nhất lịch sử và tất nhiên cũng là ứng viên số 1 cho danh hiệu VĐTG.
Trong trận đầu tiên gặp Tiệp Khắc, Pele ghi bàn đưa Brazil dẫn 2-1 sau khi dùng ngực khống chế bóng gọn gàng sau đường chuyền của Gerson. Brazil thắng đậm 4-1. Trong hiệp 1 trận gặp Anh, Pele có một pha dứt điểm bằng đầu hiểm hóc và chỉ có tài năng của Gordon Banks trong một pha cứu bóng xuất thần mới ngăn cản được bàn thắng. Trong hiệp 2, Pele chuyền đường bóng quyết định để Jairzinho ghi bàn duy nhất của trận đấu. Gặp Romania, anh ghi bàn mở tỷ số bằng một quả đá phạt trực tiếp, một cú dứt điểm cực mạnh bằng má ngoài chân phải. Cũng chính Pele ghi bàn nâng tỷ số lên 3-1 và tỷ số cuối cùng là 3-2 nghiêng về phía Brazil.
Ghi bàn vào lưới Italia ở CK World Cup 1970
Ở bán kết, Brazil gặp Uruguay lần đầu tiên từ sau trận CK World Cup 1950 mà Brazil đã thất bại đau đớn trên sân nhà. Jairzinho đưa Brazil dẫn 2-1 và Pele chuyền bóng cho Rivelino ghi bàn nâng tỷ số lên 3-1. Trong trận đó, Pele đã có một trong những màn trình diễn nổi tiếng nhất của mình. Tostao chuyền bóng cho Pele từ khoảng cách rất xa và thủ môn Uruguay, Ladislao Mazurkiewicz, đoán được ý đồ. Thủ môn này băng ra cắt bóng nhưng Pele đã nhanh nhẹn tiếp cận được bóng trước và bằng một động tác giả khéo léo mà không cần chạm vào bóng, ông đã khiến bóng vượt qua tầm cản phá của thủ môn này. Pele di chuyển vòng qua thủ môn này và sút bóng khi đồng thời xoay người hướng về phía khung thành đối phương. Trớ trêu là pha xoay người đảo hướng quá mạnh nên bóng đi chệch cả cột dọc phía xa và ra ngoài. Một cơ hội ghi bàn mười mươi đã bị bỏ lỡ một cách kỳ lạ. Cũng trong trận đó, Pele đã trả đũa Fontes bằng một pha thúc cùi chỏ sau khi bị cầu thủ Uruguay phạm lỗi.
Đối thủ của Brazil ở trận CK là Italia, đội cũng đã hai lần giành World Cup. Điều đó có nghĩa là đội thắng sẽ được giữ vĩnh viễn Cúp Jules Rimet. Nhưng Pele đã quyết định điều đó. Sau khi đánh đầu ghi bàn mở tỷ số, ông còn có hai đường chuyền quyết định trong các bàn thắng của Jairzinho và Carlos Alberto. Brazil thắng trận 4-1. Burgnich, người kèm Pele ở trận đó, nói: "Tôi đã tự nhủ trước trận đấu rằng Pele cũng chỉ là một người bằng xương bằng thịt như mọi người nhưng tôi đã lầm".
Pele chơi trận cuối cùng cho ĐTQG gặp Nam Tư ngày 18/7/1971 tại Rio de Janeiro. Trong những trận có Pele, thành tích của ĐTQG Brazil là 67 trận thắng, 14 trận hòa và 11 trận thua.
