Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com - Định hướng Forum Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN
Kết nối: VNK X - VNK groups | Nhà Tài Trợ: BhnongFood X - Bhnong groups - Đặt mua Bánh Bhnong

Trả lời chủ đề

Nội dung: <blockquote data-quote="ngan trang" data-source="post: 83342" data-attributes="member: 17223">Paul Doumer: Ba mặt một con  người   LTS: Những  ngày này, Hà Nội và nhiều nơi đang long trọng kỷ niệm 55 năm ngày giải phóng thủ  đô (10-10) và 999 năm Thăng Long - Hà Nội. Trong chặng đường phát triển của Hà  Nội và VN nói chung, hẳn sẽ thấp thoáng hình ảnh viên toàn quyền Đông Dương Paul  Doumer, người vừa có nhiều công tích lẫn tội trạng sau hơn 5 năm “trị vì” ở VN      Cầu Long Biên  bắc qua sông Hồng tại Hà Nội trước năm 1945 gọi là cầu Doumer, đặt theo tên viên  toàn quyền Pháp Paul Doumer - người chính thức quyết định xây cầu này. Ông “trị  vì” 5 xứ Đông Dương những năm bản lề hai thế kỷ 19 và 20 (1897-1902). Năm 1931,  ông được bầu làm tổng thống thứ 14 nước Cộng hòa Pháp.    <img src="https://nld.vcmedia.vn/Images/Uploaded/Share/2009/10/10/7-toan-quyen.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />Toàn quyền Đông Dương (1897 - 1902) Paul Doumer. Ảnh:  S.T   Từ  người viết báo thành nghị sĩ   Paul  Doumer xuất thân từ một gia đình lao  động, bố làm công nhân xe lửa. 12 tuổi, Paul đã phải đi kiếm sống, làm thợ khắc,  sau đó vào học trường dạy nghề. Chàng thanh niên Paul là người có nghị lực, năm  20 tuổi đỗ bằng cử nhân toán học, năm sau lấy tiếp bằng cử nhân luật, trở thành  chuyên gia tài chính. Sau một thời gian ngắn dạy học, ông ra làm báo, gia nhập  đảng cấp tiến Pháp, được bầu làm nghị sĩ của đảng này và từ đó bước vào chính  trường.    Gia đình  Doumer được ngợi ca về lòng yêu nước. Ông có 5 con trai thì 4 người chiến đấu và  hy sinh trong chiến tranh thế giới thứ nhất. Bản thân P. Doumer là quốc vụ  khanh, thành viên Hội đồng Chiến tranh do tổng thống Pháp chủ trì. Ông làm chủ  tịch ủy ban kinh tế của hội đồng  này.   Từ người  viết báo trở thành nghị sĩ nhờ quan điểm chính trị cấp tiến, P. Doumer bắt đầu  có quan hệ chặt chẽ với các tập đoàn tài chính - công nghiệp. Tham gia chính  phủ, ông chuyển lập trường sang phía hữu tuy không rời bỏ đảng cấp tiến. Năm  1895, làm bộ trưởng tài chính, P. Doumer ban hành thuế thu nhập. Từ những quan  hệ chằng chịt nơi hậu trường, ông rời chính phủ sang Đông Dương làm toàn quyền.  Lúc này thực dân Pháp đang lâm vào tình huống cực kỳ khó khăn, đặc biệt tại  VN.   Nhiều sứ mệnh   Cuối thế  kỷ 19, với việc ép buộc triều đình Huế ký Hiệp ước Giáp Thân 1884, thực dân Pháp  về cơ bản coi như áp đặt được chế độ thống trị lên toàn VN, ít lâu sau chiếm gọn  Campuchia và Lào. Chúng chia cắt VN thành 3 xứ, gộp với 2 nước láng giềng, hình  thành cái gọi là Đông Dương thuộc Pháp cai trị theo 5 chế độ khác nhau.     Từ Nam chí  Bắc, các cuộc nổi dậy vũ trang của dân ta khi sôi động, khi âm ỉ không một lúc  ngừng. Thực dân Pháp một mặt đàn áp vô cùng dã man, mặt khác lôi kéo, mua chuộc  một số người cầm đầu thiếu kiên định, làm cho các phong trào tạm lắng (trừ khởi  nghĩa Yên Thế). Tình hình VN tiếp tục bất ổn cho thực dân. Trong khi đó, gánh  nặng tài chính ngày một đè lên ngân sách chính quốc tới mức không chịu đựng nổi.  Phong trào nhân dân Pháp phản đối các cuộc chiến tranh giành thuộc địa vì vậy  càng thêm sôi sục.    Nhà chính  khách - chuyên gia tự nguyện giã từ ghế bộ trưởng đi làm một viên chức cấp cao ở  thuộc địa nhằm cứu vãn và cải thiện tình hình, P. Doumer có sứ mệnh: Hoàn thành  cuộc “bình định” bằng bất cứ giá nào, xây dựng bộ máy cai trị thực dân thay thế  chế độ cai trị của triều đình nhà Nguyễn, và để nhanh chóng đẩy mạnh khai thác  tài nguyên, bóc lột sức lao động người bản xứ, lấy tiền bù đắp những “hy sinh”  của chính quốc nhiều năm trước đó.   Đẩy mạnh hết mức 3 sắc thuế   Có thể nói  trừ sứ mệnh đầu tiên khó làm tròn (bởi cho dù tạm thời lắng xuống, chẳng bao giờ  ngoại bang có thể “bình định” cuộc chiến đấu chính nghĩa của dân tộc ta), những  nhiệm vụ sau quan toàn quyền làm khá tốt.    Với chủ  trương tập trung hóa quyền lực, xây dựng bộ máy cai trị thống nhất, ông lập các  tổng nha chuyên môn lo việc quản lý ngành dọc toàn cõi Đông Dương. P. Doumer tạo  điều kiện thu hút nhân lực đang thất nghiệp ê hề ở chính quốc sang làm việc tại  Đông Dương với chế độ cực kỳ ưu đãi, trong khi lại hạn chế đào tạo và sử dụng  viên chức người bản xứ, vì “khó tin cậy”.    Việc chia  cắt VN được đẩy mạnh cả về danh nghĩa và trên thực tế. Nam Kỳ là thuộc địa.  Trung Kỳ là đất bảo hộ - tiếng là do quan lại Nam triều cai trị song viên khâm  sứ Pháp rốt cuộc là người quyết định cuối cùng, bởi tên này chủ trì Viện Cơ mật,  đứng trên đầu các thượng thư đại thần! Một nhà nghiên cứu Pháp thời ấy đã mỉa  mai: “Từ nay, các vị trong Viện Cơ mật của triều đình đều trở thành những con  rối bọc trong nhung lụa, vàng son nhưng đều có sợi dây nối với đầu 5 ngón tay  điều khiển cực kỳ thành thạo của quan khâm sứ”. Bắc Kỳ theo Hiệp ước Giáp Thân  là xứ bảo hộ, song vai trò quan Kinh lược sứ thay mặt nhà vua cai quản vùng đất  này, cho dù về hình thức, bị bãi bỏ luôn, thay vào đó là vai trò viên thống sứ  Pháp. Hệ thống quan lại người bản xứ ở Bắc Kỳ do thống sứ Pháp toàn quyền bổ  nhiệm, thuyên chuyển, nhà vua chẳng có quyền hành gì.   Dưới triều  đại P. Doumer, 3 sắc thuế được đẩy mạnh hết mức là thuốc phiện, muối và rượu.  Của cải bòn rút từ người dân qua 3 sắc thuế ấy đóng vào ngân sách thuộc địa tăng  từ 20 triệu đồng Đông Dương (Đ) năm 1899 lên 33 triệu Đ năm 1902, rồi vọt lên 42  triệu Đ năm 1911. Lợi nhuận của Ngân hàng Đông Dương cũng tăng theo chiều thuận  với tăng thuế. Theo một nhà sử học Pháp, “công tích chính của Doumer tại Đông  Dương” là tăng thuế. Ở Trung Kỳ, thuế thân và thuế ruộng đất trước ngày ông tới  VN nhậm chức mới 83.000 Đ, sau đó vọt lên 2 triệu Đ năm 1899 - năm thứ 2 nhiệm  kỳ toàn quyền. Ở Bắc Kỳ, 2 sắc thuế ấy cũng tăng nhanh, đạt gần 5 triệu Đ năm  1907. Trong khi đó, mọi loại thuế má người Pháp làm việc tại Đông Dương phải  đóng góp vào ngân sách vỏn vẹn có 9.000 Đ/năm! Ở Nam Bộ, công cuộc khai thác và  tập trung hóa ruộng đất đẩy nhanh hết cỡ: Từ 522.000 ha ruộng lúa năm 1880 tăng  vọt lên 1.175.000 ha 10 năm sau. Lúa gạo ĐBSCL trở thành nguồn xuất khẩu lớn  nhất châu Á.    Trên thực  tế, P. Doumer đã tạo dựng cơ sở để khi chiến tranh thế giới nổ ra, nước VN nghèo  đói phải oằn mình cho “rồng Nam phun bạc, đánh đổ Đức tặc”, phục vụ chiến thắng  của mẫu quốc. Có thể dẫn thêm vô vàn ví dụ, tất cả đều dựa vào tư liệu của các  nhà kinh tế học và sử học Pháp.   Công tích và những động cơ ẩn  giấu   Trong thời  gian hơn 5 năm ở VN, P.Doumer cho xây dựng một số công trình GTVT và công  nghiệp. Ông hết sức nồng nhiệt với việc thiết lập đường sắt xuyên Đông Dương và  từ Hà Nội vươn dài nối với Côn Minh - Trung Quốc, tới mức báo chí Pháp mỉa mai  gọi Doumer và thuộc cấp là “những người theo chủ nghĩa đường sắt”. Toàn quyền  Doumer đích thân chỉ đạo quy hoạch, thiết kế và thường xuyên đôn đốc xúc tiến  công trình đầy khó khăn kéo dài nhiều năm, mãi tới 1937 mới hoàn thành.     P. Doumer  cho mở mang cảng Hải Phòng làm đầu cuối của tuyến đường sắt nối vùng cao Tây Nam  Trung Quốc với duyên hải Bắc Bộ VN. Ông cho lập một số nhà máy điện. Dưới nhiệm  kỳ ông, Hà Nội trở thành TP đầu tiên ở châu Á được chiếu sáng bằng ánh điện. Ông  khuyến khích nhập giống cây cao su miền Nam nước ta, lập nên những đồn điền lớn  do người Pháp làm chủ, tạo nguồn hàng xuất khẩu. Ông nhanh chóng đồng tình với  kiến nghị của bác sĩ Yersin - người khám phá cao nguyên Langbian, lập TP Đà  Lạt...    Nhờ những  công tích ở Đông Dương, sự nghiệp chính trị của P. Doumer lên như diều được gió.  Trở về Pháp, ông được bầu làm chủ tịch hạ viện, quay lại làm bộ trưởng tài chính  một thời gian rồi trở thành chủ tịch thượng viện trước khi được bầu làm tổng  thống nước cộng hòa.   Khách quan  mà xét, những cấu trúc hạ tầng P. Doumer chủ trương xây dựng tại VN đã góp phần  mở mang nước ta về kinh tế, xã hội, văn hóa. Chúng ta ghi công P. Doumer về  những gì hữu ích ông để lại đất nước này.   Tuy nhiên,  cần đi sâu tìm hiểu đâu mới thực là những động cơ thôi thúc vị viên chức – chính  khách P. Doumer năng nổ đến thế. P. Doumer từng là thành viên HĐQT Tổng Công ty  Điện lực Pháp CGE. Ông được sự ủng hộ của nhiều tập đoàn công nghiệp và GTVT,  trong số này có Tập đoàn Eiffel, mang tên nhà thiết kế và xây dựng tháp Eiffel  Paris cùng nhiều công trình khác nổi tiếng thế giới. Dễ thấy tại sao quan toàn  quyền quan tâm đến việc mở đường sắt, làm cầu sắt, xây nhà máy điện... tại Đông  Dương.    Toàn quyền  P. Doumer chấp nhận kiến nghị của bác sĩ Yersin mở TP Đà Lạt là nhằm xây dựng ở  nơi khí hậu trong lành một cơ sở nghỉ ngơi cho viên chức, sĩ quan Pháp tại Đông  Dương. Càng dễ hiểu tại sao Đà Lạt trước năm 1945 có 2 thời kỳ phát triển rất  nhanh, tương ứng với 2 cuộc chiến tranh thế giới, khi các viên chức, sĩ quan  Pháp ở Đông Dương không thể ung dung đáp tàu về chính quốc nghỉ phép hằng năm!         Công trình kỳ vĩ Cầu Long  Biên bắc qua sông Hồng xây nhanh tới mức báo chí Pháp đánh giá “đáng kinh ngạc”:  3 năm 9 tháng. Cầu Long Biên trước hết phục vụ vận tải đường sắt.  Dù sao, cầu  Long Biên là một công trình kỳ vĩ (trước 1945 là cầu dài nhất Đông Dương), tạo  thêm một nét đặc trưng cho thủ đô Hà Nội. Cầu Long Biên là công sức của người  thợ VN (ít nhất 3.000 người, theo hồi ký của P. Doumer). Nó đã góp phần vào sự  phát triển kinh tế thủ đô và của cả nước. Nó lưu giữ những kỷ niệm vô giá, trước  hết là máu và mồ hôi của công nhân cầu đường và ruột gan những người dân VN đóng  thuế. Tháng 10-1954, cầu Long Biên chứng kiến những tên lính Pháp cuối cùng sấp  mặt đi qua, rút khỏi Hà Nội. <img src="https://nld.vcmedia.vn/Images/Uploaded/Share/2009/10/10/7-Tanbien-1.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> Cầu Long Biên đầu thế kỷ 20. Ảnh: S.T Cầu Long Biên  ghi khắc những kỳ tích của thủ đô VN trong xây dựng và chiến đấu, đặc biệt thời  chống Mỹ. Một di sản đáng được trân trọng, bảo tồn.   maivang.nld.com.vn </blockquote>

Tên

Mã xác nhận