Những thành tựu chủ yếu và ý nghĩa lịch sử của cách mạng khoa học - kĩ thuật câu hỏi và bài tập sách giáo khoa
(trang 51 sgk Lịch Sử 9): Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật trong thời gian gần đây có những thành tựu nào quan trọng đáng chú ý?
Trả lời:
- "Cừu Đô-li" ra đời bằng phương pháp sinh sản vô tính (3-1997) là một thành tựu khoa học lớn nhưng cũng gây lo ngại về mặt xã hội và đạo đức như công nghệ sao chép con người.
- "Bản đồ gen người" (6-2000, hoàn chỉnh tháng 3-2003), giải mã 99% gen người, giúp trong tương lai có thể nghiên cứu, chữa trị nhiều căn bệnh nan y như ung thư, tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh béo phì, nhiễm chàm ở trẻ em và tăng tuổi thọ cho người già.
(trang 52 sgk Lịch Sử 9): Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật hiện nay đã và đang có những tác động như thế nào đối với cuộc sống của con người?
Trả lời:
- Cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật hiện nay đã và đang có những tác động tích cực đối với cuộc sống con người. Nó cho phép thực hiện những bước nhảy vọt về sản xuất và năng suất lao động, nâng cao mức sống và chất lượng cuộc sống của con người, đưa đến những thay đổi lớn về cơ cấu dân cư lao động trong nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ.
- Tuy nhiên, cuộc cách mạng khoa học - kĩ thuật cũng mang lại những hậu quả tiêu cực (chủ yếu do con người tạo ra): chế tạo các loại vũ khí hủy diệt, ô nhiễm môi trường, những tai nạn lao động và giao thông, các loại dịch bệnh mới…
Câu 1 (trang 52 sgk Sử 9): Hãy nêu những tiến bộ về khoa học – kĩ thuật và những hạn chế của việc áp dụng khoa học – kĩ thuật vào sản xuất (như môi trường bị ô nhiễm, tai nạn giao thông, dịch bệnh...)
Lời giải:
* Thành tựu:
- Khoa học cơ bản: Thu những thành tựu trong ngành Toán, Vật lý, Hóa, Sinh được ứng dụng vào kĩ thuật và sản xuất.
- Công cụ sản xuất mới: Máy tính điện tử, máy tự động, hệ thống máy tự động.
- Tìm ra nguồn năng lượng mới: Năng lượng nguyên tử, năng lượng mặt trời, thủy triều ...
- Sáng chế ra vật liệu mới: Chất Pôlime
- Cuộc “Cách mạng xanh” trong nông nghiệp đã khắc phục được nạn thiếu lương thực thực phẩm.
- Giao thông vận tải và thông tin liên lạc có máy bay siêu âm khổng lồ, tàu hỏa siêu tốc, vệ tinh nhân tạo phát sóng truyền hình rất hiện đại.
- Chinh phục vũ trụ.
* Thành tựu quan trọng đáng chú ý nhất là chinh phục vũ trụ, vì nhờ có thành tựu này mà con người khám phá ra những bí mật của vũ trụ để phục vụ đắc lực cho cuộc sống con người trên trái đất.
* Hạn chế:
- Tài nguyên cạn kiệt, môi trường ô nhiễm nặng (khí quyển, đại dương, sông hồ…)
- Chế tạo ra các lọai vũ khí và các phương tiện quân sự có sức tàn phá và hủy diệt sự sống.
- Nhiễm phóng xạ nguyên tử, tai nạn lao động, giao thông, dịch bệnh và tệ nạn xã hội.
Bài tập 1 trang 41 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 9
Hãy khoanh tròn vào chữ in hoa trước câu trả lời đúng
Câu 1. Cách mạng khoa học - kĩ thuật đã đạt được?
A. Những thành tựu vĩ đại trong lĩnh vực Sinh Hõ
B. Những thành tựu phi thường trong nghiên cứu Mặt trăng và Mặt trời
C. Những tiến bộ phi thường và những thành tựu kì diệu trong tất cả các lĩnh vực
D. Những thành tựu to lớn trong nghiên cứu biển và đại dương
Câu 2. Dựa vào những phát minh lớn của các ngành khoa học cơ bản, con người đã tạo ra được.
A. Những nguồn năng lượng mới hết sức phong phú
B. Một con cừu bằng phương phsp sinh sản vô tính
C. Nhiều con vật có vú bằng phương phát sinh sản vô tính
D. những công cụ sản xuất mới như máy tính
Câu 3. Công cuộc cách mạng đã làm cho tốc độ tăng trưởng sản xuất nông nghiệp được nâng cao là
A. “Cách mạng cam”
B. “Cách mạng xanh”
C. “Cách mạng trắng”
D. “Cách mạng nhung”
Câu 4. Một trong những thành tựu kĩ thuật quan trọng của thế kỉ XX là
A. Chế tạo ra máy hơi nước
B. Chế tạo ra động cơ điện điezen
C. Chế tạo ra máy tính điện tử
D. Chế tạo ra tàu ngầm nguyên tử
Câu 5. Nguồn năng lượng mới hết sưc phong phú và vô tận là
A. nhiệt điện, thuỷ điện
B. dầu mỏ, than đá
C. năng lượng nguyên tử
D. năng lượng nguyên tử, năng lượng mặt trời, năng lượng gió,…
Hướng dẫn làm bài:
1. C 2. B 3. C 4. C 5. D
Bài tập 3 trang 42 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 9
Hãy hoàn thiện sơ đồ dưới đây để làm rõ ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng khoa học- kĩ thuật?
- Ý nghĩa - tác động tích cực
- Tác động tiêu cực
Hướng dẫn làm bài:
- Ý nghĩa- tác động tích cực: Là một bộ phận không thể tách rời khỏi sự phát triển của xã hội và con người, cuộc cách mạng khoa học - kỹ thuật hiện đại đã đem lại sự thay đổi to lớn mang tính bước ngoặt trong sự phát triển của xã hội. Sự phát triển mạnh mẽ về khoa học kỹ thuật đã tạo ra những bước nhảy vọt chưa từng thấy trong quá trình phát triển của lực lượng sản xuất và năng suất lao động, làm xuất hiện nhiều ngành sản xuất mới có liên quan đến sự tiến triển của khoa học và công nghệ (công nghiệp tên lửa, điện tử, vi sinh...) và thay đổi hoàn toàn cơ cấu các ngành kinh tế ở nhiều khu vực. Trong khi cách mạng công nghiệp chứng kiến nền sản xuất từ thủ công chuyển sang cơ khí hóa, cách mạng khoa học - kỹ thuật cho thấy sự tự động hóa cao độ của nền sản xuất dựa trên việc điện tử hóa và ứng dụng các thành tựu mới nhất của công nghệ vào sản xuất. Ngoài ra, tất cả những thay đổi to lớn trong công nghệ và sản xuất đã tạo ra những thiết bị sinh hoạt, hàng tiêu dùng mới làm thay đổi hoàn toàn lối sống của con người trong xã hội.
- Đưa con người sang một nền văn minh mới.
- Thay đổi căn bản phương thức lao động
- Thay đổi cơ cấu kinh tế quốc dân
- Thay đổi phân bố sản xuất
- Góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân
- Làm cho nền kinh tế - xã hội thế giới ngày càng có xu hướng quốc tế hóa và toàn cầu hóa cao.
- Khả năng phát triển, rút ngắn, đi tắt, đón đầu cho các nước đang phát triển.
- Ở nền văn minh này, con người có thể phát huy cao độ năng lực sáng tạo trong sản xuất, đời sống, phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống.
- Tác động tiêu cực:
- Tăng khoảng cách phát triển và chênh lệch giàu nghèo giữa các nước.
- Cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên
- Ô nhiễm môi trường (hiệu ứng nhà kính, làm biến đổi khí hậu…), giảm tính đa dạng sinh học.
- Xuất hiện nhiều vũ khí giết người hàng loạt ngày càng tinh vi…
- Tai nạn lao động, tai nạn giao thông tăng, nhiều dịch bệnh mới.
- Đe dọa về đạo đức xã hội và an ninh đối với con người.
- Nhiều phát minh sàng kiến chưa được kiểm nghiệm và đánh giá để thấy được những hạn chế đã được đưa vào ứng dụng rộng rãi
Bài tập 5 trang 43 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 9
Cách mạng khoa học- kĩ thuật diễn ra nhằm mục đích gì?
Hướng dẫn làm bài:
Cách mạng khoa học- kĩ thuật nhằm đáp ứng nhu cầu về mặt vật chất và tinh thần ngày càng cao của cuộc sống con người trước tình trạng bùng nổ dân số thế giới và các nguồn tài nguyên thiên nhiên ngày càng vơi cạn.
Bài tập 6 trang 43 Sách Bài Tập (SBT) Lịch Sử 9
Vì sao chinh phục vũ trụ lại là thành tựu quan trọng đáng chú ý?
Hướng dẫn làm bài:
Lúc đó mọi người chưa biết gì về những thứ bên ngoài Trái Đất nên chinh phục vũ trụ là thành tựu quan trọng và đáng chú ý nhất. Và họ có thể làm được điều mà người khác ko làm được. Nhờ có thành tựu này mà con người khám phá ra những bí mật của vũ trụ để phục vụ đắc lực cho cuộc sống con người trên trái đất.
