Nhờ người không bằng tin ở mình
Văn Công nước Đằng hỏi Mạnh Tử rằng:
Nước Đằng là một nước nhỏ nằm ở giữa hai nước lớn, là nước Tề và nước Sở. Kể phận thì phải chiều cả hai nước, nhưng kể sức thì không thể chiều được. Chiều nước Tề chăng? Chiều nước Sở chăng? Ta không biết nên nương nhờ nước nào để cho nước ta được yên ổn. Ông hãy mưu tính hộ ta.
Mạnh Tử thưa:
Mọi việc cứ trông nhờ vào người thì không thể tin chắc được. Chiều Tề thì Sở giận, chiều Sở thì Tề giận: mưu ấy chúng tôi không thể nghĩ kịp. Xin nói, chỉ có cách tự giữ lấy nước, đào hào cho sâu, đắp thành cho cao, cai trị một cách gắn bó với dân, cùng dân giữ nước. Nếu như có biến cố gì xảy ra, vua sẽ liều chết để giữ nước, thì chắc dân cũng sẽ liều chết để giữ nước, không nỡ bỏ vua. Thế là ta dùng lòng dân để giữ lấy đất nước, tự cường lo toan lấy việc nước. còn chiều Tề hay Sở thì tôi không thể quyết được.
Nguồn: NXBVHTT.
