Nguyên nhân, diễn biến cao trào kháng Nhật cứu nước, ý nghĩa của cao trào này?
* Nhật đảo chính Pháp (9/3/1945) - thời cơ cách mạng đến gần
- Thế giới: Đầu năm 1945, phe phát xít liên tục thất bại nặng nề.
- Trong nước: Mâu thuẩn Nhật – Pháp gay gắt, như “ ung nhọt” chờ ngày vỡ tung .
- Đêm 9/3/1945, Nhật nổ súng đảo chính Pháp trên toàn Đông Dương => Thực dân Pháp nhanh chóng tan rã và đầu hàng.
Sau khi hất cẳng Pháp, Nhật tuyên bố “giúp các dân tộc Đông Dương xd nền độc lập” và đưa lực lượng thân Nhật ra lập nên chính phủ bù nhìn ở Việt Nam do Trần Trọng Kim làm Thủ tướng và Bảo Đại làm Quốc trưởng.
Nhưng trên thực tế, Nhật lại tiến hành nhiều hành động trái ngược:
- Nhật nắm toàn bô quyền hành .
- Tiếp tục vơ vét, bóc lột nhân làm cho nhân dân ta đói khổ.
- Tiến hành hàng loạt các hoạt động đàn áp lực lượng cách mạng và nhân dân.
=> Mâu thuẩn giữa nhân ta với phát xít Nhật hết sức gay gắt .
* Chủ trương của Đảng : Ngày 12/3/1945, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã ra chỉ thị: “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. Chỉ thị đã xác định:
- Kẻ thù trước mắt của nhân dân Đông Dương là phát xít Nhật.
- Thay khẩu hiệu “Đánh đuổi phát xít Nhật – Pháp” bằng “Đánh đuổi phát xít Nhật”.
- Hình thức đấu tranh: bất hợp tác, biểu tình thị uy, vũ trang du kích và sẵn sàng chuyển sang hình thức tổng khởi nghĩa khi có điều kiện.
- Hội nghị quyết định phát động cao trào “Kháng Nhật cứu nước”.
* Diễn biến cao trào kháng Nhật cứu nước .
- Ở căn cứ Cao - Bắc - Lạng, đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và Cứu quốc quân đã lãnh đạo quần chúng giải phóng hàng loạt các xã, châu, huyện...
- Ở Bắc kỳ, khẩu hiệu “Phá kho thóc giải quyết nạn đói” thu hút hàng triệu người tham gia.
- Ở Quảng Ngãi, tù chính trị ở nhà lao Ba Tơ nổi dậy, thành lập chính quyền cách mạng, lập ra đội du kích Ba Tơ.
- Ở Nam kỳ : Việt Minh hoạt động mạnh mẽ, nhất là ở Mỹ Tho, Hậu Giang.
* Nhận xét : - Qua cao trào kháng Nhật, lực lượng cách mạng phát triển vượt bậc .
- Lực lượng trung gian ngã về phía cách mạng.
- Quần chúng sôi sục khí thế cách mạng.
- Bước chuẩn bị trực tiếp cho tổng khởi nghĩa .
