T
Tuyền Nguyễn
Guest
“Ngày mai, có đứa nào đi với mẹ về thăm ngoại không?”. Sau câu nói của mẹ, mấy anh em tôi bắt đầu nhẩm tính. Anh Hai bận học tiếng Hàn, chị Ba học vi tính với bốn buổi nâng cao Anh văn. Cuối cùng chỉ có mình tôi là ít việc nhất, chỉ với hai buổi học vẽ ở trường. Nhưng thôi, nghỉ hai ngày cũng chẳng sao, đi về ngoại một chuyến để mẹ vui lòng.
Về quê ngoại lần này, tôi mang tâm trạng buồn chán đến nản lòng. Vì ngoài những cánh đồng lúa, con mương nhiễm phèn quanh năm nắng gió, quê ngoại tôi không còn một thú vui nào khác. Có lẽ để níu kéo tôi có chút ấn tượng về miền quê, lần này ông ngoại rủ tôi ra đồng bẫy chuột. Thôi thì, thử một lần làm quen với hương đồng gió nội.
Không biết ông ngoại tôi đặt bẫy bao giờ mà khi bước chân tôi và ông vừa đến bờ ruộng đã nghe tiếng khè khè của lũ chuột mắc bẫy. Có con to bằng cổ chân người lớn, thấy tôi đến nó còn nhe răng, xù lông có ý tấn công. Ông ngoại tôi cười khà khà: “Bữa nay ông sẽ cho con thưởng thức món thịt chuột đồng nướng.” Nghe ông nói tôi thoáng rùng mình nghĩ: “Con vật thật ghê tởm, bẩn thỉu thường thấy ở các cống rãnh trong thành phố sao mà dám ăn?”. Như hiểu được ý tôi, ông ngoại nói: “Chuột đồng khác xa với chuột ở thành phố con à, cũng như người ờ thành phố phải khác người ở quê chứ con! Người ở quê lúc nào cũng chất phác thật thà.” Nghe ngoại nói tôi tự xét lại mình hình như bây giờ mình cũng hơi khác lúc xưa.
Trưa đứng bóng, dưới bóng mát rặng tre ở bờ ruộng, ngoại tôi cùng mấy người lớn tuổi làm đồng bắt đầu nhóm lửa nướng chuột. Những con chuột được mang ra lột da, làm sạch ruột, ướp với muối hột thật đơn giản không cầu kỳ kèm theo các gia vị khác, xong kẹp vào thanh tre nướng trên đống than đỏ rực. Thấy mấy ông làm tôi càng gớm tợn. Quay mặt chỗ khác như chưa từng trông thấy điều gì. Đến khi lửa bén, mở chảy xèo xèo, mùi thơm thật ấn tượng phản phất bên tôi, tai tôi còn nghe ông ngoại nói: “Chuột đầu mùa mỡ nhiều, thịt ngọt chắc ăn quên no”. Ông khác lại nói: “Thịt chuột nướng mọi kiểu này mà chấm với muối sả là khỏi chê!”.
Rồi ai đó bắt lên đống than cái mẻ muối với vài tép sả băm nhuyễn rang rào rào, mùi sả rang thơm nồng nàn cộng với mùi thịt chuột nướng ngào ngạt cứ kích thích khứu giác của tôi. Lấy cái nón lá che miệng, tôi nuốt nước bọt cái ực. Nuốt vậy thôi, chứ trong tâm tôi nhất định không bao giờ ăn món này dù chỉ một miếng. Nướng xong, những con chuột vàng ươm, tươm mỡ được bày ra tàu lá chuối xanh.
Mấy ông bắt đầu ngồi quanh với chai rượu đế đứng sững giữa vòng, và dĩ nhiên tôi cũng được một chỗ ngồi trong cái sòng nhậu này. Ngồi vậy thôi chứ tôi không bao giờ dám ăn. Ngoại tôi bảo: “Thử một miếng thôi chứ ai biểu ăn nhiều đâu mà sợ”. Tôi vẫn lắc đầu ngoầy ngoậy. Một ông già khác lại nói: “Không ăn thì uống, chứ ngồi không trong bàn tiệc là trái đạo!”. Nói rồi, ông chìa cái ly rượu đế trước mặt tôi nói như ra lệnh “Uống!” Lần đầu tiên tôi mới biết thế nào là bị ép ăn. Đứng trước tình thế “tiến thoái lưỡng nan”, một bên là thịt chuột nướng thơm lừng, còn một bên là ly rượu đế đắng ngét cay xè, tôi chọn cái nào. Bất giác tôi bưng ly rượu (đằng nào rượu cũng được nấu từ gạo) ngửa cổ ực một cái, tức thì mùi nồng cay xông lên mũi, gây ra phản ứng ho, tôi gục đầu sặc sụa. Ông ngoại đưa cái đùi chuột nướng vàng ươm trước mặt tôi rồi nói: “Ăn một miếng sẽ hạ hoả ngay!” Như một phản xạ tôi nhai cái đùi chuột mà mặt nhăn như thể người ta ăn phải thuốc độc. Khi cơn ho dịu xuống mùi thịt chuột nướng lúc này mới thấm từ từ vào vị giác của tôi. Ôi thật là tuyệt vời, ngọt và béo đến không ngờ. Tôi như cảm nhận ra rằng không có loại thịt nào trên thế gian này ngon bằng thịt chuột nướng chấm với muối sả. Thế là tôi bắt đầu ngồi nhích vào ăn một cách tự nhiên, tự nhiên đến nỗi ông già ngồi bên nhắc khéo: “Coi bộ hao mồi quá ông Tư”.
Thời gian cứ trôi, sau lần về quê ngoại đó tôi bận học thi túi bụi, những lần về thăm ngoại cứ thưa dần. Mỗi khi đi học về ngang quán cơm ven đường, mùi thịt nướng xọc vào mũi tôi, nhưng hoàn toàn khác xa với mùi thịt chuột nướng mọi của ông ngoại ở bờ ruộng ngày nào, tôi chợt nhớ ông đến quay quắt. Rồi ông ngoại tôi qua đời, cũng là lúc tôi thi đỗ vào đại học.
Ngày giỗ ông năm đó tôi lại về quê ngoại với mẹ, tôi nói với cậu Út ra đồng bẫy chuột về nướng cúng ông. Trước bàn thờ, tôi đốt nén nhang cho ông miệng thầm gọi: “Ông ngoại ơi, về ăn thịt chuột nướng với con!” Trong làn khói nhang toả quanh tôi, như có ông ngoại về ôm tôi vào lòng âu yếm.
Về quê ngoại lần này, tôi mang tâm trạng buồn chán đến nản lòng. Vì ngoài những cánh đồng lúa, con mương nhiễm phèn quanh năm nắng gió, quê ngoại tôi không còn một thú vui nào khác. Có lẽ để níu kéo tôi có chút ấn tượng về miền quê, lần này ông ngoại rủ tôi ra đồng bẫy chuột. Thôi thì, thử một lần làm quen với hương đồng gió nội.
Không biết ông ngoại tôi đặt bẫy bao giờ mà khi bước chân tôi và ông vừa đến bờ ruộng đã nghe tiếng khè khè của lũ chuột mắc bẫy. Có con to bằng cổ chân người lớn, thấy tôi đến nó còn nhe răng, xù lông có ý tấn công. Ông ngoại tôi cười khà khà: “Bữa nay ông sẽ cho con thưởng thức món thịt chuột đồng nướng.” Nghe ông nói tôi thoáng rùng mình nghĩ: “Con vật thật ghê tởm, bẩn thỉu thường thấy ở các cống rãnh trong thành phố sao mà dám ăn?”. Như hiểu được ý tôi, ông ngoại nói: “Chuột đồng khác xa với chuột ở thành phố con à, cũng như người ờ thành phố phải khác người ở quê chứ con! Người ở quê lúc nào cũng chất phác thật thà.” Nghe ngoại nói tôi tự xét lại mình hình như bây giờ mình cũng hơi khác lúc xưa.
Trưa đứng bóng, dưới bóng mát rặng tre ở bờ ruộng, ngoại tôi cùng mấy người lớn tuổi làm đồng bắt đầu nhóm lửa nướng chuột. Những con chuột được mang ra lột da, làm sạch ruột, ướp với muối hột thật đơn giản không cầu kỳ kèm theo các gia vị khác, xong kẹp vào thanh tre nướng trên đống than đỏ rực. Thấy mấy ông làm tôi càng gớm tợn. Quay mặt chỗ khác như chưa từng trông thấy điều gì. Đến khi lửa bén, mở chảy xèo xèo, mùi thơm thật ấn tượng phản phất bên tôi, tai tôi còn nghe ông ngoại nói: “Chuột đầu mùa mỡ nhiều, thịt ngọt chắc ăn quên no”. Ông khác lại nói: “Thịt chuột nướng mọi kiểu này mà chấm với muối sả là khỏi chê!”.
Rồi ai đó bắt lên đống than cái mẻ muối với vài tép sả băm nhuyễn rang rào rào, mùi sả rang thơm nồng nàn cộng với mùi thịt chuột nướng ngào ngạt cứ kích thích khứu giác của tôi. Lấy cái nón lá che miệng, tôi nuốt nước bọt cái ực. Nuốt vậy thôi, chứ trong tâm tôi nhất định không bao giờ ăn món này dù chỉ một miếng. Nướng xong, những con chuột vàng ươm, tươm mỡ được bày ra tàu lá chuối xanh.
Mấy ông bắt đầu ngồi quanh với chai rượu đế đứng sững giữa vòng, và dĩ nhiên tôi cũng được một chỗ ngồi trong cái sòng nhậu này. Ngồi vậy thôi chứ tôi không bao giờ dám ăn. Ngoại tôi bảo: “Thử một miếng thôi chứ ai biểu ăn nhiều đâu mà sợ”. Tôi vẫn lắc đầu ngoầy ngoậy. Một ông già khác lại nói: “Không ăn thì uống, chứ ngồi không trong bàn tiệc là trái đạo!”. Nói rồi, ông chìa cái ly rượu đế trước mặt tôi nói như ra lệnh “Uống!” Lần đầu tiên tôi mới biết thế nào là bị ép ăn. Đứng trước tình thế “tiến thoái lưỡng nan”, một bên là thịt chuột nướng thơm lừng, còn một bên là ly rượu đế đắng ngét cay xè, tôi chọn cái nào. Bất giác tôi bưng ly rượu (đằng nào rượu cũng được nấu từ gạo) ngửa cổ ực một cái, tức thì mùi nồng cay xông lên mũi, gây ra phản ứng ho, tôi gục đầu sặc sụa. Ông ngoại đưa cái đùi chuột nướng vàng ươm trước mặt tôi rồi nói: “Ăn một miếng sẽ hạ hoả ngay!” Như một phản xạ tôi nhai cái đùi chuột mà mặt nhăn như thể người ta ăn phải thuốc độc. Khi cơn ho dịu xuống mùi thịt chuột nướng lúc này mới thấm từ từ vào vị giác của tôi. Ôi thật là tuyệt vời, ngọt và béo đến không ngờ. Tôi như cảm nhận ra rằng không có loại thịt nào trên thế gian này ngon bằng thịt chuột nướng chấm với muối sả. Thế là tôi bắt đầu ngồi nhích vào ăn một cách tự nhiên, tự nhiên đến nỗi ông già ngồi bên nhắc khéo: “Coi bộ hao mồi quá ông Tư”.
Thời gian cứ trôi, sau lần về quê ngoại đó tôi bận học thi túi bụi, những lần về thăm ngoại cứ thưa dần. Mỗi khi đi học về ngang quán cơm ven đường, mùi thịt nướng xọc vào mũi tôi, nhưng hoàn toàn khác xa với mùi thịt chuột nướng mọi của ông ngoại ở bờ ruộng ngày nào, tôi chợt nhớ ông đến quay quắt. Rồi ông ngoại tôi qua đời, cũng là lúc tôi thi đỗ vào đại học.
Ngày giỗ ông năm đó tôi lại về quê ngoại với mẹ, tôi nói với cậu Út ra đồng bẫy chuột về nướng cúng ông. Trước bàn thờ, tôi đốt nén nhang cho ông miệng thầm gọi: “Ông ngoại ơi, về ăn thịt chuột nướng với con!” Trong làn khói nhang toả quanh tôi, như có ông ngoại về ôm tôi vào lòng âu yếm.
