NGÀY THẤT TỊCH
Ngày mùng 7 tháng 7 âm lịch hàng năm là ngày Ngưu Lang – Chức Nữ gặp nhau. Làm gì trong ngày này để có một kỉ niệm khó quên đây nhỉ?
Từ truyền thuyết Ngưu Lang – Chức Nữ...
Truyền thuyết về Ngưu Lang - Chức Nữ thì chắc teens nào cũng biết rồi. Truyền thuyết này bắt nguồn từ Trung Quốc và có rất nhiều dị bản. Nhưng câu chuyện thường thấy nhất được kể lại như sau:
“Ngày xưa, dưới hạ giới có chàng chăn bò trẻ tuổi có tên gọi Ngưu Lang (nghĩa là: anh chàng chăn bò). Một lần chàng tình cờ nhìn thấy bảy nàng tiên xinh đẹp đang… tắm dưới hồ, được cổ vũ bởi người bạn đồng hành tinh quái là… chú bò đực, chàng đã lấy trộm váy áo của họ. Các nàng tiên cử cô em út xinh đẹp nhất có tên gọi là Chức Nữ (nghĩa là: cô gái dệt vải) ra để lấy lại váy áo. Không hiểu thế nào mà Chức Nữ gặp Ngưu Lang rồi thì lại… không muốn lấy lại váy áo quay về trời nữa mà cam tâm tình nguyện cùng chàng nên đôi.
Ngưu Lang và Chức Nữ sống bên nhau rất hạnh phúc, họ có hai đứa con kháu khỉnh. Nhưng Chức Nữ vì mải vui bên chồng mà quên mất nhiệm vụ của nàng là dệt các đám mây ngũ sắc trên bầu trời. Hậu quả là Thiên Hậu giận dữ đã rút cái kẹp tóc của bà vạch ra một con sông rộng trên bầu trời (chính là sông Ngân) để chia cắt đôi vợ chồng mãi mãi. Từ đó, Chức Nữ phải vĩnh viễn ngồi trên một bờ sông, buồn bã dệt vải, còn Ngưu Lang chỉ nhìn thấy vợ mình từ xa và phải chịu trách nhiệm nuôi hai con.
Nhưng có một ngày, tất cả các con quạ cảm thấy thương họ và chúng bay lên trời dựng thành chiếc cầu Ô Thước bắc qua sông Ngân để cho đôi vợ chồng được đến bên nhau. Vậy là, hàng năm vào mùng 7 tháng 7 âm lịch, vợ chồng Ngưu Lang - Chức Nữ lại được đoàn tụ dù chỉ một lần trong năm, nước mắt họ khóc khi gặp nhau rơi xuống trần thành mưa ngâu. Và ngày mùng 7 tháng 7 hàng năm được gọi là lễ Thất Tịch (nghĩa là: đêm mùng bảy)."
... Đến ngày lễ cho những người yêu xa.
Chuyện tình Ngưu Lang Chức Nữ vốn câu chuyện tình cổ tích nổi tiếng ở Trung Quốc và Việt Nam, nhắc đến Ngưu Lang Chức Nữ là nói đến tình yêu xa cách nhưng vĩnh cửu. Có người nói mưa ngâu trong ngày Thất Tịch là những giọt nước mắt hạnh phúc đoàn tụ, có người nói đó là những giọt nước mắt của trời vì thương cảm họ... Nhưng cho dù là vì lý do gì đi nữa, thì cũng thật hạnh phúc khi gặp lại người yêu mình sau bao ngày xa cách, teens nhỉ?
Lễ Thất Tịch còn là ngày lễ dành cho những cặp "yêu xa", những người yêu nhau nhưng chưa thể đến bên nhau, (nhưng không như Ngưu Lang và Chức Nữ, mỗi năm chỉ gặp nhau một lần đâu nhé). Vì vậy, họ thường dành ngày này để tặng quà, để gửi thiệp, lời chúc hoặc dành tặng cho nhau những bất ngờ nho nhỏ, để ủ ấm và nuôi dưỡng tình yêu của mình.
Làm gì vào ngày lễ "yêu xa" này nhỉ?
Tất nhiên trong ngày này các bạn gái sẽ tự tay làm một món đồ nào đó dành tặng người yêu rùi. Tuy nhiên, nếu bạn không khéo tay lắm thì cũng không sao, quan trọng là tình cảm chân thành cơ mà!
Các cặp đôi cũng thường tìm một nơi không có ánh đèn để cùng nhau nhìn lên trời đêm ngắm sao Ngưu Lang Chức Nữ và hẹn thề sẽ mãi mãi bên nhau. Cách này còn lãng mạn hơn cả tặng nhau chocolate, hoa tươi hay trang sức vào ngày Valentine ý chứ nhỉ!
Cách xác định sao Ngưu Lang và sao Chức Nữ cũng không khó lắm đâu!
Chạng vạng tối mùa hè, gần thẳng trên đỉnh đầu của chúng ta một ngôi sao sáng rất gần, đó chính là sao Chức Nữ (tên Latin là Vega), là sao sáng thứ năm trên bầu trời đêm và sáng thứ 2 ở bầu trời phía bắc. Cách qua Ngân Hà, ở hướng đông nam trên bầu trời, có một ngôi sao sáng đối vọng xa xa với sao Chức Nữ, đó chính là sao Ngưu Lang (tên Latin là Altair),là sao sáng thứ 12 trong bầu trời đêm . Hai bên sao Ngưu Lang còn có hai ngôi sao nhỏ là hai con của Ngưu Lang và Chức Nữ (tức sao Aquila alpha và Aquila beta) đấy!
Vậy thì còn chờ gì nữa? Ngay tối nay bạn hãy rủ “người ý” cùng đi ngắm sao nhé, và hãy ước cho tình yêu của các bạn sẽ vĩnh cửu như mối tình Ngưu Lang - Chức Nữ (tất nhiên sẽ không phải xa cách nhau như họ). Chúc các cặp đôi đều tìm ra được sao Ngưu Lang và Chức Nữ và có một kỉ niệm thật lãng mạn trong ngày lễ "yêu xa" này nhé!
================ Kenh14
Một số phiên bản khác về sự tích Ngưu Lang - Chức Nữ.
1.Phiên bản Việt Nam
Ngưu Lang là vị thần chăn trâu của Ngọc Hoàng Thượng đế, vì say mê một tiên nữ phụ trách việc dệt vải tên là Chức Nữ nên bỏ bễ việc chăn trâu, để trâu đi nghênh ngang vào điện Ngọc Hư. Chức Nữ cũng vì mê tiếng tiêu của Ngưu Lang nên trễ nải việc dệt vải. Ngọc Hoàng giận giữ, bắt cả hai phải ở cách xa nhau, người đầu sông Ngân, kẻ cuối sông.
Sau đó, Ngọc Hoàng thương tình nên ra ơn cho hai người mỗi năm được gặp nhau một lần vào đêm mùng 7 tháng Bảy âm lịch. Khi tiễn biệt nhau, Ngưu Lang và Chức Nữ khóc sướt mướt. Nước mắt của họ rơi xuống trần hóa thành cơn mưa và được người dưới trần gian đặt tên là mưa ngâu.
Thời bấy giờ sông Ngân trên thiên đình không có một cây cầu nào cả nên Ngọc Hoàng mới ra lệnh cho làm cầu để Ngưu Lang và Chức Nữ được gặp nhau. Các phường thợ mộc ở trần thế được vời lên trời để xây cầu. Vì mạnh ai nấy làm, không ai nghe ai, họ cãi nhau chí chóe nên đến kỳ hạn mà cầu vẫn không xong. Ngọc Hoàng bực tức, bắt tội các phường thợ mộc hóa kiếp làm quạ lấy đầu sắp lại làm cầu cho Ngưu Lang và Chức Nữ gặp nhau. Vì thế cứ tới tháng bảy là loài quạ phải họp nhau lại để chuẩn bị lên trời bắc Ô kiều. Khi gặp nhau, nhớ lại chuyện xưa nên chúng lại lao vào cắn mổ nhau đến xác xơ lông cánh. Ngưu Lang và Chức Nữ lên cầu, nhìn xuống thấy một đám đen lúc nhúc ở dưới chân thì lấy làm gớm ghiếc, mới ra lệnh cho đàn chim ô thước mỗi khi lên trời làm cầu thì phải nhổ sạch lông đầu. Từ đó, cứ tới tháng bảy thì loài quạ lông thì xơ xác, đầu thì rụng hết lông.
Có dị bản khác cho rằng tên gọi của Ô kiều là cầu Ô Thước do chim Ô (quạ) và chim Thước (chim Khách) kết cánh tạo ra.
2.Phiên bản Trung Quốc
Chàng chăn bò trẻ tuổi có tên gọi Ngưu Lang (牛郎 - tức sao Altair hay chàng chăn bò, là sao Ngưu Lang) nhìn thấy bảy cô tiên xinh đẹp đang tắm trong hồ và đang đùa giỡn vui vẻ với nhau. Được cổ vũ bởi người bạn đồng hành tinh quái là một con bò đực, chàng đã lấy trộm váy áo của họ và chờ đợi xem điều gì sẽ xảy ra. Các nàng tiên đã cử cô em út và xinh đẹp nhất có tên gọi là Chức Nữ (織女 - tức sao Vega hay nàng tiên dệt vải) ra để lấy lại váy áo. Nàng đành phải làm theo, nhưng do Ngưu Lang đã nhìn thấy thân thể trần tục của Chức Nữ nên nàng đành chấp thuận lời cầu hôn của chàng (đúng như câu "Nam nữ thụ thụ bất thân" của lễ giáo phong kiến). Nàng đã chứng tỏ mình là một người vợ tuyệt vời, còn Ngưu Lang là một người chồng tốt và họ đã sống bên nhau hạnh phúc. Nhưng Thiên Hậu (trong một số dị bản là mẹ Chức Nữ) nhận ra rằng một kẻ tầm thường (tức Ngưu Lang) lại dám cưới một nàng tiên đẹp và bà đã điên tiết (trong các dị bản khác, Thiên Hậu bắt Chức Nữ quay lại làm công việc dệt các đám mây ngũ sắc trên bầu trời vì nàng đã không làm công việc đó kể từ khi lấy chồng). Rút cái kẹp tóc của nàng ra, Thiên Hậu đã vạch ra một con sông rộng trên bầu trời để chia cắt đôi tình lang mãi mãi (vì thế tạo ra sông Ngân và trên thực tế người ta nhìn thấy các sao Ngưu Lang và Chức Nữ nằm ở hai bên của dải Ngân Hà).
Chức Nữ phải vĩnh viễn ngồi trên một bờ sông, buồn bã dệt vải, còn Ngưu Lang chỉ nhìn thấy vợ mình từ xa và phải chịu trách nhiệm nuôi hai con (tức hai ngôi sao bên cạnh nó là Aquila -β và -γ).
Nhưng có một ngày, tất cả các con quạ cảm thấy thương hại họ và chúng bay lên trời để làm cầu (鵲橋, "Ô kiều") phía trên sao Deneb trong chòm sao Cygnus để đôi vợ chồng có thể gặp nhau trong một đêm, là đêm thứ bảy của tháng Bảy âm lịch.
Truyền thuyết này có thể là gốc cho thành ngữ tắm tiên.
Dị bản
* Dị bản này cho là Ngọc Hoàng, hay cha của Chức Nữ là người đã tách đôi tình nhân ra để họ chú tâm vào công việc thay vì chuyện yêu đương.
* Sao Deneb là nàng tiên đi kèm khi đôi tình nhân gặp nhau trên cầu Ô Thước.
Trong thi ca
Câu truyện Ngưu Lang Chức Nữ trở thành một đề tài phổ biến trong thi ca, nghệ thuật. Có thể kể một số tác phẩm:
Trung Quốc:
Trong Cổ thi thập cửu thủ (古诗十九首 - Mười chín bài cổ thi- vô danh), có bài thơ về đề tài này:
Phiên âm
Điều điều Khiên Ngưu tinh, kiểu kiểu Hà Hán nữ.
Tiêm tiêm trạc tổ thủ, trát trát lộng ky trữ.
Chung nhật bất thành chương, khấp thế linh như vũ.
Hà Hán thanh thả thiển, tương khứ phục ki hứa ?
Doanh doanh nhất thủy gian, mạch mạch bất đắc ngữ.”
Dịch thơ[4]
Xa xa kìa sao Ngưu, sáng sáng Ngân Hà nữ.
Nhỏ nhỏ tay trắng ngần, rì rào khung cửi gỗ.
Trọn ngày không thành lời, khóc nghẹn lệ như mưa.
Ngân Hà xanh lại nông, ngăn trở xa thế hử ?
Nhởn nhơ một dòng nước, cách biệt không ra lời.
Việt Nam:
Âm nhạc
* Giọt mưa thu - Đặng Thế Phong
* Chuyện tình Ngưu Lang Chức Nữ - Mạc Phong Linh
* Sầu Ô Thước - Văn Giảng
* Vợ chồng Ngâu - Thẩm Oánh
* Hẹn hò - Phạm Duy
Thơ
* Thương - Hồ Xuân Hương
* Thu khuê hành - Tản Đà
