Lịch Sử 9 -Bài 23:TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA

[Trang Dimple]

Lịch Sử 9 -Bài 23:TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA .

I. LỆNH TỔNG KHỞI NGHĨA ĐƯỢC BAN BỐ .

1 Nguyên nhân :

* Khách quan :thời cơ thuận lợi đã đến :Chiến tranh thế giới thứ hai đang ở thời điểm kết thúc : 5-1945 phát xít Đức bị tiêu diệt ; Nhật tuyên bố đầu hàng 8-1945 .

*Chủ quan :lực lượng cách mạng đã đủ mạnh để nổi dậy khởi nghĩa giành thắng lợi : dưới sự lãnh đạo của Mặt trận Việt Minh , cao trào kháng Nhật cứu nước đã phát triển mạnh mẽ, nhất là sau cuộc đảo chính Nhật –Pháp ,khi thời cơ đến ( 14-8-1945) , Đảng đã kịp thời phát động tổng khởi nghĩa tòan quốc .

2. Diễn biến :

+Từ ngày 13 đên 15-8,Hội Nghị tòan quốc của Đảng họp quyết định chủ trương phát động tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong tòan quốc , thành lập Ủy Ban khởi nghĩa tòan quốc và ra quân lệnh số 1…kêu gọi toàn dân nổi dậy .

+16,17-8-1945.Quốc dân Đại hội họp ở Tân Trào (Tuyên Quang) thông qua quyết định tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong tòan quốc và thi hành 10 chính sách lớn của Việt Minh , đồng thời thành lập Ủy ban giải phóng dân tộc Việt Namdo Hồ Chí Minh làm chủ tịch

View attachment 11953

Đại hội quốc dân tại đình Tân Trào ngày 16/08/1945 do Bác Hồ chủ trì:​

+Chiều 16-8,một đội quân giải phóng do đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy đã từ Tân Trào tiên về Thái Nguyên mở đầu cho Tổng khởi nghĩa giành chính quyền .

II. Giành chính quyền ở thủ đô Hà Nội :

- Từ sau đảo chính Nhật – Pháp ,không khí cách mạng ngày càng sôi sục .

- Ngày 15-8-1945, mệnh lệnh khởi nghĩa về tới Hà Nội , phong trào chuẩn bị khởi nghĩa rất khẩn trương với nhiều hình thức : diễn thuyết công khai , truyền đơn,biểu ngữ .

-19-8-1945 , một cuộc biểu tình lớn ở Quảng Trường Nhà hát thành phố do Mặt trận Việt Minh tổ chức , kêu gọi nhân dân đứng lên giành chính quyền – Bài Tiến Quân ca vang lên .

- Sau đó là cuộc biểu tình đánh chiếm các công sở của địch ,cuộc khởi nghĩa ở thủ đô Hà Nội đã thắng lợi .

Ý nghĩa : cổ vũ cả nước , làm kẻ thù hoang mang dao động .

View attachment 11954

Mít tinh tổng khởi nghĩa ở quảng trường Nhà hát lớn Hà Nội 8-1945​

III. Giành chính quyền trong cả nước .

+ Tính đến 18-8 đã có 4 tỉnh giành được chính quyền : Bắc Giang ,Hải Dương , Hà Tĩnh, Quảng Nam .

+ Giành chính quyền ở Huế ngày 23-8-1945.

+ Ở Sài gòn ngày 25-8-1945.

+ Thắng lợi của khởi nghĩa ở Hà nội –Huế – Sài gòn đã cổ vũ cho các tỉnh , huyện vùng lên khởi nghĩa giành chính quyền .Đến cuối tháng 8-1945 , chính quyền cách mạng đã được thành lập trong cả nước . Bộ máy nhà nước đế quốc phong kiến tan rã , nhanh chóng đầu hàng cách mạng , vua Bảo Đại thoái vị ( 30-8) và nộp ấn kiếm cho chính quyền cách mạng .

2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình , chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập và nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa ra đời.

View attachment 11955

Lễ tuyên ngôn Độc Lập tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội ngày 2-9-1945​

+ Như vậy là Cách mạng tháng Tám đã thành công trong toàn quốc tương đối nhanh chóng và ít đổ máu .

IV.Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám 1945.

* Ý nghĩa :

- Đối với lịch sử dân tộc :đây là một biến cố vĩ đại , đã phá tan xiềng xích nô lệ của Pháp-Nhật , và lật đổ chế độ quân chủ , nước ta trở thành một nước độc lập , nhân dân ta từ địa vị nô lệ lên địa vị làm chủ đất nước .Kỷ nguyên mới là kỷ nguyên độc lập và tự do.

- Ý nghĩa quốc tế : đây là thắng lợi đầu tiên trong thời đại mới của một nước nhược tiểu đã tự giải phóng khỏi ách đế quốc, thực dân, đồng thời cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa , nửa thuộc địa trên thế giới , nhất là ở Châu Á, Châu Phi.

* Nguyên nhân thành công :

-Truyền thống dân tộc .

-Sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ : kịp thời , sáng tạo

-Sự thất bại của Nhật .

* Bài học kinh nghiệm :

-Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa 2 nhiệm vụ chống đế quốc v à chống phong kiến , tập hợp mọi lực lượng trong mặt trân dân tộc thống nhất rộng rãi dựa trên cơ sở công nông liên minh .

-Triệt để lợi dụng mâu thuẫn trong hàng ngũ địch , tập họp mũi nhọn cách mạng vào kẻ thù trước mắt .

-Thấu suốt tư tưởng bạo lực cách mạng , kế hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị , kết hợp khởi nghĩa ở nông thôn với khởi nghĩa ở thành thị để giành chính quyền .

-Tích cực chuẩn bị , chớp lấy thời cơ , dũng cảm phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền .

 

[keobi]

Câu 1: Sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của Đảng Cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh trong cách mạng tháng Tám thể hiệ ở những điểm nào ?

Sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của Đảng Cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh trong cách mạng tháng Tám thể hiệ ở những điểm sau:

* Về chủ trương đường lối:

- Ngay sau khi nghe tin hcính phủ Nhật đầu hàng, Hội nghị toàn quốc của Đảng Cộng sản Đông Dương họp ở Tân Trào từ ngày 14 đến ngày 15-8-1945 đã quyết định phát động cuộc Tổng khởi nghĩa trong cả nước, giành chính quyền trước khi quân Đồng minh vào.
- Ngày 16-8-1945, Đại hội Quốc dân ở Tân Trào đã tán thành quyết định Tổng khởi nghĩa, thông qua 10 chính sách của Việt Minh, lập Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam do Hồ Chí Minh đứng đầu.
- Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư đến đồng bào cả nước kêu gọi nổi dậy Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

* Cách thực hiện:
- Mục tiêu đầu tiên là nổi dậy, bao vây tập trung lực lượng để giành chính quyền tại Hà Nội. Vì vậy mà theo lệnh của Ủy ban khởi nghĩa, một đội quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy, xuất phát từ Tân Trào tiến vào bao vây thị xã Thái Nguyên, mở đường về Hà Nội.
- Lệnh khởi nghĩa truyền xuống, tin Hà Nội giải phóng thì khởi nghĩa trong cả nước lan nhanh như một dây thuốc nổ.

Câu 2: Hãy trình bày ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám?

* Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám:

- Cách mạng tháng Tám là một sự kiện vĩ đại trong lịch sử của dân tộc Việt Nam. Nó cũng đã phá tan hai tầng xiềng xích nô lệ của thực dân Pháp và phát xít Nhật, đồng thời lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế tồn tại ngót ngàn năm. Việt Nam từ một nước thuộc địa đã trở thành một nước độc lập dưới chế độ dân chủ cộng hòa, đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ thành người dân độc lập tự do, làm chủ nước nhà.
Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, một kỷ nguyên mới của lịch sử dân tộc ta đã mở ra – kỉ nguyên độc lập và tự do.
- Về mặt quốc tế, Cách mạng tháng Tám là thắng lợi đầu tiên trong thời đại mới của một dân tộc nhược tiểu đã tự giải phóng khỏi ách đế quốc thực dân. Thắng lợi đó đã cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới, đặc biệt là nhân dân châu Á và châu Phi.

* Nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám:

- Dân tộc Việt Nam từ ngàn xưa vốn có truyền thống yêu nước sâu sắc, đã đấu tranh kiên cường bất khuất cho độc lập, tự do. Vì vậy, khi Đảng Cộng sản Đông Dương và Mặt trận Việt Minh phất cao ngọn cờ cứu nước thì mọi người hăng hái hưởng ứng.
- Có khối liên minh công nông vững chắc, tập hợp được mọi lực lượng yêu nước trong một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi, lại bieét kết hợp tài tình giữa đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, đấu tranh du kích với khởi nghĩa từng phần ở nông thôn, tiến lên phát động tổng khởi nghĩa ở cả nông thôn và thành th, đánh đổ hoàn toàn bộ máy cai trị của đế quốc và phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân.
- Cách mạng tháng Tám thắng lợi tương đối nhanh chóng và ít đổ máu một phần nhờ có hoàn cảnh quốc tế thuận lợi. Chiến tranh thế giới thứ hai đang đi đến hồi kết thúc, Hồng quân Liên Xô và quân đồng minh đã đánh bại phát xít Đức - Nhật, góp phần quyết định vào thắng lợi chung của các lực lượng hòa bình, dân chủ trên thế giới.