Bài 14: LÊNIN VÀ PHONG TRÀO CÔNG NHÂN NGA
ĐẦU THẾ KỈ XX - CÁCH MẠNG NGA (1905 - 1907)
ĐẦU THẾ KỈ XX - CÁCH MẠNG NGA (1905 - 1907)
I. V. I. Lê-nin và cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa cơ hội
- Tiểu sử: Vla-đ i-mia I-lích U-li-a-nốp tức Lê-nin sinh ngày 22/4/1870 trong gia đình nhà giáo tiến bộ.
+ Mùa thu 1895, Lê-nin thống nhất các nhóm mác-xít ở Pê-téc-bua
+ Năm 1900, Lê-nin cùng với các đồng chí của mình xuất bản báo Tia lửa nhằm truyền bá chủ nghĩa Mác vào phong trào công nhân Nga.
+ Năm 1903, đại hội Đảng Công nhân xã hội dân chủ Nga được triệu tập ở Luân-đôn dưới sự chủ trì của Lê-nin để bàn về cương lĩnh điều lệ Đảng. Hình thành 2 phái Bôn-sê-vích đa số và phái Men-sê-vích - thiểu số.
- Đầu thế kỉ XX, các phái cơ hội trong Quốc tế thứ hai ủng hộ chính phủ tư sản, ủng hộ chiến tranh.
+ Đảng Bôn-sê-vích do Lê-nin lãnh đạo kiên quyết chống chiến tranh đế quốc, trung thành với sự nghiệp vô sản.
- Lê-nin có những đóng góp quan trọng về mặt lí luận thông qua những tác phẩm của mình.
II. Cách mạng Nga 1905 - 1907
1. Cách mạng bùng nổ.
- Về kinh tế: Công thương nghiệp phát triển, các công ty độc quyền ra đời.
- Về chính trị: Chế độ Nga hoàng kìm hãm sản xuất, bóp nghẹt tự do dân chủ => Đời sống nhân dân, công nhân khổ cực.
+ Sự thất bại trong cuộc chiến tranh Nga - Nhật năm 1904 - 1905 => xã hội mâu thuẫn sâu sắc dẫn đến bùng nổ cách mạng.
+ Ngày 9/1/1905, 14 vạn công nhân Pê-téc-bua và gia đình không vũ khí đến Cung điện Mùa Đông để thỉnh cầu Nga hoàng cải thiện đời sống nhưng họ bị đàn áp. Công nhân dựng chiến lũy chuẩn bị chiến đấu.
- Mùa thu năm 1905, phong trào cách mạng tiếp tục dâng cao với những cuộc bãi công chính trị của quần chúng làm ngưng trệ mọi hoạt động kinh tế và giao thông.
- Tại Mát-xcơ-va, tháng 12/1905, cuộc tổng bãi công phát triển thành khởi nghĩa vũ trang nhưng cuối cùng thất bại.
2. Tính chất và ý nghĩa lịch sử
- Tính chất: Là cuộc cách mạng dân chủ lần thứ nhất ở Nga. Đây là một cuộc cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới
- Ý nghĩa:
+ Giáng một đòn mạnh mẽ vào chế độ Nga hoàng, có ảnh hưởng đến phong trào đấu tranh đòi dân chủ ở các nước đế quốc.
+ Thức tỉnh nhân dân các nước phương Đông đấu tranh.
Sưu tầm