Bài 12: CÔNG XÃ PA-RI (1871)
1. Cuộc cách mạng 18/3/1871
- Nguyên nhân:
+ Mâu thuẫn vốn có của xã hội từ bản ngày càng sâu sắc, tạo điều kiện cho công nhân đấu tranh.
+ Sự thất bại của Pháp trong cuộc đấu tranh Pháp - Phổ làm cho đông đảo nhân dân căm phẫn chế độ thống trị đứng lên lật đổ Đế chế II.
+ Giai cấp tư sản Pháp cướp đoạt thành quả cách mạng của quần chúng, đầu hàng Đức để đàn áp quần chúng.
=> Cuộc cách mạng 18/3/1871.
- Diễn biến:
+ Ngày 18/3/1871, Quốc dân quân chiếm các cơ quan chính phủ và công sở, làm chủ thành phố, thành lập Công xã. Lần đầu tiên trên thế giới chính phủ thuộc về giai cấp vô sản.
+ Toàn quân chính phủ phải tháo chạy về Vec-xai, chính quyền giai cấp tư sản bị lật đổ.
2. Công xã Pa-ri - Nhà nước vô sản đầu tiên
- Ngày 26/3/1871, Công xã được thành lập, cơ quan cao nhất của Hội đồng Công xã được bầu theo nguyên tắc phổ thông đầu phiếu.
- Những việc làm của Công xã:
+ Quân đội cảnh sát cũ bị giải tán, thay vào đó là các lực lượng vũ trang nhân dân, nhà thờ tách khỏi trường học.
+ Thi hành nhiều chính sách tiến bộ khác: Công nhân được làm chủ xí nghiệp, chủ bỏ trốn, kiểm soát chế độ tiền lương, giảm lao động ban đêm...
- Công xã Pa-ri là một nhà nước kiểu mới do dân và vì dân.
- Công xã để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho giai cấp vô sản: Tổ chức lãnh đạo các tầng lớp nhân dân
3. Cuộc chiến đấu bảo vệ Công xã Pa-ri
- Chính phủ Chi-e tìm mọi cách tập hợp, củng cố lực lượng để đàn áp Công xã Pa-ri.
+ Ngày 21/5 đến 28/5, quân Véc-xai bắt đất tấn công vào thành phố diễn ra trận đánh ác liệt gọi "tuần lễ đẫm máu".
- Công xã bị thất bại.
4. Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử của Công xã Pa-ri
- Nguyên nhân thất bại:
+ Thiếu sự lãnh đạo của một chính đảng cách mạng.
+ Không kiên quyết trấn áp kẻ thù.
+ Không thực hiện liên minh công nông.
+ Giai cấp tư sản và các thế lực phản động câu kết tiêu diệt cách mạng.
- Ý nghĩa: Công xã Pa-ri có ý nghĩa vô cùng to lớn. Đây là cuộc cách mạng vô sản đầu tiên nhằm xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa và thiết lập chuyên chính vô sản.
- Bài học: Là sự thử nghiệm một nhà nước mới, xã hội mới. Bài học về cần có một đảng cách mạng lãnh đạo, thực hiện liên minh công nông.
Sưu tầm