LỊCH SỬ 10 Bài 31 XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DÂN TỘC ( TỪ THẾ KỶ X ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XV)
1. Tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng
Ở thời kỳ độc lập nho giáo, phật giáo, đạo giáo có điều kiện phát triển mạnh.
- Nho giáo:
+ Thời Lý – Trần nho giáo dần dần trở thành hệ tư tưởng chính thống của giai cấp thống trị, chi phối nội dung giáo dục thi cử, song không phổ biến trong nhân dân.
+ Thời Lý – Trần được phổ biến rộng rãi, chùa chiền được xây dựng ở khắp nơi.
2. Giáo dục, văn học, nghệ thuật
a. Giáo dục: Từ đó giáo dục được tôn vinh, quan tâm phát triển.
Tác dụng của giáo dục đào tạo người làm quan, người tài cho đất nước, nâng cao dân trí, song không tạo điều kiện cho phát triển kinh tế.
b. Văn học:
- Phát triển mạnh từ thời nhà Trần, nhất là văn học chữ Hán. Tác phẩm tiêu biểu: Hịch tướng sĩ.
- Từ thế kỷ XV, văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển.
- Đặc điểm:
+ Thể hiện tinh thần dân tộc, long yêu nước, tự hào dân tộc.
+ Ca ngợi những chiến công oai hung, cảnh đẹp của quê hương đất nước.
c. Nghệ thuật:
- Kiến trúc phát triển chủ yếu ở giai đoạn Lý – Trần – Hồ thế kỷ X đến XV theo hướng phật giáo gồm chùa, tháp, đền.
- Bên cạnh đó có những công trình kiến trúc ảnh hưởng của nho giáo: Cung điện, thành quách, thành Thăng Long.
- Điêu khắc: Gồm những công trình chạm khắc, trang trí ảnh hưởng của phật giáo và nho giáo, song vẫn mang những nét độc đáo riêng.
- Nghệ thuật sân khấu ca, múa nhạc mang đậm tính dân gian truyền thống.
- Văn hóa Đại Việt thế kỷ X đến XV phát triển phong phú, đa dạng.
- Chịu ảnh hưởng của yếu tố bên ngoài song vẫn mang đậm tính dân tộc và dân gian.
[MEDIA]3. Khoa học – kỹ thuật[/MEDIA]
- Sử học: Nhiều tác phẩm được biên soạn như: Đại Việt sử ký, Đại Việt sử lược, Trung hưng thực lục…
- Khoa học quân sự: Binh thư yếu lược, Vạn kiếp tong bí Truyền thư.
- Ngoài ra, một số thành tựu về y học, thiên văn học…
