Lịch sử 10 Bài 15
SỰ RA ĐỜI CỦA THÀNH THỊ VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THƯƠNG MẠI TÂY ÂU
SỰ RA ĐỜI CỦA THÀNH THỊ VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA THƯƠNG MẠI TÂY ÂU
1. Sự ra đời và hoạt động kinh tế của các thành thị trung đại ở Tây Âu
- Nguyên nhân :
Sự phát triển của lực lượng sản xuất :
+ Nông nghiệp có 3 biến đổi : Công cụ sản xuất được cải tiến, kỹ thuật canh tác tiến bộ, khai hoang được đẩy mạnh với việc diện tích tăng, dẫn đến sản phẩm xã hội tăng nhanh.
+ Thủ công nghiệp diễn ra quá trình chuyên môn hóa mạnh mẽ, nhiều người bỏ ruộng đất làm nghề thủ công.
Những người thợ thủ công có nhu cầu tập trung ở những nơi thuận tiện để sản xuất và mua bán ở bên ngoài lãnh địa, thành thị đã ra đời.
- Hoạt động của thủ công chủ yếu thông qua các phường hội :
+ Phường hội là một tổ chức của những người lao động thủ công cùng làm một nghề.
+ Mục đích nhằm giữ độc quyền sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, chống sự áp bức sách nhiễu của các lãnh chúa.
+ Phường hội có vai trò phát triển sản xuất và bảo vệ quyền lợi của thợ thủ công.
- Thương mại : Xuất hiện tầng lớp thương nhân thu mua hàng hóa của nơi sản xuất, bán cho người tiêu thụ và để bảo vệ quyền lợi, họ lập các thương hội và tổ chức các hội chợ để thúc đẩy thương mại.
- Vai trò thành thị :
+ Phá vỡ nền kinh tế tự cấp tự túc, thúc đẩy sản xuất phát triển, hình thành thị trường thống nhất.
+ Tạo ra không khí dân chủ tự do trong các thành thị.
2. Sự phát triển của thương mại Tây Âu
a. Hội chợ
- Nguyên nhân ra đời : Do sự phát triển của thành thị đã thúc đẩy thương mại châu Âu phát triển, hội chợ xuất hiện từ sơ kỳ trung đại nay có điều kiện phát triển.
- Hoạt động : Hội chợ là nơi giới thiệu hàng hóa , mua bán, trao đổi, đặt hàng.
- Ý nghĩa : Kích thích thương mại và qua đó thúc đẩy nền kinh tế phát triển.
b. Thương đoàn
- Nguyên nhân ra đời : Thương mại trong các thành thị phát triển mạnh, song việc buôn bán đi xa gặp khó khăn : nạn cướp biển, chèn ép, không an toàn trong đi biển… Để giúp nhau, các thương nhân đã lập ra các thương đoàn.
- Thương đoàn : Là tổ chức nghề nghiệp của thương nhân, mục đích là giúp đỡ nhau vận chuyển hàng hóa, bảo vệ dọc đường.
- Hoạt động :
+ Các thương đoàn lập các thương điếm ở các thành thị để buôn bán.
+ Các thương nhân có cửa hàng cửa hiệu, kho tàng để buôn bán.
- Vai trò :
+ Góp phần làm kinh tế hàng hóa phát triển.
+ Bộ mặt thành thị châu Âu thay đổi. Thị dân trở nên giàu có, nhiều công trình có giá trị được xây dựng.
4. Văn hóa Tây Âu thời trung đại
a. Văn hóa sơ kỳ
- Văn hóa sơ kỳ còn nghèo nàn, ít phát triển.
Do nền kinh tế đóng kín, tự cấp tự túc, lãnh chúa lười biếng không quan tâm đến học vấn, nhiều người không biết chữ.
- Giai cấp phong kiến lấy giáo lý của đạo Ki-to là hệ tư tưởng chính thống.
b. Văn hóa trung kỳ trung đại
- Có bước phát triển khởi sắc.
- Nhiều trường đại học ra đời, nội dung học tập không chỉ học thần học mà còn học cả triết học.
Văn học :
+ Dòng văn học kỵ sĩ với những bản anh hùng ca.
+ Văn học thị thành : thơ kịch, truyện ngắn.
- Kiến trúc : mang đậm phong cách Rô-ma và Gô-tích.
