Lịch sử 10: Bài 11
VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG ĐÔNG NAM Á
VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG ĐÔNG NAM Á
1. Tín ngưỡng và tôn giáo
- Giai đoạn đầu các cư dân Đông Nam Á tôn sùng hình thức tín ngưỡng nguyên thủy như tục thờ cúng tổ tiên, thờ Thần Sông, thần Đất…
- Tín ngưỡng phồn thực với các nghi thức cầu mong được mùa, cầu cho các giống loài sinh sôi, nảy nở cũng rất phát triển.
- Những thế kỷ đầu Công nguyên, Hin-đu giáo truyền bá thịnh hành ở trong khu vực, nhiều đền tháp theo kiểu kiến trúc Hin-đu được xây dựng.
- Thế kỷ XIII, Phật giáo truyền bá chiếm ưu thế ở nhiều nước, các chùa mới mọc lên.
- Vai trò Phật giáo: Phật giáo đóng vai trò quan trọng trong đời sống chính trị, xã hội và văn hóa cư dân Đông Nam Á, được chú ý phổ biến trong dân chúng đặc biệt là qua giáo dục.
- Ngoài ra, đạo Hồi và Ki-tô giáo cũng xâm nhập vào các nước Đông Nam Á.
2. Văn tự và văn học
- Văn tự:
+ Chữ Phạn của Ấn Độ du nhập vào Đông Nam Á rất sớm, song các dân tộc ĐNA đã sáng tạo ra chữ viết riêng của mình.
+ Sự sáng tạo ra chữ viết riêng là cả một quá trình lao động sáng tạo, công phu của các dân tộc.
- Văn học:
+ ĐNA hình thành dòng văn học dân gian, bắt nguồn từ chính cuộc sống lao động cần cù và đấu tranh của các dân tộc.
+ Dòng văn học viết xuất hiện muộn chịu ảnh hưởng của văn học Ấn Độ và Trung Hoa.
+ Cùng với sự hình thành các quốc gia dân tộc, dòng văn hoc bằng tiếng dân tộc cũng phát triển mạnh. Đồng thời văn học viết có xu hướng tìm về với văn học dân gian.
3. Kiến trúc và điêu khắc
- Kiến trúc ĐNA chịu ảnh hưởng bởi kiến trúc Ấn Độ và kiến trúc Hồi giáo: cả hai kiểu kiến trúc hình vuông hay chữ nhật và hình tháp đều có mặt, nhưng phổ biến là kiểu kiến trúc vuông hay hình chữ nhật.
- Thành tựu:
+ Khu di tích Mỹ Sơn ở Việt Nam, tổng kiến trúc Bô-rô-bu-đua ở In-đô-nê-xi-a.
+ Nổi tiếng nhất là khu đền Ăng-co Vát được xây dựng đầu thế kỷ XII và Ăng-co Thom được xây dựng dưới thời Giay-a-vác-man VII.
+ Ngoài ra còn có chùa được xây dựng ở nhiều nơi, tiêu biểu là chùa vàng ở Mi-an-ma.
+ Cùng với kiến trúc là tượng thần, phật cũng chịu ảnh hưởng của nghệ thuật Ấn Độ nhưng có sự sáng tạo.