Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long)

Thandieu2

Thần Điêu
[FONT=&amp]LẶNG LẼ SA PA[/FONT]

[FONT=&amp]( Trích )[/FONT]
[FONT=&amp]I.Tác giả, tác phẩm[/FONT]

[FONT=&amp]1.Tác giả[/FONT]
[FONT=&amp] - Nguyễn Thành Long ( 1925 – 1991 ) quê huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, là cây bút chuyên về truyện ngắn và kí. Ông tham gia hoạt động văn nghệ trong những năm kháng chiến chống Pháp ở Nam Trung Bộ. Sau năm 1954, tập kết ra Bắc, công tác ở Hội nhà văn Việt Nam, chuyên về sáng tác và biên tập. Những truyện ngắn của Nguyễn Thành Long không gân guốc, gai góc mà thường pha chất kí, mang vẻ đẹp trong trẻo, thơ mộng.[/FONT]

[FONT=&amp] - Tác phẩm chính: Bát cơm Cụ Hồ ( 1955 ), Những tiếng vỗ cánh ( 1967 ), Giữa trong xanh (1972)…[/FONT]

[FONT=&amp]2.Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là kết quả trong chuyến đi lên Lao Cai trong mùa hè năm 1970, sau này in trong tập Giữa trong xanh (1972) của Nguyễn Thành Long. Đây là một truyện ngắn tiêu biểu ở đề tài viết về cuộc sống mới hoà bình, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.[/FONT]

[FONT=&amp]II.Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa[/FONT]

[FONT=&amp]1.Truyện có cốt truyện khá đơn giản, xoay quanh một tình huống gặp gỡ bất ngờ giữa ông hoạ sĩ già, cô kĩ sư trẻ với anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sa Pa. Bốn con người khác nhau, tình cờ gặp nhau mà bỗng trở nên thân thiết, gần gũi như trong một gia đình. Tuy tính cách và nghề nghiệp khác nhau, nhưng tất cả đều có chung một tâm hồn tinh tế trong sáng, một suy nghĩ lành mạnh sâu sắc và nhất là họ có chung một thái độ sống, lao động và cống hiến hết mình cho Tổ quốc, một cách vô tư hồn, nhiên âm và thầm lặng lẽ. Anh thanh niên - nhân vật chính của truyện - chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng để lại cho các nhân vật khác trong truyện và bạn đọc những tình cảm tốt đẹp[/FONT]

[FONT=&amp]2.Nhân vật anh thanh niên[/FONT]

[FONT=&amp] Anh thanh niên là nhân vật chính chỉ hiện ra trong chốc lát, đủ để các nhân vật khác kịp ghi nhận một ấn tượng, một kí hoạ chân dung về anh rồi dường như anh lại khuất lấp vào trong mây mù bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thủa của núi cao Sa Pa. “ Trong cái lặng im của Sa Pa…, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước”[/FONT]
[FONT=&amp] Nhân vật anh thanh niên được hiện ra qua sự nhìn nhận, suy nghĩ, đánh giá của của các nhân vật khác: bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư. Qua cách nhìn và cảm xúc của mỗi người, hình ảnh anh thanh niên thêm rõ nét và đáng mến hơn.[/FONT]

[FONT=&amp] * Hoàn cảnh sống và làm việc: một mình trên đỉnh núi cao, quanh nm suốt tháng giữa cỏ cây và mây núi Sa Pa. Công việc của anh “ đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, tham dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu”. Công việc ấy đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao ( nửa đêm đúng giờ ốp thì dù mưa tuyết, giá lạnh thế nào cũng phải trở dậy ra ngoài trời làm công việc đã qui định)[/FONT]

[FONT=&amp] Nhưng cái gian khổ nhất là phải vượt qua được sự cô đơn, vắng vẻ, quanh năm suốt tháng một mình trên đỉnh núi cao không một bóng người – một hoàn cảnh thật đặc biệt[/FONT]

[FONT=&amp]* Vẻ đẹp trong tính cách của người thanh niên[/FONT]

[FONT=&amp]- Trước hết đó là ý thức về công việc và lòng yêu nghề, thấy được ý nghĩa cao quí trong công việc thầm lặng của mình. Anh không tô đậm cái gian khổ của công việc, nhưng anh nhấn mạnh niềm hạnh phúc khi biết được mình góp phần phát hiện kịp thời một đám mây khô mà nhờ đó “ không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mĩ trên cầu Hàm Rồng”[/FONT]

[FONT=&amp]- Anh đã có những suy nghĩ thật đúng, thật giản dị mà sâu sắc về công việc, về cuộc sống. Có lẽ đây là những tâm sự chân thành và sâu sắc nhất của anh: “ Hồi chưa vào nghề, những đêm bầu trời đen kịt…mình vì ai mà làm việc”. Dù đang một mình nhưng anh tự hiểu mình đang cùng với bao nhiêu người khác làm việc, làm việc vì con người, vì cuộc sống, nên không còn thấy cô đơn nữa.[/FONT]

[FONT=&amp]- Anh còn biết tìm đến những niềm vui lành mạnh để cân bằng cuộc sống tinh thần của mình. Cuộc sống của anh không còn cô đơn, buồn tẻ khi anh biết lấy sách làm người bạn tâm tình, biết tổ chức cuộc sống của mình một cách ngăn nắp, tươi tắn ( trồng hoa, nuôi gà ). Thế giới riêng của anh là công việc “ Một căn nhà ba gian, sạch sẽ, với bàn ghế, sổ sách, biểu đồ, thống kê, máy bộ đàm. Cuộc đời anh thu gọn lại một góc trái gian với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách”[/FONT]

[FONT=&amp]* Ở người thanh niên ấy còn có nhiều nét tính cách và phẩm chất rất đáng mến[/FONT]

[FONT=&amp]- Sự cởi mở, chân thành, rất quí trọng tình cảm của mọi người, khao khát được gặp gỡ, trò chuyện cùng mọi người: tình thân của anh với bác lái xe, anh nhớ cả chuyện vợ bác lái xe vừa ốm dậy nên đào củ tam thất làm quà cho bác. [/FONT]

[FONT=&amp]- Vui mừng đến luống cuống, hấp tấp, cùng thái độ ân cần chu đáo tiếp đãi những người khách xa đến thăm bất ngờ. Anh chân thành bộc lộ niềm vui mừng một cách hồn nhiên, thành thật đến cảm động: “ Tôi cắt thêm mấy cành nữa…Và cô là cô gái thứ nhất từ Hà Nội lên tới nhà tôi bốn năm nay”[/FONT]

[FONT=&amp]- Anh đếm từng phút vì sợ hết mất ba mươi phút gặp gỡ vô cùng quí báu: “ Bác lái xe chỉ cho ba mươi phút thôi. Hết năm phút rồi. Cháu nói qua công việc của cháu năm phút. Còn hai mươi phút, mời cô và bác vào nhà uống chè, cho cháu nghe chuyện. Cháu thèm nghe chuyện dưới xuôi lắm”, “ Trời ơi chỉ còn có năm phút !”[/FONT]

[FONT=&amp]- Đến khi chia tay, anh xúc động đến nỗi phải quay mặt đi mà ấn vào tay ông họa sĩ làn trứng làm quà, và không dám tiễn khách ra xe dù chưa tới giờ ốp.[/FONT]

[FONT=&amp]- Anh còn người khiêm tốn thành thực, cảm thấy công việc và những đóng góp của mình chỉ là nhỏ bé. Khi ông họa sĩ muốn vẽ chân dung anh, anh không dám từ chối để khỏi vô lễ, nhưng anh nhiệt thành giới thiệu những người khác mà anh thực sự cảm phục. Anh nói về ông kĩ sư ở vườn rau dưới Sa Pa, về anh cán bộ nghiên cứu sét với tất cả sự say mê hào hứng và lòng cảm phục chân thành của mình.[/FONT]

[FONT=&amp]=> Dù anh thanh niên chỉ xuất hiện trong khoảnh khắc nhưng bằng những chi tiết tiêu biểu, tác giả đã phác hoạ được chân dung nhân vật với những nét đẹp về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về cuộc sống, về ý nghiã của công việc.[/FONT]

[FONT=&amp]3.Các nhân vật khác[/FONT]

[FONT=&amp]a.Bác lái xe: Qua lời kể của nhân vật này, cô gái và ông hoạ sĩ trong truyện cũng như người đọc được kích thích sự chú ý, đón chờ sự xuất hiện của anh thanh niên. Cũng qua lời kể của bác mà ta biết được những nét sơ lược về nhân vật chính và nỗi thèm người của anh khi mới lên sống một mình trên đỉnh núi cao quanh năm suốt tháng lạnh lẽo chỉ có cỏ cây và mây mù[/FONT]

[FONT=&amp]b.Nhân vật ông hoạ sĩ[/FONT]
[FONT=&amp] - Ngay từ phút đầu gặp anh thanh niên, bằng sự từng trải nghề nghiệp và niềm khao khát của người nghệ sĩ đi tìm đối tượng của nghệ thuật, ông đã xúc động và bối rối : “ Vì hoạ sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết, ôi một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác”[/FONT]

[FONT=&amp] - Ông hoạ sĩ muốn ghi lại hình ảnh anh thanh niên bằng một nét bút kí hoạ và “ Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho ông nhọc quá. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và về những điều anh suy nghĩ”[/FONT]

[FONT=&amp] - Những cảm xúc suy tư của nhân vật hoạ sĩ về người thanh niên và về những điều khác nữa được gợi lên từ câu chuyện của anh thanh niên đã làm cho chân dung nhân vật chính thêm sáng đẹp và chứa đựng chiều sâu tư tưởng.[/FONT]

[FONT=&amp]c.Nhân vật cô kĩ sư[/FONT]
[FONT=&amp] - Cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh niên, những điều anh nói, cả chuyện anh kể về những người khác đa khiến cô bàng hoàng, “ cô hiểu thêm cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của người thanh niên, về cái thế giới những con người như anh” va quan trọng hơn nữa về con đường mà cô đã lựa chọn, cô đang đi tới ( việc lên công tác ở miền núi). Đây là cái bàng hoàng đáng lẽ cô phải biết khi yêu, nhưng bây giờ cô mới biết, nó còn giúp cô dánh giá đúng hơn mối tình nhạt nhẽo mà cô đã từ bỏ và yên tâm hơn về quyết định của mình. Đó là sự bừng dậy của những tình cảm lớn lao cao đẹp khi người ta gặp được những ánh sáng đẹp đẽ toả ra từ cuộc sống tâm hồn người khác.[/FONT]

[FONT=&amp] - Cùng với sự bàng hoàng ấy là một tình cảm hàm ơn với người thanh niên, không phải chỉ vì bó hoa to mà anh tặng cô một cách hết sức vô tư, mà còn vì “ một bó hoa nào khác nữa, bó hoa của những háo hức và mơ mộng ngẫu nhiên anh cho thêm cô”[/FONT]

[FONT=&amp] Tóm lại, thông qua những cảm xúc và suy nghĩ cùng thái độ cảm mến của những nhân vật khác, hình ảnh nhân vật anh thanh niên được hiện ra càng rõ nét và đẹp hơn, gợi ra nhiều ý nghĩa như là đã được lọc qua thứ ánh sáng tâm hồn trong trẻo và rực rỡ khiến hình ảnh ấy rạng rỡ hơn, ánh lên nhiều sắc màu hơn. Đây là một thủ pháp nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng thành công trong việc xây dựng nhân vật chính của truyện.[/FONT]

[FONT=&amp]4.Các chi tiết tạo nên chất trữ tình của tác phẩm[/FONT]

[FONT=&amp] - Chất trữ tình được toát lên từ những phong cảnh thiên nhiên đẹp và đầy thơ mộng của Sa Pa được miêu tả qua cái nhìn của người họa sĩ già, nó còn thấm đượm vẻ đẹp của cuộc sống một mình giữa thiên nhiên lặng lẽ của nhân vật anh thanh niên, trong cuộc gặp gỡ tình cờ của ba nhân vật mà để lại nhiều dư vị, trong những suy nghĩ về con người, về cuộc sống, về nghệ thuật của các nhân vật.[/FONT]

[FONT=&amp] - Chất trữ tình của truyện toát lên chủ yếu từ nội dung truyện: từ cuộc gặp gỡ tình cờ mà để lại nhiều dư vị trong lòng mỗi người, từ những nét đẹp giản dị rất đáng mến của người thanh niên, từ những câu chuyện của người thanh niên, từ những câu chuyện anh kể về cuộc sống một mình giữa lặng lẽ Sa Pa, và từ những tình cảm, cảm xúc mới nẩy nở của ông họa sĩ, cô kĩ sư đối với anh thanh niên.[/FONT]
[FONT=&amp]
- Tác dụng của chất trữ tình: nâng cao ý nghĩa và vẻ đẹp của những sự việc, con người rất bình dị được miêu tả trong truyện, nhờ vậy mà chủ đề và tư tưởng của truyện được rõ nét và sâu sắc.
[/FONT]

[FONT=&amp]5.Chủ đề của truyện[/FONT]
[FONT=&amp] - Truyện Lặng lẽ Sa Pa ngợi ca những con người lao động như anh thanh niên làm công tác khí tượng và cái thế giới những con người như anh. Tác giả muốn nói với người đọc: “ Trong cái lặng im của Sa Pa…có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước”[/FONT]

[FONT=&amp] - Đồng thời qua câu chuyện về anh thanh niên, tác phẩm cũng gợi ra những vấn đề về ý nghĩa và niềm vui của lao động tự giác, vì những mục đích chân chính đối với con người: dù trong hoàn cảnh đơn độc giữa thiên nhiên vắng lặng quanh năm mà con người vẫn không cô đơn buồn tẻ khi người ta tìm thấy ý nghĩa của công việc và cuộc sống của mình.[/FONT]

Nguồn: Internet


 
Sửa lần cuối bởi điều hành viên:
Hình ảnh anh thanh niên trong “Lạng lẽ Sa Pa” - Nguyễn Thành Long

Nguyễn Thành Long là nhà văn chuyên viết về chuyện ngắn . n~ sáng tác của ông thường mang ý nghĩa giáo dục con người đạt đến giá trị chân – thiện – mĩ . Thế nên đọc truyện “Lặng lẽ SaPa” trích trong tập truyện “Giũa trong xanh” . Nhà văn đã giải thích h/ảnh nhân vật anh thanh niên là mậu người : chân chính, cuộc sống cao đẹp, tình cảm thân thiện, phẩm chất ngời sáng . Phải hiểu đc đặc điểm nv “anh thanh niên” mới thấu tỏ giá trị cuộc sống làm người như thế nào là đúng .“Lặng lẽ SaPa” đúng với tên gọi của nó . T/phẩm nêu tên nv anh thanh niên cũng chỉ là 1 cái tên chung nhất , âm thầm đúng với SaPa lặng lẽ . Chính sự âm thầm này càng làm nổi bật ý nghĩa của 1 con người : say mê trong công việc , chân thành với tình cảm, sống đẹp đúng lý tưởng và khiêm tốn trong đức tính . Anh thanh niên làm việc trên đỉnh Yên Sơn với độ cao 2600m . Anh thanh niên làm công tác khoa học đó là cán bộ “khí tượng thủy văn” lập nên n~ bản dự đoán thời tiết, phiêm vật lý địa cầu nghĩa là đo chấn động của vỏ trái đất . Đây là nơi làm việc đúng như bác tài xế nói :“nơi cô độc nhất thế gian” . Anh thanh niên chọn nơi làm việc này 1 cách hoàn toàn tự nguyện . Bởi lẽ anh đã nghĩa sống ở thành phố để làm việc , tất nhiên đầy đủ tiện nghi, điều kiện phấn đấu. Thế nhưng anh nghĩ nếu như ai cũng chọn cho mình 1 nơi làm việc thuận tiện thì thử hỏi còn n~ nơi vùng sâu, vùng xa, vùng cao thì ai sẽ là người khai thác, làm việc nơi đây ? Trong khi thiên nhiên vẫn hằng ưu đãi con người, nơi đó còn đầy n~ kim cương, n~ quặng mỏ đang cần bàn tay con người kiếm tìm, đãi nhặt . Sự suy nghĩ của anh thanh niên thật là chín chắn, k bất đồng nhất thời . Và đó là 1 sự ý thức về trọng trách của anh thanh niên biết lắng nghe tiếng gọi của giang sơn , đất nước . Tuy nhiên mấy ai có đc nhận thức suy nghĩ như anh thanh niên .Công việc của anh thanh niên rất là vất vả, cực khổ , thử thách vẫn luôn rình rập . Thời khóa biểu của anh liên tục, khối lượng công việc dày đặc, công việc thường xuyên, để hoàn thành n~ thao tác của người cán bộ khoa học . Chẳng vậy anh thanh niên đã tâm sự với nhà họa sĩ : “Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc 1 giờ sáng , Rét ,bác ạ . Ở đây có cả mưa tuyết đấy .” Đúng vậy , Với tốc độ cao của vùng Tây Bắc thật là lạnh lẽo, giá rét . Vào n~ thời điểm đêm khuya như thế , chỉ thích nằm yên trong nhà chìm chăn rồi ngủ cho sướng . Nhưng anh ko cho phép mình lơ là, sao lãng công việc mặc dù ko có ai kiểm tra đôn đốc anh nhưng vẫn là con người tự nguyện, tự giác nên anh đã ý thức công việc của mình . Anh nghĩ rằng chỉ 1 phút, 1 giờ ko tuân thủ kỷ luật , coi thường công việc sẽ dễ dẫn đến hậu quả bản dự đoán thời tiết sai lệch . Đồng bào dưới xuôi ko chủ động đc sinh hoạt trong đời sống . Nghĩ công việc 1 cách thận trọng như thế nên anh đã thực hiện công việc 1 cách hữu hiệu . Chính anh đã phát hiện ra “đám mây khô ” nhờ đó vào ngày ấy tháng ấy quân ta đã bắn hạ n~ máy bay của địch . Phải là 1 con người có đc tinh thần tự ý thức cao, chấp hành kỷ luật, bản lĩnh lập trường thì mới có thể vượt qua mọi gian nguy, làm chủ thử thách , khó khăn và hoàn thành nhiệm vụ 1 cách xuất sắc như anh thanh niên .

Tưởng chừng 1 con người làm việc trên vùng cao, bốn bề cây cối giá lạnh sẽ khiến cho tình cảm của anh thanh niên đối với mọi người trở nên lạnh nhạt, thờ ơ …. Nhưng ko anh thanh niên tỏ ra là 1 con người rất là giàu tình cảm, chân thành , thân thiện đối với mọi người .Anh thanh niên đã có n~ giây phút đúng như bác tài xế đã nói “thèm người” chính tình cảm ấy khiến anh có n~ hành động thật đáng yêu như dùng cây gỗ để tránh ngang đường . Từ đó mỗi lần có đoàn xe đi lên SaPa đều đến nơi đây thường dừng lại nghỉ chân, uống nước . Nhờ vậy anh thanh niên mới có dịp để trò chuyện tiếp cận với mọi người .

Trong cuộc trò chuyện với đoàn người dưới xuôi lên , mặc dù chỉ mới lần đầu được tiếp chuyện với họ . Nhưng trong 30 phút ngắn ngủi ấy anh thanh niên đã chứng tỏ cho đoàn người hiểu đc nhân cách cao quý của 1 con người sống vùng lặng lẽ SaPa mà tính cách lại sôi nổi , nhiệt thuyết . Anh đã trò chuyện vui vẻ với mọi ng` . Anh thanh niên còn tỏ ra chu đáo qua việc gửi cả tam thất cho bác gái bác tài xế để ngâm rượu uống. Tặng bác họa sĩ , cô kĩ sư, bác tài làn trứng để ăn trưa . Phong cách nói chuyện của anh thanh niên cũng thật chân thành cởi mở khiến cho đoàn ng` ấy luôn tỏ ra thân thiện , rất dễ hòa đồng, gần gũi .Mặc dù sống nơi vùng cao nhưng anh thanh niên hoàn toàn chủ động cuộc sống của mình . Nơi vùng cao ấy , anh thanh niên có thể đc Đảng và nhà nước sẽ có chế độ phụ cấp ưu đãi nhưng anh thanh niên đã tự chủ cuộc sống của chính mình = n~ công việc để cải thiện cuộc sống như : trồng rau, nuôi gà để phục vụ cho bữa ăn thường ngày của chính mình . Ngoài ra cuộc sống của anh thanh niên càng thêm cao quý , tốt đẹp hơn khi tâm hồn yêu đời của anh qua việc trồng thêm vườn hoa rực rỡ để điểm tô cho cuộc sống thêm những sắc màu , tình cảm con ng` thêm lòng yêu thiên nhiên , say sưa trước cảnh vật .

Hơn nữa, cuộc sống của anh ngày càng đc hoàn thiện và toàn diện thì anh thanh niên biết tìm đến n~ cuốn sách khoa học đời sống để tự trao dồi công việc, năng lực chuyên môn của mình . Anh đã coi sách như là “ n~ ng` bạn hiền đáng quý ” . Thế nên mỗi khi dưới xuôi lên đây, bác tài xế thường gửi tặng hoặc mua cho anh n~ quyển sách – n~ ng` bạn tinh thần thật đáng quý . Anh thanh niên thật đúng là 1 con ng` biết nhìn nhận chính mình 1 cách đúng đắn. Đúng lý ra n~ việc làm của anh , cuộc sống của anh đã đủ để nhà họa sĩ khắc họa chân dung “lao động chân chính ” . Nhưng khi biết nhà họa sĩ đang tạo hình vẽ mình thì anh đã từ chối “bác đừng tốn công vẽ cháu để cháu giới thiệu n~ ng` khác còn xứng đáng hơn và bác sẽ rất thích n~ ng` ấy như là : ông kĩ sư trồng su hào dưới SaPa, nhà cán bộ khoa học khí tượng đang làm việc trên đỉnh PhanXiPăng cao 3142m đã 11 năm trời bám sát với hiện trường để hoàn thành bản đồ chống sét . Đó là n~ con ng` lý tưởng .” Qua đó nv anh thanh niên càng để lại cho ng` đọc n~ ấn tượng cao đẹp, trong sáng .Qua n~ lý lẽ phân tích nêu trên , chúng ta đều cảm nhận rằng nv anh thanh niên thật đúng là con ng` mẫu mực trong mọi lĩnh vực : công việc , tình cảm, đời sống, phẩm chất . Chính n~ nét đẹp ngời sáng ấy đã trở thành tấm gương tiêu biểu cho tầng lớp thanh thiếu niên noi theo . Hình ảnh nv anh thanh niên đó còn là 1 tấm gương cho con ng` tri thức khoa học : biết nghĩ – dám làm, làm việc hữu ích , kết quả thật đáng tôn trọng “Lặng lẽ Sa Pa”, khi mới cất lên nhan đề, ta có cảm giác như Nguyễn Thành Long đang đưa người đọc về một vùng đất yên ắng, lạnh giá, hiu hắt hoặc là một vùng đất nghỉ ngơi với khu du lịch nổi tiếng. Nhưng điều kì diệu và bất ngờ chính là trong cái lặng lẽ, Sa Pa vẫn mang trong mình những nhịp sống năng động của tuổi trẻ. Nơi ấy đang bừng dậy sức sống của con người - những tấm lòng đang sống, đang làm việc và cống hiến cho đất nước. Sự hài hoà của thiên nhiên nơi nũi rừng cùng với sự lao động cần mẫn của con người đã khiến cho “Lặng lẽ Sa Pa” thành một bức tranh thiên nhiên làng mạn đầy chất thơ.

Nguồn: sưu tầm
 
Anh thanh niên làm công tác khí tượng trên đỉnh núi cao Yên Sơn – nhân vật chính của truyện “Lặng lẽ Sa Pa” (Nguyễn Thành Long) đã để lại ấn tượng gì cho em?

Dàn ý tham khảo


a.
Mở bài

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” là truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Thành Long sáng tác sau chuyến đi thực tế ở Lào Cai 1970.

- Giới thiệu nhân vật: anh thanh niên hai mươi bảy tuổi làm công tác ở trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn thuộc Sa Pa.

- Đánh giá khái quát: qua truyện ngắn, tác giả khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng.

b.
Thân bài

· Giới thiệu chung về anh thanh niên:

- Hai mươi bảy tuổi, quê ở Lào Cai, tình nguyện lên sống và làm việc trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m, giữa mây mù và gió thổi. Thiên nhiên, thời tiết có phần khắc nghiệt.

- Làm công tác khí tượng thủy văn – một công việc đều đều và có vẻ nhàm chán.

- Sống một mình suốt bốn năm liền -> đây là một hoàn cảnh sống không mấy thuận lợi, buồn tẻ đối với thanh niên.

· Là người yêu công việc, say mê với công việc mình làm:

- Suy nghĩ về công việc rất đẹp: thấy được công việc có ích, làm cho cuộc đời đẹp hơn; công việc là niềm vui, là người bạn nên ở một mình vẫn không cảm thấy cô đơn; cách nghĩ về công việc cũng rất mơ hồ.

- Hành động: hi sinh cả hạnh phúc, cuộc sống riêng tư vì công việc, làm việc nghiêm túc, khoa học, chính xác, tỉ mỉ.
Cách làm việc nghiêm túc ngấm cả vào nếp sống hàng ngày.

· Là người sống giản dị, khiêm tốn:

- Cách nghĩ về cuộc sống bản thân mình và của những người ở mảnh đất Sa Pa rất giản dị.

- Ca ngợi mọi người, từ chối không muốn ông họa sĩ vẽ mình.

- Kể về chiến công, đóng góp của bản thân một cách khiêm nhường.

· Là người yêu đời, hồn nhiên, cởi mở, nhiệt tình:

- Sống một mình trên đỉnh núi cao nhưng biết rất rõ những người xung quanh (vợ bác lái xe, hai cán bộ ở Sa Pa, anh kĩ sư nông nghiệp và ông cán bộ nghiên cứu sét).

- Chủ động hòa mình với cuộc đời: sắp xếp cuộc sống ngăn nắp, đọc sách, nuôi gà, trồng hoa…

c.
Kết bài

- Cuộc sống đẹp, tâm hồn đẹp đẽ của người thanh niên làm ta trân trọng khâm phục và buộc ta phải suy nghĩ lại cách sống của bản thân.

- Cách sống của người thanh niên có lí tưởng, biết hi sinh cho nhân dân, cho đất nước, khiêm tốn giản dị.

- Tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam ở mọi thời đại.
 
1. a) Cho biết tác giả và năm sáng tác truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”.
b) Nêu chủ đề của truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”?

a) Tác giả: Nguyễn Thành Long. Năm sáng tác: 1972.
b) Chủ đề: Ca ngợi những người lao động như anh thanh niên làm công tác khí tượng và cái thế giới của những con người như anh. Qua đó, tác giả muốn nói với người đọc: “ Trong cái im lặng của Sa Pa, có những con người làm việc và lo nghĩ cho đất nước”. Truyện cũng gợi ra những vấn đề về ý nghĩa và niềm vui của lao động tự giác, vì những mục đích chân chính đối với con người.

2. Qua truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”, hãy nêu những nét đẹp của nhân vật anh thanh niên?

Những nét đẹp của nhân vật anh thanh niên.
- Hoàn cảnh sống: một mình trên đỉng núi cao; công việc: “đo nắng, đo mưa, đo gió, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự báo thời tiết”.
- Ý thức về công việc và lòng yêu nghề.
- Hạnh phúc khi thấy công việc của mình có ích cuộc sống, cho mọi người.
- Có những suy nghĩ thật đúng và thật sâu sắc về công việc đối với cuộc sống con người. “Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được”.
- Tổ chức, sắp xếp cuộc sống ngăn nắp, chủ động: Ngôi nhà, trồng hoa; thích đọc sách.
- Cởi mở, chân thành rất quí trọng tình cảm, quan tâm đến mọi người.
- Khiêm tốn, thành thực.

3. Qua truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”, hãy nêu những chi tiết thể hiện chất trữ tình?

Những chi tiết thể hiện chất trữ tình trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”.
- Cảnh thiên nhiên Sa Pa đẹp như những bức tranh, giàu chất thơ: “Nắng đã mạ bạc cả con đèo, đốt cháy rừng cây hừng hực như một bó đuốc lớn. Nắng chiếu làm cho bó hoa càng thêm rực rỡ và làm cho cô gái cảm thấy mình rực rỡ theo.”
- Từ cuộc gặp gỡ tình cờ mà để lại nhiều dư vị trong lòng mỗi người: Vẻ đẹp của anh thanh niên; những tình cảm, cảm xúc mới nảy nở của bác họa sĩ và cô gái.
+ “Trong cái im lặng của Sa Pa, dưới những dinh thự cũ kĩ của Sa Pa, Sa Pa mà chỉ nghe tên, người ta chỉ nghĩ đến chuyện nghỉ ngơi, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước”.
+ “Không phải vì bó hoa rất to sẽ đi theo cô trong chuyến đi thứ nhất ra đời. Mà vì một bó hoa nào khác nữa, bó hoa của những háo hức và mơ mộng ngẫu nhiên anh cho thêm cô. Và vì một cái gì đó nữa mà lúc này cô chưa kịp nghĩ kĩ.”
=> Tác giả tạo không khí trữ tình cho tác phẩm, nâng cao ý nghĩa và vẻ đẹp của những sự việc, con người rất bình dị được miêu tả.

4. Qua truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”, nêu tâm trạng của nhân vật họa sĩ và cô kĩ sư khi gặp anh thanh niên?

a) Tâm trạng của nhân vật họa sĩ.
- Xúc động và bối rối: “Vì họa sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết.”
- Có nhiều cảm xúc và suy tư về anh thanh niên và về nhiều điều khác (nghệ thuật với sức mạnh và sự bất lực của nó, về mảnh đất Sa Pa).
b) Tâm trạng của nhân vật cô kĩ sư.
- Bất ngờ vì những điều anh thanh niên nói.
- Hiểu thêm về cuộc sống dũng cảm, tuyệt đẹp của anh thanh niên; về thế giới của những con người như anh.
- Cô đánh giá đúng, yên tâm hơn về quyết định từ bỏ cuộc tình nhạt nhẽo.
- Bừng dậy những tình cảm đẹp, bắt gặp ánh sáng đẹp, hàm ơn với người thanh niên.
- Như được tiếp thêm sức mạnh, có nghị lực khi vào đời.
 
A. TÓM TẮT KIẾN THỨC CƠ BẢN:
1. Tác giả:
- Nguyễn Thành Long (1925 – 1991) quê ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, Viết văn từ thời kì kháng chiến chống Pháp. Ông là cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí.
- Nguyễn Thành Long là một cây bút cần mẫn và nghiêm túc trong lao động nghệ thuật, lại rất coi trọng thâm nhập thực tế đời sống. Sáng tác của ông hầu như chỉ viết về những vẻ đẹp bình dị của con người và thiên nhiên đất nước.

2. Tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa”:

Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả của chuyến đi lên Lào Cai trong mùa hè năm 1970 của tác giả. Truyện rút từ tập “Giữa trong xanh” in năm 1972.
a. Nội dung:
Khắc họa thành công hình ảnh những người lao động bình thường mà tiêu biểu là anh thanh niên làm công tác khí tượng ở một mình trên đỉnh núi cao.
b. Nghệ thuật:
- Xây dựng tình huống hợp lí, cách kể chuyện tự nhiên, có sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình với bình luận.
c. Chủ đề:
Khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ‎ý nghĩa của những công việc thầm lặng. Niềm hạnh phúc của con người trong lao động có ích.

B. CÁC DẠNG ĐỀ:

1. Dạng 2 điểm:
* Đề 1:
Hãy tóm tắt truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
* Gợi ‎ý:
Một họa sĩ già trước khi nghỉ hưu đã có một chuyến đi thực tế ở vùng cao Tây Bắc. Trên chuyến xe, ông ngồi cùng hàng ghế với cô kĩ sư trẻ lên nhận công tác ở Lai Châu. Đến Sa Pa, bác lái xe dừng lại lấy nước và nhân tiện giới thiệu với họa sĩ “một trong những người cô độc nhất thế gian”. Đó là anh thanh niên trông coi trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn 2600 mét.
Cuộc gặp gỡ giữa bác lái xe, họa sĩ già, cô kĩ sư trẻ và anh thanh niên diễn ra rất vui vẻ, cảm động. Anh thanh niên hào hứng giới thiệu với khách về công việc hằng ngày của mình – những công việc âm thầm nhưng vô cùng có ích cho cuộc sống. Họa sĩ già phát hiện ra phẩm chất đẹp đẽ, cao quý của anh thanh niên nên đã phác họa một bức chân dung. Qua lời kể của anh, các vị khách còn được biết thêm về rất nhiều gương sáng trong lao động, sản xuất, đem hết nhiệt tình phục vụ sự nghiệp xây dựng và chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.

2. Dạng đề 5 điểm:

* Đề 1:
Cảm nghĩ của em về nhân vật anh thanh niên trong truyện “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
* Gợi ‎ý:
a. Mở bài:
- Giới thiệu chung về tác giả và hoàn cảnh ra đời tác phẩm:
+ Tác giả: - Nguyễn Thành Long (1925 – 1991) quê ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, Viết văn từ thời kì kháng chiến chống Pháp.
- Ông là cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí. Ông là một cây bút cần mẫn và nghiêm túc trong lao động nghệ thuật, lại rất coi trọng thâm nhập thực tế đời sống. Sáng tác của Nguyễn Thành Long hầu như chỉ viết về những vẻ đẹp bình dị của con người và thiên nhiên đất nước.
+ Tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa”:
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả của chuyến đi lên Lào Cai trong mùa hè năm 1970 của tác giả. Truyện rút từ tập “Giữa trong xanh” in năm 1972.
- Cảm nhận chung về nhân vật anh thanh niên.

b. Thân bài:

- Anh thanh niên là nhân vật trung tâm của truyện, chỉ xuất hiện trong giây lát nhưng vẫn là điểm sáng nổi bật nhất trong bức tranh mà tác giả thể hiện.
- Hoàn cảnh sống và làm việc: một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét, với công việc “đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày”. Công việc đòi hỏi phải tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nhiệm cao.
- Gian khổ nhất đối với anh là phải sống trong hoàn cảnh cô độc, một mình trên đỉnh núi cao hàng tháng hàng năm. Điều ấy khiến anh trở thành một trong những người “cô độc nhất thế gian” và thèm người đến nỗi thỉnh thoảng phải ngăn cây chặn đường dừng xe khách qua núi để gặp người trò chuyện.
- Ý thức công việc và lòng yêu nghề của mình. Thấy được công việc lặng thầm này là có ích cho cuộc sống và cho mọi người (cụ thể khi ấy là phục vụ cho cuộc kháng chiến chống Mĩ; Góp phần bắn rơi nhiều máy bay Mĩ trên cầu Hàm Rồng, Thanh Hóa). Anh thấy cuộc sống và công việc của mình thật có ‎ ý nghĩa, thật hạnh phúc.
- Yêu sách và rất ham đọc sách – những người thầy, người bạn tốt lúc nào cũng sẵn sàng bên anh.
- Anh không cảm thấy cô đơn vì biết tổ chức, sắp xếp cuộc sống khoa học, ngăn nắp, chủ động, ngoài công việc anh còn chăm hoa, nuôi gà, nhà cửa và nơi làm việc nhỏ nhắn, xinh xắn, gọn gàng và khá đẹp.
- Ở người thanh niên ấy còn có những nét tính cách và phẩm chất rất đáng quí: sự cởi mở, chân thành, rất quí trọng tình cảm con người, khao khát gặp gỡ mọi người.
- Anh còn là người rất khiêm tốn, thành thực. Cảm thấy công việc và những lời giới thiệu nhiệt tình của bác lái xe về mình là chưa xứng đáng, đóng góp của mình chỉ là bình thường nhỏ bé so với bao nhiêu người khác. Khi ông họa sĩ muốn kí họa chân dung, anh từ chối, e ngại và giới thiệu những người khác cho ông vẽ.
- Anh còn là người rất ân cần chu đáo, hiếu khách: Trao gói tam thất cho bác lái xe, tiếp đón nồng nhiệt, chân thành tự nhiên với ông học sĩ và cô kĩ sư, tặng hoa, tặng làn trứng tươi cho hai vị khách quí…
c. Kết bài:
Chỉ qua một cuộc gặp gỡ ngắn ngủi, qua cảm nhận của các nhân vật khác, chân dung tinh thần của người thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu đã hiện lên rõ nét và đầy sức thuyết phục với những phẩm chất tốt đẹp, trong sáng về tinh thần, tình cảm, cách sống và những suy nghĩ về nghề nghiệp, cuộc sống. Đó là một trong những con người lao động trẻ tuổi, làm công việc lặng lẽ mà vô cùng cần thiết, có ích cho nhân dân, đất nước.

C. BÀI TẬP VỀ NHÀ:

1. Dạng đề 2 điểm:
* Đề 2:
Đóng vai nhân vật cô kĩ sư kể lại giây phút chia tay giữa ba người - anh thanh niên, ông họa sĩ và cô kĩ sư.
* Gợi ‎ý:
Nghe tiếng chàng trai kêu to: “Trời ơi, chỉ còn có năm phút!” và sau đó là một giọng cười nhưng đầy tiếc rẻ, tôi cũng cảm thấy giật mình, bâng khuâng…Cuộc chia tay của chúng tôi đã đến rồi ư? Sao nhanh thế? Tôi và chàng trai kia đã nói gì được với nhau đâu?
Bỗng chàng trai chạy ra sau nhà, rồi trở lại ngay với một cái làn trên tay. Nhà họa sĩ già tặc lưỡi đứng dậy. Tôi cũng đứng lên, chợt thấy lúng túng, bèn đưa tay đặt lại chiếc ghế, rồi thong thả đi đến chỗ nhà họa sĩ. Đúng lúc ấy, chàng trai kêu lên:
- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
Tôi nhẹ nhàng quay lại, nhưng dường như không muốn để tôi phải khó nhọc trở lại bàn, chàng trai đã nhanh chân bước tới, cầm chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách, đi tới chỗ tôi đang đứng và đưa tận tay cho tôi.Tôi thực sự bối rối, nhận lại chiếc khăn và quay vội đi.
Nhà họa sĩ già đã bước tới bậu cửa, bỗng quay lại chụp lấy tay chàng trai lắc mạnh:
- Chào anh! Chắc chắn rồi tôi sẽ trở lại! Tôi ở với anh ít hôm được chứ?
Tôi cũng lặng lẽ bước tới chỗ chàng trai, chìa bàn tay của mình ra trước mặt anh. Anh nắm lấy bàn tay của tôi, bóp nhẹ. Hình như anh hơi run thì phải! Và không hiểu sao, tôi cũng cảm thấy lòng mình xốn xang, hồi hộp lạ lùng? Tôi nhìn thẳng vào mắt anh, không nói… anh cũng im lặng nhìn tôi… nhưng dường như chúng tôi đã nói với nhau tất cả… Tôi bóp nhẹ bàn tay của anh, thì thầm:
- Chào anh…

* Đề 3:

Ngoài những nhân vật xuất hiện trực tiếp trong truyện “Lặng lẽ Sa Pa” còn có những nhân vật nào xuất hiện gián tiếp qua lời kể của anh thanh niên? Nhận xét của em về họ?

* Gợi ‎ý:

+ Ông bố “tuyệt lắm”, cả hai bố con cùng xung phong ra mặt trận.
+ Ông kĩ sư vườn rau ở SaPa.
+ Anh bạn ở trạm khí tượng Phan - xi - păng.
+ Anh kĩ sư lập bản đồ sét.
Không xuất hiện trực tiếp mà chỉ qua lời kể của anh thanh niên. Đó cũng là những con người sống và làm việc lặng lẽ, cô độc mà say mê quên mình vì công việc, vì mọi người dưới bầu trời SaPa lặng lẽ.
Họ góp phần thể hiện chủ đề của truyện: Khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng. Niềm hạnh phúc của con người trong lao động có ích.

2. Dạng đề 5 điểm:
* Đề 2:
Cảm nhận của em về truyện ngắn “Lặng lẽ SaPa” của Nguyễn Thành Long.
* Gợi ‎ý:
a. Mở bài: Giới thiệu chung về tác giả, hoàn cảnh ra đời tác phẩm.
+ Tác giả: Nguyễn Thành Long (1925 – 1991) quê ở huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, viết văn từ thời kì kháng chiến chống Pháp.
- Ông là cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí. Ông là một cây bút cần mẫn và nghiêm túc trong lao động nghệ thuật, lại rất coi trọng thâm nhập thực tế đời sống. Sáng tác của Nguyễn Thành Long hầu như chỉ viết về những vẻ đẹp bình dị của con người và thiên nhiên đất nước.
+ Tác phẩm:
Truyện ngắn “Lặng lẽ SaPa” là kết quả của chuyến đi lên Lào Cai trong mùa hè năm 1970 của tác giả. Truyện rút từ tập “Giữa trong xanh” in năm 1972.
+ Cảm nhận chung của em về truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa.

b. Thân bài:

- Truyện ngắn “Lặng lẽ SaPa” viết về những con người sống đẹp, có ích cho đời, có lí tưởng ước mơ, niềm tin yêu vững bền vào nghề nghiệp, kiến thức, trình độ khoa học mà nhân vật anh thanh niên là hiện thân vẻ đẹp đó.
- Nhân vật anh thanh niên, ở tuổi đời hai mươi bảy tự nguyện rời nơi phồn hoa đô hội lên công tác ở đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m. Điều kiện làm việc vô cùng khắc nghiệt, vất vả nhưng bằng lòng yêu nghề, tình yêu cuộc sống đã khiến anh quyết định gắn bó với công việc khí tượng kiêm vật lí địa cầu.
- Khó khăn nhất mà anh phải vượt qua chính là sự cô đơn lạnh lẽo đến mức “thèm người” và được bác lái xe mệnh danh là “người cô độc nhất thế gian”.
- Ngoài là người có học thức, có trình độ, anh thanh niên còn có một tâm hồn trong sáng, yêu đời, yêu cuộc sống.
- Có niềm vui đọc sách, trồng rau, trồng hoa, nuôi gà cải thiện cuộc sống. Biết sắp xếp công việc, cuộc sống một cách ngăn nắp, chủ động.
- Ở anh thanh niên còn toát lên bản tính chân thành, khiêm tốn, cởi mở, hiếu khách, luôn biết sống vì mọi người.
- Qua lời kể của anh thanh niên, ông kĩ sư nông nghiệp ở vườn ươm su hào, anh kĩ sư lập bản đồ chống sét… đều là những người sống thầm lặng trên mảnh đất SaPa mà lao động cần mẫn, say mê quên mình vì công việc.
- Bác lái xe trong vai người dẫn truyện là điểm dừng cho mọi cuộc gặp gỡ. Tạo nên sự hấp dẫn, tò mò tìm hiểu của người đọc. Ông họa sĩ là nhân vật hóa thân của nhà văn - người xem đây là một chuyến đi may mắn trong cuộc đời nghệ thuật của mình. Cô kĩ sư đã phát hiện ra nhiều điều mới mẻ trong chuyến đi đầu đời.
- Nghệ thuật: Xây dựng tình huống hợp lí, cách kể chuyện tự nhiên, có sự kết hợp giữa tự sự, trữ tình với bình luận.

c. Kết bài:

Nguyễn Thành Long đã góp một tiếng nói ca ngợi cuộc sống và tái hiện một cách đầy đủ những vẻ đẹp của con người. Khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng. Niềm hạnh phúc của con người trong lao động có ích.
 
I. Đọc, tìm hiểu chung văn bản

1. Tác giả - tác phẩm


- Nhà văn Nguyễn Thành Long (1925-1991), quê quán: huyện Duy Xuyên tỉnh Quảng Nam.
- Ngoài truyện, bút kí, ông còn làm thơ, viết phê bình văn học.
Tác phẩm: Viết nhân chuyến đi công tác Lào Cai (1970) trong tập “Giữa trong xanh” in 1972,

2. Đọc chú thích (SGK)

3. Bố cục(3 phần)


-Phần 1 (từ đầu đến “kìa anh ta kìa”): giới thiệuc cuộc gặp gỡ tình cờ.
- Phần 2 (tiếp đến… “Không có vật gì như thế”): Diễn biến cuộc gặp gỡ.
- Phần 3 (còn lại): Cuộc chia tay cảm động giữa anh thanh niên và đoàn khách.

4. Cốt truyện và nhân vật

- Cốt truyện: đơn giản với một tình huống độc đáo: cuộc gặp gỡ tình cờ giữa anh thanh niên và đoàn khách.
- Cuộc gặp gỡ tình cờ, thuận lợi cho việc giới thiệu nhân vật chính là anh thanh niên, anh thanh niên được hiện ra qua cái nhìn và ấn tượng của các nhân vật khác.

II. Tìm hiểu văn bản.

1. Nhân vật anh thanh niên


- Qua lời kể của bác lái xe.
- Trên đỉnh Yên Sơn 2600m
- Người cô độc nhất thế gian
- Làm nghề khí tượng kiểm vật lý địa cầu.
Tình huống gặp gỡ làm quen bất ngờ, thú vị, có tác dụng gieo vào lòng người đọc, các nhân vật ấn tượng đầu tiên mạnh mẽ, hấp dẫn.
- Tầm vóc nhỏ bé.
- Nét mặt rạng rỡ
- Gói thuốc làm quà cho vợi bác lái xe
- Mừng quýnh vì sách
- Tặng hoa cho cô gái
- Pha trà ngon mời khách.
Thể hiện sự cởi mở, chân thành, ân cần, chu đáo của anh thanh niên.
Ông ngạc nhiên khi thấy:
- Một vườn hoa thược dược tươi tốt
- Một căn nhà sạch sẽ với bàn ghế…
- Cuộc đời riêng của anh thu dọn trong góc với một chiếc giường, một bàn học và một giá sách.
- Nuôi gà, vườn thuốc quý, trồng hoa.
- Đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất.
- Thường đo mưa: đo xong đổnuwowcs ra cốc phân ly mà đo.
- Máy nhật quang: ánh nắng mặt trời xuyên qua kính này đốt các mảnh giấy cứ theo mức độ, hình dáng vết cháy mà định nắng.
-Công việc đòi hỏi sự tỷ mỷ, công phu, chính xác.
- Máy Vin nhìn khoảng cách giữa các răng cưa mà đón gió.
- Nhìn gió lay lá hay nhìn trời thấy sao noà khuất, sao nào sáng có thể tính được mây, gió.
- máy nằm dưới sâu kia để đo chấn động vỏ trái đất, lấy con số báo về bằng máy bộ đàm mỗi ngày.
- Say sưa, dù bất kể thời tiết thế nào cũng không bỏ một ngày, không quên một buổi
- Làm việc nghiêm túc đúng giờ, tận tâm, tận lực, có ý thức trách nhiệm và kỷ luật cao.
- Anh xác định rõ mục đích công việc mình làm, tìm thấy niềm vui trong công việc, sẵn sàng cống hiến tuổi trẻm, tài năng và sức lực của đất nước.
- Bác đừng mất công về háu, để cháu giới thiệu với bác ông kỹ sư vườn rau hay nhà nghiên cứu sét 11 năm
Anh là người khiêm tốn, luôn hoà mình vào đội ngũ những người tri thức.
- Quan niệm về người cô độc: ta với công việc là hai.
- Nỗi nhớ người, “thèm người”.
- Vị trí cuộc sống: về ấn tượng mà mỗi con người tạo ra trong cuộc đời anh.
Đó là những suy nghĩ rốt đẹp của một tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống.
- Kể chuyện một cách hồn nhiên, chân thành, say sưa, sôi nổi.
- Nói to những điều mà người ta chỉ nghĩ hay ít nghĩ
Tác giả khắc hoạ khá chân thực sinh động bức chân dung đẹp đẽ về anh thanh niên, sống có lý tưởng vui vẻ, thích giao tiếp, chu đáo với mọi người. Giữa thiên nhiên im ắng hắt hiu, giữa cái lặng lẽ của Sa Pa vẫn vang lên những âm thanh trong sáng, vẫn ánh lên những sắc màu lung linh, lan toả hơi ấm tình người và sự sống của những con người lao động như anh thanh niên. Đó là những vẻ đẹp thật giản dị nhưng cũng thật thiêng liêng với những khát vọng háo hức của con người lao động mới.

2. Các nhân vật khác.

- Nhân vật xuất hiện trực tiếp
- Nhân vật xuất hiện gián tiếp.
a. Nhân vật xuất hiện trực tiếp
- Đây là người trung gian, tạo ra sự gặp gỡ giữa các nhân vật.
* Bác lái xe:
- Là người sôi nổi có nhiều năm công tác, có nhiều kinh nghiệm.
- Góp phần làm nổi bật nhân vật chính
- 32 năm chạy trên tuyến đường, hiểu tường tận SaPa.
- Qua lời kể của bác lái xe, cô gái và người đọc hồi hộp đón chờ sự xuất hiện của anh thanh niên.
* Nhân vật ông hoạ sĩ già:
- Là một nguời từng trải cuộc sống và am hiểu nghệ thuật; lời nói, cử chỉ, thái độ của ông làm cho nhân vật chính hiện ra rõ nét hơn, đồng thởi lại khơi gợi thêm nhiều khía cạnh ý nghĩa về cuộc sống, về nghệ thuật.
- Ngay phút đầu gặp anh thanh niên, bằng sự từng trải nghề nghiệp và niềm khát khao của người nghệ sỹ đi tìm đối tượng của nghệ thuật, ông đã xúc động bối rối vì hoạ sỹ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết.
- Là người từng trải, khát khao nghệ thuật.
- Nhạy cảm, thâm trầm sâu sắc.
- Trước chàng trai trẻ đáng yêu, ông hoạ sĩ bỗng thấy như “nhọc quá” vì những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh.
Chi tiết này giúp cho nhân vật chính hiện lên rõ nét hơn.
* Cô kỹ sư trẻ
- Một kỹ sư trẻ vừa mới ra trường, xung phong lên miền núi heo hút công tác.
- Hồn nhiên, ý tứ kín đáo
- Tìm thấy lẽ sống hướng đi cho mình.
- Bó hoa tinh thần, sự háo hức và mơ mộng.
- Những thu lượm bổ ích phong phú tươi non về nhận thức, tâm hồn, hiểu con đường cô đang đi tới, yên tâm và vững tin vào quyết định mà cô đã lựa chọn.
- Sức toả sáng của nhân vật chính (anh thanh niên) giúp cô có sức mạnh, vững tin hơn bước tiếp con đường mình đã chọn.
b. Nhân vật xuất hiện gián tiếp
* Ông kỹ xư vườn rau.
* Anh cán bộ nghiên cứu sét.
Sự từ chối làm mẫu vẽ của anh thanh niên còn mở ra trước mắt người đọc cả đội ngũ những người tri thức cống hiến thầm lặng.
- Ông kỹ sư vườn rau Sa Pa ngày này sang ngày khác rình xem ong thụ phấn cho su hào như thế nào để cứ thế đi thụ phấn cho từng cây su hào cho củ ngọt hơn, to hơn.
- Anh cán bộ nghiên cứu sét “Mười một năm không một ngày xa cơ quan, không đi đến đâu mà tìm vợ”.
Họ đang ngày đêm lao động miệt mài, cống hiến thầm lặng, hy sinh cả tuổi trẻ hạnh phúc cá nhân, góp phần xây dựng đất nước.
Đằng sau cái sự lặng lẽ của Sa Pa là sự sôi động của những con người lao động mới đang ngày đêm miệt mài, âm thầm, lặng lẽ cống hiến, xây dựng tổ quốc.
Gọi chung chung như vậy nhằm khắc hoạ rõ chủ đề truyện: họ là những con người bình thường, giản dị không tên tuổi, họ ngày đêm lao động làm việc, hi sinh tuổi trẻ, gia đình, hạnh phúc (cống hiến thầm lặng).
Sự xuất hiện các nhân vật khác làm nổi bật khắc hoạ rõ nét nhân vật chính được soi rọi từ nhiều phía.

III. Tổng kết

1. Về nghệ thuật


- Kể tự nhiên, hấp dẫn.
- Truyện có nhiều chi tiết thực.
- Kết hợp tự sự, miêu tả, biểu cảm, nội tâm nhân vật.
- Khắc hoạ rõ nét tính cách của nhân vật:
+ Qua lời nói, cử chỉ
+ Qua việc làm
+ Các mặt khác.

2. Về nội dung

Ca ngợi nét sống đẹp của con người lao động mới: cống hiến cho đời một cách âm thầm lặng lẽ, những con người có lý tưởng sống đẹp chấp nhận vị trí công tác khó khăn và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
 

VnKienthuc lúc này

Không có thành viên trực tuyến.

Định hướng

Diễn đàn VnKienthuc.com là nơi thảo luận và chia sẻ về mọi kiến thức hữu ích trong học tập và cuộc sống, khởi nghiệp, kinh doanh,...
Top