Trang chủ
Bài viết mới
Diễn đàn
Bài mới trên hồ sơ
Hoạt động mới nhất
VIDEO
Mùa Tết
Văn Học Trẻ
Văn Học News
Media
New media
New comments
Search media
Đại Học
Đại cương
Chuyên ngành
Triết học
Kinh tế
KHXH & NV
Công nghệ thông tin
Khoa học kĩ thuật
Luận văn, tiểu luận
Phổ Thông
Lớp 12
Ngữ văn 12
Lớp 11
Ngữ văn 11
Lớp 10
Ngữ văn 10
LỚP 9
Ngữ văn 9
Lớp 8
Ngữ văn 8
Lớp 7
Ngữ văn 7
Lớp 6
Ngữ văn 6
Tiểu học
Thành viên
Thành viên trực tuyến
Bài mới trên hồ sơ
Tìm trong hồ sơ cá nhân
Credits
Transactions
Xu: 0
Đăng nhập
Đăng ký
Có gì mới?
Tìm kiếm
Tìm kiếm
Chỉ tìm trong tiêu đề
Bởi:
Hoạt động mới nhất
Đăng ký
Menu
Đăng nhập
Đăng ký
Install the app
Cài đặt
Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com -
Định hướng Forum
Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN Kết nối:
VNK X
-
VNK groups
| Nhà Tài Trợ:
BhnongFood X
-
Bhnong groups
-
Đặt mua Bánh Bhnong
KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔN NGỮ HỌC
Tiếng Việt
Phương ngữ
Lan man phương ngữ Nam Bộ
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Trả lời chủ đề
Nội dung
<blockquote data-quote="vosong" data-source="post: 19300" data-attributes="member: 92"><p style="text-align: center"></p><p>-<span style="font-family: 'Times New Roman'">Sao lâu nay ông lặn mất tiêu vậy? Đi đâu?</span></p><p> </p><p>-<span style="font-family: 'Times New Roman'">Quanh quẩn Sài Gòn thôi.<em> Lóng rày</em> tụi <em>cò ke lục chốt</em> nó quậy quá, làm ăn <em>ẩu xị</em> nhưng nhanh hơn mình nên mình thua . Nhiều khi <em>giận nứt bong bóng</em> nhưng không làm gì được.</span></p><p> </p><p>-<span style="font-family: 'Times New Roman'">Cỡ như ông <em>nai rịa rí rang</em> vậy mà ngán tụi nó hả?</span></p><p> </p><p>-<span style="font-family: 'Times New Roman'">Mình là <em>dân tư chanh</em>, tụi nó cũng đâu vừa. Nhưng thôi, chấp nó làm gì. Làm ăn kiểu <em>xập xí xập ngầu</em> như đám <em>xây lố cố</em> đó cũng có ngày <em>dảnh sủi. </em>Anh đừng để ý, tụi mình vô đây uống miếng nước.</span></p><p> </p><p>-<span style="font-family: 'Times New Roman'">Tui một ly <em>xây chừng</em></span></p><p> </p><p>-<span style="font-family: 'Times New Roman'">Ê bồi, một <em>xây chừng</em> với một <em>xây cá nại…</em></span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Các đại nhân quen dùng ngôn ngữ @ ngày nay chắc tròn mắt khi nghe màn đối thoại trên đây. Đừng tưởng đây là kiểu đối thoại xưa lắc , từ thời Gia Định Báo. Người ta vẫn nghe những từ trên trong một quán cà phê đâu đó ở Sài Gòn, ở chợ Cầu Ông Lãnh giữa những người xa quê đã lâu về nước chơi. Hoặc từ ngừơi miệt vườn, hoặc ở Bạc Liêu Rạch Giá, lên Cần Thơ mua máy bơm nước, ngồi quán uống cà phê sữa, ăn hủ tíu bánh mì xíu mại . Những phương ngữ tưởng đã chết đi từ lâu, bừng bừng sống lại gợi nhớ thời khẩn hoang, thời Bình Xuyên quậy tưng bừng ở sòng bạc Đại Thế Giới, thời dưới sông Cá Chốt trên bờ Triều Châu ở Bạc Liêu , sống chung, ăn tết chung với người Tiều, Quảng Đông, Khờ me, Chà và ma ní… Cách nói không bao giờ các học giả coi là chính thống, nhưng lần hồi thành ngôn ngữ văn chương, được đưa vào tự điển và là một thứ sinh ngữ đầy sức sống. Nhiều từ xuất phát từ ngôn ngữ nước ngoài, do cộng đồng nguời thiểu số sống chung với người Việt, buôn bán qua lại, lấy vợ gả chồng qua lại, tìm một cách nói dễ hiểu với nhau mà thành</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Trở lại màn đối thoại trên, có thể có người hiểu được nhưng dù sao cũng phải cắt nghĩa đoạn thăm hỏi giữa hai anh chàng Nam bộ này. Trong đó, <em>lóng rày</em>, nghĩa là dạo này<em>. Cò ke lục chốt</em>, còn gọi <em>Chà ke lục chốt</em> chỉ người hèn hạ, mạt rệp, bọn nhóc, lính lác.</span><em><span style="font-family: 'Times New Roman'">Ẩ</span></em><span style="font-family: 'Times New Roman'"><em>u xị </em>có khi là <em>ba xí ba tú</em>, chỉ làm ăn huỵch hoạch không đâu ra đâu.<em> Giận nứt bong bóng</em> đơn giản là giận muốn bể… bàng quang, cơn giận căng như bàng quan đầy cứng đến nỗi muốn bục ra. Còn <em>Nai Rịa Rí Rang</em> là một từ thú vi, trong đó, mỗi từ nói lên một địa danh ở Nam bộ. Nai là Đồng Nai, Rịa là Bà Rịa, Rí là Phan Rí(thuộc Bình Thuận), Rang là Phan Rang (thuộc Ninh Thuận). Đây là thành ngữ khá xưa , hiếm người dùng còn chăng là ông già bà cả, chỉ người lịch duyệt, từng trải, đã từng đến Đồng Nai, Bà Rịa ăn gạo ngon, từng đến Phan Rí, Phan Rang ăn cá tươi. Trường hợp <em>dân tư chanh</em> mới thú vị, thật ra đó là từ <em>dân tứ chiếng</em>, nhưng khi ông Aubaret, một ông Tây viết báo cáo về dân giang hồ tứ chiếng, do viết theo cách đọc của mình nên thành <em>Dân tư chanh</em>. Từ này lọt ra ngoài và dân chúng xài luôn, xem như một ẩn ngữ nói về dân giang hồ (trường hợp này giống từ Đa Kao là một vùng đất thuộc quận I. Hồi xưa, dân gọi đây là Đất Hộ nhưng khi người Pháp viết lên trên bản đồ, viết theo cách đọc lơ lớ của mình là Đa Kao, nay chết tên luôn).<em> Xấm xi xấm xải</em> là làm ăn sớn xác không xem trước xem sau.<em> Xây lố cố</em> là biến âm của cụm từ <em>xây lũ cố</em> từ tiếng Hán là <em>Tiểu lão ca</em> có nghĩa là lũ trẻ nhỏ, con nít.<em> Dảnh sủi</em> có nghĩa là chết , có thể cũng từ tiếng Quảng Đông hay Triều Châu.<em> Xây chừng</em> là cà phê không sữa. Trong khi đó, <em>xây cá nại</em> là tách cà phê sữa nhỏ.</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'"> Thời trước, sách báo cũng không nhiều bằng bây giờ và người bình dân làm ăn củi lục chắc cũng khó mà coi sách nên ý kiến các học giả bảo vệ trong sáng tiếng Việt chắc khó mà tới họ. Và thế là ngôn ngữ tiếp tục phát triển. Bây giờ, vào một quán cà phê thuộc loại thời thượng nhất ở Sài Gòn với các bạn trẻ 8X, một tiếng gọi <em>Pạc xỉu</em> là có ngay một ly sữa nóng có pha chút cà phê. Và trong một quán nhậu bình dân, gọi <em>tẩy</em> là có ngay một ly bỏ đá lạnh, chỉ đợi rót bia vào.</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Ở miền Nam, thật thú vị khi có tên hai cô nghệ sĩ cải lương trở thành thành ngữ dùng trong cuộc sống hàng ngày. Mói đây, một bài báo khi nói về chuyện VFF phân trần lỗi của ai sau vụ đội tuyển bóng đá VN thua Indonesia vừa rồi, tác giả bài báo viết: “Còn <em>thanh minh thanh nga </em>gì nữa…”.<em>Thanh minh</em> thi ai cũng biết là giải thích cho rõ điều bị hiểu sai, hiểu lầm. Nhưng <em>Thanh minh - Thanh nga</em> chính là tên một đoàn cải lương nổi tiếng ở miền Nam những năm 60 , trong đó, nghệ sĩ Thanh Nga đóng vai chính. Và qua thời gian, cụm từ này mang dùm ý nghĩa của từ <em>thanh minh</em>, làm đậm đà câu thoại và đã vào văn …viết. Còn từ <em>mút mùa lệ thuỷ</em> thì không ai xa lạ. Lúc đầu, người ta dùng <em>mút mùa</em> để chí điều gì đến cùng, không bỏ dở. Từ khi đào Lệ Thuỷ nổi danh ở Sài Gòn với làn hơi vọng cổ dài và da diết, người ta cảm thấy không có từ nào xứng đáng để nhấn cho ý <em>mút mùa</em> bằng tên của nghệ sĩ này . Đến bây giờ, tôi tin chắc người ta vẫn dùng thành ngữ này rất phổ biến, ít ra là ở Nam bộ.</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Có một từ lóng đơn giản nhưng thật thú vị là từ chỉ chiếc xe đạp:<em> xế điếc. </em>Nó chỉ có sau khi người ta dùng từ xế nổ để chỉ xe gắn máy và đương nhiên xe không nổ thì thành …điếc. Thông minh và ý nhị !</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Một trường hợp thú vị khác. Khi xem kịch do người Việt ở xa đất nước diễn, có màn đối thoại sau:</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'"> - Ông có thấy tui giống tiên nữ không?</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'"> - Cái gì, bà mà giống tiên nữ.Bà <em>ném về</em> quỷ sứ thì có !</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Và trong một đoạn văn miêu tả: "Nhà tôi ở bên cầu Mỹ Thuận , <em>ném về</em> phía Vĩnh Long, <em>ném về</em> miệt vườn…”</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Đương nhiên ai cũng nhận ra <em>ném về</em> không có nghĩa là quăng về hay vứt, chọi về phía nào đó mà có nghĩa là <em>thiên về</em>. Một từ cổ mà những người Việt xa xứ đã lâu còn giữ và dùng.</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'">Anh bạn ở Hà Nội bảo rằng khi phim <em>Mùa len trâu</em> nổi lên, nhiều người ngoài đó không hiểu từ này.Và có nhiều phương ngữ Nam bộ quả là khó hiểu dù dần dà thành phổ biến ngoài đó. Có anh bạn nói về chuyện “quan hệ” với người nước ngoài bằng từ <em>trả thù dân tộc</em>. Nhưng chắc anh và nhiều người dùng từ này không biết đó chính là câu cung khai của một tướng cướp tên là Điền Khắc Kim ở Sài gòn với cảnh sát về tội làm bậy phụ nữ ngoại quốc.</span></p><p> </p><p><span style="font-family: 'Times New Roman'"> Có lẽ các Nhà ngôn ngữ đã giải thích nhiều rồi. Chắc chắn nhiều người lớn nghe chói tai khi đám trẻ nói khác đi ngôn ngữ chính thống, chỉn chu. Trước đây, khi đề cập đến, tôi gọi nó là một hành lang ngôn ngữ chạy dọc theo dòng này. Và nó có sức sống của nó, khi nào người ta còn cảm thấy nó cần thiết như thứ ẩn ngữ, để không phải nói trực tiếp, động chạm thẳng đến đối tượng và tạo một cảm giác, một ấn tượng thú vị, khôi hài, đậm đà, làm duyên dáng thêm câu chuyện. Và tất nhiên, qua thời gian , những thứ kệch cỡm, lố lăng, học đòi cũng sẽ bị đào thải trong dòng cuộc sống cuồn cuộn chảy.</span> ...</p><p style="text-align: right"><span style="font-family: 'Times New Roman'">Phạm Công Luận</span></p> <p style="text-align: right"><span style="font-family: 'Times New Roman'">(Báo Sinh Viên - Xuân 2005)</span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="vosong, post: 19300, member: 92"] [CENTER][FONT=Times New Roman][/FONT] [/CENTER] -[FONT=Times New Roman]Sao lâu nay ông lặn mất tiêu vậy? Đi đâu?[/FONT] -[FONT=Times New Roman]Quanh quẩn Sài Gòn thôi.[I] Lóng rày[/I] tụi [I]cò ke lục chốt[/I] nó quậy quá, làm ăn [I]ẩu xị[/I] nhưng nhanh hơn mình nên mình thua . Nhiều khi [I]giận nứt bong bóng[/I] nhưng không làm gì được.[/FONT] -[FONT=Times New Roman]Cỡ như ông [I]nai rịa rí rang[/I] vậy mà ngán tụi nó hả?[/FONT] -[FONT=Times New Roman]Mình là [I]dân tư chanh[/I], tụi nó cũng đâu vừa. Nhưng thôi, chấp nó làm gì. Làm ăn kiểu [I]xập xí xập ngầu[/I] như đám [I]xây lố cố[/I] đó cũng có ngày [I]dảnh sủi. [/I]Anh đừng để ý, tụi mình vô đây uống miếng nước.[/FONT] -[FONT=Times New Roman]Tui một ly [I]xây chừng[/I][/FONT] -[FONT=Times New Roman]Ê bồi, một [I]xây chừng[/I] với một [I]xây cá nại…[/I][/FONT] [FONT=Times New Roman]Các đại nhân quen dùng ngôn ngữ @ ngày nay chắc tròn mắt khi nghe màn đối thoại trên đây. Đừng tưởng đây là kiểu đối thoại xưa lắc , từ thời Gia Định Báo. Người ta vẫn nghe những từ trên trong một quán cà phê đâu đó ở Sài Gòn, ở chợ Cầu Ông Lãnh giữa những người xa quê đã lâu về nước chơi. Hoặc từ ngừơi miệt vườn, hoặc ở Bạc Liêu Rạch Giá, lên Cần Thơ mua máy bơm nước, ngồi quán uống cà phê sữa, ăn hủ tíu bánh mì xíu mại . Những phương ngữ tưởng đã chết đi từ lâu, bừng bừng sống lại gợi nhớ thời khẩn hoang, thời Bình Xuyên quậy tưng bừng ở sòng bạc Đại Thế Giới, thời dưới sông Cá Chốt trên bờ Triều Châu ở Bạc Liêu , sống chung, ăn tết chung với người Tiều, Quảng Đông, Khờ me, Chà và ma ní… Cách nói không bao giờ các học giả coi là chính thống, nhưng lần hồi thành ngôn ngữ văn chương, được đưa vào tự điển và là một thứ sinh ngữ đầy sức sống. Nhiều từ xuất phát từ ngôn ngữ nước ngoài, do cộng đồng nguời thiểu số sống chung với người Việt, buôn bán qua lại, lấy vợ gả chồng qua lại, tìm một cách nói dễ hiểu với nhau mà thành[/FONT] [FONT=Times New Roman]Trở lại màn đối thoại trên, có thể có người hiểu được nhưng dù sao cũng phải cắt nghĩa đoạn thăm hỏi giữa hai anh chàng Nam bộ này. Trong đó, [I]lóng rày[/I], nghĩa là dạo này[I]. Cò ke lục chốt[/I], còn gọi [I]Chà ke lục chốt[/I] chỉ người hèn hạ, mạt rệp, bọn nhóc, lính lác.[/FONT][I][FONT=Times New Roman]Ẩ[/FONT][/I][FONT=Times New Roman][I]u xị [/I]có khi là [I]ba xí ba tú[/I], chỉ làm ăn huỵch hoạch không đâu ra đâu.[I] Giận nứt bong bóng[/I] đơn giản là giận muốn bể… bàng quang, cơn giận căng như bàng quan đầy cứng đến nỗi muốn bục ra. Còn [I]Nai Rịa Rí Rang[/I] là một từ thú vi, trong đó, mỗi từ nói lên một địa danh ở Nam bộ. Nai là Đồng Nai, Rịa là Bà Rịa, Rí là Phan Rí(thuộc Bình Thuận), Rang là Phan Rang (thuộc Ninh Thuận). Đây là thành ngữ khá xưa , hiếm người dùng còn chăng là ông già bà cả, chỉ người lịch duyệt, từng trải, đã từng đến Đồng Nai, Bà Rịa ăn gạo ngon, từng đến Phan Rí, Phan Rang ăn cá tươi. Trường hợp [I]dân tư chanh[/I] mới thú vị, thật ra đó là từ [I]dân tứ chiếng[/I], nhưng khi ông Aubaret, một ông Tây viết báo cáo về dân giang hồ tứ chiếng, do viết theo cách đọc của mình nên thành [I]Dân tư chanh[/I]. Từ này lọt ra ngoài và dân chúng xài luôn, xem như một ẩn ngữ nói về dân giang hồ (trường hợp này giống từ Đa Kao là một vùng đất thuộc quận I. Hồi xưa, dân gọi đây là Đất Hộ nhưng khi người Pháp viết lên trên bản đồ, viết theo cách đọc lơ lớ của mình là Đa Kao, nay chết tên luôn).[I] Xấm xi xấm xải[/I] là làm ăn sớn xác không xem trước xem sau.[I] Xây lố cố[/I] là biến âm của cụm từ [I]xây lũ cố[/I] từ tiếng Hán là [I]Tiểu lão ca[/I] có nghĩa là lũ trẻ nhỏ, con nít.[I] Dảnh sủi[/I] có nghĩa là chết , có thể cũng từ tiếng Quảng Đông hay Triều Châu.[I] Xây chừng[/I] là cà phê không sữa. Trong khi đó, [I]xây cá nại[/I] là tách cà phê sữa nhỏ.[/FONT] [FONT=Times New Roman] Thời trước, sách báo cũng không nhiều bằng bây giờ và người bình dân làm ăn củi lục chắc cũng khó mà coi sách nên ý kiến các học giả bảo vệ trong sáng tiếng Việt chắc khó mà tới họ. Và thế là ngôn ngữ tiếp tục phát triển. Bây giờ, vào một quán cà phê thuộc loại thời thượng nhất ở Sài Gòn với các bạn trẻ 8X, một tiếng gọi [I]Pạc xỉu[/I] là có ngay một ly sữa nóng có pha chút cà phê. Và trong một quán nhậu bình dân, gọi [I]tẩy[/I] là có ngay một ly bỏ đá lạnh, chỉ đợi rót bia vào.[/FONT] [FONT=Times New Roman]Ở miền Nam, thật thú vị khi có tên hai cô nghệ sĩ cải lương trở thành thành ngữ dùng trong cuộc sống hàng ngày. Mói đây, một bài báo khi nói về chuyện VFF phân trần lỗi của ai sau vụ đội tuyển bóng đá VN thua Indonesia vừa rồi, tác giả bài báo viết: “Còn [I]thanh minh thanh nga [/I]gì nữa…”.[I]Thanh minh[/I] thi ai cũng biết là giải thích cho rõ điều bị hiểu sai, hiểu lầm. Nhưng [I]Thanh minh - Thanh nga[/I] chính là tên một đoàn cải lương nổi tiếng ở miền Nam những năm 60 , trong đó, nghệ sĩ Thanh Nga đóng vai chính. Và qua thời gian, cụm từ này mang dùm ý nghĩa của từ [I]thanh minh[/I], làm đậm đà câu thoại và đã vào văn …viết. Còn từ [I]mút mùa lệ thuỷ[/I] thì không ai xa lạ. Lúc đầu, người ta dùng [I]mút mùa[/I] để chí điều gì đến cùng, không bỏ dở. Từ khi đào Lệ Thuỷ nổi danh ở Sài Gòn với làn hơi vọng cổ dài và da diết, người ta cảm thấy không có từ nào xứng đáng để nhấn cho ý [I]mút mùa[/I] bằng tên của nghệ sĩ này . Đến bây giờ, tôi tin chắc người ta vẫn dùng thành ngữ này rất phổ biến, ít ra là ở Nam bộ.[/FONT] [FONT=Times New Roman]Có một từ lóng đơn giản nhưng thật thú vị là từ chỉ chiếc xe đạp:[I] xế điếc. [/I]Nó chỉ có sau khi người ta dùng từ xế nổ để chỉ xe gắn máy và đương nhiên xe không nổ thì thành …điếc. Thông minh và ý nhị ![/FONT] [FONT=Times New Roman]Một trường hợp thú vị khác. Khi xem kịch do người Việt ở xa đất nước diễn, có màn đối thoại sau:[/FONT] [FONT=Times New Roman] - Ông có thấy tui giống tiên nữ không?[/FONT] [FONT=Times New Roman] - Cái gì, bà mà giống tiên nữ.Bà [I]ném về[/I] quỷ sứ thì có ![/FONT] [FONT=Times New Roman]Và trong một đoạn văn miêu tả: "Nhà tôi ở bên cầu Mỹ Thuận , [I]ném về[/I] phía Vĩnh Long, [I]ném về[/I] miệt vườn…”[/FONT] [FONT=Times New Roman]Đương nhiên ai cũng nhận ra [I]ném về[/I] không có nghĩa là quăng về hay vứt, chọi về phía nào đó mà có nghĩa là [I]thiên về[/I]. Một từ cổ mà những người Việt xa xứ đã lâu còn giữ và dùng.[/FONT] [FONT=Times New Roman]Anh bạn ở Hà Nội bảo rằng khi phim [I]Mùa len trâu[/I] nổi lên, nhiều người ngoài đó không hiểu từ này.Và có nhiều phương ngữ Nam bộ quả là khó hiểu dù dần dà thành phổ biến ngoài đó. Có anh bạn nói về chuyện “quan hệ” với người nước ngoài bằng từ [I]trả thù dân tộc[/I]. Nhưng chắc anh và nhiều người dùng từ này không biết đó chính là câu cung khai của một tướng cướp tên là Điền Khắc Kim ở Sài gòn với cảnh sát về tội làm bậy phụ nữ ngoại quốc.[/FONT] [FONT=Times New Roman] Có lẽ các Nhà ngôn ngữ đã giải thích nhiều rồi. Chắc chắn nhiều người lớn nghe chói tai khi đám trẻ nói khác đi ngôn ngữ chính thống, chỉn chu. Trước đây, khi đề cập đến, tôi gọi nó là một hành lang ngôn ngữ chạy dọc theo dòng này. Và nó có sức sống của nó, khi nào người ta còn cảm thấy nó cần thiết như thứ ẩn ngữ, để không phải nói trực tiếp, động chạm thẳng đến đối tượng và tạo một cảm giác, một ấn tượng thú vị, khôi hài, đậm đà, làm duyên dáng thêm câu chuyện. Và tất nhiên, qua thời gian , những thứ kệch cỡm, lố lăng, học đòi cũng sẽ bị đào thải trong dòng cuộc sống cuồn cuộn chảy.[/FONT] ... [RIGHT][FONT=Times New Roman]Phạm Công Luận[/FONT] [FONT=Times New Roman](Báo Sinh Viên - Xuân 2005)[/FONT][/RIGHT] [/QUOTE]
Tên
Mã xác nhận
Gửi trả lời
KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔN NGỮ HỌC
Tiếng Việt
Phương ngữ
Lan man phương ngữ Nam Bộ
Top