Bài 31. CƠ CẤU DÂN SỐ
I) Cơ cấu sinh học
- Biểu thị mối tương quan giữa giới nam so với giới nữ hoặc so với tổng số dân (%).
CT: Tnn=Dnam/Dnu
Tnn: Tỉ số giới.
Dnam: Số dân nam.
Dnữ: Số dân nữ.
- Cơ cấu dân số biến động theo thời gian và khác nhau ở từng nước, từng khu vực
- Ở những nước phát triển Nữ > Nam và ngược lại.
- Nguyên nhân: Do trình độ phát triển KTXH, do tai nạn, do tuổi thọ TB, do chuyển cư…..
- Cơ cấu dân số theo giới có ảnh hưởng đến phân bố SX, tổ chức đời sống xã hội và hoạch định chiến lược phát triển KTXH của từng quốc gia.
2) Cơ cấu dân số theo tuổi .
-K/n: Là sự tập hợp những nhóm người sắp xếp theo những nhóm tuổi nhất định.
- Ý nghĩa: Nắm được tình hình sinh tử, tuổi thọ, khả năng phát triển dân số, nguồn lao động …của 1 quốc gia 3 nhóm tuổi:
+Dưới tuổi lao động: 0-14T.
+Trong tuổi lao động:15-59T.
+Trên tuổi lao động: 65T.
- Phân biệt nhóm có dân số già, dân số trẻ tùy thuộc vào tỉ lệ của từng nhóm tuổi trong cơ cấu dân số.
https://img.photo.zing.vn/file_uploads/gallery/1024x768/2010/12/24/01/88211293170627.jpg
- Các nước đang phát triển có cơ cấu dân số trẻ. Các nước phát triển có cơ cấu dân số già.
- Tháp dân số là biểu đồ thể hiện cơ cấu dân số theo tuổi và giới, tỉ suất sinh, tỉ suất tử, gia tăng tự nhiên và tuổi thọ TB...
II) Cơ cấu xã hội.
1) Cơ cấu dân số theo lao động.
Cho biết nguồn lao động và dân số hoạt động theo khu vực kinh tế.
a) Nguồn lao động.
- Bao gồm bộ phận dân số trong độ tuổi 15T trở lên có khả năng tham gia lao động
- Chia 2 nhóm:
+) Nhóm hoạt động kinh tế: Thường xuyên và không thường xuyên.
+) Nhóm không hoạt động kinh tế: HS, sinh viên, nội trợ…..
b) Dân số hoạt động theo khu vực kinh tế.
- Chia làm 3 khu vực:
+KVI: NN- LN- NN.
+KVII: CN- XD.
+KVIII: DV
- Khu vực I chiếm tỉ trọng cao nhất "nước kém phát triển.
- Khu vực III chiếm tỉ trọng cao nhất " nước phát triển.
2) Cơ cấu dân số theo trình độ văn hóa.
- Phản ánh dân trí và học vấn của dân cư đồng thời là 1 tiêu chí đánh giá chất lượng cuộc sống của một quốc gia.
- Nước phát triển tỉ lệ biết chữ chiếm 90%. Số năm đi học: 10 năm.
- Nước đamg phát triển tỉ lệ biết chữ 69%. Số năm đi học 39 năm.
- Nước kém phát triển tỉ lệ biết chữ 46%. Số năm đi học: 1,6 năm.
Sưu tầm
