CHƯƠNG X. ĐỊA LÍ NÔNG NGHIỆP
BÀI 31: VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
I> VAI TRÒ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP.
1> Vai trò:
Rất quan trọng không thể thay thế được, cung cấp:
Lương thực, thực phẩm.
Nguyên liệu cho công nghiệp chế biến.
Hàng xuất khẩu, thu ngoại tệ.
Giải quyết vấn đề việc làm cho 40% lao động thế giới, nhất là ở các nước đang phát triển.
+ Nông nghiệp còn tạo điều kiện cho sự cân bằng sinh thái, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường.
+ Do vai trò to lớn như vậy và so với công nghiệp, nông nghiệp ít đòi hỏi sự đầu tư lớn về công nghệ. Kỹ thuật hơn nên ở nhiều nước đang phát triển, đông dân, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp là nhiệm vụ chiến lược hàng đầu.
2> Đặc điểm:
a> Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu và không thể thay thế .
b> Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng và vật nuôi.
c> Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ
d> Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên
e> Trong nền kinh tế hiện đại, nông nghiệp trở thành sản ngành sản xuất hàng hóa.
II> CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP.
1> Nhân tố tự nhiên.
a> Đất: ảnh hưởng đến quy mô, năng xuất, cơ cấu và phân bố cây trồng vật nuôi
b> Khí hậu, nước: ảnh hưởng đến thời vụ, cơ cấu cây trồng, vật nuôi, khả năng tăng vụ, xen canh, gối vụ, mức độ ổn định của sản xuất.
c> Sinh vật: ảnh hưởng đến mức độ phong phú của giống cây trồng, vật nuôi, khả năng cung cấp thức ăn cho chăn nuôi.
2> Nhân tố kinh tế - xã hội.
a> Dân cư và nguồn lao động: là lực lượng sản xuất trực tiếp, nguồn tiêu thụ nông sản.
b> Các quan hệ sở hữu ruộng đất ảnh hưởng đến việc thực hiện đường lối phát triển nông nghiệp và hình thức tổ chức sản xuất.
c> Tiến bộ khoa học – kỹ thuật: ảnh hưởng đến năng xuất, chất lượng và sản lượng.
+ Tiến bộ khoa học – kỹ thuật là các tiến bộ về cơ giới hóa, thủy lợi hóa, hóa học hóa, cách mạng xanh và công nghệ sinh học.
d> Thị trường: ảnh hưởng đến giá trị cả nông sản qua đó điều tiết sản xuất và hướng chuyên môn hóa.
CÂU HỎI:
Câu 1:
Hãy nêu đặc điểm của sản xuất nông nghiệp? Đặc điểm nào là quan trọng nhất? Tại sao?
Câu 2:
Vì sao các nhân tố tự nhiên là tiền đề cơ bản để phát triển và phân bố nông nghiệp?
Câu 3:
Các nhân tố tự nhiên có ảnh hưởng như thế nào tới phát triển và phân bố nông nghiệp?
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM.
Câu 1:
Nhân tố ảnh hưởng chủ yếu đến quy mô sản xuất nông nghiệp là.
a> đất trồng
b> dân cư, lao động
c> khí hậu, nước
d> thị trường tiêu thụ
Câu 2:
Có ảnh hưởng mạnh mẽ đến thời vụ, khả năng xen canh tăng vụ là.
a> các điều kiện thời tiết
b> chế độ nhiệt, ẩm
c> sự phân đới khí hậu
d> tất cả yếu tố trên.
Câu 3:
Yếu tố làm cho sản xuất nông nghiệp có tính bấp bênh, không ổn định là.
a> trình độ sản xuất
b> tính chất và độ phì của đất
c> các điều kiện thời tiết d> thị trường tiêu thụ.
Câu 4:
Do thời gian sinh trưởng và phát triển cây trồng, vật nuôi tương đối dài, không giống nhau cần phải.
a> áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất
b> giải quyết tốt đầu ra cho sản phẩm
c> xây dựng cơ cấu nông nghiệp hợp lý, đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp
d> có hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp thích hợp.
Đáp án: Câu 1a,2b,3c,4c
