Cơm lam (Ảnh: vnthuquan.net)
Món Cơm lam
Cơm được nấu từ một loại gạo nếp nương, có hương thơm đặc trưng, nấu trong ống nứa hay lùng (loại tre có ống to, dài, dày), vừa độ (tức là không già quá mà cũng không quá non). Nếp nương được vò kỹ, sạch. Ống tre vừa chặt về được cắt một đầu, còn đầu kia để nguyên. Cho gạo nếp vào ống, cho thêm ít hạt muối, cho nước suối và nước dừa cho vừa ngập trên mặt gạo nếp, dùng lá chuối tiêu tươi đậy lại và buộc kín bằng dây lạt tre, rồi đem lên bếp lửa đốt cho chín. Lửa sẽ được cho nhỏ dần, đốt trong khoảng hơn 1 giờ. Khi bên ngoài ống tre đã sém và cháy một phần, người ta sẽ đem các ống cơm lam xuống, chờ cho nguội rồi dùng dao sắc chẻ bớt phần vỏ ống bị cháy đi, chừa lại phần lõi trắng tinh bên trong cho đẹp mắt. Khi ăn, bạn chỉ việc bóc phần vỏ ống mỏng còn lại, phần cơm vàng óng thơm phức sẽ lộ ra, ăn vào có vị ngọt, dẻo và bùi - một hương vị hết sức đặc trưng của miền sơn cước.
Các ống cơm lam được đốt trên bếp lửa (Ảnh: hoabantaybac.vnweblogs.com)
Món thịt nướng vùi tro
Nguyên liệu là thịt bò hoặc thịt trâu được chọn kỹ, thường là thịt đùi hay thịt thăn, lược bỏ phần cân cơ, dây chằng, chỉ còn lại phần nạc. Thịt được cắt thành từng miếng có chiều dài 20cm, rộng 5-7cm, dày 3-4 cm, được tẩm với gia vị như tỏi, gừng... Tất cả đem ướp khoảng 30 - 40 phút cho ngấm gia vị, xong đem sấy qua lửa than cho se lại và đem phơi nắng to cho khô. Tất cả cho vào túi vải hoặc gói trong giấy báo kín, cho lên gác bếp hong tiếp. Khi ăn, ta chỉ việc lấy thịt khô vùi vào tro nóng, bên trên đặt than đỏ để miếng thịt chín đều. Miếng thịt vừa chín tới được dùng búa đập cho mềm, chấm với muối rang trộn tiêu, ớt và chanh. Chà, món thịt nướng vùi tro này ăn cùng với cơm lam thì không còn gì tuyệt hơn!!
