Trang chủ
Bài viết mới
Diễn đàn
Bài mới trên hồ sơ
Hoạt động mới nhất
VIDEO
Mùa Tết
Văn Học Trẻ
Văn Học News
Media
New media
New comments
Search media
Đại Học
Đại cương
Chuyên ngành
Triết học
Kinh tế
KHXH & NV
Công nghệ thông tin
Khoa học kĩ thuật
Luận văn, tiểu luận
Phổ Thông
Lớp 12
Ngữ văn 12
Lớp 11
Ngữ văn 11
Lớp 10
Ngữ văn 10
LỚP 9
Ngữ văn 9
Lớp 8
Ngữ văn 8
Lớp 7
Ngữ văn 7
Lớp 6
Ngữ văn 6
Tiểu học
Thành viên
Thành viên trực tuyến
Bài mới trên hồ sơ
Tìm trong hồ sơ cá nhân
Credits
Transactions
Xu: 0
Đăng nhập
Đăng ký
Có gì mới?
Tìm kiếm
Tìm kiếm
Chỉ tìm trong tiêu đề
Bởi:
Hoạt động mới nhất
Đăng ký
Menu
Đăng nhập
Đăng ký
Install the app
Cài đặt
Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com -
Định hướng Forum
Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN Kết nối:
VNK X
-
VNK groups
| Nhà Tài Trợ:
BhnongFood X
-
Bhnong groups
-
Đặt mua Bánh Bhnong
KIẾN THỨC PHỔ THÔNG
Trung Học Phổ Thông
TOÁN THPT
Kiến thức cơ bản Toán
Toán hoc 12
Hình 12: Bài 2: Phương trình mặt phẳng
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Trả lời chủ đề
Nội dung
<blockquote data-quote="Thandieu2" data-source="post: 150259" data-attributes="member: 1323"><p style="text-align: center"><span style="font-family: 'arial'"><span style="color: #00289F"> <span style="font-size: 15px"><strong>Toán 12- Nâng Cao - Chương III - Bài 2. PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG</strong></span></span></span></p> <p style="text-align: center"><span style="font-family: 'arial'"><span style="color: #00289F"></span></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><span style="color: #00289F"></span></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><span style="color: #00289F"></span><strong>§2 PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong></strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong></strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>1. Phương trình mặt phẳng</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Vectơ <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> ≠ 0 gọi là <em>vectơ pháp tuyến </em>của mặt phẳng (α) nếu giá của <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> vuông góc với mặt phẳng (α).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Rõ ràng nếu <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> là vectơ pháp tuyến của mp(α) thì <em>k<img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></em> (<em>k</em> ≠ 0) cũng là vectơ pháp tuyến của mp(α).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Trong không gian <em>Oxyz</em>, cho mặt phẳng (α) đi qua điểm <em>M[SUB]o[/SUB]</em>(<em>x[SUB]o[/SUB] ; y[SUB]o[/SUB] ; z[SUB]o[/SUB]</em>) và có vectơ pháp tuyến <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />(<em>A;B;C</em>). Chú ý rằng vì <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> ≠ 0 nên<em>A[SUP]2[/SUP]+B[SUP]2[/SUP]+C[SUP]2[/SUP]>0. </em>Khi đó, điều kiện cần và đủ để điểm <em>M</em>(<em>x ; y ; z</em>) thuộc (α) là <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-1.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> (h.63), hay</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>A</em>(<em>x – x[SUB]0[/SUB]</em>) + <em>B</em>(<em>y – y[SUB]0[/SUB]</em>) + <em>C</em>(<em>z – z[SUB]0[/SUB]</em>) = 0.(1)</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-hinh63.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Hình 63</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong><em>Nhận xét. </em></strong>Nếu ta đặt <em>D = -</em>(<em>Ax</em>[SUB]0[/SUB] + <em>By[SUB]0[/SUB] + Cz[SUB]0[/SUB]</em>) thì phương trình (1) trở thành :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Ax</em> + <em>By + Cz + D = </em>0, trong đó <em>A[SUP]2[/SUP] + B[SUP]2[/SUP] + C[SUP]2[/SUP]></em>0<em>. </em>(2)</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Phương trình (2) gọi là <em>phương trình tổng quát của mặt phẳng </em>(α) hay nói gọn là <em>phương trình mp</em>(α).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Như vậy, ta đễ dàng viết được phương trình mặt phẳng nếu biết tọa độ của một điểm thuộc nó và tọa độ một vectơ pháp tuyến của nó.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Ví dụ 1.</strong><em> Viết phương trình mặt phẳng (</em>α<em>)</em> <em>đi qua ba điểm</em> <em>M</em>(0 ; 1 ; 1), <em>N</em>(1 ; -2 ; 0) và <em>P</em>(1 ; 0 ; 2).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong><em>Giải.</em></strong> Ta có <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-2.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> = (1 ; -3 ; -1) và <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-3.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> = (1 ; -1 ; 1). Từ đó ta tính được <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-4.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />. Vectơ <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> ≠ 0 vuông góc với cả hai vectơ <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-2.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />,<img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-3.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />nên <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> là một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (α). Như vậy, (α) là mặt phẳng đi qua điểm <em>M</em> và có vectơ pháp tuyến <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />nên có phương trình</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">-4(<em>x</em> - 0) – 2(<em>y</em> – 1) + 2(<em>z</em> - 1) = 0 hay 2<em>x</em> + <em>y</em> +<em>z</em> = 0. ¢</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>1</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Trong không gian <em>Oxyz</em>, cho hai điểm <em>A</em>(1 ; -2 ; 3) và <em>B</em>(-5 ; 0 ; 1). Hãy viết phương trình mặt phẳng trung trực(<em>P</em>) của đoạn thẳng <em>AB</em>.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Như vậy, mỗi mặt phẳng đều có phương trình dạng (2). Định lý sau đây khẳng định điều ngược lại.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">ĐỊNH LÍ</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span><span style="font-family: 'arial'"><em>Trong không gian Oxyz, mỗi phương trình</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Ax + By + Cz + D = 0 với A[SUP]2[/SUP] + B[SUP]2[/SUP] + C[SUP]2[/SUP]>0</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>đều là phương trình của một mặt phẳng xác định.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>2 </strong>(để chứng minh định lí).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Lấy một nghiệm (<em>x[SUB]0[/SUB] ;y[SUB]0 ;[/SUB] z[SUB]0[/SUB]</em>) và vectơ pháp tuyến là <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />(<em>A ; B ; C</em>). Hãy viết phương trình của (<em>P</em>) để thấy rằng nó tương đương với phương trình (2).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>2. Các trường hợp riêng</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Chúng ta hãy xét một số trường hợp riêng của phương trình mặt phẳng và nói rõ trong mỗi trường hợp đó, mặt phẳng có đặc điểm gì .</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>3</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Trong không gian <em>Oxyz</em>, xét mặt phẳng (α) có phương trình :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Ax + By + Cz + D = 0</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Hãy giải thích vì sao ta có các khẳng đình sau đây :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) Mặt phẳng (α) đi qua gốc tọa độ <em>O</em> khi và chỉ khi <em>D = </em>0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) Mặt phẳng (α) song song (hoặc chứa) trục tọa độ <em>Ox</em> khi và chỉ khi <em>A = </em>0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Hãy phát biểu kết luận tương tự cho trường hợp <em>B = </em>0 và trường hợp <em>C</em> = 0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">c) Mặt phẳng (α) song song hoặc trùng với mặt phẳng (<em>Oxy</em>) khi và chỉ khi <em>A = B = </em>0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Hãy phát biểu kết luận tương tự cho trường hợp <em>B = C = </em>0 và trường hợp <em>C = A = </em>0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Sau đây ta xét trường hợp mặt phẳng có phương trình</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Ax + By + Cz + D = 0 với cac hệ số A, B, C, D đều khác </em>0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Khi đó bằng cách đặt <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-5.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /><em>, </em>ta đưa phương trình trên về dạnh </span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-6.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Rõ ràng mặt phẳng có phương trình(3) cắt trục <em>Ox, Oy, Oz</em> lần lượt tại các điểm <em>M</em>(<em>a ; </em>0 ; 0), <em>N</em>(0 ; <em>b</em> ; 0) và <em>P</em>(0 ; 0 ; <em>c</em>). Độ dài đại số của các vectơ <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-7.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> trên các trục tọa độ chứa chúng lần lượt là <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-8.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />. Bởi vậy phương trình (3) được gọi là <em>phương trình mặt phẳng theo đoạn chắn.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Ví dụ 2.</strong> <em>Trong không gian Oxyz, cho điểm M =</em> (30 ; 15 ; 6).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>a) Hãy viết phương trình mặt phẳng </em>(α)<em> đi qua các hình chiếu của M trên các trục tọa độ.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>b) Tìm tọa độ hình chiếu H của điểm O trên mp</em>(α)<em>.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong><em>Giải</em></strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) Các hình chiếu của <em>M</em> trên các trục tọa độ là các điểm (30 ; 0 ; 0), (0 ; 15 ; 0) và (0 ; 0 ; 6). Phương trình mp(α) đi qua ba điểm đó là</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-9.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) Điểm <em>H</em> nằm trên mặt phẳng (α) và <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-10.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> cùng phương với vectơ pháp tuyến <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />(1 ; 2 ; 5) của (α), tức là <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-11.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />. Bởi vậy, nếu gọi (<em>x, y, z</em>) là tọa độ của <em>H</em> thì </span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-12.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Bằng cách thay các giá trị <em>x, y, z</em> từ ba phương trình cuối vào phương trình đầu, ta được <em>t + 4t + 25t – 30 = 0.</em> Từ đó ta tìm được <em>t = 1</em> và do đó <em>H = </em>(1 ; 2 ; 5).¢</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>3. Vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Hai bộ số tỉ lệ</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Xét các bộ <em>n</em> số (<em>x[SUB]1[/SUB] ; x[SUB]2[/SUB] ; … ; x[SUB]n[/SUB]</em>) (<em>n>2</em>), trong đó các số <em>x[SUB]1[/SUB], x[SUB]2[/SUB], …, x[SUB]n[/SUB]</em> không đồng thời bằng 0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">• Hai bộ số (<em>A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ; … ; A[SUB]n[/SUB]</em>) và (<em>B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ; … ; B[SUB]n[/SUB]</em>) như thế được gọi là <em>tỉ lệ với nhau</em> (hay <em>tỉ lệ</em>) nếu có một số <em>t</em> sao cho <em>A[SUB]1 [/SUB]= tB[SUB]1[/SUB], </em><em>A[SUB]2 [/SUB]= tB[SUB]2[/SUB],…,</em><em>A[SUB]n [/SUB]= tB[SUB]n[/SUB].</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Khi đó ta viết</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-13.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Theo định nghĩa đó, ta có</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-14.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> </span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">• Khi hai bộ số (<em>A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ;… ; A[SUB]n[/SUB]</em>) và (<em>B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ;… ; B[SUB]n[/SUB]</em>) không tỉ lệ , ta viết</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>A[SUB]1[/SUB] : A[SUB]2[/SUB] : … : A[SUB]n[/SUB]≠B[SUB]1[/SUB] : B[SUB]2[/SUB] : … : B[SUB]n[/SUB] .</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Ví dụ : </em>1 : 5 : -2 : 4 <em>≠ </em>1 : -2 : 5 : 4,</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">1 : 0 : 1 : 2<em>≠ </em>1 : 1 : 1 : 2.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">• Ta hãy xét trường hợp hai bộ số (<em>A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ;… ; A[SUB]n[/SUB]</em>) và (<em>B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ;… ; B[SUB]n[/SUB]</em>) tỉ lệ, nhưng hai bộ số (<em>A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ;… ; A[SUB]n ;[/SUB]A[SUB]n+1[/SUB]</em>) và (<em>B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ;… ; B[SUB]n[/SUB] ; B[SUB]n+1[/SUB]</em>) không tỉ lệ. Điều đó có nghĩa là : có số <em>t</em> sao cho <em>A[SUB]1[/SUB] = tB[SUB]1[/SUB], A[SUB]2[/SUB] = tB[SUB]2[/SUB],…, A[SUB]n[/SUB] = tB[SUB]n[/SUB] </em>nhưng <em>A[SUB]n+1[/SUB] ≠tB[SUB]n+1[/SUB] . </em>Trong trường hợp đó, ta viết :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-15.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Trong không gian <em>Oxyz</em> cho hai mặt phẳng (α)và (α') lần lượt có phương trình :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">(α) : <em>Ax + By + Cz + D = 0</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">(α') : <em>A'x + B'y + C'z + D’ = 0 ;</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Chúng lần lượt có vectơ pháp tuyến là <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />(<em>A ; B ; C</em>) và <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />(<em>A' ; B' ; C'</em>).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>?1 </strong><em>Nếu A : B : C </em><em>≠ A' : B' : C' thì ta có thể nói gì về hai vectơ <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></em>(<em>A ; B ; C</em>) và <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />(<em>A' ; B' ; C'</em>) <em>và do đó nói gì về vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng </em>(α)và (α') <em>?</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Bây giờ xét trường hợp <em>A : B : C </em><em>=A' : B' : C' </em>hay <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-16.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>4</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Hãy xét vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng (α)và (α') trong mỗi trường hợp sau :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-17.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Tóm lại ta có :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Cho hai mặt phẳng </em>(α)và (α') <em>lần lượt có phương trình :</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">(α) : <em>Ax + By + Cz + D = 0</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">(α') : <em>A'x + B'y + C'z + D’ = 0.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a)<em> Hai mặt phẳng đó cắt nhau khi và chỉ khi A : B : C </em><em>≠ A' : B' : C' .</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b)<em> Hai mặt phẳng đó song song khi và chỉ khi</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-18.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">c) <em>Hai mặt phẳng đó trùng nhau khi và chỉ khi</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-19.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>?2 </strong><em>Hai mặt phẳng </em>(α)và (α') <em>nói trên vuông góc với nhau khi nào ?</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>5</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Cho hai mặt phẳng (α) : 2<em>x</em> – <em>my + </em>10<em>z</em> +<em> m </em>+1 = 0</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">(β) : <em>x – </em>2<em>y</em> + (3<em>m +1</em>)<em>z</em> – 10 = 0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Hãy tìm giá trì của <em>m</em> để :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) Hai mặt phẳng đó song song ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) Hai mặt phẳng đó trùng nhau ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">c) Hai mặt phẳng đó cắt nhau ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">d) Hai mặt phẳng đó vuông góc với nhau.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>4. Khoảng cách từ một điểm tới một mặt phẳng</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Trong không gian <em>Oxyz</em>, cho điểm <em>M[SUB]o[/SUB]</em>(x[SUB]o[/SUB] ; y[SUB]o[/SUB] ; z[SUB]o[/SUB]) và mặt phẳng (α) có phương trình : <em>Ax + By + Cz + D = 0.</em> Hoàn toàn tương tự như công thức tính khoảng cách từ một điểm tới một đường thẳng trong hình học phẳng, ta có công thức sau đây về khoảng cách <em>d</em>(<em>M[SUB]o[/SUB],</em>( α)) từ điểm<em>M[SUB]o[/SUB] </em>tới mp(α) :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-20.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>6</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Tính khoảng cách giữa hai mặt phẳng có phương trình lần lượt là :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">3<em>x – y + </em>2<em>z</em> – 6 = 0 và 6<em>x – </em>2<em> y + </em>4<em>z</em> + 4 = 0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Ví dụ 3.</strong> <em>Cho tứ diện OABCD có ba cạnh OA = a, OB = b, OC = c. Tính độ dài đường cao của tứ diện kẻ từ O.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong><em>Giải</em></strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Vì ba cạnh <em>OA, OB, OC</em> đôi một vuông góc nên ta có thể chọn hệ tọa độ có gốc là <em>O</em> và có <em>A = </em>(<em>a</em> ; 0 ; 0), <em>B</em>(0 ; <em>b</em> ; 0), <em>C</em>(0 ; 0 ; <em>c</em>) (h.64). </span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-hinh64.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Hình 64</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Khi đó mp(<em>ABC</em>) có phương trình theo đoạn chắn là</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-21.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Chiều cao <em>h</em> cần tìm là khoảng cách từ điểm <em>O</em> tới mp(<em>ABC</em>) nên</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-22.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Ví dụ 4. </strong><em>Cho hình lập phương ABCD.A'B'C'D' cạnh a. Trên các cạnh AA', BC, C'D' lần lượt lấy các điểm M, N, P sao cho AM = CN = D'P = t, với 0 < t < a. Chứng minh rằng mặt phẳng (MNP) song song với mp(ACD') và tính khoảng cách giữa hai mặt phẳng đó.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong><em>Giải</em></strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Chọn hệ tọa độ <em>Oxyz</em>, có gốc <em>O </em>trùng với <em>D</em>, các trục <em>Ox, Oy, Oz </em>lần lượt đi qua <em>A</em>, <em>C', D' </em>như ở hình 65.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-hinh65.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Hình 65</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Khi đó :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>A = </em>(<em>a ;</em> 0 ; 0)<em>, C = </em>(0 ;<em> a ; </em>0)<em>, D' = </em>(0 ; 0 ; <em>a</em>)<em>,</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>M = </em>(<em>a ; </em>0 ; <em>t</em>)<em>, N = </em>(<em>t ; a ; </em>0)<em>, P = </em>(0 ; <em>t</em> ; <em>a</em>)<em>.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Phương trình theo đoạn chắn của mp(<em>ACD'</em>) là :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-23.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Mặt phẳng có vectơ pháp tuyến là <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> = (1 ; 1 ; 1).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Mặt khác, mp(<em>MNP</em>) có vectơ pháp tuyến là <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-24.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Ta có <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-25.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" />.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Từ đó ta tìm được tọa độ của vectơ <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> là</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> = (<em>a[SUP]2[/SUP] + t[SUP]2[/SUP] – at ; a[SUP]2[/SUP] + t[SUP]2[/SUP] – at ; a[SUP]2[/SUP] + t[SUP]2[/SUP] - at</em>).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Bởi vậy hai vectơ <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> và <img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> cùng phương ; ngoài ra dễ thấy điểm <em>M</em> không nằm trên mp(<em>ACD'</em>) ; do đó mp(<em>MNP</em>) // mp(<em>ACD'</em>).</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Khoảng cách <em>d</em> giữa hai mặt phẳng đó bằng khoảng cách từ điểm <em>M</em> của mp(<em>MNP</em>) tới mp(<em>ACD'</em>) nên ta có</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><img src="https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-26.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Câu hỏi và bài tập</strong></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>15.</strong> Trong mỗi trường hợp sau, viết phương trình mặt phẳng :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) Đi qua ba điểm <em>M</em>(2 ; 0 ; -1), <em>N</em>(1 ; -2 ; 3), <em>P</em>(0 ; 1 ; 2) ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) Đi qua hai điểm <em>A</em>(1 ; 1 ; -1), <em>B</em>(5 ; 2 ; 1) và song song với trục <em>Oz ;</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'">c) Đi qua hai điểm (3 ; 2 ; -1) và song song với mặt phẳng có phương trình <em>x – </em>5<em>y + z</em> = 0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">d) Đi qua hai điểm <em>A</em>(0 ; 1 ; 1), <em>B</em>(-1 ; 0 ; 2) và vuồn góc với mặt phẳng <em>x – y + z + </em>1 = 0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">e) Đi qua điểm <em>M</em>(<em>a ; b ; c</em>) (với <em>abc ≠ </em>0) và song song với một mặt phẳng tọa độ ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">g) Đi qua điểm <em>G</em>(1 ; 2 ; 3) và cắt các trục tọa độ tại các điểm <em>A ; B ; C</em> sao cho <em>G</em> là trọng tâm tam giác <em>ABC</em> ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">h) Đi qua điểm <em>H</em>(2 ; 1 ; 1) và cắt các trục tọa độ tại các điểm <em>A, B, C </em>sao cho <em>H</em> là trực tâm của tam giác <em>ABC.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>16.</strong> Xét vị trí tương đối của mỗi cặp mặt phẳng cho bởi các phương trình sau :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) <em>x + </em>2<em>y – z + </em>5<em> = </em>0và 2<em>x + </em>3<em>y – </em>7<em>z - </em>4<em> = </em>0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) <em>x + </em>2<em>y – z - </em>3<em> = </em>0và 2<em>x - y + </em>4<em>z - </em>2<em> = </em>0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">c) <em>x + y + z - </em>1<em> = </em>0và 2<em>x + </em>2<em>y +</em>2<em>z + </em>3<em> = </em>0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">d) 3<em>x - </em>2<em>y + </em>3<em>z + </em>5<em> = </em>0và 9<em>x - </em>6<em>y – </em>9<em>z - </em>5<em> = </em>0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">e) <em>x - y + </em>2<em>z - </em>4<em> = </em>0và 10<em>x - </em>10<em>y + </em>20<em>z - </em>40<em> = </em>0 .</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>17.</strong> Xác định giá trị của <em>m</em> và<em> n</em> để mỗi cặp mặt phẳng sau đây song song :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) 2<em>x + my + </em>2z<em> +3 = </em>0và <em>mx + </em>2y<em> – </em>4z<em> + </em>7<em> = </em>0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) 2<em>x + y + mz - 2 = </em>0và <em>x + n y + </em>2z<em> + </em>8<em> = </em>0 .</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>18. </strong>Cho hai mặt phẳng có phương trình là</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">2<em>x</em> – <em>my + 3z – 6 + m = </em>0</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">và(<em>m + 3</em>)<em>x – 2y + </em>(<em>5m + </em>1)<em>z</em> – 10 = 0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">Với giá trì nào của <em>m</em> thì :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) Hai mặt phẳng đó song song ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) Hai mặt phẳng đó trùng nhau ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">c) Hai mặt phẳng đó cắt nhau ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">d) Hai mặt phẳng đó vuông góc ?</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>19.</strong> Tìm tập hợp các điểm cách đều hai mặt phẳng (α) và (α) trong mỗi trường hợp sau :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) (α) : 2<em>x</em> – <em>y +</em> 4<em>z + </em>5 = 0, (α’) : 3<em>x</em> + 5<em>y – z – </em>1 = 0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) (α) : 2<em>x</em> + <em>y - </em>2<em>z - </em>1 = 0, (α’) : 6<em>x</em> - 3<em>y +</em> 2<em>z – </em>2 = 0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">c) (α) : <em>x</em> + 2<em>y +</em> <em>z - </em>1 = 0, (α’) : <em>x</em> + 2<em>y + z + </em>5 = 0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>20.</strong> Tìm khoảng cách giữa hai mặt phẳng</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>Ax + By + Cz + D</em> = 0 và <em>Ax + By + Cz + D</em>' = 0</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">với <em>D ≠ D'.</em></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>21.</strong> Tìm điểm <em>M</em> trên trục <em>Oz</em> trong mỗi trường hợp sau :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) <em>M</em> cách đều điểm <em>A</em>(2 ; 3 ; 4) và mặt phẳng 2<em>x</em> + 3<em>y + z - </em>17 = 0 ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) <em>M </em>cách đều hai mặt phẳng <em>x</em> + <em>y - </em><em>z + </em>1 = 0 và <em>x</em> - <em>y +</em> <em>z + </em>5 = 0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>22.</strong> Cho tứ diện <em>OABC </em>có các tam giác <em>OAB, OBC, OCA</em> là những tam giác vuông đỉnh <em>O</em>. Gọi α, β, γ lần lượt là góc giữa mặt phẳng (<em>OBC</em>), (<em>OCA</em>), (<em>OAB</em>). Bằng phương pháp tọa độ, hãy chứng minh :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">a) Tam giác <em>ABC</em> có ba góc nhọn ;</span></p><p><span style="font-family: 'arial'">b) cos[SUP]2[/SUP]α + cos[SUP]2[/SUP]β + cos[SUP]2[/SUP]γ = 1.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>23. </strong>Viết phương trình mặt phẳng song song với mặt phẳng 4<em>x + </em>3<em>y</em> – 12<em>z</em> + 1 = 0 và tiếp xúc với mặt cầu có phương trình :</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><em>x</em>[SUP]2[/SUP]<em> + y[SUP]2[/SUP]+ z[SUP]2[/SUP] – </em>2x<em> – </em>4y<em> - </em>6z<em> – </em>2<em> = </em>0.</span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"></span></p><p><span style="font-family: 'arial'"><strong>Nguồn: SƯU TẦM</strong></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Thandieu2, post: 150259, member: 1323"] [CENTER][FONT=arial][COLOR=#00289F] [SIZE=4][B]Toán 12- Nâng Cao - Chương III - Bài 2. PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG[/B][/SIZE] [/COLOR][/FONT][/CENTER] [FONT=arial][COLOR=#00289F] [/COLOR][B]§2 PHƯƠNG TRÌNH MẶT PHẲNG [/B] [B]1. Phương trình mặt phẳng[/B] Vectơ [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] ≠ 0 gọi là [I]vectơ pháp tuyến [/I]của mặt phẳng (α) nếu giá của [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] vuông góc với mặt phẳng (α). Rõ ràng nếu [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] là vectơ pháp tuyến của mp(α) thì [I]k[IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG][/I] ([I]k[/I] ≠ 0) cũng là vectơ pháp tuyến của mp(α). Trong không gian [I]Oxyz[/I], cho mặt phẳng (α) đi qua điểm [I]M[SUB]o[/SUB][/I]([I]x[SUB]o[/SUB] ; y[SUB]o[/SUB] ; z[SUB]o[/SUB][/I]) và có vectơ pháp tuyến [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG]([I]A;B;C[/I]). Chú ý rằng vì [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] ≠ 0 nên[I]A[SUP]2[/SUP]+B[SUP]2[/SUP]+C[SUP]2[/SUP]>0. [/I]Khi đó, điều kiện cần và đủ để điểm [I]M[/I]([I]x ; y ; z[/I]) thuộc (α) là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-1.jpg[/IMG] (h.63), hay [I]A[/I]([I]x – x[SUB]0[/SUB][/I]) + [I]B[/I]([I]y – y[SUB]0[/SUB][/I]) + [I]C[/I]([I]z – z[SUB]0[/SUB][/I]) = 0.(1) [I][IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-hinh63.jpg[/IMG][/I] [I]Hình 63[/I] [B][I]Nhận xét. [/I][/B]Nếu ta đặt [I]D = -[/I]([I]Ax[/I][SUB]0[/SUB] + [I]By[SUB]0[/SUB] + Cz[SUB]0[/SUB][/I]) thì phương trình (1) trở thành : [I]Ax[/I] + [I]By + Cz + D = [/I]0, trong đó [I]A[SUP]2[/SUP] + B[SUP]2[/SUP] + C[SUP]2[/SUP]>[/I]0[I]. [/I](2) Phương trình (2) gọi là [I]phương trình tổng quát của mặt phẳng [/I](α) hay nói gọn là [I]phương trình mp[/I](α). Như vậy, ta đễ dàng viết được phương trình mặt phẳng nếu biết tọa độ của một điểm thuộc nó và tọa độ một vectơ pháp tuyến của nó. [B]Ví dụ 1.[/B][I] Viết phương trình mặt phẳng ([/I]α[I])[/I] [I]đi qua ba điểm[/I] [I]M[/I](0 ; 1 ; 1), [I]N[/I](1 ; -2 ; 0) và [I]P[/I](1 ; 0 ; 2). [B][I]Giải.[/I][/B] Ta có [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-2.jpg[/IMG] = (1 ; -3 ; -1) và [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-3.jpg[/IMG] = (1 ; -1 ; 1). Từ đó ta tính được [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-4.jpg[/IMG]. Vectơ [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] ≠ 0 vuông góc với cả hai vectơ [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-2.jpg[/IMG],[IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-3.jpg[/IMG]nên [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] là một vectơ pháp tuyến của mặt phẳng (α). Như vậy, (α) là mặt phẳng đi qua điểm [I]M[/I] và có vectơ pháp tuyến [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG]nên có phương trình -4([I]x[/I] - 0) – 2([I]y[/I] – 1) + 2([I]z[/I] - 1) = 0 hay 2[I]x[/I] + [I]y[/I] +[I]z[/I] = 0. ¢ [B]1[/B] Trong không gian [I]Oxyz[/I], cho hai điểm [I]A[/I](1 ; -2 ; 3) và [I]B[/I](-5 ; 0 ; 1). Hãy viết phương trình mặt phẳng trung trực([I]P[/I]) của đoạn thẳng [I]AB[/I]. Như vậy, mỗi mặt phẳng đều có phương trình dạng (2). Định lý sau đây khẳng định điều ngược lại. ĐỊNH LÍ [/FONT][FONT=arial][I]Trong không gian Oxyz, mỗi phương trình[/I] [I]Ax + By + Cz + D = 0 với A[SUP]2[/SUP] + B[SUP]2[/SUP] + C[SUP]2[/SUP]>0[/I] [I]đều là phương trình của một mặt phẳng xác định.[/I] [/FONT] [FONT=arial] [B]2 [/B](để chứng minh định lí). Lấy một nghiệm ([I]x[SUB]0[/SUB] ;y[SUB]0 ;[/SUB] z[SUB]0[/SUB][/I]) và vectơ pháp tuyến là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG]([I]A ; B ; C[/I]). Hãy viết phương trình của ([I]P[/I]) để thấy rằng nó tương đương với phương trình (2). [B]2. Các trường hợp riêng[/B] Chúng ta hãy xét một số trường hợp riêng của phương trình mặt phẳng và nói rõ trong mỗi trường hợp đó, mặt phẳng có đặc điểm gì . [B]3[/B] Trong không gian [I]Oxyz[/I], xét mặt phẳng (α) có phương trình : [I]Ax + By + Cz + D = 0[/I] Hãy giải thích vì sao ta có các khẳng đình sau đây : a) Mặt phẳng (α) đi qua gốc tọa độ [I]O[/I] khi và chỉ khi [I]D = [/I]0. b) Mặt phẳng (α) song song (hoặc chứa) trục tọa độ [I]Ox[/I] khi và chỉ khi [I]A = [/I]0. Hãy phát biểu kết luận tương tự cho trường hợp [I]B = [/I]0 và trường hợp [I]C[/I] = 0. c) Mặt phẳng (α) song song hoặc trùng với mặt phẳng ([I]Oxy[/I]) khi và chỉ khi [I]A = B = [/I]0. Hãy phát biểu kết luận tương tự cho trường hợp [I]B = C = [/I]0 và trường hợp [I]C = A = [/I]0. Sau đây ta xét trường hợp mặt phẳng có phương trình [I]Ax + By + Cz + D = 0 với cac hệ số A, B, C, D đều khác [/I]0. Khi đó bằng cách đặt [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-5.jpg[/IMG][I], [/I]ta đưa phương trình trên về dạnh [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-6.jpg[/IMG] Rõ ràng mặt phẳng có phương trình(3) cắt trục [I]Ox, Oy, Oz[/I] lần lượt tại các điểm [I]M[/I]([I]a ; [/I]0 ; 0), [I]N[/I](0 ; [I]b[/I] ; 0) và [I]P[/I](0 ; 0 ; [I]c[/I]). Độ dài đại số của các vectơ [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-7.jpg[/IMG] trên các trục tọa độ chứa chúng lần lượt là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-8.jpg[/IMG]. Bởi vậy phương trình (3) được gọi là [I]phương trình mặt phẳng theo đoạn chắn.[/I] [B]Ví dụ 2.[/B] [I]Trong không gian Oxyz, cho điểm M =[/I] (30 ; 15 ; 6). [I]a) Hãy viết phương trình mặt phẳng [/I](α)[I] đi qua các hình chiếu của M trên các trục tọa độ.[/I] [I]b) Tìm tọa độ hình chiếu H của điểm O trên mp[/I](α)[I].[/I] [B][I]Giải[/I][/B] a) Các hình chiếu của [I]M[/I] trên các trục tọa độ là các điểm (30 ; 0 ; 0), (0 ; 15 ; 0) và (0 ; 0 ; 6). Phương trình mp(α) đi qua ba điểm đó là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-9.jpg[/IMG] b) Điểm [I]H[/I] nằm trên mặt phẳng (α) và [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-10.jpg[/IMG] cùng phương với vectơ pháp tuyến [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG](1 ; 2 ; 5) của (α), tức là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-11.jpg[/IMG]. Bởi vậy, nếu gọi ([I]x, y, z[/I]) là tọa độ của [I]H[/I] thì [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-12.jpg[/IMG] Bằng cách thay các giá trị [I]x, y, z[/I] từ ba phương trình cuối vào phương trình đầu, ta được [I]t + 4t + 25t – 30 = 0.[/I] Từ đó ta tìm được [I]t = 1[/I] và do đó [I]H = [/I](1 ; 2 ; 5).¢ [B]3. Vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng[/B] [B]Hai bộ số tỉ lệ[/B] Xét các bộ [I]n[/I] số ([I]x[SUB]1[/SUB] ; x[SUB]2[/SUB] ; … ; x[SUB]n[/SUB][/I]) ([I]n>2[/I]), trong đó các số [I]x[SUB]1[/SUB], x[SUB]2[/SUB], …, x[SUB]n[/SUB][/I] không đồng thời bằng 0. • Hai bộ số ([I]A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ; … ; A[SUB]n[/SUB][/I]) và ([I]B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ; … ; B[SUB]n[/SUB][/I]) như thế được gọi là [I]tỉ lệ với nhau[/I] (hay [I]tỉ lệ[/I]) nếu có một số [I]t[/I] sao cho [I]A[SUB]1 [/SUB]= tB[SUB]1[/SUB], [/I][I]A[SUB]2 [/SUB]= tB[SUB]2[/SUB],…,[/I][I]A[SUB]n [/SUB]= tB[SUB]n[/SUB].[/I] Khi đó ta viết [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-13.jpg[/IMG] Theo định nghĩa đó, ta có [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-14.jpg[/IMG] • Khi hai bộ số ([I]A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ;… ; A[SUB]n[/SUB][/I]) và ([I]B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ;… ; B[SUB]n[/SUB][/I]) không tỉ lệ , ta viết [I]A[SUB]1[/SUB] : A[SUB]2[/SUB] : … : A[SUB]n[/SUB]≠B[SUB]1[/SUB] : B[SUB]2[/SUB] : … : B[SUB]n[/SUB] .[/I] [I]Ví dụ : [/I]1 : 5 : -2 : 4 [I]≠ [/I]1 : -2 : 5 : 4, 1 : 0 : 1 : 2[I]≠ [/I]1 : 1 : 1 : 2. • Ta hãy xét trường hợp hai bộ số ([I]A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ;… ; A[SUB]n[/SUB][/I]) và ([I]B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ;… ; B[SUB]n[/SUB][/I]) tỉ lệ, nhưng hai bộ số ([I]A[SUB]1[/SUB] ; A[SUB]2[/SUB] ;… ; A[SUB]n ;[/SUB]A[SUB]n+1[/SUB][/I]) và ([I]B[SUB]1[/SUB] ; B[SUB]2[/SUB] ;… ; B[SUB]n[/SUB] ; B[SUB]n+1[/SUB][/I]) không tỉ lệ. Điều đó có nghĩa là : có số [I]t[/I] sao cho [I]A[SUB]1[/SUB] = tB[SUB]1[/SUB], A[SUB]2[/SUB] = tB[SUB]2[/SUB],…, A[SUB]n[/SUB] = tB[SUB]n[/SUB] [/I]nhưng [I]A[SUB]n+1[/SUB] ≠tB[SUB]n+1[/SUB] . [/I]Trong trường hợp đó, ta viết : [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-15.jpg[/IMG] [B]Vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng[/B] Trong không gian [I]Oxyz[/I] cho hai mặt phẳng (α)và (α') lần lượt có phương trình : (α) : [I]Ax + By + Cz + D = 0[/I] (α') : [I]A'x + B'y + C'z + D’ = 0 ;[/I] Chúng lần lượt có vectơ pháp tuyến là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG]([I]A ; B ; C[/I]) và [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg[/IMG]([I]A' ; B' ; C'[/I]). [B]?1 [/B][I]Nếu A : B : C [/I][I]≠ A' : B' : C' thì ta có thể nói gì về hai vectơ [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG][/I]([I]A ; B ; C[/I]) và [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg[/IMG]([I]A' ; B' ; C'[/I]) [I]và do đó nói gì về vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng [/I](α)và (α') [I]?[/I] Bây giờ xét trường hợp [I]A : B : C [/I][I]=A' : B' : C' [/I]hay [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-16.jpg[/IMG]. [B]4[/B] Hãy xét vị trí tương đối giữa hai mặt phẳng (α)và (α') trong mỗi trường hợp sau : [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-17.jpg[/IMG] Tóm lại ta có : [I]Cho hai mặt phẳng [/I](α)và (α') [I]lần lượt có phương trình :[/I] (α) : [I]Ax + By + Cz + D = 0[/I] (α') : [I]A'x + B'y + C'z + D’ = 0.[/I] a)[I] Hai mặt phẳng đó cắt nhau khi và chỉ khi A : B : C [/I][I]≠ A' : B' : C' .[/I] b)[I] Hai mặt phẳng đó song song khi và chỉ khi[/I] [I][IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-18.jpg[/IMG][/I] c) [I]Hai mặt phẳng đó trùng nhau khi và chỉ khi[/I] [I][IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-19.jpg[/IMG][/I] [B]?2 [/B][I]Hai mặt phẳng [/I](α)và (α') [I]nói trên vuông góc với nhau khi nào ?[/I] [B]5[/B] Cho hai mặt phẳng (α) : 2[I]x[/I] – [I]my + [/I]10[I]z[/I] +[I] m [/I]+1 = 0 (β) : [I]x – [/I]2[I]y[/I] + (3[I]m +1[/I])[I]z[/I] – 10 = 0. Hãy tìm giá trì của [I]m[/I] để : a) Hai mặt phẳng đó song song ; b) Hai mặt phẳng đó trùng nhau ; c) Hai mặt phẳng đó cắt nhau ; d) Hai mặt phẳng đó vuông góc với nhau. [B]4. Khoảng cách từ một điểm tới một mặt phẳng[/B] Trong không gian [I]Oxyz[/I], cho điểm [I]M[SUB]o[/SUB][/I](x[SUB]o[/SUB] ; y[SUB]o[/SUB] ; z[SUB]o[/SUB]) và mặt phẳng (α) có phương trình : [I]Ax + By + Cz + D = 0.[/I] Hoàn toàn tương tự như công thức tính khoảng cách từ một điểm tới một đường thẳng trong hình học phẳng, ta có công thức sau đây về khoảng cách [I]d[/I]([I]M[SUB]o[/SUB],[/I]( α)) từ điểm[I]M[SUB]o[/SUB] [/I]tới mp(α) : [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-20.jpg[/IMG] [B]6[/B] Tính khoảng cách giữa hai mặt phẳng có phương trình lần lượt là : 3[I]x – y + [/I]2[I]z[/I] – 6 = 0 và 6[I]x – [/I]2[I] y + [/I]4[I]z[/I] + 4 = 0. [B]Ví dụ 3.[/B] [I]Cho tứ diện OABCD có ba cạnh OA = a, OB = b, OC = c. Tính độ dài đường cao của tứ diện kẻ từ O.[/I] [B][I]Giải[/I][/B] Vì ba cạnh [I]OA, OB, OC[/I] đôi một vuông góc nên ta có thể chọn hệ tọa độ có gốc là [I]O[/I] và có [I]A = [/I]([I]a[/I] ; 0 ; 0), [I]B[/I](0 ; [I]b[/I] ; 0), [I]C[/I](0 ; 0 ; [I]c[/I]) (h.64). [I][IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-hinh64.jpg[/IMG][/I] [I]Hình 64[/I] Khi đó mp([I]ABC[/I]) có phương trình theo đoạn chắn là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-21.jpg[/IMG] Chiều cao [I]h[/I] cần tìm là khoảng cách từ điểm [I]O[/I] tới mp([I]ABC[/I]) nên [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-22.jpg[/IMG] [B]Ví dụ 4. [/B][I]Cho hình lập phương ABCD.A'B'C'D' cạnh a. Trên các cạnh AA', BC, C'D' lần lượt lấy các điểm M, N, P sao cho AM = CN = D'P = t, với 0 < t < a. Chứng minh rằng mặt phẳng (MNP) song song với mp(ACD') và tính khoảng cách giữa hai mặt phẳng đó.[/I] [B][I]Giải[/I][/B] Chọn hệ tọa độ [I]Oxyz[/I], có gốc [I]O [/I]trùng với [I]D[/I], các trục [I]Ox, Oy, Oz [/I]lần lượt đi qua [I]A[/I], [I]C', D' [/I]như ở hình 65. [I][IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-hinh65.jpg[/IMG][/I] [I]Hình 65[/I] Khi đó : [I]A = [/I]([I]a ;[/I] 0 ; 0)[I], C = [/I](0 ;[I] a ; [/I]0)[I], D' = [/I](0 ; 0 ; [I]a[/I])[I],[/I] [I]M = [/I]([I]a ; [/I]0 ; [I]t[/I])[I], N = [/I]([I]t ; a ; [/I]0)[I], P = [/I](0 ; [I]t[/I] ; [I]a[/I])[I].[/I] Phương trình theo đoạn chắn của mp([I]ACD'[/I]) là : [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-23.jpg[/IMG] Mặt phẳng có vectơ pháp tuyến là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] = (1 ; 1 ; 1). Mặt khác, mp([I]MNP[/I]) có vectơ pháp tuyến là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-24.jpg[/IMG]. Ta có [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-25.jpg[/IMG]. Từ đó ta tìm được tọa độ của vectơ [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg[/IMG] là [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg[/IMG] = ([I]a[SUP]2[/SUP] + t[SUP]2[/SUP] – at ; a[SUP]2[/SUP] + t[SUP]2[/SUP] – at ; a[SUP]2[/SUP] + t[SUP]2[/SUP] - at[/I]). Bởi vậy hai vectơ [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n.jpg[/IMG] và [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-n'.jpg[/IMG] cùng phương ; ngoài ra dễ thấy điểm [I]M[/I] không nằm trên mp([I]ACD'[/I]) ; do đó mp([I]MNP[/I]) // mp([I]ACD'[/I]). Khoảng cách [I]d[/I] giữa hai mặt phẳng đó bằng khoảng cách từ điểm [I]M[/I] của mp([I]MNP[/I]) tới mp([I]ACD'[/I]) nên ta có [IMG]https://www.vnschool.net/georoot/Images/Toan12/Toan12-chuong3-bai2/Toan-12-26.jpg[/IMG] [B]Câu hỏi và bài tập[/B] [B]15.[/B] Trong mỗi trường hợp sau, viết phương trình mặt phẳng : a) Đi qua ba điểm [I]M[/I](2 ; 0 ; -1), [I]N[/I](1 ; -2 ; 3), [I]P[/I](0 ; 1 ; 2) ; b) Đi qua hai điểm [I]A[/I](1 ; 1 ; -1), [I]B[/I](5 ; 2 ; 1) và song song với trục [I]Oz ;[/I] c) Đi qua hai điểm (3 ; 2 ; -1) và song song với mặt phẳng có phương trình [I]x – [/I]5[I]y + z[/I] = 0 ; d) Đi qua hai điểm [I]A[/I](0 ; 1 ; 1), [I]B[/I](-1 ; 0 ; 2) và vuồn góc với mặt phẳng [I]x – y + z + [/I]1 = 0 ; e) Đi qua điểm [I]M[/I]([I]a ; b ; c[/I]) (với [I]abc ≠ [/I]0) và song song với một mặt phẳng tọa độ ; g) Đi qua điểm [I]G[/I](1 ; 2 ; 3) và cắt các trục tọa độ tại các điểm [I]A ; B ; C[/I] sao cho [I]G[/I] là trọng tâm tam giác [I]ABC[/I] ; h) Đi qua điểm [I]H[/I](2 ; 1 ; 1) và cắt các trục tọa độ tại các điểm [I]A, B, C [/I]sao cho [I]H[/I] là trực tâm của tam giác [I]ABC.[/I] [B]16.[/B] Xét vị trí tương đối của mỗi cặp mặt phẳng cho bởi các phương trình sau : a) [I]x + [/I]2[I]y – z + [/I]5[I] = [/I]0và 2[I]x + [/I]3[I]y – [/I]7[I]z - [/I]4[I] = [/I]0 ; b) [I]x + [/I]2[I]y – z - [/I]3[I] = [/I]0và 2[I]x - y + [/I]4[I]z - [/I]2[I] = [/I]0 ; c) [I]x + y + z - [/I]1[I] = [/I]0và 2[I]x + [/I]2[I]y +[/I]2[I]z + [/I]3[I] = [/I]0 ; d) 3[I]x - [/I]2[I]y + [/I]3[I]z + [/I]5[I] = [/I]0và 9[I]x - [/I]6[I]y – [/I]9[I]z - [/I]5[I] = [/I]0 ; e) [I]x - y + [/I]2[I]z - [/I]4[I] = [/I]0và 10[I]x - [/I]10[I]y + [/I]20[I]z - [/I]40[I] = [/I]0 . [B]17.[/B] Xác định giá trị của [I]m[/I] và[I] n[/I] để mỗi cặp mặt phẳng sau đây song song : a) 2[I]x + my + [/I]2z[I] +3 = [/I]0và [I]mx + [/I]2y[I] – [/I]4z[I] + [/I]7[I] = [/I]0 ; b) 2[I]x + y + mz - 2 = [/I]0và [I]x + n y + [/I]2z[I] + [/I]8[I] = [/I]0 . [B]18. [/B]Cho hai mặt phẳng có phương trình là 2[I]x[/I] – [I]my + 3z – 6 + m = [/I]0 và([I]m + 3[/I])[I]x – 2y + [/I]([I]5m + [/I]1)[I]z[/I] – 10 = 0. Với giá trì nào của [I]m[/I] thì : a) Hai mặt phẳng đó song song ; b) Hai mặt phẳng đó trùng nhau ; c) Hai mặt phẳng đó cắt nhau ; d) Hai mặt phẳng đó vuông góc ? [B]19.[/B] Tìm tập hợp các điểm cách đều hai mặt phẳng (α) và (α) trong mỗi trường hợp sau : a) (α) : 2[I]x[/I] – [I]y +[/I] 4[I]z + [/I]5 = 0, (α’) : 3[I]x[/I] + 5[I]y – z – [/I]1 = 0 ; b) (α) : 2[I]x[/I] + [I]y - [/I]2[I]z - [/I]1 = 0, (α’) : 6[I]x[/I] - 3[I]y +[/I] 2[I]z – [/I]2 = 0 ; c) (α) : [I]x[/I] + 2[I]y +[/I] [I]z - [/I]1 = 0, (α’) : [I]x[/I] + 2[I]y + z + [/I]5 = 0 ; [B]20.[/B] Tìm khoảng cách giữa hai mặt phẳng [I]Ax + By + Cz + D[/I] = 0 và [I]Ax + By + Cz + D[/I]' = 0 với [I]D ≠ D'.[/I] [B]21.[/B] Tìm điểm [I]M[/I] trên trục [I]Oz[/I] trong mỗi trường hợp sau : a) [I]M[/I] cách đều điểm [I]A[/I](2 ; 3 ; 4) và mặt phẳng 2[I]x[/I] + 3[I]y + z - [/I]17 = 0 ; b) [I]M [/I]cách đều hai mặt phẳng [I]x[/I] + [I]y - [/I][I]z + [/I]1 = 0 và [I]x[/I] - [I]y +[/I] [I]z + [/I]5 = 0. [B]22.[/B] Cho tứ diện [I]OABC [/I]có các tam giác [I]OAB, OBC, OCA[/I] là những tam giác vuông đỉnh [I]O[/I]. Gọi α, β, γ lần lượt là góc giữa mặt phẳng ([I]OBC[/I]), ([I]OCA[/I]), ([I]OAB[/I]). Bằng phương pháp tọa độ, hãy chứng minh : a) Tam giác [I]ABC[/I] có ba góc nhọn ; b) cos[SUP]2[/SUP]α + cos[SUP]2[/SUP]β + cos[SUP]2[/SUP]γ = 1. [B]23. [/B]Viết phương trình mặt phẳng song song với mặt phẳng 4[I]x + [/I]3[I]y[/I] – 12[I]z[/I] + 1 = 0 và tiếp xúc với mặt cầu có phương trình : [I]x[/I][SUP]2[/SUP][I] + y[SUP]2[/SUP]+ z[SUP]2[/SUP] – [/I]2x[I] – [/I]4y[I] - [/I]6z[I] – [/I]2[I] = [/I]0. [/FONT][FONT=arial] [B]Nguồn: SƯU TẦM[/B][/FONT] [/QUOTE]
Tên
Mã xác nhận
Gửi trả lời
KIẾN THỨC PHỔ THÔNG
Trung Học Phổ Thông
TOÁN THPT
Kiến thức cơ bản Toán
Toán hoc 12
Hình 12: Bài 2: Phương trình mặt phẳng
Top