Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com - Định hướng Forum Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN
Kết nối: VNK X - VNK groups | Nhà Tài Trợ: BhnongFood X - Bhnong groups - Đặt mua Bánh Bhnong

Trả lời chủ đề

Nội dung: <blockquote data-quote="congthanhnv" data-source="post: 149944" data-attributes="member: 304534">Xin chào mọi người! Tôi là thành viên mới, xin phép được tạo chủ đề này để mọi người cùng chia sẻ thông tin về những danh nhân, những con người sống mãi với thời gian. Mỗi nhân vật lịch sử, mỗi con người một tính cách, mỗi người một sự nghiệp. Chúng ta thấy ở họ những ý chí tuyệt vời làm thay đổi vận mệnh của một dân tộc, một đất nước, đóng góp cho thế giới, được người đời lưu danh.Sau đây tôi xin post lên nhân vật đầu tiên:Mạc Đĩnh Chi <img src="https://i1293.photobucket.com/albums/b590/congthanhnv/Nhan vat lich su/tuongmacdinhchicopy_zpse985f7f4.jpg" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /> Mạc Đĩnh Chi (1280-1346), tên tự là Tiết Phu, làm quan đời Trần Anh Tông  trong lịch sử Việt Nam. Tương truyền ông vừa là trạng nguyên của Đại  Việt và cũng được phong làm "Lưỡng quốc Trạng nguyên" (Trung Hoa và Đại  Việt) khi sang sứ Trung Hoa thời nhà Nguyên.Thân thế và khoa nghiệp Mạc Đĩnh Chi  là người làng Lũng Động, huyện Chí Linh (nay thuộc xã Nam Tân, huyện Nam  Sách, tỉnh Hải Dương). Ông có tướng mạo xấu xí nhưng trí tuệ thông  minh.Năm 1304 đời vua Trần Anh Tông niên hiệu Hưng Long thứ 12, triều đình mở  khoa thi lấy 44 người đỗ Thái học sinh (tiến sĩ). Mạc Đĩnh Chi đỗ đầu,  chiếm học vị trạng nguyên. Ông được cử giữ việc coi sóc thư khố của nhà  vua, rồi chức Tả bộc xạ (Thượng thư). Đặc biệt hai lần đi sứ Trung Quốc,  ông đã dùng tài năng và phẩm chất thông minh của mình khiến người nước  ngoài phải khâm phục. Về sau ông được cháu 7 đời là Mạc Đăng Dung truy  tôn là Kiến Thủy Khâm Ninh Văn Hoàng Đế.Tài ứng đốiMạc Đĩnh Chi là người giỏi ứng đối. Tài ứng đối thứ nhất Năm 1308 Mạc  Đĩnh Chi đi sứ nhà Nguyên, đến cửa khẩu sai hẹn, quân Nguyên canh gác  bắt phải chờ đến sáng hôm sau. Thấy sứ bộ Đại Việt cứ biện bạch mãi,  viên quan phụ trách canh cửa ải thả từ trên lầu cao xuống một câu đối,  thử thách sứ bộ Đại Việt nếu đối được thì họ sẽ mở cửa. Câu đối có nội  dung như sau:        Quá quan trì, quan quan bế, nguyện quá khách quá quan         (nghĩa là: Tới cửa ải trễ, cửa quan đóng, mời khách qua đường cứ qua)Một vế đối hóc búa đến 4 chữ quan và 3 chữ quá? Mạc Đĩnh Chi thấy khó, nhưng ông đã nhanh trí dùng mẹo để đối như sau:        Tiên đối dị, đối đối nan, thỉnh Tiên sinh tiên đối         (nghĩa là: Ra câu đối dễ, đối câu đối khó, xin mời Tiên sinh đối trước).Vế đối của ông có 4 chữ đối và 3 chữ tiên, đúng với yêu cầu câu đối của  viên quan ấy. Tưởng lâm vào thế bí, hóa ra lại tìm được vế đối hay,  khiến người Nguyên phải phục và liền mở cửa ải để đoàn sứ bộ của Mạc  Đĩnh Chi qua biên giới. Tài ứng đối thứ hai Tới kinh đô nhà Nguyên, Mạc Đĩnh Chi được vời vào tiếp kiến vua Nguyên. Vua Mông Cổ ra một câu đối đòi ông phải đối lại:        Nhật: hỏa; vân: yên; bạch đán thiêu tàn ngọc thố.        (nghĩa là: Mặt trời là lửa, mây là khói; ban ngày đốt cháy vầng trăng).Mạc Đĩnh Chi hiểu rõ dụng ý tỏ vẻ kiêu ngạo của một nước lớn và cả mục đích đe dọa của vua Nguyên. Ông đã ứng khẩu đối lại:        Nguyệt: cung; tinh: đạn; hoàng hôn xạ lạc kim ô.        (nghĩa là: Trăng là cung, sao là tên; chiều tối bắn rụng mặt trời).Vế đối rất chuẩn và tỏ rõ sự cứng rắn của người dân nước Việt, không run sợ và sẵn sàng giáng trả và làm thất bại kẻ thù.Có thuyết nói rằng vì câu đối này của Mạc Đĩnh Chi, người phương Bắc  đoán con cháu ông sau này sẽ làm việc thoán đoạt (ứng với hành động của  Mạc Đăng Dung). Tài ứng đối thứ ba Có lần Mạc  Đĩnh Chi sang sứ đúng vào dịp công chúa của vua Nguyên mất. Lúc tế vong,  quan nhà Nguyên đưa cho Chánh sứ An Nam bài điếu văn viết sẵn, bảo đọc.  Khi Mạc Đĩnh Chi mở giấy ra thì chỉ thấy viết có 4 chữ "Nhất" "-"(là  một). Ông chẳng hề lúng túng, vừa nghĩ vừa đọc thành bài điếu văn:        Thanh thiên nhất đóa vân        Hồng lô nhất điểm tuyết        Thượng uyển nhất chi hoa        Dao trì nhất phiến nguyệt        Y! Vân tán, tuyết tan, hoa tàn, nguyệt khuyết!Tạm dịch:        Một đóa mây giữa trời xanh        Một giọt tuyết trong lò lửa        Một cành hoa giữa vườn thượng uyển        Một vầng trăng trên mặt nước hồ        Ôi! mây tản, tuyết tan, hoa tàn, trăng khuyết!Bài văn khiến người Nguyên rất khâm phục. Tài ứng đối thứ tư Một lần Mạc  Đĩnh Chi đến thăm phủ Thừa tướng nhà Nguyên. Trong phủ trang hoàng lộng  lẫy, giữa phòng có treo một bức trướng to hình con chim sẻ đậu trên cành  trúc trông rất thật. Mạc Đĩnh Chi ngỡ là chim sẻ thật đậu ngoài cửa sổ  nên chạy đến chụp thì mới vỡ lẽ đó chỉ là bức hoạ. Thừa tướng và các  quan quân nhà Nguyên đều phá lên cười và có ý châm chọc. Mạc Đĩnh Chi  vội lấy bức họa xuống và xé toạc thành nhiều mảnh. Mọi người đều kinh  ngạc. Bấy giờ ông mới nghiêm mặt giải thích:    Tôi nghe người xưa vẽ cành mai và chim sẻ, chứ chưa thấy vẽ chim sẻ  đậu cành trúc bao giờ. Nay trong bức trướng của tể tướng lại thêu cành  trúc với chim sẻ. Trúc là bậc quân tử, chim sẻ là kẻ tiểu nhân. Tể tướng  thêu như vậy là để tiểu nhân trên quân tử, sợ rằng đạo của tiểu nhân sẽ  mạnh, đạo của quân tử sẽ suy. Tôi vì thánh triều mà trừ giúp bọn tiểu  nhân.[1].Quan nhà Nguyên cho là phải, không dám cười nữa.Một hôm Mạc Đĩnh Chi cùng với phái bộ triều Nguyên đi chơi. Tới gần một  cây cầu, chẳng may Trạng Việt Nam bị sa hố, phái bộ đều chạy lại để đỡ  ông dậy. Để đùa vui, họ ra cho ông một vế câu đối:        Can mộc, hoành cừ, lục giả tương như tự đạo        (Nghĩa là: Gỗ thẳng, cầu ngang, đường đi ngỡ là đất phẳng)Cái khó của câu này là ở chỗ dùng toàn tên người ghép lại. Theo đó, can  mộc là Đoàn Can Mộc - một nhân vật đời Chiến quốc, Hoành Cừ: tên hiệu  của Trương Tải - một triết gia đời Bắc Tống, Lục Giả: người nước Sở,  giỏi biện luận, theo giúp Hán Cao Tổ, tương như: Lạn Tương Như, một nhân  vật nổi tiếng đời Chiến Quốc, tự đạo: Giả Tự Đạo, người đời nhà Tống,  một quyền thần chuyên chế.Mạc Đĩnh Chi nhìn quanh nom thấy ở bên kia sông có cái đình dưới chân núi, nhân thế chỉ tay thẳng đình mà đối:        Đại đình, an thạch, vọng chi nghiễm nhược Thai sơn        (Nghĩa là: Đình to, đá vững, nhác nom như thể Thiên Thai)Câu này cũng dùng toàn tên người ghép lại như ở câu trên mà lại có ý  khoáng đạt hơn nhiều, theo đó Đại Đình là một biệt hiệu của Thần Nông,  an thạch tức Vương An Thạch thừa tướng đời Bắc Tống, Vọng Chí là người  đời Hán, làm phụ chính cho Hán Nguyên đế (hai từ "nghiễm nhược" và "Thai  sơn", các nhà nghiên cứu cho biết chưa tra cứu ra là ai).Một lần nữa, người Nguyên lại phải khâm phục tài văn học của Mạc Đĩnh Chi. Lưỡng quốc Trạng nguyên Lại một lần  khác, Mạc Đĩnh Chi cùng với sứ thần một số nước ra mắt vua Nguyên. Nhân  có nước nào đó dâng chiếc quạt, vua Nguyên bắt sứ thần Đại Việt và sứ  thần Triều Tiên đề thơ. Giữa lúc Mạc Đĩnh Chi còn tìm tứ thơ, thì sứ  Triều Tiên đã viết liến thoắng. Ông nhìn theo quản bút đọc thấy sứ Triều  Tiên viết hai câu chữ Hán, dịch nghĩa như sau:        "Nóng nực oi ả, thì như Y Doãn, Chu Công" (là những người được vua trọng dụng)        "Rét buốt lạnh lùng, thì như Bá Di, Thúc Tề" (là những người bị ruồng bỏ)Với sự nhanh trí kì lạ, Mạc Đĩnh Chi liền phát triển hai câu thơ trên thành một bài xuất sắc, mô tả chiếc quạt:        Lưu kim trước thạch, thiên địa vi lô, nhĩ ư tư thì hề, Y Chu cự nho.        Bắc phong kỳ lương, vũ tuyết tái đồ, nhĩ ư tư thì hề, Di Tề ngạ phu.        Y! dụng chi tắc hành, xả chi tắc tàng, duy ngã dữ nhĩ, hữu như thị phù.Dịch nghĩa:        Chảy vàng, tan đá, trời đất như lò, ngươi bấy giờ là Y Chu đại nho.        Gió bấc căm căm, mưa tuyết mịt mù, ngươi bấy giờ là Di Tề đói xo.        Ôi, được dùng thì làm, bỏ thì nằm co, chỉ ta cùng ngươi là thế ru![1]Bài của Mạc Đĩnh Chi làm xong trước, ý sắc sảo, văn lại hay, nên vua  Nguyên xem xong cứ gật gù khen mãi. Vua Nguyên cảm phục tài và đức của  Mạc Đĩnh Chi, và phong "Lưỡng quốc Trạng nguyên" (trạng nguyên hai nước)  và chữ do chính tay hoàng đế nhà Nguyên viết. Có 1 giai thoại dân gian khác như sau Mạc Đĩnh Chi  đi xứ sang nhà Nguyên có đi qua đền thờ Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ ở bến Ô  Giang, tương truyền hễ ai đi qua đoạn sông này y như rằng sẽ gặp sóng to  gió lớn. Người dân ở đây bảo phải mang hàng vạn tiền vàng ghé qua đền  thắp hương đốt vàng tiền cho Bá Vương thì mới qua được, nhiều người y  lời làm như vậy quả nhiên sóng gió lập tức ngừng lại ngay. Từ đó thành  lệ hễ ai đi qua muốn suôn sẻ cũng phải dừng lại đốt tiền vàng như thế  cả, Mạc Đĩnh Chi thấy vậy đến bên đền cầm bút viết ngay trước cổng bài  thơ sau:Quân mạc phi quân thần phi thầnNhư hà miếu mạo tại giang tânGiang Đông tích nhật do hiềm tiểuHà tích thiêu tàn bách vạn cânDịch nghĩa:Vua chẳng ra vua tôi cũng khôngCớ sao đền miếu ở bên sôngGiang Đông ngày trước còn chê nhỏSao hám tiền gio mấy vạn đồngTừ đó về sau khi đi qua đoạn sông này người ta không còn thấy sóng gió như trước nữa. Tính liêm khiết Trạng nguyên  Mạc Đĩnh Chi sống rất liêm khiết, thanh bạch. Vì vậy tuy làm quan to  nhưng vẫn nghèo. Vua Trần Minh Tông biết rõ sự tình nên sai người lúc  đang đêm đem 10 quan tiền bỏ trước nhà của ông. Sáng sớm khi thức dậy,  ông thấy tiền không chủ nên mang vào triều nộp và tâu vua. Vua cười bảo:  "Không ai đến nhận, khanh cầm lấy mà tiêu". Vua khen ông trong sạch và  tặng ông hai chữ "Lịch sự".Trên đây là thông tin sưu tập về lưỡng quốc trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi.  Các bạn đã đọc truyện Thần Đồng Đất Việt chưa. Nhân vật Trạng Tý trong  truyện chính là nhân vật lấy hình ảnh của ông Mạc Đĩnh Chi đó. Bạn nào  có thêm thông tin thì xin hãy chia sẻ, hoặc có thông tin về nhân vật nổi  tiếng nào thì hãy post lên diễn đàn. Sự chia sẻ của các bạn sẽ là những  thông tin quý báu đối với chúng tôi. Thanks!!!!<img src="https://dieukhaclienvu.vn/images/smilies/wink.png" alt="" class="fr-fic fr-dii fr-draggable " data-size="" style="" /></blockquote>

Tên

Mã xác nhận