Dưa gang (miền Bắc gọi là dưa bở) tên khoa học là Cucumis melo L. thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae). Trái dưa non làm rau ăn sống, nấu canh, muối, ngâm giấm...; dưa chín ăn với đường nhưng món tôi ưa thích nhất lại là dưa gang chín ướp đá và sinh tố dưa gang.
Thời tiết năm nay thật thất thường. Mới rằm tháng giêng mà khí hậu oi nồng khó tả. Mọi người trong gia đình – nhất là lũ trẻ - đều uể oải. Hôm qua, má tôi đi chợ, xách về vài trái dưa gang. Má bảo: “Hổm rày nóng quá!. Mấy đứa nhỏ nổi sảy, ngứa ngáy ngủ không được. Má mua dưa về giải nhiệt cho các cháu!”.
Nhìn những trái dưa gang chín, da màu vàng có sọc xanh, trong tôi chợt hiện ra những ký ức về ba tôi ngày xưa. Ngày ấy, cứ sau Tết là ba tôi thường mang thúng ra bờ ruộng thu hoạch dưa gang. Những trái dưa chín tới, mềm nứt vỏ, ruột màu xanh nhạt, thoảng mùi thơm trông rất ngon lành!. Anh em chúng tôi hay ba một trái chín, đem về cho vào bọc ny lông buộc chặt bằng sợi dây thun (để nước không thấm vào), rồi bỏ vào giỏ thả xuống mương vườn, nơi có bóng râm. Trưa hôm sau, lại vớt lên ăn với đường thẻ (loại đường mía màu vàng, đổ vào khuôn hình chữ nhật) vừa thơm, vừa mát như được ướp lạnh!
Thế nhưng tuyệt nhất vẫn là những món được má chế biến từ dưa gang như ướp đá, làm sinh tố.
Dưa gang ướp đá: Món này làm rất dễ. Dưa gang chọn những trái già, to tròn, cầm nặng tay (cơm dầy), vỏ trái dưa nứt nhiều (dưa sáp, thịt dẻo ngon). Dùng tay ấn nhẹ, thấy dưa mềm và có mùi thơm thoang thoảng là được. Gọt vỏ, bỏ hạt, xắt dưa thành từng viên cỡ con cờ, cho vào dĩa. Cho đường cát + sữa đặc vào (ngọt ít nhiều tùy khẩu vị). Bào nước đá bỏ lên. Có thể thêm một ít si-rô cho có mùi thơm và màu sắc hấp dẫn.
Sinh tố dưa gang:
Dưa gang gọt vỏ, bỏ hạt, xắt từng miếng nhỏ cho vào cối xay sinh tố với một ít nước, xay nhuyễn. Cho đường + sữa tươi (hay sữa đặc) vào. Cuối cùng là cho đá bào vào, đổ ra ly.
Trong những ngày hè nóng nực, còn gì thú vị bằng ăn một dĩa dưa gang ướp đá hay uống một ly sinh tố dưa gang. Mùi thơm đặc trưng của dưa, chất bột mịn, bở tan trong miệng hòa lẫn vị ngọt, béo của sữa xua tan mọi cảm giác khó chịu của tiết trời oi bức.
Mách bạn: Theo Đông y, dưa gang có vị ngọt, tính mát, có tác dụng giải khát, thông khí, lợi tiểu. Trong những ngày hè, ăn dưa có thể phòng ngừa được cảm nắng. Theo các nhà khoa học, trong dưa gang có: 95% nước, 0,60% protid, 0,11% lipid, 3,72% glucid, 0,33% cellulose…, một số vitamin (A,B,C…) và các khoáng chất khác.
Sưu tầm.
Thời tiết năm nay thật thất thường. Mới rằm tháng giêng mà khí hậu oi nồng khó tả. Mọi người trong gia đình – nhất là lũ trẻ - đều uể oải. Hôm qua, má tôi đi chợ, xách về vài trái dưa gang. Má bảo: “Hổm rày nóng quá!. Mấy đứa nhỏ nổi sảy, ngứa ngáy ngủ không được. Má mua dưa về giải nhiệt cho các cháu!”.
Nhìn những trái dưa gang chín, da màu vàng có sọc xanh, trong tôi chợt hiện ra những ký ức về ba tôi ngày xưa. Ngày ấy, cứ sau Tết là ba tôi thường mang thúng ra bờ ruộng thu hoạch dưa gang. Những trái dưa chín tới, mềm nứt vỏ, ruột màu xanh nhạt, thoảng mùi thơm trông rất ngon lành!. Anh em chúng tôi hay ba một trái chín, đem về cho vào bọc ny lông buộc chặt bằng sợi dây thun (để nước không thấm vào), rồi bỏ vào giỏ thả xuống mương vườn, nơi có bóng râm. Trưa hôm sau, lại vớt lên ăn với đường thẻ (loại đường mía màu vàng, đổ vào khuôn hình chữ nhật) vừa thơm, vừa mát như được ướp lạnh!
Thế nhưng tuyệt nhất vẫn là những món được má chế biến từ dưa gang như ướp đá, làm sinh tố.
Dưa gang ướp đá: Món này làm rất dễ. Dưa gang chọn những trái già, to tròn, cầm nặng tay (cơm dầy), vỏ trái dưa nứt nhiều (dưa sáp, thịt dẻo ngon). Dùng tay ấn nhẹ, thấy dưa mềm và có mùi thơm thoang thoảng là được. Gọt vỏ, bỏ hạt, xắt dưa thành từng viên cỡ con cờ, cho vào dĩa. Cho đường cát + sữa đặc vào (ngọt ít nhiều tùy khẩu vị). Bào nước đá bỏ lên. Có thể thêm một ít si-rô cho có mùi thơm và màu sắc hấp dẫn.
Sinh tố dưa gang:
Dưa gang gọt vỏ, bỏ hạt, xắt từng miếng nhỏ cho vào cối xay sinh tố với một ít nước, xay nhuyễn. Cho đường + sữa tươi (hay sữa đặc) vào. Cuối cùng là cho đá bào vào, đổ ra ly.
Trong những ngày hè nóng nực, còn gì thú vị bằng ăn một dĩa dưa gang ướp đá hay uống một ly sinh tố dưa gang. Mùi thơm đặc trưng của dưa, chất bột mịn, bở tan trong miệng hòa lẫn vị ngọt, béo của sữa xua tan mọi cảm giác khó chịu của tiết trời oi bức.
Mách bạn: Theo Đông y, dưa gang có vị ngọt, tính mát, có tác dụng giải khát, thông khí, lợi tiểu. Trong những ngày hè, ăn dưa có thể phòng ngừa được cảm nắng. Theo các nhà khoa học, trong dưa gang có: 95% nước, 0,60% protid, 0,11% lipid, 3,72% glucid, 0,33% cellulose…, một số vitamin (A,B,C…) và các khoáng chất khác.
Sưu tầm.
