uocmo_kchodoi
Moderator
- Xu
- 132
DINH BẢO ĐẠI - DINH THỰ VÀ NHỮNG "BÓNG HỒNG"
Sau một năm đóng cửa, dinh Bảo Đại nay đã được tu sửa để tiếp đón các du khách. Điều thu hút của dinh thự xứ ngàn thông không chỉ nằm ở vẻ đẹp trong nét kiến trúc và còn bởi những câu chuyện về những "bóng hồng" xung quanh vua Bảo Đại, vị vua cuối cùng của triều Nguyễn.
Ngày 19/9, Dinh 1 chính thức được mở cửa trở lại đón khách tham quan sau một năm trùng tu. Nơi đây được gọi với tên thứ hai là King Palace.
Theo nhà nghiên cứu Lê Phỉ (ngụ TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng), nhiều người thường nhầm lẫn Dinh I, Dinh II, Dinh III là của vua Bảo Đại. Thực ra, Dinh II là dinh của Toàn quyền Pháp Jean Decoux, còn được gọi là Dinh Toàn quyền hay Dinh thự Mùa hè.
Kiến trúc Pháp hiện đại
Nhà nghiên cứu Lê Phỉ cho rằng Dinh I của Bảo Đại được xây dựng trước năm 1940, từng là biệt thự của triệu phú người Pháp Robert Clément Bourgery. Sau đó, biệt thự được bán cho một người Pháp rồi cha vợ vua Bảo Đại là quận công Nguyễn Hữu Hào - một người giàu có tiếng ở Nam Kỳ bấy giờ - hỗ trợ tiền bạc mua cho vua vào năm 1949. Bảo Đại đặt tổng hành dinh tại đây để làm việc trong thời gian làm quốc trưởng (giai đoạn 1949-1954).
Biệt thự của thứ phi Lê Phi Ánh, nay là nhà hàng Phù Đổng
Khi xây dựng dinh, người ta phát hiện một đường hầm bí mật dài gần 4 km, nằm ngay sau lưng Dinh I thông ra tận Dinh II với nhiều nhánh rẽ vào các biệt thự 11, 16, 18, 26... Trần Hưng Đạo. Tuy nhiên, vua Bảo Đại chỉ thị giấu kín.
Mặt tiền của dinh là vườn hoa rộng, lối vào dài 150 m với 2 hàng tràm thẳng đẹp. Biệt thự có 2 tầng lầu, 1 tầng hầm lớn, cửa chính rất cao, uy nghi. Tòa biệt thự này được xây dựng, thiết kế cân xứng ở cửa vòm, gờ chỉ, trụ cột. Tuy nhiên, theo nhà nghiên cứu, kiến trúc sư Trần Công Hòa, phía phải (từ ngoài nhìn vào) được mở rộng, phá vỡ thế cân xứng nên có thể gọi là lối tân cổ điển. Phía trước có 2 căn biệt thự nhỏ là nơi ở của đoàn phi công người Pháp lái máy bay riêng và cánh tài xế “công xa biệt điện” cho quốc trưởng.
Căn phòng quan trọng nhất tại Dinh 1 nằm ở lầu 2 của tòa nhà. Phòng Nội Các là nơi diễn ra các cuộc họp quan trọng của Quốc trưởng Bảo Đại thời kỷ 1949-1954. Tại đây cũng diễn ra các cuộc họp bàn về chiến sự từ năm 1955-1963.
Đường đi chính từ cổng vào dinh được lát đá với hai hàng cây rợp bóng mát, hai bên được trồng hoa cùng những chiếc ghế nghỉ chân mang đậm phong cách Pháp.
Căn biệt thự cổ kính được sơn sửa lại đúng màu nguyên bản thời kỳ vua Bảo Đại sử dụng. Phía trước là một vườn hoa lớn.
Căn phòng quan trọng nhất tại Dinh 1 nằm ở lầu 2 của tòa nhà. Phòng Nội Các là nơi diễn ra các cuộc họp quan trọng của Quốc trưởng Bảo Đại thời kỷ 1949-1954. Tại đây cũng diễn ra các cuộc họp bàn về chiến sự từ năm 1955-1963.
Phòng làm việc của vua Bảo Đại nằm bên trái của lầu 2. Tường phía trên lò sưởi còn treo súng săn và những tấm hình ghi lại thú chơi xa hoa nức tiếng thời bấy giờ của cựu hoàng.
Giữa căn phòng có một cây đàn piano. Sau hàng chục năm bị xuống cấp, tháng 12/2014, UBND tỉnh Lâm Đồng đã quyết định trùng tu nâng cấp Dinh 1 và tới giữa tháng 9 đã hoàn thành giai đoạn 1.
Lầu 2 có 3 phòng ngủ là phòng của bà Từ Cung ( mẹ vua Bảo Đại), phòng của vua, phòng của Nam Phương hoàng hậu nằm đối diện qua dãy hành lang. Sau này, Ngô Đình Diệm cũng sử dụng căn phòng ngủ của vị vua cuối cùng, cho sửa sang và xây dựng lại đường hầm bí mật. Cánh cửa đi xuống hầm được nguỵ trang bằng một giá sách bên tay phải giường ngủ. Cửa thoát dẫn thẳng ra bãi đậu trực thăng phía sau đồi.
Những vật dụng trước đây như máy nghe nhạc đĩa than, kệ lò sưởi, giá sách, bàn ghế... đều được tu sửa và đặt lại nguyên vẹn như xưa.
Chiếc điện thoại cổ được đặt trong góc phòng Nội Các.
Một chiếc điện thoại khác với tai nghe và mic nói riêng biệt được đặt trong phòng làm việc của Nguyễn Đệ - bí thư của Bảo Đại - ở lầu 1.
Tại lầu 1, ngoài sảnh chính để đón tiếp, hai bên tòa nhà là hai phòng khách. Phía sau còn bốn căn phòng là phòng văn thư, phòng chuyển tiếp, vệ sinh và bếp.
Cuối lầu 1 bên phải còn có một studio (phòng chụp hình) được trang hoàng ngai vàng, võng lọng sơn son thiết vàng để phục vụ nhu cầu chụp ảnh của du khách.
Với tổng diện tích 60 ha ban đầu, hiện tại toàn bộ dinh thự chỉ quây gọn trong 18 ha. Dinh còn có 2 khu nhà phụ, một nằm ở ngay cổng vào và một khu nằm phía sau dinh chính.
Phía sau lưng đồi là bãi đậu trực thăng. Lối đi ngầm nơi đây được thông vào phòng ngủ của vua Bảo Đại, đi qua các phòng điện đài, phòng cho lính bảo vệ, hầm chính, có đường tỏa ra các trạm gác xung quanh dinh thự.
Đài phun nước trước đây cũng được sang sửa lại mang phong cách châu Âu hiện đại.
Dinh III là biệt thự nghỉ hè của vua Bảo Đại, tầng dưới dùng làm nơi hội họp, tiếp khách, yến tiệc…; trên lầu là nơi nghỉ của vua, hoàng hậu và các hoàng tử, công chúa. Hiện nay, Dinh III còn giữ lại được nhiều nhất về kiến trúc, trang thiết bị nội thất và những kỷ vật của một thời vàng son. Về kiến trúc của Dinh III, kiến trúc sư Trần Công Hòa cho biết sau thế chiến thứ I, người Pháp đưa nhiều vật liệu đương đại để xây dựng Dinh III. Do đó, biệt thự này mang đậm kiến trúc hiện đại.
Câu chuyện về những "bóng hồng"
Theo các tài liệu, vua Bảo Đại từ năm 9 tuổi đã sang Pháp du học. Đến năm 1932, trên đường về nước, vua gặp bà Nguyễn Hữu Thị Lan. Gần 1 năm sau, vua gặp lại bà Lan khi lên nghỉ mát ở Đà Lạt. Cả hai bắt đầu tâm tình với nhau nhiều hơn.
Trong cuốn “Con rồng Việt Nam”, Bảo Đại viết: “Nàng có vẻ đẹp dịu dàng của người miền Nam pha một chút Tây phương. Do vậy mà tôi đã chọn từ kép Nam Phương để đặt danh hiệu cho nàng… Trước kia đức Thế Tổ Cao Hoàng đã được nhân dân miền Nam yểm trợ trong việc khôi phục giang sơn. Chính đó là sự ràng buộc tình cảm giữa Hoàng triều Huế với người dân miền Nam”.
Năm 1934, vua Bảo Đại làm đám cưới với Marie Thérèse Nguyễn Hữu Thị Lan và tấn phong bà làm Nam Phương hoàng hậu. Đây là một quyết định phá lệ đối với vua triều Nguyễn bởi trước đó, vợ vua triều Nguyễn chỉ được gọi là hoàng phi, đến khi mất mới được truy phong hoàng hậu. Bà Lan lại là người Công giáo và mang quốc tịch Pháp.
Hoàng hậu Nam Phương có khu biệt thự riêng do cha mình là ông Nguyễn Hữu Hào xây tặng. Điểm du lịch nổi tiếng này nằm trên đường Hùng Vương giao với đường Khe Sanh (nay là Bảo tàng Lâm Đồng). Nhà nghiên cứu Lê Phỉ nhận định đây là 1 trong 4 biệt thự đỉnh cao tại Đà Lạt. Biệt thự không lớn, 2 tầng, xây khá đẹp, sử dụng ánh sáng tự nhiên bởi cửa sổ rộng; trước sau, trái phải đều là rừng thông.
Trong thời gian ở Đà Lạt, vị vua hào hoa này còn có những cuộc tình với bà Lý Lệ Hà (quê Thái Bình), bà Vicky (người Pháp), bà Clément (người Pháp), cuối đời là bà Monique Marie Eugene Baudot (người Pháp). Vị vua cuối cùng của Việt Nam có 5 hoàng tử và 7 hoàng nữ, tổng cộng 12 người con. Những người tình của Bảo Đại đều ít nhất một lần được ông đưa đến Đà Lạt.
Trong số các “bóng hồng”, vua yêu quý nhất là “thứ phi” Bùi Mộng Điệp (quê Bắc Ninh) - người sinh cho vua 3 người con. Bà Mộng Điệp từng có chồng con nhưng vẫn được vua mê say nhờ nét đẹp trời phú và khả năng giao tiếp khéo léo.
Bà Từ Cung (mẹ vua) cũng rất ưu ái bà Mộng Điệp, từng ban mão áo và cho phép được thắp nhang trước bàn thờ tổ tiên thay cho hoàng hậu Nam Phương (người Công giáo) để trở thành thứ phi của vua. Vua tặng cho bà một biệt thự nằm gần khuôn viên Dinh I. Những năm 1980-1990, nơi đây được biết đến là khu nhà tập thể số 14 Hùng Vương, sau đó bị phá bỏ để xây dựng Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng.
Bảo Đại còn có một thứ phi khác là Lê Phi Ánh (phong làm Ánh phi năm 1935), có với vua 2 người con. Vua mua tặng bà một biệt thự sang trọng (nay là nhà hàng Phù Đổng, đường Quang Trung, TP Đà Lạt). Đây là biệt thự bằng đá với lối kiến trúc Tây Ban Nha duy nhất từ trước đến nay tại Đà Lạt.
Với việc đặt rất nhiều dinh thự sang trọng của mình tại xứ sở ngàn thông chứng tỏ rằng vua Bảo Đại đã giành cho Đà Lạt một tình yêu to lớn, bền chặt. Điều đó cũng cho thấy nét tinh tế trong gu thưởng thức nghệ thuật của vị vua này. Lối kiến trúc Pháp tô điểm cho thành phố Đà Lạt một nét đẹp thơ mộng, lãng mạn, cố kính nhưng rất hiện đại.
Nguồn: sưu tầm, tổng hợp
