Trang chủ
Bài viết mới
Diễn đàn
Bài mới trên hồ sơ
Hoạt động mới nhất
VIDEO
Mùa Tết
Văn Học Trẻ
Văn Học News
Media
New media
New comments
Search media
Đại Học
Đại cương
Chuyên ngành
Triết học
Kinh tế
KHXH & NV
Công nghệ thông tin
Khoa học kĩ thuật
Luận văn, tiểu luận
Phổ Thông
Lớp 12
Ngữ văn 12
Lớp 11
Ngữ văn 11
Lớp 10
Ngữ văn 10
LỚP 9
Ngữ văn 9
Lớp 8
Ngữ văn 8
Lớp 7
Ngữ văn 7
Lớp 6
Ngữ văn 6
Tiểu học
Thành viên
Thành viên trực tuyến
Bài mới trên hồ sơ
Tìm trong hồ sơ cá nhân
Credits
Transactions
Xu: 0
Đăng nhập
Đăng ký
Có gì mới?
Tìm kiếm
Tìm kiếm
Chỉ tìm trong tiêu đề
Bởi:
Hoạt động mới nhất
Đăng ký
Menu
Đăng nhập
Đăng ký
Install the app
Cài đặt
Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com -
Định hướng Forum
Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN Kết nối:
VNK X
-
VNK groups
| Nhà Tài Trợ:
BhnongFood X
-
Bhnong groups
-
Đặt mua Bánh Bhnong
KHOA HỌC XÃ HỘI
LỊCH SỬ
Lịch Sử Thế Giới
Thế giới Cận Đại ( Giữa thế kỷ XVI - năm 1917)
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Trả lời chủ đề
Nội dung
<blockquote data-quote="Trang Dimple" data-source="post: 179953" data-attributes="member: 288054"><p><span style="font-size: 18px"><strong>3. Hệ quả xã hội của sự ra đời</strong></span><a href="https://vnkienthuc.com/forums/the-gioi-can-dai-giua-the-ky-xvi-nam-1917.110/" target="_blank"><span style="font-size: 18px"><strong> văn minh công nghiệp</strong></span></a></p><p><span style="font-size: 18px">Ngoài sự xuất hiện hai giai cấp tư sản và vô sản có quyền lợi đối kháng nhưng cùng tồn tại trong một cấu trúc </span><a href="https://vnkienthuc.com/threads/cach-mang-cong-nghiep-o-anh-o-the-ki-xviii.72581/" target="_blank"><span style="font-size: 18px">kinh tế tư bản chủ nghĩa, </span></a><span style="font-size: 18px">nền </span><a href="https://vnkienthuc.com/threads/cach-mang-cong-nghiep-o-anh-o-the-ki-xviii.72581/" target="_blank"><span style="font-size: 18px">sản xuất công nghiệp</span></a><span style="font-size: 18px"> còn gây nên nhiều biến đổi quan trọng về mặt xã hội.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Trước hết là khả năng lao động và sáng tạo của con người được phát huy cao độ, đã làm ra một khối lượng vật phẩm vô cùng phong phú về số lượng và chất lượng mà trước đó, người ta không thể hình dung nổi. Những thành tựu đó không chỉ đạt được trong lĩnh vực công nghiệp, máy móc và kỹ thuật mới cũng được áp dụng vào nông thôn, nâng cao năng suất nông nghiệp. Trong “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” xuất bản lần đầu tiên năm 1848, Mác và Ănghen đánh giá thành tựu của nền sản xuất công nghiệp là trong vòng chưa đầy một trăm năm, giai cấp tư sản đã phát triển lực lượng sản xuất nhiều hơn, mạnh mẽ hơn tất cả các thế hệ trước cộng lại.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Chính nguồn hàng hóa dồi dào cùng với sự chuyên môn hóa sâu sắc trong lao động làm cho không ai cần phải và có thể sản xuất để hoàn toàn tự cung cấp cho mình mà mỗi con người vừa là người sản xuất, vừa là người tiêu dùng hay nói đúng hơn, sản xuất và tiêu dùng bị tách thành hai nửa trong một con người. Trong nền kinh tế tự nhiên, người sản xuất tiêu thụ ngay chính sản phẩm do họ làm ra, chỉ có một phần rất nhỏ được đem bán, còn đến thời kỳ này, người ta sản xuất nhằm mục đích bán ra thị trường là chính và lại tiêu thụ nhiều mặt hàng do người khác làm ra. Do vậy, kinh tế ngày càng thị trường hóa, mọi hoạt động sản xuất ngày càng xã hội hóa, nó thúc đẩy thương nghiệp mở rộng trên quy mô lớn và nhờ thế, các ngành công nghiệp phát triển. Mối quan hệ tác động qua lại giữa sản xuất và tiêu dùng, giữa thương nghiệp với công nghiệp tạo nên nguồn động lực kích thích sản xuất.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Hai là, những quy tắc của sản xuất công nghiệp chi phối tất cả các mặt hoạt động của kinh tế và xã hội, tất cả đều phải được tiêu chuẩn hóa. Nền giáo dục phải được tổ chức thành hệ thống theo chương trình thống nhất để tạo nên nguồn nhân lực đủ khả năng đáp ứng những đòi hỏi của xã hội công nghiệp. Các phương tiện giao thông, thông tin liên lạc, bưu điện... phải được xây dựng theo những tiêu chuẩn chung để tạo nên mạng lưới nối liền các thành thị, các trung tâm kinh tế trên quy mô quốc gia và quốc tế. Sự tiêu chuẩn hóa và chuyên môn hóa không chỉ áp dụng cho công nhân trong nhà máy mà được thực hiện rộng rãi đối với mọi nhân viên trong công sở, mọi thành viên của guồng máy kinh tế dù họ là người bán hàng, người giữ kho hay nhà giao dịch... Nhịp điệu của cuộc sống được tính toán theo giờ, theo phút, thời gian của mọi hoạt động được xác định chặt chẽ: giờ vào lớp và tan trường của học sinh, giờ khám bệnh và điều trị trong bệnh viện, giờ khởi hành của những phương tiện giao thông và cả giờ giải trí, nghỉ ngơi... Hầu như công việc nào cũng có những giờ hay những mùa cao điểm của nó nên sự phân bố thời gian trong nhà máy, trường học, công sở... là điều bắt buộc. Lâu dần phong cách làm việc khẩn trương, đúng hẹn, chính xác trở thành thói quen trong nếp sống của cư dân xã hội công nghiệp. Nó trái ngược với cách lao động và sinh hoạt lề mề, sai hẹn và đại khái được tạo nên bởi tốc độ chậm chạp và điều kiện phân tán của nền sản xuất nông nghiệp lâu đời.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Ba là, sự thay đổi về dân số. Có thể lấy những số liệu sau đây để minh chứng cho tốc độ tăng dân số quá nhanh ở những xứ sở bước vào thời đại công nghiệp hóa.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Riêng nước Anh, tỉ lệ tăng dân số năm 1720 là 1%, năm 1750 là 4% và đến năm 1800 là 10%.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px"><em>Dân số toàn châu Âu năm 1650 là 100 triệu, một thế kỷ sau là 170 triệu và đến năm 1800 đã vượt quá 200 triệu.</em> Cũng theo tốc độ ấy, các thành phố được mở rộng, số dân thành thị tăng lên.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Luân Đôn năm 1750 có 515 ngàn dân, năm 1801 tăng lên 900 ngàn.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Pari trước cách mạng cũng lên tới 600 - 700 ngàn người.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Bộ mặt phố xá, bến cảng, nhà ga, cửa hàng... đều đổi thay, nhộn nhịp và sầm uất.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Trước sự bùng nổ dân số như vậy, nhà xã hội học người Anh Rôbớt Mantuyt (Robert Malthus) đã tỏ ra lo ngại khi tính toán rằng cứ 25 năm, dân số nước Anh, Pháp, Mỹ lại tăng gấp đôi trong khi sản phẩm nông nghiệp không tăng tương ứng thì sẽ có một khoảng cách lớn chưa từng thấy giữa nhu cầu lương thực của con người và khả năng của đất đai đáp ứng nhu cầu đó. Theo ông, đó chính là nguồn gốc của nạn đói mà loài người không thể tránh khỏi.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Thực ra, khi đưa ra luận thuyết về nạn nhân mãn, Mantuyt không tính đến 3 yếu tố khi nước Anh (và cả loài người) bước vào thời đại mới. Đó là:</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">- </span><a href="https://vnkienthuc.com/forums/the-gioi-can-dai-giua-the-ky-xvi-nam-1917.110/" target="_blank"><span style="font-size: 18px">Làn sóng di cư,</span></a><span style="font-size: 18px"> nhiều người rời bỏ quê hương để đi khai phá những vùng đất mới còn hoang vu, đem lại cuộc sống dễ chịu hơn.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">- Sự vận dụng những cải tiến quan trọng trong nông nghiệp, đưa kết quả của cách mạng công nghiệp vào đồng ruộng như dùng các loại máy nông cụ, phân bón, thuốc trừ sâu... làm năng suất lương thực tăng nhanh và hạn chế hậu quả của thiên tai đối với nông nghiệp.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">- Việc xuất hiện của máy hơi nước cùng cuộc cách mạng công nghiệp đã tạo nên sự tăng trưởng kinh tế nói chung giúp loài người vượt qua những thử thách do sự bùng nổ dân số gây ra. Trong suốt thế kỷ XIX, dân số Anh tăng gấp 4 lần trong khi sản xuất quốc gia tăng gấp 14 lần.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Tuy nhiên, quan điểm Mantuyt cũng là lời cảnh báo về sự tăng trưởng dân số không kiềm chế, nhất là đối với những xứ sở lạc hậu, chưa vượt qua thời kỳ văn minh nông nghiệp.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Bốn là, trong nền kinh tế nông nghiệp, do năng lực lao động có hạn, nên hầu hết thành viên gia đình phải cùng nhau canh tác trên đồng ruộng. Điều kiện khách quan đó tạo nên những gia đình lớn nhiều thế hệ (ông bà, cha mẹ, cô chú, dâu rể, cháu chắt...) sống chung dưới một mái nhà, cùng làm việc như một đơn vị kinh tế, cùng sinh hoạt quây quần quanh bữa ăn... Từ đó hình thành những xóm làng của một hoặc vài dòng họ lớn.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Nhưng khi nền sản xuất công nghiệp xuất hiện, nhất là khi nó xâm nhập vào nông thôn thì nền tảng gia đình lớn bị tan rã dần. Những người trong gia đình làm những công việc khác nhau tại những cơ sở sản xuất riêng rẽ nhiều khi rất xa nhau, được chuyên môn hóa về nghề nghiệp thì gia đình nhiều thế hệ dần dần không tồn tại nữa. Nhiều cuộc di dân đưa người đến các trung tâm công nghiệp, nhiều người thoát ly gia đình để đến làm việc trong các thành phố. Các chức năng then chốt của gia đình bị chia nhỏ thành những thể chế mới do nhiều tổ chức xã hội đảm nhiệm. Việc giáo dục trẻ em thuộc về trường học, việc chữa bệnh thuộc về bệnh viện, việc chăm sóc người già được chuyển sang các nhà an dưỡng...</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Để thích nghi với điều kiện lao động mới, các </span><a href="https://vnkienthuc.com/threads/cach-mang-cong-nghiep-o-anh-o-the-ki-xviii.72581/" target="_blank"><span style="font-size: 18px">“gia đình hạt nhân”</span></a><span style="font-size: 18px"> theo chế độ hôn nhân một vợ một chồng xuất hiện. Dưới một mái nhà chỉ có bố mẹ cùng một vài người con, thay thế cho các gia đình lớn đang dần dần tan vỡ. Các “gia đình hạt nhân” đó trở thành cấu trúc hiện đại của xã hội mới, tạo nên mối quan hệ mới giữa những người cùng dòng họ, cùng xóm làng và trong toàn xã hội.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Năm là, yếu tố thị trường chi phối không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà tác động đến toàn xã hội. Bên cạnh những ảnh hưởng tích cực như đã trình bày ở trên, nó cũng gây ra nhiều mặt tiêu cực khác.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Hố ngăn cách giàu nghèo giữa các tầng lớp cư dân trở nên sâu sắc, sự túng bấn của người này là do sự thừa thãi của kẻ khác. Nguyên tắc tự do, bình đẳng trên thực tế không được bảo đảm. Quan hệ xã hội cùng nền tảng đạo lý truyền thống bị vị phạm, cuộc chạy đua vì đồng tiền nhiều khi vượt quá giới hạn cho phép, làm băng hoại đạo đức xã hội, làm rối loạn trật tự công cộng và làm tổn hại nhân phẩm trong cộng đồng. Quy luật khắc nghiệt của cuộc cạnh tranh lạnh lùng, không tình nghĩa đã làm phá sản biết bao doanh nghiệp, loại ra khỏi vòng đua những đối thủ yếu kém và làm tan vỡ biết bao gia đình. Những hậu quả đó làm nên mặt trái của xã hội thị trường mà việc hạn chế và khắc phục nó là điều mà nhân loại quan tâm.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px">Nhưng dẫu sao, những thành tựu của quá trình công nghiệp hóa ở châu Âu và Bắc Mỹ từ cuối thế kỷ XVIII đến giữa thế kỷ XIX đã tạo nên cơ sở vật chất và kỹ thuật mới, tạo nên ưu thế của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa đối với nền sản xuất phong kiến và nhờ vậy đã hoàn thành về cơ bản trào lưu cách mạng tư sản ở các nước phương Tây. Thắng lợi của giai cấp tư sản trong cuộc chiến tranh chống chế độ chủ nô ở Mỹ (1861 - 1865), công cuộc thống nhất nước Đức và thống nhất nước Ý (1871) cùng sự thành công của cuộc vận động duy tân Minh Trị ở Nhật Bản (1868) đánh dấu bước ngoặt cơ bản của phong trào tư sản, xác lập sự thắng thế của chủ nghĩa tư bản trên phạm vi thế giới.</span></p><p><span style="font-size: 18px"></span></p><p><span style="font-size: 18px"><strong><span style="color: rgb(0, 168, 133)">Nguồn :</span></strong><span style="color: rgb(0, 168, 133)"> Lịch sử văn minh thế giới-Tác giả: Vũ Dương Ninh (Chủ biên), Nguyễn Gia Phu, Nguyễn Quốc Hùng, Đinh Ngọc Bảo -nhà xuất bản Giáo dục </span></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Trang Dimple, post: 179953, member: 288054"] [SIZE=5][B]3. Hệ quả xã hội của sự ra đời[/B][/SIZE][URL='https://vnkienthuc.com/forums/the-gioi-can-dai-giua-the-ky-xvi-nam-1917.110/'][SIZE=5][B] văn minh công nghiệp[/B][/SIZE][/URL] [SIZE=5]Ngoài sự xuất hiện hai giai cấp tư sản và vô sản có quyền lợi đối kháng nhưng cùng tồn tại trong một cấu trúc [/SIZE][URL='https://vnkienthuc.com/threads/cach-mang-cong-nghiep-o-anh-o-the-ki-xviii.72581/'][SIZE=5]kinh tế tư bản chủ nghĩa, [/SIZE][/URL][SIZE=5]nền [/SIZE][URL='https://vnkienthuc.com/threads/cach-mang-cong-nghiep-o-anh-o-the-ki-xviii.72581/'][SIZE=5]sản xuất công nghiệp[/SIZE][/URL][SIZE=5] còn gây nên nhiều biến đổi quan trọng về mặt xã hội. Trước hết là khả năng lao động và sáng tạo của con người được phát huy cao độ, đã làm ra một khối lượng vật phẩm vô cùng phong phú về số lượng và chất lượng mà trước đó, người ta không thể hình dung nổi. Những thành tựu đó không chỉ đạt được trong lĩnh vực công nghiệp, máy móc và kỹ thuật mới cũng được áp dụng vào nông thôn, nâng cao năng suất nông nghiệp. Trong “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” xuất bản lần đầu tiên năm 1848, Mác và Ănghen đánh giá thành tựu của nền sản xuất công nghiệp là trong vòng chưa đầy một trăm năm, giai cấp tư sản đã phát triển lực lượng sản xuất nhiều hơn, mạnh mẽ hơn tất cả các thế hệ trước cộng lại. Chính nguồn hàng hóa dồi dào cùng với sự chuyên môn hóa sâu sắc trong lao động làm cho không ai cần phải và có thể sản xuất để hoàn toàn tự cung cấp cho mình mà mỗi con người vừa là người sản xuất, vừa là người tiêu dùng hay nói đúng hơn, sản xuất và tiêu dùng bị tách thành hai nửa trong một con người. Trong nền kinh tế tự nhiên, người sản xuất tiêu thụ ngay chính sản phẩm do họ làm ra, chỉ có một phần rất nhỏ được đem bán, còn đến thời kỳ này, người ta sản xuất nhằm mục đích bán ra thị trường là chính và lại tiêu thụ nhiều mặt hàng do người khác làm ra. Do vậy, kinh tế ngày càng thị trường hóa, mọi hoạt động sản xuất ngày càng xã hội hóa, nó thúc đẩy thương nghiệp mở rộng trên quy mô lớn và nhờ thế, các ngành công nghiệp phát triển. Mối quan hệ tác động qua lại giữa sản xuất và tiêu dùng, giữa thương nghiệp với công nghiệp tạo nên nguồn động lực kích thích sản xuất. Hai là, những quy tắc của sản xuất công nghiệp chi phối tất cả các mặt hoạt động của kinh tế và xã hội, tất cả đều phải được tiêu chuẩn hóa. Nền giáo dục phải được tổ chức thành hệ thống theo chương trình thống nhất để tạo nên nguồn nhân lực đủ khả năng đáp ứng những đòi hỏi của xã hội công nghiệp. Các phương tiện giao thông, thông tin liên lạc, bưu điện... phải được xây dựng theo những tiêu chuẩn chung để tạo nên mạng lưới nối liền các thành thị, các trung tâm kinh tế trên quy mô quốc gia và quốc tế. Sự tiêu chuẩn hóa và chuyên môn hóa không chỉ áp dụng cho công nhân trong nhà máy mà được thực hiện rộng rãi đối với mọi nhân viên trong công sở, mọi thành viên của guồng máy kinh tế dù họ là người bán hàng, người giữ kho hay nhà giao dịch... Nhịp điệu của cuộc sống được tính toán theo giờ, theo phút, thời gian của mọi hoạt động được xác định chặt chẽ: giờ vào lớp và tan trường của học sinh, giờ khám bệnh và điều trị trong bệnh viện, giờ khởi hành của những phương tiện giao thông và cả giờ giải trí, nghỉ ngơi... Hầu như công việc nào cũng có những giờ hay những mùa cao điểm của nó nên sự phân bố thời gian trong nhà máy, trường học, công sở... là điều bắt buộc. Lâu dần phong cách làm việc khẩn trương, đúng hẹn, chính xác trở thành thói quen trong nếp sống của cư dân xã hội công nghiệp. Nó trái ngược với cách lao động và sinh hoạt lề mề, sai hẹn và đại khái được tạo nên bởi tốc độ chậm chạp và điều kiện phân tán của nền sản xuất nông nghiệp lâu đời. Ba là, sự thay đổi về dân số. Có thể lấy những số liệu sau đây để minh chứng cho tốc độ tăng dân số quá nhanh ở những xứ sở bước vào thời đại công nghiệp hóa. Riêng nước Anh, tỉ lệ tăng dân số năm 1720 là 1%, năm 1750 là 4% và đến năm 1800 là 10%. [I]Dân số toàn châu Âu năm 1650 là 100 triệu, một thế kỷ sau là 170 triệu và đến năm 1800 đã vượt quá 200 triệu.[/I] Cũng theo tốc độ ấy, các thành phố được mở rộng, số dân thành thị tăng lên. Luân Đôn năm 1750 có 515 ngàn dân, năm 1801 tăng lên 900 ngàn. Pari trước cách mạng cũng lên tới 600 - 700 ngàn người. Bộ mặt phố xá, bến cảng, nhà ga, cửa hàng... đều đổi thay, nhộn nhịp và sầm uất. Trước sự bùng nổ dân số như vậy, nhà xã hội học người Anh Rôbớt Mantuyt (Robert Malthus) đã tỏ ra lo ngại khi tính toán rằng cứ 25 năm, dân số nước Anh, Pháp, Mỹ lại tăng gấp đôi trong khi sản phẩm nông nghiệp không tăng tương ứng thì sẽ có một khoảng cách lớn chưa từng thấy giữa nhu cầu lương thực của con người và khả năng của đất đai đáp ứng nhu cầu đó. Theo ông, đó chính là nguồn gốc của nạn đói mà loài người không thể tránh khỏi. Thực ra, khi đưa ra luận thuyết về nạn nhân mãn, Mantuyt không tính đến 3 yếu tố khi nước Anh (và cả loài người) bước vào thời đại mới. Đó là: - [/SIZE][URL='https://vnkienthuc.com/forums/the-gioi-can-dai-giua-the-ky-xvi-nam-1917.110/'][SIZE=5]Làn sóng di cư,[/SIZE][/URL][SIZE=5] nhiều người rời bỏ quê hương để đi khai phá những vùng đất mới còn hoang vu, đem lại cuộc sống dễ chịu hơn. - Sự vận dụng những cải tiến quan trọng trong nông nghiệp, đưa kết quả của cách mạng công nghiệp vào đồng ruộng như dùng các loại máy nông cụ, phân bón, thuốc trừ sâu... làm năng suất lương thực tăng nhanh và hạn chế hậu quả của thiên tai đối với nông nghiệp. - Việc xuất hiện của máy hơi nước cùng cuộc cách mạng công nghiệp đã tạo nên sự tăng trưởng kinh tế nói chung giúp loài người vượt qua những thử thách do sự bùng nổ dân số gây ra. Trong suốt thế kỷ XIX, dân số Anh tăng gấp 4 lần trong khi sản xuất quốc gia tăng gấp 14 lần. Tuy nhiên, quan điểm Mantuyt cũng là lời cảnh báo về sự tăng trưởng dân số không kiềm chế, nhất là đối với những xứ sở lạc hậu, chưa vượt qua thời kỳ văn minh nông nghiệp. Bốn là, trong nền kinh tế nông nghiệp, do năng lực lao động có hạn, nên hầu hết thành viên gia đình phải cùng nhau canh tác trên đồng ruộng. Điều kiện khách quan đó tạo nên những gia đình lớn nhiều thế hệ (ông bà, cha mẹ, cô chú, dâu rể, cháu chắt...) sống chung dưới một mái nhà, cùng làm việc như một đơn vị kinh tế, cùng sinh hoạt quây quần quanh bữa ăn... Từ đó hình thành những xóm làng của một hoặc vài dòng họ lớn. Nhưng khi nền sản xuất công nghiệp xuất hiện, nhất là khi nó xâm nhập vào nông thôn thì nền tảng gia đình lớn bị tan rã dần. Những người trong gia đình làm những công việc khác nhau tại những cơ sở sản xuất riêng rẽ nhiều khi rất xa nhau, được chuyên môn hóa về nghề nghiệp thì gia đình nhiều thế hệ dần dần không tồn tại nữa. Nhiều cuộc di dân đưa người đến các trung tâm công nghiệp, nhiều người thoát ly gia đình để đến làm việc trong các thành phố. Các chức năng then chốt của gia đình bị chia nhỏ thành những thể chế mới do nhiều tổ chức xã hội đảm nhiệm. Việc giáo dục trẻ em thuộc về trường học, việc chữa bệnh thuộc về bệnh viện, việc chăm sóc người già được chuyển sang các nhà an dưỡng... Để thích nghi với điều kiện lao động mới, các [/SIZE][URL='https://vnkienthuc.com/threads/cach-mang-cong-nghiep-o-anh-o-the-ki-xviii.72581/'][SIZE=5]“gia đình hạt nhân”[/SIZE][/URL][SIZE=5] theo chế độ hôn nhân một vợ một chồng xuất hiện. Dưới một mái nhà chỉ có bố mẹ cùng một vài người con, thay thế cho các gia đình lớn đang dần dần tan vỡ. Các “gia đình hạt nhân” đó trở thành cấu trúc hiện đại của xã hội mới, tạo nên mối quan hệ mới giữa những người cùng dòng họ, cùng xóm làng và trong toàn xã hội. Năm là, yếu tố thị trường chi phối không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà tác động đến toàn xã hội. Bên cạnh những ảnh hưởng tích cực như đã trình bày ở trên, nó cũng gây ra nhiều mặt tiêu cực khác. Hố ngăn cách giàu nghèo giữa các tầng lớp cư dân trở nên sâu sắc, sự túng bấn của người này là do sự thừa thãi của kẻ khác. Nguyên tắc tự do, bình đẳng trên thực tế không được bảo đảm. Quan hệ xã hội cùng nền tảng đạo lý truyền thống bị vị phạm, cuộc chạy đua vì đồng tiền nhiều khi vượt quá giới hạn cho phép, làm băng hoại đạo đức xã hội, làm rối loạn trật tự công cộng và làm tổn hại nhân phẩm trong cộng đồng. Quy luật khắc nghiệt của cuộc cạnh tranh lạnh lùng, không tình nghĩa đã làm phá sản biết bao doanh nghiệp, loại ra khỏi vòng đua những đối thủ yếu kém và làm tan vỡ biết bao gia đình. Những hậu quả đó làm nên mặt trái của xã hội thị trường mà việc hạn chế và khắc phục nó là điều mà nhân loại quan tâm. Nhưng dẫu sao, những thành tựu của quá trình công nghiệp hóa ở châu Âu và Bắc Mỹ từ cuối thế kỷ XVIII đến giữa thế kỷ XIX đã tạo nên cơ sở vật chất và kỹ thuật mới, tạo nên ưu thế của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa đối với nền sản xuất phong kiến và nhờ vậy đã hoàn thành về cơ bản trào lưu cách mạng tư sản ở các nước phương Tây. Thắng lợi của giai cấp tư sản trong cuộc chiến tranh chống chế độ chủ nô ở Mỹ (1861 - 1865), công cuộc thống nhất nước Đức và thống nhất nước Ý (1871) cùng sự thành công của cuộc vận động duy tân Minh Trị ở Nhật Bản (1868) đánh dấu bước ngoặt cơ bản của phong trào tư sản, xác lập sự thắng thế của chủ nghĩa tư bản trên phạm vi thế giới. [B][COLOR=rgb(0, 168, 133)]Nguồn :[/COLOR][/B][COLOR=rgb(0, 168, 133)] Lịch sử văn minh thế giới-Tác giả: Vũ Dương Ninh (Chủ biên), Nguyễn Gia Phu, Nguyễn Quốc Hùng, Đinh Ngọc Bảo -nhà xuất bản Giáo dục [/COLOR][/SIZE] [/QUOTE]
Tên
Mã xác nhận
Gửi trả lời
KHOA HỌC XÃ HỘI
LỊCH SỬ
Lịch Sử Thế Giới
Thế giới Cận Đại ( Giữa thế kỷ XVI - năm 1917)
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất
Top