Con đường từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Mác – Lênin của Nguyễn Ái Quốc (1911 –1920)

[ThuyenNhanXaXu]

Con đường từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Mác – Lênin của Nguyễn Ái Quốc (1911 –1920) và những tư tưởng cách mạng giải phóng dân tộc của Người được hình thành trong những năm 20 của thế kỷ XX ?

 

[Trang Dimple]

Con đường từ chủ nghĩa yêu nước đến chủ nghĩa Mác – Lênin của Nguyễn Ái Quốc (1911 –1920)


Nguyễn Ái Quốc là Người có công lao to lớn nhất đối với cách mạng Việt Nam. Những năm 20 của thế kỉ XX, Người đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc, truyền bá chủ nghĩa Mác – Lenin vào VN, chuẩn bị tư tưởng và tổ chức cho việc thành lập chính đảng của giai cấp công nhân. Đặc biệt, người đã sáng lập ra Đảng cộng sản VN – sự chuẩn bị tất yếu đầu tiên có tính chất quyết định cho những bước nhảy vọt tiếp theo trong lịch sử dân tộc VN.1)Nguyễn Aí Quốc và quá trình ra đi tìm đường cứu nước (1911-1920)

Nguyễn Aí Quốc lúc nhỏ tên Nguyễn Sinh Cung sau đổi thành Nguyễn Tất Thành, sinh ra trong một gia đình trí thức yêu nước trên quê hương Nghệ An giàu truyền thống cách mạng, NAQ đã có lòng yêu nước thương dân, có trí dánh đuổi thực dân Pháp giải phóng đồng bào. Với nhận thức đúng đắn rằng “muốn đánh đuổi kẻ thù phải hiểu rõ kẻ thù đó” và Người muốn xem nước Pháp và các nước khác làm thế nào rồi sẽ trở về giúp đồng bào mình. Ngày 5/6/1911, tại bến cảng Nhà Rồng, với tên Văn Ba, Người đã xin làm phụ bếp cho một chiếc tàu buôn của Pháp, bắt đầu ra đi tìm đường cứu nước.

Từ năm 1911 đến năm 1917, Người đã đi nhiều nước ở Á, Âu, Phi, Mĩ; làm nhiều nghề khác nhau ( phụ bếp, quết tuyết, rửa ảnh, bán báo, bồi bàn…) vừa để kiếm sống, vừa học tập và tìm hiểu lí luận của các cuộc cách mạng tư sản và các cuộc cách mạng mới nhất. Với cách đi đó Người có điều kiện hiểu rõ tâm đĩa tàn bạo của bọn đế quốc thực dân và nguyện vọng tha thiết của nhân dân các dân tộc bị áp bức là muốn được độc lập, tụ do. Người đã rút ra nhận xét quan trọng đầu tiên : chủ nghĩa đế quốc ở đâu cũng là kẻ thù, nhân dân lao động ở đâu cũng là bạn vì ở đâu cũng có 2 loại người thiểu số đi áp bức bóc lột và tuyệt đại đa số quần chúng lao động bị áp bức bóc lột. Đây chính là cơ sở đầu tiên giúp NAQ dễ dàng tiếp thu quan điểm về giai cấp và giải phóng giai cấp, giải phóng dân tộc của Leenin.

Năm 1917, sau nhiều năm bôn ba ở khắp các châu lục trên thế giới, Nguyễn Tất Thành trở lại Pháp. Người tham gia hoạt động trong phong trào công nhân Pháp và gia nhập Đảng Xã hội Pháp vì đây là tổ chức chính trị duy nhất ở Pháp theo đuổi lí tưởng tiến bộ của Đại cách mạng Pháp : Tự do, Bình đẳng, Bác ái và đấu tranh vì quyền lợi của các dân tộc thuộc địa.

Ngày 18/06/1919, thay mặt những người VN yêu nước tại Pháp với tên gọi mới là Nguyễn Ái Quốc, Người đã gửi đến hội nghị Vecxai bản yêu sách của nhân dân An Nam đòi chính phủ Pháp và các nước đồng minh công nhận quyền tự do dân chủ, quyền bình đẳng và quyền tự quyết của dân tộc VN. Mặc dù bản yêu sách không được Hội Nghị Vécxai chấp nhận nhưng đã có tiếng vang lớn trong nhân Pháp và nhân dân các thuộc địa Pháp, được đánh giá là đòn tấn công trực diện đầu tiên của NAQ trong hoạt động chống chủ nghĩa đế quốc, tên tuổi của NAQ từ đó được nhiều người biết đến.

Bản yêu sách không được hội nghị Vecxai chấp nhận cho thấy những lời tuyên bố của các nhà chính trị đế quốc về quyền tự do, dân chủ và quyền tự quyết của các dân tộc chỉ là trò lừa bịp các dân tộc nhỏ yếu và giúp người rút ra 1 bài học quan trọng :" muốn được giải phóng, các dân tộc chỉ có thể trông cậy vào lực lượng của bản thân mình ", chú không phải chủ yếu dựa vào bên ngoài.

Tháng 7/1920, qua báo nhân đạo của Đảng Xã hội Pháp, NAQ đã được đọc bản “ Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa” của Lênin. Người vô cùng phấn khởi và tin tưởng vì luận cương của Leeenin đã giúp Người tìm thấy con đường cứu nước. Đã giúp NAQ quyết định muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không còn con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản.

Ngày 25/12/1920, NAQ tham dự đại hội Tua của Đảng Xã hội Pháp. Người đứng về đa số đại biểu bỏ phiếu tán thành gia nhập quốc tế công sản và tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp. Sự kiện này đã đánh dấu bước ngoặt trong tư tưởng của NAQ chuyển từ lập trường yêu nước sang lập trường cộng sản. Mở ra cho cách mạng VN một giai đoạn mới : giai đoạn phong trào cách mạng VN gắn liền với phong trào cách mạng thế giới, cũng từ đây NAQ trở thành người công sản VN đầu tiên

Như vậy, NAQ là người VN đấu tiên tiếp nhận chủ nghĩa Mác- Lenin. Công lao to lớn đầu tiên của NAQ trong quá trình hoạt động cách mạng là đã tìm thấy con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc – con đường cách mạng vô sản, cứu nước đồng thời cứu dân, giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng giai cấp, độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Những tư tưởng cách mạng giải phóng dân tộc của Người được hình thành trong những năm 20 của thế kỷ XX


Sau khi đã thành người cộng sản, con đường cứu nước đã hình dung trong tư tưởng mình thì con đường cách mạng xã hội chủ nghĩa là lựa chọn đầu tiên và cũng là cuối cùng của Nguyễn Ái Quốc. Khác với Phan Bội Châu, lập trường được chuyển dịch sau những thất bại, qua nhiều lựa chọn, Nguyễn Ái Quốc chiêm nghiệm, suy ngẫm, tìm kiếm, bắt gặp và chỉ lựa chọn có một lần: cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa, cuộc cách mạng nhân dân mang tính thời đại sâu sắc.

Việc xác định chủ thể của cách mạng là nhân dân, sau đó được chính xác hóa là nhân dân lao động, trước hết là công nhân và nông dân quy định toàn bộ các hoạt động cách mạng của Nguyễn Ái Quốc trong tất cả các giai đoạn cách mạng. Hoàn thiện sứ mạng lịch sử ấy là công lao lịch sử vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đó là phương thức cơ bản nhất làm cho cuộc cách mạng của dân tộc ta trở thành một cuộc cách mạng tiên tiến của thời đại, là phương thức chủ yếu biến dân tộc Việt Nam thành một dân tộc hiện đại, hòa vào dòng tiến hóa chung của nhân loại. Chính vì thế mà con đường Hồ Chí Minh đã lựa chọn lúc nào cũng giữ nguyên ý nghĩa thời sự trong tất cả các giai đoạn cách mạng đã qua và sẽ tới. Có thể nói ngày nay nó trở thành nền tảng của tư duy chính trị và định hướng cho công cuộc đổi mới đang được đẩy mạnh ở nước ta.

Khi đặt vấn đề xây dựng chủ thể mới của cách mạng là nhân dân lao động, là cố kết cộng đồng ấy thành một cơ thể thống nhất, ý thức rõ rệt hoạt động của cộng đồng vào một xu hướng vận động chung, là một nhà cách mạng từng trải, giàu kinh nghiệm, Chủ tịch Hồ Chí Minh không bao giờ ảo tưởng trong cách đặt vấn đề và trong hoạt động. Công việc này Người làm suốt đời, không lúc nào ngừng, làm từng bước, bước sau có yêu cầu, cách thức cao hơn bước trước, dần dần đến giai đoạn chín muồi thì chuyển những đặc trưng cơ bản của nó thành một hình thức chính, một chế độ chính trị có hình thức pháp chế.

Đời sống xã hội cũng tuân theo tính tất yếu khắc nghiệt như đời sống tự nhiên nhưng có đặc thù là luôn luôn phản ánh kết quả trực tiếp của hoạt động con người. Sự nghiệp giành độc lập dân tộc, trước hết là kết quả hoạt động đấu tranh của toàn thể nhân dân Việt Nam, với tư cách là một cộng đồng dân tộc. Cộng đồng ấy chính là chủ thể hoạt động. Đó là đặc trưng đầu tiên của một cuộc cách mạng hiện đại, cách mạng xã hội chủ nghĩa. Mối liên hệ nội tại của chủ thể cộng đồng là các quan hệ xã hội mà bản chất là các quan hệ về lợi ích. Nhưng cũng như chủ thể cá nhân, hoạt động của một chủ thể cộng đồng cũng phải được thống nhất trong sự chi phối chung của một cơ quan có chức năng không khác gì cơ quan thần kinh trung ương của chủ thể cá nhân. Trình độ và sức mạnh hoạt động của chủ thể tùy thuộc vào tính thống nhất có cơ cấu vận hành của nó, mà nếu không có thì cộng đồng người sẽ không khác gì bất kỳ một chủng loại nào khác. Hiện thực cách mạng ở nước ta đã khẳng định điều đó. Đảng Cộng sản Việt Nam rõ ràng là một trong những nguyên nhân cơ bản và quyết định nhất dẫn tới thắng lợi của cách mạng Việt Nam, với tư cách là bộ tham mưu toàn diện của sinh mệnh cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đã tạo ra từ cơ thể xã hội cổ truyền của nhân dân ta bộ tham mưu hiện đại cả từ bản chất và cơ chế cũng như khả năng và phương thức vận động, để cho Đảng gánh vác được vai trò trung tâm của chủ thể cách mạng và chính Người đã trực tiếp rèn luyện, lãnh đạo bộ tham mưu ấy. Có thể nói Người đã hóa thân vào trong hoạt động của Đảng, để đến lượt mình, Đảng lại hóa thân trong hoạt động cách mạng của hàng chục triệu người, biến đổi một xã hội cũ kỹ, lạc hậu thành một xã hội mới mà xu hướng phát triển là không thể đảo ngược, phản ánh rõ nét những giá trị phổ biến và trình độ văn hóa chung của nhân loại. Nếu dân tộc ta không vươn lên ngang tầm thời đại, không nhân bản hơn, văn minh hơn, không mạnh hơn kẻ thù thì đã không thể chiến thắng trước những thế lực đen tối được xem là có sức mạnh nhất thời đại và cách mạng Việt Nam cũng không thể đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Công lao lịch sử vĩ đại ấy trước hết thuộc về Hồ Chí Minh. Có thể nói, phương thức thực tiễn Hồ Chí Minh, phương thức được triển khai song song với quá trình vận động cách mạng, chính là bí quyết thành công và là sức sống tư tưởng - chính trị của Người.

Phương thức ấy hình thành trước hết trong tư duy sáng tạo Hồ Chí Minh, bắt nguồn từ kinh nghiệm sống mà Người tích lũy được, từ những kho tàng kinh nghiệm và lý luận mà Người đã tiếp thu trên cơ sở thiên tư siêu việt, ở cá nhân vĩ nhân Hồ Chí Minh. Đó cũng chính là đòi hỏi của hoạt động cách mạng, bởi vì hoạt động cách mạng là hoạt động mà ở đó bản chất, trình độ và phương thức đều phải đạt tới cấp độ thực tiễn rất cao. Do đó, tư tưởng - chính trị Hồ Chí Minh về mặt khách quan, chính là phản ánh các quy luật chủ yếu, các phương thức cơ bản của cuộc vận động cách mạng Việt Nam từ khi được hình thành cho tới thắng lợi ngày nay và các viễn cảnh của nó trong tương lai.