Trả lời chủ đề

 

Quyền của Tổng thống trong Hiến pháp năm  1875



Trước hết, bản Hiến pháp năm 1875, vốn vẫn giữ nguyên tư  tưởng bảo thủ và chủ nghĩa Quân chủ, đã qui định mọi quyền lực của Tổng thống  nền Cộng hòa.


Những quyền lực này đã đi ngược với mối quan tâm của hai  phái chính trị: những người theo chủ nghĩa chính thống luôn muốn trang bị cho  Tổng thống những quyền mà sau này có thể chuyển giao cho Vua nếu nền Quân chủ  được phục hồi, và những thành viên của phe trung hữu muốn biến Tổng thống thành  con người của những kẻ có thế lực chứ không phải do bầu cử phổ thông đầu phiếu  vì họ sợ rằng sẽ lại phải chứng kiến những biến cố như trong nền Cộng hòa đệ  Nhị.


Điều này cũng giải thích vì sao Tổng thống không do dân chúng bầu ra  như năm 1848 mà do hai Viện nhóm họp tại Hội nghị. Tổng thống chỉ đạo và điều  khiển những buổi lễ trọng thể của quốc gia, cắt cử người đảm nhận những vị trí  quân sự và dân sự, Tổng thống là vị lãnh đạo tối cao của quân đội.


Về mặt  tư pháp, Tổng thống có quyền ân xá. Tổng thống cũng là người đảm bảo chính sách  đối ngoại của nước Pháp vì Tổng thống là người đàm phán, phê chuẩn các hiệp ước  và giám sát luôn quá trình áp dụng các hiệp ước đó (nhưng trong trường hợp này,  hai Viện phải phê chuẩn).


Liên quan đến chính sách đối ngoại, Tổng thống  cũng có những quyền rất quan trọng: chỉ Tổng thống mới có quyền đưa ra các dự  luật (quyền này mang tính cạnh tranh với hai Viện) và trong trường hợp không  đồng ý với một trong hai Viện, Tổng thống có thể đề nghị Viện đó xem xét thảo  luận lại về một dự luật. Tổng thống có quyền triệu tập hai Viện họp, có quyền  hoãn lại cuộc họp sau một tháng nhưng nhiều nhất là hai lần trong vòng một kỳ  họp.


Và cuối cùng, một điều khoản quan trọng trong Hiến pháp nữa đó là  Tổng thống có thể liên hệ với những nhân vật quan trọng để làm cho cuộc bầu cử  thất bại, vì Tổng thống có quyền giải tán Hạ nghị viện sau khi có sự đồng ý của  Thượng nghị viện. Những người theo chủ nghĩa chính thống đã lên tiếng phản đối  việc Tổng thống buộc phải tham khảo ý kiến của Thượng nghị viện thì mới có thể  quyết định giải tán Hạ nghị viện. Nhưng phe trung hữu trong Quốc hội, đại diện  cho những người có thế lực và vẫn còn nhớ thái độ của Charles X khi một mình  quyết định giải tán Hạ nghị viện năm 1830, thì không phản ứng gì trước quyết  định trên.


Tuy nhiên, các bên đều dễ dàng đi đến thống nhất quyết định  rằng Tổng thống sẽ không phải chịu trách nhiệm trước hai Viện: về phía những  người thuộc chủ nghĩa chính thống, họ không thể chấp nhận việc một vị Vua phải  sử dụng đến uy tín của mình để phân bua, giải thích những việc làm của mình  trước hai Viện; còn phe trung hữu thì muốn rằng thực quyền phải được trao cho  một vị Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng được giới quí tộc tin tưởng.


Như vậy,  điều khoản miễn trách này đã khoác trách nhiệm lên một nhân vật mà Hiến pháp  không hề đề cập. Vì vậy, phải lấy thực tế hoạt động của chế độ đại nghị để giải  quyết những vấn đề chưa được qui định trong Hiến pháp. Và như vậy, sau hai năm,  quyền lực của Mac-Mahon mới được xác định một cách hợp pháp. Tuy nhiên, chính  sách của Tổng thống lại đặt Hiến pháp trước thách thức.


Sau khi hết nhiệm  kỳ của Mac-Mahon, những hậu quả do thái độ ứng xử và hành động trước đó của Tổng  thống mang lại đã cho thấy rõ trong thực tế những mặt hạn chế của chức danh Tổng  thống.


Top