Bình Thơ Sông Hậu

[Sông Hậu]

MẸ TÔI

Mẹ còn chi có hơn đâu
ngoài lòng nhân đức gối đầu cho con
Ra sông xuống biển, lên non
mấy mươi năm bước nắng giòn bờ vai

Mưa dầm tê buốt bàn tay
mỗi lần Mẹ cấy cuối ngày sang đông
Lúa reo ngan ngát hương đồng
qua bao nhiêu tháng dày công Mẹ gầy

Mẹ chiu chắt tính từng ngày
miếng cơm manh áo con đầy đủ chưa?
Chạy xuôi chạy ngược sáng trưa
con thêm vị ngọt – Mẹ thừa vị cay

Khi nao con ngủ không say
Mẹ càng thao thức – lay quay bế bồng
Con ơi con ngủ cho nồng
mỗi ngày mỗi lớn theo dòng thời gian

Con đừng vội bước nghênh ngang
ở đời không thể dễ dàng như mơ
Lời ru Mẹ đến bây giờ
đà thâm thấm mỗi vần thơ con rồi

Mẹ đi ngày ấy… Mẹ ơi!
chiều chiều con đứng con ngồi con trông
Xa xa biển cả mênh mông
thương con - Ai có hơn lòng Mẹ đâu!

Sài Gòn – 08/05/2009
​

Sông Hậu.

​

​

"Mẹ” là hình ảnh đẹp đẽ, vô cùng ấm áp và thiêng liêng suốt cuộc đời mỗi con người. Tình mẹ, công lao mẹ dành cho con không gì có thể so sánh. Mẹ cũng luôn xứng đáng được đón nhận tấm lòng hiếu nghĩa, sự đền đáp của con không giới hạn. Một chân lý muôn đời “Tình mẫu tử là bất diệt”.
Đã có biết bao nhiêu câu ca dao, dân ca, bài hát, bài thơ, truyện, tranh ảnh... ca ngợi mẹ và tác phẩm nào cũng xúc động, thấm thía. Chúng ta sinh ra ai chẳng có mẹ và tình mẫu tử vốn rất tự nhiên từ thuở trong bụng mẹ. Mẹ là người nuôi ta từ khi còn trứng nước. Mẹ là người đem đến cho ta lời nói yêu thương, lời ru yêu thương từ thuở đầu đời. Đứa trẻ cất tiếng nói đầu tiên cũng thường tiếng gọi “Mẹ”. Tiếng gọi thiêng liêng và hạnh phúc biết nhường nào! Nỗi đau khổ nhất trên đời của ta cũng chính là ngày ta mất mẹ. Nhà thơ Sông Hậu cũng có một người mẹ đáng kính, người mẹ tần tảo của miền quê nghèo khó. Sông Hậu cũng đã phải mang nỗi đau mất mẹ và hình ảnh “Mẹ” vẫn mãi sống trong ký ức và sự biết ơn sâu sắc trong lòng Sông Hậu. Bài thơ “Mẹ” chính là tấm lòng thơm thảo của đứa con hiếu nghĩa kính dâng Mẹ.
Bài thơ viết theo thể lục bát, mang âm điệu ca dao bởi đậm chất trữ tình. Khổ thơ đầu tiên là lời khái quát đầy xúc động:

Mẹ còn chi có hơn đâu
ngoài lòng nhân đức gối đầu cho con
Ra sông xuống biển, lên non
mấy mươi năm bước nắng giòn bờ vai

​

Câu thơ đầu rưng rưng, nghẹn ngào diễn tả nỗi đau mất mẹ, khát khao mẹ còn sống của tác giả. Mạch cảm xúc tuôn trào từ cảm nhận sâu sắc về tấm lòng và nỗi vất vả của mẹ. Một sự khẳng định đẹp đẽ tấm lòng Mẹ nếu còn sống sẽ mãi chỉ biết dành cho con, không đòi hỏi nhận về mình sự hưởng thụ. Tài sản vô giá và duy nhất mẹ có để dành cho con là lòng nhân đức, là đạo làm người chứ không phải là tiền của nhiều, đất đai rộng. Cả cuộc đời Mẹ tôn thờ chữ “’đức”. Tấm lòng nhân đức ấy có ý nghĩa vô cùng lớn lao trong cuộc đời con, được cụ thể hóa bằng hình ảnh liên tưởng thật độc đáo “gối đầu lên con”. Lòng nhân đức của mẹ mãi là vầng trăng tỏa sáng, dẫn lối con đi. Đó mới là phép màu mẹ cho con sức mạnh vượt qua mọi chông gai thử thách. Đó mới là phép màu mẹ cho con hạnh phúc. Lòng nhân đức của mẹ được vun trồng, xây đắp bằng cả một đời lao động lương thiện, chẳng quản ngại khó khăn vất vả. Các liệt kê, ẩn dụ, hoán dụ “ra sông, xuống biển, lên non... nắng giòn bờ vai” gợi tả, gợi cảm diễn tả sâu sắc nỗi gian truân và nghị lực phi thường của mẹ vì hạnh phúc và tương lai của con.
Từ những hình ảnh khái quát ấy, Mẹ hiện lên thật cụ thể, sống động:

Mưa dầm tê buốt bàn tay
mỗi lần Mẹ cấy cuối ngày sang đông
Lúa reo ngan ngát hương đồng
qua bao nhiêu tháng dày công Mẹ gầy

​

Hình ảnh tả thực Mẹ còng lưng cấy lúa trong cảnh mưa dầm gió rét tê buốt bàn tay khiến ta không khỏi bùi ngùi xúc động. Ta không chỉ cảm nhận được nỗi khổ của người nông dân mà còn cảm nhận thấy cả nghị lực vượt khó, cả tấm lòng rộng lớn của mẹ đang gieo sự sống và hạnh phúc cho con từ chính bàn tay gầy guộc run rẩy trong mưa rét của mẹ. Ta chợt nhớ đến câu thơ của nhà thơ Tố Hữu trong bài “Bầm ơi”: Mưa phùn ướt áo tứ thân/ Mưa bao nhiêu hạt thương Bầm bấy nhiêu!
Từ trong bùn lầy, mưa rét ấy, cây lúa lớn lên rồi trổ bông, tỏa hương thơm ngát đồng, Sông Hậu đa cảm nhận thấy cả niềm vui của mẹ trong thành quả lao động vất vả, cảm nhận sâu sắc hương thơm của lúa chính là hương thơm của lòng mẹ.
Nhưng, ngay cả niềm vui được mùa vẫn chưa đủ làm nhẹ đi nỗi vất vả của mẹ:

Mẹ chiu chắt tính từng ngày
miếng cơm manh áo con đầy đủ chưa?
Chạy xuôi chạy ngược sáng trưa
con thêm vị ngọt - Mẹ thừa vị cay

​

Hàng ngàn năm qua, được sống trên mảnh đất của những vựa lúa nhất nhì thế giới mà cha ông ta có bao giờ được no cơm ấm cật. Thiên tai, dịch bệnh nhiều khi làm mất mùa liên tiếp, khiến cho công sức của nông dân bỏ ra mất trắng. Bởi vậy, có câu:

Được mùa chớ phụ ngô khoai
Đến khi thất bát lấy ai bạn cùng?

​

Để đảm bảo cho con không bao giờ phải đói rét, mẹ vẫn luôn phải thắt lưng buộc bụng, tằn tiện, tính toán chi li sao cho đạt mức tối thiểu. Suốt đời mẹ chỉ biết nhường nhịn, dành hạnh phúc cho con. Không chỉ là miếng cơm manh áo mà có khi cả trong từng giấc ngủ “Chỗ ướt mẹ nằm, chỗ ráo cho con”. Cảnh nhà túng bấn, mẹ lại còn phải chạy xuôi chạy ngược vay mượn, chợ búa, làm thuê... miễn sao cho con không phải đói rách. Cũng chính từ trong những gian khổ đó của mẹ, Sông Hậu vô cùng thấm thía “Con thêm vị ngọt - Mẹ thừa đắng cay”. Đây là câu thơ đặc sắc, đậm chất trữ tình nhất. Âm điệu và ý thơ khiến tôi không khỏi rớm lệ cùng tác giả. Bởi, hầu hết chúng đều đã từng được nhận vị ngọt ngào của cuộc sống từ muôn ngàn đắng cay của mẹ. Câu thơ tạo nên hai vế đối lập, giọng điệu bùi ngùi làm nổi bật sự tương phản trong cái logic của lòng mẹ giành cho con. Đọc mấy câu thơ này, ta chợt nhận thấy nét tương đồng trong bài ca dao:

Con cò mày đi ăn đêm
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao
Ông ơi ông vớt tôi nao
Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng
Có xáo thì xáo nước trong
Đừng xáo nước đục đau lòng cò con

​

Cả ngày xuôi ngược tần tảo vì miếng cơm manh áo cho con và cả gia đình. Đến đêm về, Mẹ cũng chẳng được an nhàn. Lại lo giặt giũ, xay lúa giã gạo,... Đêm về, Mẹ cũng chẳng yên lòng ngủ ngon giấc bởi còn luôn lo cho giấc ngủ của con. Nhất là những khi con trái gió trở trời, Mẹ trăn trở lo lắng và luôn tìm cách chăm sóc cho con. Mẹ như cánh cò vỗ về bên nôi ấm, nhận riêng mình sự hao mòn , khó nhọc và với Mẹ, Mẹ vẫn cảm thấy hạnh phúc- Hạnh phúc làm Mẹ:

Khi nao con ngủ không say
Mẹ càng thao thức - lay quay bế bồng
Con ơi con ngủ cho nồng
mỗi ngày mỗi lớn theo dòng thời gian

​

Hóa thân vào lòng Mẹ, Sông Hậu đã thể hiện khá chân thực và xúc động chân dung tấm lòng cha mẹ qua hình tượng Mẹ. Một tấm lòng luôn đau đáu hướng về con. Không chỉ hường về con trong hiện tại mà hướng về con trong cả tương lai:

Con đừng vội bước nghênh ngang
ở đời không thể dễ dàng như mơ
Lời ru Mẹ đến bây giờ
đà thâm thấm mỗi vần thơ con rồi!

​

Mẹ nuôi con không quản hy sinh khó nhọc với mong ước đẹp đẽ tột độ là mong con nên người có đức có tài. “Đức” mới là gốc làm người. Mẹ sẽ rất đau khổ nếu con lớn lên thành kẻ hư hỏng, không có nhân có nghĩa. Lời ru ngọt ngào của mẹ chứa chan cảm xúc, gửi vào con cả lời dặn ân tình, sâu sắc, trở thành sức mạnh lay động hồn con, ảnh hưởng đẹp đẽ với con suốt đời. Sông Hậu nhớ mãi lời ru ấy, thấm thía lời dặn ân tình của Mẹ và đã sống xứng đáng với công lao và tấm lòng của Mẹ. Những vần thơ thấm đẫm âm điệu lời ru của mẹ, thấm đẫm tình Mẹ của Sông Hậu chính là bông hồng đẹp nhất của nhà thơ dâng lên tặng Mẹ.
Đến khổ thơ cuối, Sông Hậu trở về vị trí của người con thổn thức, nghẹn ngào cất lên tiếng gọi “Mẹ ơi!” tha thiết. Tiếng gọi của sâu thẳm tâm linh khóc thương cho cuộc đời khó nhọc của Mẹ, muốn Mẹ sống lại để được đáp đền mà không thể được nữa. Tình Mẹ, hình bóng Mẹ đã hòa vào vũ trụ bao la, với sông núi, biển cả. Đó cũng chính là những liên tưởng ẩn dụ đẹp đẽ ca ngợi sự bất tử của Mẹ. Sự bất tử trong cõi trời đất. Sự bất tử trong lòng đứa con yêu.
“Mẹ” là một bài thơ hay và xúc động. Bài thơ là nén nhang tâm thành kính nhất, là bông hồng đẹp đẽ nhất, thơm thảo nhất của nhà thơ Sông Hậu cũng như của mỗi chúng ta khi nghĩ về “Mẹ”.

​

(Nguồn: Diễn đàn Người Sài Gòn)
​

 

[thich van hoc]

Mẹ - Hình ảnh luôn cao đẹp và nổi bật trong văn học. Không có tình cảm nào thiêng liêng, cao quý hơn tình mẹ. Chúng ta sinh ra đã có mẹ, mẹ che chở, chăm sóc, nuôi dạy chúng ta, nhiều khi, chúng ta nghĩ rằng đó là một điều tất yếu, chỉ khi mẹ mất đi rồi, chúng ta mới giật mình nhìn lại, và lúc đó mới thấy hết được công lao to lớn và tình yêu thương vô bờ của mẹ.

 

[Thandieu2]

Thơ hay và bình luận cũng hay. Nhưng không biết ai bình bài thơ này vậy nhỉ?

 

[Sông Hậu]

Thơ hay và bình luận cũng hay. Nhưng không biết ai bình bài thơ này vậy nhỉ?

Bài thơ này do thi sĩ nhà giáo : TRE XANH bình

 

[Sông Hậu]

Bình thơ Sông Hậu - "TÌM"


TÌM

Tôi về – lở đất – trồng cây
Em đi nam bắc đông tây – tìm vàng
Gần nhau từ nghĩa tình làng
xa nhau từ chốn quan sang thị thành
Chiều tà – thấy nắng mong manh
Em về – tìm lối cây xanh – Tôi trồng
Duyên xưa – tình cũ – vẫn nồng
bởi Tôi không đổi thay lòng yêu Em…

Sài Gòn - 03/01/2010 - Sông Hậu.

Tôi về, em đi... những hình ảnh đối lập ngay từ đầu bài thơ.
Tôi về và em đi, tôi trồng cây, em… tìm vàng, hai cách nhìn nhận, hai cách sống hoàn toàn khác biệt.
“Gần nhau từ nghĩa tình làng
xa nhau từ chốn quan sang thị thành”
Gần nhau… xa nhau, vẫn là những cụm từ mang nghĩa đối lập.
Đã biết bao đôi lứa nên duyên từ “nghĩa tình làng” thật gần gũi, dung dị. Nhưng cũng đã có biết bao chuyện tình tan vỡ vì một trong hai người đã không còn là “người làng” của nhau, mà đã trở thành người của chốn “quan sang thị thành” thật lạ lẫm, thật xa xăm, không còn tìm thấy nhau nữa. Từ hai cách nhìn, hai cách sống khác nhau, đã mất nhau.

Và rồi :
“Chiều tà – thấy nắng mong manh
Em về – tìm lối cây xanh – Tôi trồng”
Phải chăng nơi chốn thị thành xa hoa, đô hội, rồi một lúc nào đó, nhất là khi “chiều tà”, “nắng mong manh”, một điều gì đó như đang ở đoạn cuối, mong manh lắm, một điều gì đó sắp kết thúc, hay chỉ đơn giản là trong một buổi chiều nọ, bỗng dưng nỗi nhớ da diết và đầy tiếc nuối về người xưa, về những kỷ niệm nơi làng quê mộc mạc đầy ắp tình người chân chất, thật giản dị nhưng thật ấm áp mà nơi chốn thị thành đầy xa hoa phù phiếm không thể nào có được, không thể nào bù đắp được, bỗng dâng lên nỗi khao khát được quay về. "Tình làng" trong bài thơ còn mang ý nghĩa tượng trưng cho một nơi mà ta cảm thấy gần gũi bình yên nhất trong cuộc đời mình.

Hình ảnh “ lối cây xanh” của Sông Hậu thật mát dịu, thật yên lành… Một hình bóng quen thuộc của ngày nào đang tìm về …
Duyên xưa – tình cũ – vẫn nồng
bởi Tôi không đổi thay lòng yêu Em…
Thật nhân hậu và nồng ấm thủy chung, người xưa như những hàng cây cổ thụ vững chãi vẫn đứng đó tỏa bóng râm, giữ đất làng, và chờ đợi nhau…

Tường Vi
05.01.2010


​

 

[Thandieu2]

Em về – tìm lối cây xanh – Tôi trồng
Duyên xưa – tình cũ – vẫn nồng
bởi Tôi không đổi thay lòng yêu Em…

Thích nhất đoạn này. Nhưng mà kể ra đời cũng phụ thật. Thơ vẫn là thơ, chứ liệu có làm được "không đổi thay lòng yêu Em" không nữa?? Cuộc đời mà, nếu đã biết sẽ về - tìm lối cây xanh - . Thì em ra đi làm gì chứ? Cuộc sống đổi thay, con người thay đổi, giờ cái chuyện cơm áo, gạo tiền nó liền khúc ruột. Đọc thơ Sông Hậu bài thơ này thấy buồn quá ....
​