Trang chủ
Bài viết mới
Diễn đàn
Bài mới trên hồ sơ
Hoạt động mới nhất
VIDEO
Mùa Tết
Văn Học Trẻ
Văn Học News
Media
New media
New comments
Search media
Đại Học
Đại cương
Chuyên ngành
Triết học
Kinh tế
KHXH & NV
Công nghệ thông tin
Khoa học kĩ thuật
Luận văn, tiểu luận
Phổ Thông
Lớp 12
Ngữ văn 12
Lớp 11
Ngữ văn 11
Lớp 10
Ngữ văn 10
LỚP 9
Ngữ văn 9
Lớp 8
Ngữ văn 8
Lớp 7
Ngữ văn 7
Lớp 6
Ngữ văn 6
Tiểu học
Thành viên
Thành viên trực tuyến
Bài mới trên hồ sơ
Tìm trong hồ sơ cá nhân
Credits
Transactions
Xu: 0
Đăng nhập
Đăng ký
Có gì mới?
Tìm kiếm
Tìm kiếm
Chỉ tìm trong tiêu đề
Bởi:
Hoạt động mới nhất
Đăng ký
Menu
Đăng nhập
Đăng ký
Install the app
Cài đặt
Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com -
Định hướng Forum
Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN Kết nối:
VNK X
-
VNK groups
| Nhà Tài Trợ:
BhnongFood X
-
Bhnong groups
-
Đặt mua Bánh Bhnong
KIẾN THỨC PHỔ THÔNG
Trung Học Phổ Thông
Ngữ văn THPT
Văn 11
Thương vợ - Trần Tế Xương
Bình giảng bài thơ Thương vợ của Tú Xương
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Trả lời chủ đề
Nội dung
<blockquote data-quote="Toantu" data-source="post: 33367" data-attributes="member: 12669"><p><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"><strong> THƯƠNG VỢ CỦA TÚ XƯƠNG - TRẦN TẾ XƯƠNG</strong></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px">Thơ xưa viết vế người vợ đã ít; mà viết về người vợ khi còn sống càng hiếm hoi hơn. Các thi nhân thường chỉ làm <em>thơ</em></span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> khi người bạn trăm năm đã qua đời. Kể cũng là điều nghiệt ngã</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">khi người vợ đi vào cõi thiên thu mới được bước vào địa hạt thi ca.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Bà Tú Xương có thể đã phải chịu nhiều nghiệt ngã của cuộc đời</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> nhưng bà lại có niềm hạnh phúc mà bao kiếp người vợ xưa không</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> có được: Ngay lúc còn sống bà đã đi vào thơ ông Tú Xương với tất</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> cả niềm thương yêu, trân trọng của chồng. Trong thơ Tú Xương, có</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> một mảng lớn viết về người vợ mà bài <em>Thương vợ </em>là một trong</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> những bài xuất sắc nhất.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Tình thương vợ sâu nặng của Tú Xương thể hiện qua sự thấu </span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">hiểu nỗi vất vả gian lao và phẩm chất cao đẹp của người vợ.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Câu thơ mở đâu nói hoàn cảnh làm ăn buôn bán của bà Tú.</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> Hoàn cảnh vất vá, lam lũ được gợi lên qua cách nói thời gian, cách</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> nêu địa điểm. <em>Quanh năm </em>là suốt cả năm, không trừ ngày nào dù</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> mưa hay nắng. <em>Quanh năm </em>còn là năm này tiếp năm khác đến</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> chóng mặt, đến rã rời chứ đâu phải chỉ một năm. Địa điểm bà Tú</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> buôn bán là mom sông, cái doi đất nhô như lời giới thiệu, lại như</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> một bối cảnh làm hiện lên hình bà Tú tần tảo, tất bật ngược xuôi:</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Quanh năm buôn bán ở mom sông..</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Thấm thía nỗi vất vả, gian lao của vợ, Tú Xương mượn hình ảnh</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> con cò trong ca dao để nói về bà Tú. Có diều hình ảnh con cò trong</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> ca dao đầy tội nghiệp mà hình ảnh con cò trong thơ Tú Xương còn</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> tội nghiệp hơn. Con cò trong thơ Tú Xương không chỉ xuất hiện</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">trong cái rợn ngợp của không gian (như con cò trong ca dao) mà</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> cái rợn ngợp của thời gian. Chỉ bằng ba từ <em>khi quãng vắng, </em>tác giả</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> đã nói lên được cả thời gian, không gian heo hút, rợn ngợp, chứa</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> đầy lo âu cái rợn ngợp của thời gian, đã làm hao hụt cả ý thơ. So</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> với câu ca dao: Con cò lặn lội bờ sông, câu thơ của Tú Xương: Lặn</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"><em> lội thân cò khi quãng vắng </em>là cả một sự sáng tạo. Cách đảo ngữ -</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> đưa ra từ <em>lặn lội </em>lên đầu cáu, cách thay từ - thay từ <em>con cò </em>bằng</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"><em> thân cò </em>- càng làm tăng nỗi vất vá gian truân của bà Tú. Từ <em>thân</em></span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"><em>cò </em>gợi cả nỗi đau thân phận, so với từ <em>con </em>của Tú Xương cũng sâu</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> sắc thấm thía hơn.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Nếu câu thơ thứ ba gợi nỗi vất vả đơn chiếc thì câu thứ tư lại</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> làm rõ sự vật lộn với cuộc sống của bà Tú: </span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Eo sèo mặt nước buổi đò đông.</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Câu thơ gợi cảnh chen chúc, bươn chải trên sông nước của</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> những người buôn bán nhỏ. Sự cạnh tranh chưa đến mức sát phạt</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> nhau nhưng cũng không thiếu lời qua tiếng lại. <em>Buổi đò đông </em>đâu</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> phải là ít lo âu, nguy hiểm hơn khi quãng vắng. Trong ca dao,</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> người mẹ từng đặn con rằng:</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>. Con ơi nhớ lấy câu này</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Sông sâu chớ lội, đò đầy chớ qua.</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"><em>Buổi đò đông </em>không chi có những lời phàn nàn, mè nheo, cáu</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> gắt, những sự chen lấn, xô đẩy mà còn chứa đầy bất trắc hiểm</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> nguy. Hai câu thực đối nhau về ngữ <em>(khi quãng vắng </em>đối với <em>buổi</em></span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"><em> đò đông) </em>nhưng lại thừa tiếp nhau về ý để làm nổi bật sự vất vả</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> gian truân của bà Tú: đã vất vả, đơn chiếc, lại thêm sự bươn chải</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> trong hoàn cảnh chèn chúc làm ăn. Hai câu thực nói thực cảnh bà</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> Tú đồng thời cho ta thấy thực tình của Tú Xương, đó là tấm lòng</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">xót thương da diết. </span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Cuộc sống vất vả gian truân càng ngời lên phẩm chất cao đẹp</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> của bà Tú. Bà là người đảm đang tháo vát:</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Nuôi đủ năm con với một chồng.</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Mỗi chữ trong câu thơ Tú Xương đều chất chứa bao tình ý, từ <em>đủ</em></span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> trong <em>nuôi đủ </em>vừa nói số lượng, vừa nói chất lượng. Bà Tú nuôi đủ</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> cả con, cả chồng, nuôi đảm bảo đến mức:</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Cơm hai bữa: cá kho rau muống</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Quà một chiều: khoai lang, lúa ngô</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">(Thầy đồ dạy học)</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Trong hai câu luận, Tú Xương một lần nữa cám phục sự hy sinh</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> rất mực của vợ:</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Năm nắng mười mưa dám quản công</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> </span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px">Ở câu thơ này, <em>nắng mưa </em>chỉ sự vất vả, <em>năm mười </em>là số lượng</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> phiếm chỉ, để nói số nhiều, được tách ra tạo nên một thành ngữ</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> chéo (năm nắng mười mưa) vừa nói lên sự vất vả gian lao, vừa thể</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> hiện được đức tính chịu thương chịu khô, hết lòng vì chồng vì con</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> của bà Tú.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px">Trong những bài thơ viết về vợ của Tú Xương, bao giờ ta cũng bắt</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> gặp hình ảnh hai người: bà Tú hiện lên phía trước, ông Tú khuất lấp</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> ở phía sau, nhìn tinh mới thấy. Khi đã thấy rồi thì ấn tượng thật</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> sâu đậm. ờ bài thơ thương vợ cũng vậy. ông Tú không xuất hiện</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> trực tiếp nhưng vẫn hiển hiện trong từng câu thơ. Đằng sau cốt cách</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> khôi hài, trào phúng là cả một tấm lòng, không chỉ thương mà còn</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> tri ân vợ. </span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px">Về câu thơ <em>Nuôi đủ năm con với một chồng, </em>có người cho</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> rằng ở đây ông Tú tự coi mình là một thứ con đặc biệt để bà Tú</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> phải nuôi. Tú Xương đã không gộp mình với con để nói mà tách</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> riêng, con riêng rất rạch ròi là để ông tự riêng tri ân vợ.</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> Nhà thơ không chỉ cảm phục, biết ơn sự hi. sinh rất mực của vợ</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> mà ông còn tự trách, tự lên án bản thân. ông không dựa vào duyên</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> số để trút bỏ trách nhiệm. Bà Tú lấy ông là do duyên nhưng duyên</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">một mà nợ hai. Tú Xương tự coi mình là cái nợ mà bà Tú phải gánh</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> chịu Nợ gấp đôi duyên, duyên ít nợ nhiều. ông chửi thói đời bạc</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> bẽo, vì thói đời là một nguyên nhân sâu xa khiến bà Tú phải khổ.</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> </span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px">Nhưng Tú Xương cũng không đổ vấy cho thói đời. Sự hờ hững của</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> ông với con cũng là một biểu hiện của thói đời bạc bẽo. Câu thơ Tú</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> Xương tự rủa mát mình cũng là lời tự phán xét, tự lên án:</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Cô chồng hờ hững cũng như không</em></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Ở cái thời mà xã hội đã có luật không thành văn đối với người</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> phụ nữ: <em>xuất giá tòng phu </em>(lấy chồng <em>theo </em>chồng), đối với mối quan</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> hệ vợ chồng thì <em>phu xướng, phụ tùy </em>(chồng nói, vợ theo), 'thế mà có</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> một nhà nho đám sòng phẳng với bản thân, với cuộc đời, đám tự</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> thừa nhận mình là quân ăn lương vợ, không những đã biết nhận</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> ra thiếu sót, mà còn đám tự nhận khuyết điểm. Một con người như</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> thế chẳng đẹp lắm sao?</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px">Nhan đề <em>Thương vợ </em>chưa nói hết sự sâu sắc trong tình cảm của</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> Tú Xương đối với vợ cũng như chưa thể hiện được đầy đủ về đẹp</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> nhân bản của hồn thơ Tú Xương. <em>ở </em>bài thơ này, tác giả không chỉ</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> thương vợ mà còn ơn vợ, không chỉ lên án <em>thôi đời </em>mà còn tự trách.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Nhà thơ dám tự nhận khuyết điểm, càng thấy mình khiếm</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> khuyết càng thương yêu, quý trọng vợ hơn.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">Tình thương yêu, quý trọng vợ là cảm xúc có phần mới mẻ</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> so với những cảm xúc quen thuộc trong văn học trung đại.</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> Cảm xúc mới mẻ đó lại được diễn tả bằng hình ánh và ngôn</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span> <span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px">ngữ quen thuộc của văn học dân gian, chứng tỏ hồn thơ Tú</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> Xương dù mới lạ, độc đáo vẫn rất gần gũi với mọi người, vẫn</span></span><span style="font-family: 'Arial'"> <span style="font-size: 15px"> có gốc rễ sâu xa trong tâm thức dân tộc.</span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"><em>Sưu tầm</em></span></span></p><p><span style="font-family: 'Arial'"><span style="font-size: 15px"></span></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Toantu, post: 33367, member: 12669"] [FONT=Arial] [SIZE=4][B] THƯƠNG VỢ CỦA TÚ XƯƠNG - TRẦN TẾ XƯƠNG[/B][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] Thơ xưa viết vế người vợ đã ít; mà viết về người vợ khi còn sống càng hiếm hoi hơn. Các thi nhân thường chỉ làm [I]thơ[/I][/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] khi người bạn trăm năm đã qua đời. Kể cũng là điều nghiệt ngã [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]khi người vợ đi vào cõi thiên thu mới được bước vào địa hạt thi ca. [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Bà Tú Xương có thể đã phải chịu nhiều nghiệt ngã của cuộc đời[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] nhưng bà lại có niềm hạnh phúc mà bao kiếp người vợ xưa không[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] có được: Ngay lúc còn sống bà đã đi vào thơ ông Tú Xương với tất[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] cả niềm thương yêu, trân trọng của chồng. Trong thơ Tú Xương, có[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] một mảng lớn viết về người vợ mà bài [I]Thương vợ [/I]là một trong[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] những bài xuất sắc nhất. [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Tình thương vợ sâu nặng của Tú Xương thể hiện qua sự thấu [/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4]hiểu nỗi vất vả gian lao và phẩm chất cao đẹp của người vợ. [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Câu thơ mở đâu nói hoàn cảnh làm ăn buôn bán của bà Tú.[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Hoàn cảnh vất vá, lam lũ được gợi lên qua cách nói thời gian, cách[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] nêu địa điểm. [I]Quanh năm [/I]là suốt cả năm, không trừ ngày nào dù[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] mưa hay nắng. [I]Quanh năm [/I]còn là năm này tiếp năm khác đến[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] chóng mặt, đến rã rời chứ đâu phải chỉ một năm. Địa điểm bà Tú[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] buôn bán là mom sông, cái doi đất nhô như lời giới thiệu, lại như[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] một bối cảnh làm hiện lên hình bà Tú tần tảo, tất bật ngược xuôi: [I]Quanh năm buôn bán ở mom sông..[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Thấm thía nỗi vất vả, gian lao của vợ, Tú Xương mượn hình ảnh[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] con cò trong ca dao để nói về bà Tú. Có diều hình ảnh con cò trong[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] ca dao đầy tội nghiệp mà hình ảnh con cò trong thơ Tú Xương còn[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] tội nghiệp hơn. Con cò trong thơ Tú Xương không chỉ xuất hiện [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]trong cái rợn ngợp của không gian (như con cò trong ca dao) mà[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] cái rợn ngợp của thời gian. Chỉ bằng ba từ [I]khi quãng vắng, [/I]tác giả[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] đã nói lên được cả thời gian, không gian heo hút, rợn ngợp, chứa[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] đầy lo âu cái rợn ngợp của thời gian, đã làm hao hụt cả ý thơ. So[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] với câu ca dao: Con cò lặn lội bờ sông, câu thơ của Tú Xương: Lặn[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4][I] lội thân cò khi quãng vắng [/I]là cả một sự sáng tạo. Cách đảo ngữ -[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] đưa ra từ [I]lặn lội [/I]lên đầu cáu, cách thay từ - thay từ [I]con cò [/I]bằng[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4][I] thân cò [/I]- càng làm tăng nỗi vất vá gian truân của bà Tú. Từ [I]thân[/I][/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4][I]cò [/I]gợi cả nỗi đau thân phận, so với từ [I]con [/I]của Tú Xương cũng sâu[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] sắc thấm thía hơn. [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Nếu câu thơ thứ ba gợi nỗi vất vả đơn chiếc thì câu thứ tư lại[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] làm rõ sự vật lộn với cuộc sống của bà Tú: [I]Eo sèo mặt nước buổi đò đông.[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Câu thơ gợi cảnh chen chúc, bươn chải trên sông nước của[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] những người buôn bán nhỏ. Sự cạnh tranh chưa đến mức sát phạt[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] nhau nhưng cũng không thiếu lời qua tiếng lại. [I]Buổi đò đông [/I]đâu[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] phải là ít lo âu, nguy hiểm hơn khi quãng vắng. Trong ca dao,[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] người mẹ từng đặn con rằng: [I]. Con ơi nhớ lấy câu này[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [I]Sông sâu chớ lội, đò đầy chớ qua.[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4][I]Buổi đò đông [/I]không chi có những lời phàn nàn, mè nheo, cáu[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] gắt, những sự chen lấn, xô đẩy mà còn chứa đầy bất trắc hiểm[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] nguy. Hai câu thực đối nhau về ngữ [I](khi quãng vắng [/I]đối với [I]buổi[/I][/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4][I] đò đông) [/I]nhưng lại thừa tiếp nhau về ý để làm nổi bật sự vất vả[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] gian truân của bà Tú: đã vất vả, đơn chiếc, lại thêm sự bươn chải[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] trong hoàn cảnh chèn chúc làm ăn. Hai câu thực nói thực cảnh bà[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Tú đồng thời cho ta thấy thực tình của Tú Xương, đó là tấm lòng [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]xót thương da diết. [/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Cuộc sống vất vả gian truân càng ngời lên phẩm chất cao đẹp[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] của bà Tú. Bà là người đảm đang tháo vát: [I]Nuôi đủ năm con với một chồng.[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Mỗi chữ trong câu thơ Tú Xương đều chất chứa bao tình ý, từ [I]đủ[/I][/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] trong [I]nuôi đủ [/I]vừa nói số lượng, vừa nói chất lượng. Bà Tú nuôi đủ[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] cả con, cả chồng, nuôi đảm bảo đến mức: [I]Cơm hai bữa: cá kho rau muống[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [I]Quà một chiều: khoai lang, lúa ngô[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4](Thầy đồ dạy học) [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Trong hai câu luận, Tú Xương một lần nữa cám phục sự hy sinh[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] rất mực của vợ: [I]Năm nắng mười mưa dám quản công[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] Ở câu thơ này, [I]nắng mưa [/I]chỉ sự vất vả, [I]năm mười [/I]là số lượng[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] phiếm chỉ, để nói số nhiều, được tách ra tạo nên một thành ngữ[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] chéo (năm nắng mười mưa) vừa nói lên sự vất vả gian lao, vừa thể[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] hiện được đức tính chịu thương chịu khô, hết lòng vì chồng vì con[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] của bà Tú. [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] Trong những bài thơ viết về vợ của Tú Xương, bao giờ ta cũng bắt[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] gặp hình ảnh hai người: bà Tú hiện lên phía trước, ông Tú khuất lấp[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] ở phía sau, nhìn tinh mới thấy. Khi đã thấy rồi thì ấn tượng thật[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] sâu đậm. ờ bài thơ thương vợ cũng vậy. ông Tú không xuất hiện[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] trực tiếp nhưng vẫn hiển hiện trong từng câu thơ. Đằng sau cốt cách[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] khôi hài, trào phúng là cả một tấm lòng, không chỉ thương mà còn[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] tri ân vợ. Về câu thơ [I]Nuôi đủ năm con với một chồng, [/I]có người cho[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] rằng ở đây ông Tú tự coi mình là một thứ con đặc biệt để bà Tú[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] phải nuôi. Tú Xương đã không gộp mình với con để nói mà tách[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] riêng, con riêng rất rạch ròi là để ông tự riêng tri ân vợ.[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Nhà thơ không chỉ cảm phục, biết ơn sự hi. sinh rất mực của vợ[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] mà ông còn tự trách, tự lên án bản thân. ông không dựa vào duyên[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] số để trút bỏ trách nhiệm. Bà Tú lấy ông là do duyên nhưng duyên [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]một mà nợ hai. Tú Xương tự coi mình là cái nợ mà bà Tú phải gánh[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] chịu Nợ gấp đôi duyên, duyên ít nợ nhiều. ông chửi thói đời bạc[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] bẽo, vì thói đời là một nguyên nhân sâu xa khiến bà Tú phải khổ.[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Nhưng Tú Xương cũng không đổ vấy cho thói đời. Sự hờ hững của[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] ông với con cũng là một biểu hiện của thói đời bạc bẽo. Câu thơ Tú[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Xương tự rủa mát mình cũng là lời tự phán xét, tự lên án:[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] [I]Cô chồng hờ hững cũng như không[/I][/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4] [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Ở cái thời mà xã hội đã có luật không thành văn đối với người[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] phụ nữ: [I]xuất giá tòng phu [/I](lấy chồng [I]theo [/I]chồng), đối với mối quan[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] hệ vợ chồng thì [I]phu xướng, phụ tùy [/I](chồng nói, vợ theo), 'thế mà có[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] một nhà nho đám sòng phẳng với bản thân, với cuộc đời, đám tự[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] thừa nhận mình là quân ăn lương vợ, không những đã biết nhận[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] ra thiếu sót, mà còn đám tự nhận khuyết điểm. Một con người như[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] thế chẳng đẹp lắm sao? [/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Nhan đề [I]Thương vợ [/I]chưa nói hết sự sâu sắc trong tình cảm của[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Tú Xương đối với vợ cũng như chưa thể hiện được đầy đủ về đẹp[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] nhân bản của hồn thơ Tú Xương. [I]ở [/I]bài thơ này, tác giả không chỉ[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] thương vợ mà còn ơn vợ, không chỉ lên án [I]thôi đời [/I]mà còn tự trách. [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Nhà thơ dám tự nhận khuyết điểm, càng thấy mình khiếm[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] khuyết càng thương yêu, quý trọng vợ hơn. [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]Tình thương yêu, quý trọng vợ là cảm xúc có phần mới mẻ[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] so với những cảm xúc quen thuộc trong văn học trung đại.[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Cảm xúc mới mẻ đó lại được diễn tả bằng hình ánh và ngôn [/SIZE][/FONT] [FONT=Arial] [SIZE=4]ngữ quen thuộc của văn học dân gian, chứng tỏ hồn thơ Tú[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] Xương dù mới lạ, độc đáo vẫn rất gần gũi với mọi người, vẫn[/SIZE][/FONT][FONT=Arial] [SIZE=4] có gốc rễ sâu xa trong tâm thức dân tộc. [I]Sưu tầm[/I] [/SIZE][/FONT] [/QUOTE]
Tên
Mã xác nhận
Gửi trả lời
KIẾN THỨC PHỔ THÔNG
Trung Học Phổ Thông
Ngữ văn THPT
Văn 11
Thương vợ - Trần Tế Xương
Bình giảng bài thơ Thương vợ của Tú Xương
Top