Trang chủ
Bài viết mới
Diễn đàn
Bài mới trên hồ sơ
Hoạt động mới nhất
VIDEO
Mùa Tết
Văn Học Trẻ
Văn Học News
Media
New media
New comments
Search media
Đại Học
Đại cương
Chuyên ngành
Triết học
Kinh tế
KHXH & NV
Công nghệ thông tin
Khoa học kĩ thuật
Luận văn, tiểu luận
Phổ Thông
Lớp 12
Ngữ văn 12
Lớp 11
Ngữ văn 11
Lớp 10
Ngữ văn 10
LỚP 9
Ngữ văn 9
Lớp 8
Ngữ văn 8
Lớp 7
Ngữ văn 7
Lớp 6
Ngữ văn 6
Tiểu học
Thành viên
Thành viên trực tuyến
Bài mới trên hồ sơ
Tìm trong hồ sơ cá nhân
Credits
Transactions
Xu: 0
Đăng nhập
Đăng ký
Có gì mới?
Tìm kiếm
Tìm kiếm
Chỉ tìm trong tiêu đề
Bởi:
Hoạt động mới nhất
Đăng ký
Menu
Đăng nhập
Đăng ký
Install the app
Cài đặt
Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com -
Định hướng Forum
Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN Kết nối:
VNK X
-
VNK groups
| Nhà Tài Trợ:
BhnongFood X
-
Bhnong groups
-
Đặt mua Bánh Bhnong
KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔN NGỮ HỌC
Tiếng Việt
Âm tố, âm vị và âm tiết trong tiếng Việt
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Trả lời chủ đề
Nội dung
<blockquote data-quote="bichngoc" data-source="post: 66572" data-attributes="member: 1814"><p><strong>Tìm hiểu về âm tiết tiếng Việt</strong></p><p></p><p><span style="font-size: 12px"><strong><p style="text-align: center"><span style="color: blue">TÌM HIỂU VỀ ÂM TIẾT TIẾNG VIỆT </span></p><p></strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong> 1- Ðịnh nghĩa</strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Tiếng Việt là ngôn ngữ khác với các ngôn ngữ Aán Aâu , nó là ngôn ngữ đơn tiết . Việc này có thể thấy rất rõ qua một chuỗi phát âm của người việt . Chuỗi phát âm có thể được chia ra thành những khúc đoạn nhỏ , lớn khác nhau. chính vì vậy khi định nghĩa âm tiết người ta thường định nghĩa một cách đơn giản : </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Âm tiết là đơn vị phát âm nhỏ nhất , đơn vị tự nhiên nhất trong lời nói của con người . Mỗi âm tiết là một tiếng . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Ví dụ : Tiến lên toàn thắng ắt về ta. </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Qua ví dụ trên chúng ta sẽ có 7 âm tiết khác nhau . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Ðiều đặc biệt trong tiếng Việt là âm tiết có thể trùng với từ khi từ đó là từ đơn (bàn : một âm tiết và đồng thời cũng là một từ ), cũng có khi âm tiết trùng với một âm vị ( ví dụ u vừa là âm tiết vừa là âm vị ). </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong>2 - Cấu tạo về cách phát âm của âm tiết tiếng Việt</strong> </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Thuyết độ căng:</span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Mỗi âm tiết khi phát âm đều trải qua ba giai đoạn : </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Giai đoạn tăng độ căng </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Giai đoạn đỉnh điểm của độ căng </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Giai đoạn giảm độ căng và đi đến kết thúc . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Theo cách phát âm này chúng ta có sơ đồ hình sin cho mỗi một âm tiết , và nhìn vào sơ đồ hình sin chúng ta nhận thấy các âm tiết luôn có độ dài bằng nhau. </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Trong tiếng Việt ( và các ngôn ngữ đơn lập khác ) âm tiết (hay tiếng hay chữ hay tiết vị ) đều là đơn vị ngữ học trung tâmcủa hệ thống kí hiệu. Các âm tiết có thể là hình vị , từ, ( theo Nguyễn Tài Cẩn- 1960, Nguyễn Thiện Giáp 1996) . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Trên bình diện âm vị học , mỗi âm tiết tiếng Việt có cấu trúc hai bậc : </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">- cấu trúc bậc thứ nhất gồm có : 1. Thanh điệu , một đơn vị siêu đoạn tính. Gồm có hai nét khu biệt là âm vực ( cao / thấp hoặc phù / trầm) và âm điệu (bằng / trắc hoặc bình / thướng ). 2. Thanh mẫu ( hay thủy âm , hay phụ âm đầu ) . 3. Vận mẫu ( phần vần của âm tiết). </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">- Cấu trúc bậc thứ hai : Là những chùm nét khu biệt cấu tạo nên thanh mẫu và vận mẫu . </span></p><p><span style="font-size: 12px">Thanh mẫu gồm có một chùm nét khu biệt phụ âm tính ( phương thức phát âm và vị trí cấu âm của mỗi phụ âm ). Còn một chùm khác là một cặp nét sóng đôi nguyên âm tính ( tròn môi mạc hóa ) . Chùm thứ nhất bao giờ cũng đặt trước chùm thứ hai . Mặc dù trên thực tế của sự phát âm các yếu tố có ảnh hưởng của tròn môi- mạc hóa bao giờ cũng xuất hiện trước khi phát âm . Chính vì vậy, có thể cụ thể hóa hai chùm nét khu biệt của thủy âm thành hai âm vị : Phụ âm đầu, và âm đệm ( tiền chính âm) . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Như vậy theo cấu trúc hai bậc dạng trên , mô hình âm tiết có vị trí âm đệm nằm về phía phần thanh mẫu ( thủy âm) .</span></p><p> <span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Vận mẫu ( hay vần ) cũng gồm có hai chùm nét khu biệt . Một chùm nét nguyên âm tính gọi là chính âm, và một chùm nét phụ âm tính hay bán phụ âm tính gọi chung là chung âm ( hay âm cuối ). Trong thực tế có những vần chỉ có chính âm và có những vần có cả chính âm và chung âm . Nếu vần có chung âm nó được thể hiện như một phụ âm tắc khép hay một bán phụ âm khép . Trong trường hợp vần có cả chính âm và chng âm còn có một chùm nét có tác dụng khu biệt giữa các vần chặt với các vần lỏng . ( Lỏng là các vần có chính âm dài và chung âm ngắn, còn chặt là các vần có chính âm ngắn và chung âm dài) . Chung âm dài phát âm mạnh hơn chung âm ngắn nhiều , vì nó bắt đầu ngay sát đỉnh âm tiết. </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong> 3- Ðặc điểm của âm tiết tiếng Việt</strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Ðặc điểm cơ bản của âm tiết tiếng Việt là mỗi âm tiết là hình thức biểu đạt của một hình vị . Ví dụ như từ sinh viên bao gồm hai hình vị có vỏ ngữ âm của các âm tiết sinh và viên . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px">Là vỏ ngữ âm của một hình vị hay một ừ đơn nên mỗi âm tiết tiếng Việt bao giờ cũng tương ứng với một ý nghĩa nhất định . Chính vì vậy ,việc phá vỡ hay xê dịch vị trí của các âm vị trong một đơn vị âm tiết là điều khó ó thể xảy ra. Nói cách khác cấu trúc của âm tiết tiếng Việt là một cấu trúc chặt chẽ . Mỗi âm vị có một vị trí nhất định trong âm tiết . Dựa trên cơ sở trên phát biểu đặc điểm âm tiết tiếng Việt như sau: </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Âm tiết tiếng Việt được chia thành ba phần : Phần phụ âm đầu , phần vần và thanh điệu , thanh điệu luôn nằm trên toàn bộ âm tiết . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Căn cứ vào đăc điểm này người ta vẽ được mô hình của âm tiết . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Chứng minh cho đặc điểm của âm tiết có các căn cứ : </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Căn cứ vào từ láy </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Căn cứ vào kiểu từ iêc hoặc iệc hoá </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Căn cứ vào từ lái </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Căn cứ vào vần của thơ ca </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong>4- Các vị trí trong mô hình âm tiết</strong> </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">* Vị trí số 1: Âm đầu. </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Vị trí số 2: Âm đệm. </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Vị trí số 3: Âm chính . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Vị trí số 4: Âm cuối. </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong> 5- Phân loại âm tiết tiếng Việt</strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Có hai cơ sở dùng cho việc phân loại âm tiết tiếng Việt . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong>a- Phân loại dựa vào vị trí số 1 và số 2</strong> : Cách phân loại này cho ta các âm tiết từ nhẹ ---- nặng : </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết nhẹ </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết hơi nhẹ </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết hơi nặng </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết nặng . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong>b- Phân loại dựa vào vị trí số 4 : </strong>cách phân loại này cho ta các âm tiết từ mở ------ khép : </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết mở . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết hơi mở . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết hơi khép. </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Âm tiết khép. </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong>6- Sự biến hóa ngữ âm</strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Trong khi nói con người luôn phát ra một chuỗi âm thanh liên tục , vì vậy chúng luôn có sự ảnh hưởng lẫn nhau . Ðặc biệt là những âm tố lân cận được nói trong cùng một âm tiết . Sự ảnh hưởng lẫn nhau này gây ra hiện tượng biến hoá ngữ âm : sự thích nghi, đồng hóa, dị hóa , thêm âm , bớt âm,.... Một số hiện tượng biến hóa ngữ âm thường gặp trong tiếng Việt là : </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Sự thích nghi: Sự thích nghi xuất hiện giữa nguyên âm và phụ âm đứng cạnh nhau. Nếu âm tố sau biến đổi cho giống âm tố trước Ðó là sự thích nghi xuôi. Còn nếu âm tố trước biến đổi cho phù hợp với âm tố sau Ðó là sự thích nghi ngược . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Hiện tượng thích nghi thể hiện rõ rệt trong những vần có nguyên âm dòng trước và dòng sau kết hợp với các phụ âm / K /, / N / . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Sự đồng hóa : Xuất hiện giữa các âm tố cùng loại ( nguyên âm với nguyên âm, phụ âm với phụ âm , thanh điệu với thanh điệu ) </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Ví dụ : vỏn vẹn ----- Vẻn vẹn </span></p><p><span style="font-size: 12px"> Muôn vạn ------ muôn vàn </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Sự dị hóa : Xuất hiện giữa những âm tố hay các hiện tượng âm thanh cùng loại , khi một yếu tố biến đổi cho khác với yếu tố kia . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Ví dụ : Nhỏ nhỏ----- Nho nhỏ </span></p><p><span style="font-size: 12px"> Nhạt nhạt ---- Nhàn nhạt </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Sự bớt âm : Là hiện tượng rút gọn để phát âm dễ hơn . Thường xuất hiện trong khẩu ngữ . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Ví dụ : Ba mươi mốt ----- băm mốt </span></p><p><span style="font-size: 12px"> Phải không ------ Phỏng </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">(Sưu tầm)</span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="bichngoc, post: 66572, member: 1814"] [b]Tìm hiểu về âm tiết tiếng Việt[/b] [SIZE="3"][B][CENTER][COLOR="blue"]TÌM HIỂU VỀ ÂM TIẾT TIẾNG VIỆT [/COLOR][/CENTER][/B] [B] 1- Ðịnh nghĩa[/B] Tiếng Việt là ngôn ngữ khác với các ngôn ngữ Aán Aâu , nó là ngôn ngữ đơn tiết . Việc này có thể thấy rất rõ qua một chuỗi phát âm của người việt . Chuỗi phát âm có thể được chia ra thành những khúc đoạn nhỏ , lớn khác nhau. chính vì vậy khi định nghĩa âm tiết người ta thường định nghĩa một cách đơn giản : Âm tiết là đơn vị phát âm nhỏ nhất , đơn vị tự nhiên nhất trong lời nói của con người . Mỗi âm tiết là một tiếng . Ví dụ : Tiến lên toàn thắng ắt về ta. Qua ví dụ trên chúng ta sẽ có 7 âm tiết khác nhau . Ðiều đặc biệt trong tiếng Việt là âm tiết có thể trùng với từ khi từ đó là từ đơn (bàn : một âm tiết và đồng thời cũng là một từ ), cũng có khi âm tiết trùng với một âm vị ( ví dụ u vừa là âm tiết vừa là âm vị ). [B]2 - Cấu tạo về cách phát âm của âm tiết tiếng Việt[/B] Thuyết độ căng: Mỗi âm tiết khi phát âm đều trải qua ba giai đoạn : * Giai đoạn tăng độ căng * Giai đoạn đỉnh điểm của độ căng * Giai đoạn giảm độ căng và đi đến kết thúc . Theo cách phát âm này chúng ta có sơ đồ hình sin cho mỗi một âm tiết , và nhìn vào sơ đồ hình sin chúng ta nhận thấy các âm tiết luôn có độ dài bằng nhau. Trong tiếng Việt ( và các ngôn ngữ đơn lập khác ) âm tiết (hay tiếng hay chữ hay tiết vị ) đều là đơn vị ngữ học trung tâmcủa hệ thống kí hiệu. Các âm tiết có thể là hình vị , từ, ( theo Nguyễn Tài Cẩn- 1960, Nguyễn Thiện Giáp 1996) . Trên bình diện âm vị học , mỗi âm tiết tiếng Việt có cấu trúc hai bậc : - cấu trúc bậc thứ nhất gồm có : 1. Thanh điệu , một đơn vị siêu đoạn tính. Gồm có hai nét khu biệt là âm vực ( cao / thấp hoặc phù / trầm) và âm điệu (bằng / trắc hoặc bình / thướng ). 2. Thanh mẫu ( hay thủy âm , hay phụ âm đầu ) . 3. Vận mẫu ( phần vần của âm tiết). - Cấu trúc bậc thứ hai : Là những chùm nét khu biệt cấu tạo nên thanh mẫu và vận mẫu . Thanh mẫu gồm có một chùm nét khu biệt phụ âm tính ( phương thức phát âm và vị trí cấu âm của mỗi phụ âm ). Còn một chùm khác là một cặp nét sóng đôi nguyên âm tính ( tròn môi mạc hóa ) . Chùm thứ nhất bao giờ cũng đặt trước chùm thứ hai . Mặc dù trên thực tế của sự phát âm các yếu tố có ảnh hưởng của tròn môi- mạc hóa bao giờ cũng xuất hiện trước khi phát âm . Chính vì vậy, có thể cụ thể hóa hai chùm nét khu biệt của thủy âm thành hai âm vị : Phụ âm đầu, và âm đệm ( tiền chính âm) . Như vậy theo cấu trúc hai bậc dạng trên , mô hình âm tiết có vị trí âm đệm nằm về phía phần thanh mẫu ( thủy âm) . Vận mẫu ( hay vần ) cũng gồm có hai chùm nét khu biệt . Một chùm nét nguyên âm tính gọi là chính âm, và một chùm nét phụ âm tính hay bán phụ âm tính gọi chung là chung âm ( hay âm cuối ). Trong thực tế có những vần chỉ có chính âm và có những vần có cả chính âm và chung âm . Nếu vần có chung âm nó được thể hiện như một phụ âm tắc khép hay một bán phụ âm khép . Trong trường hợp vần có cả chính âm và chng âm còn có một chùm nét có tác dụng khu biệt giữa các vần chặt với các vần lỏng . ( Lỏng là các vần có chính âm dài và chung âm ngắn, còn chặt là các vần có chính âm ngắn và chung âm dài) . Chung âm dài phát âm mạnh hơn chung âm ngắn nhiều , vì nó bắt đầu ngay sát đỉnh âm tiết. [B] 3- Ðặc điểm của âm tiết tiếng Việt[/B] Ðặc điểm cơ bản của âm tiết tiếng Việt là mỗi âm tiết là hình thức biểu đạt của một hình vị . Ví dụ như từ sinh viên bao gồm hai hình vị có vỏ ngữ âm của các âm tiết sinh và viên . Là vỏ ngữ âm của một hình vị hay một ừ đơn nên mỗi âm tiết tiếng Việt bao giờ cũng tương ứng với một ý nghĩa nhất định . Chính vì vậy ,việc phá vỡ hay xê dịch vị trí của các âm vị trong một đơn vị âm tiết là điều khó ó thể xảy ra. Nói cách khác cấu trúc của âm tiết tiếng Việt là một cấu trúc chặt chẽ . Mỗi âm vị có một vị trí nhất định trong âm tiết . Dựa trên cơ sở trên phát biểu đặc điểm âm tiết tiếng Việt như sau: Âm tiết tiếng Việt được chia thành ba phần : Phần phụ âm đầu , phần vần và thanh điệu , thanh điệu luôn nằm trên toàn bộ âm tiết . Căn cứ vào đăc điểm này người ta vẽ được mô hình của âm tiết . Chứng minh cho đặc điểm của âm tiết có các căn cứ : * Căn cứ vào từ láy * Căn cứ vào kiểu từ iêc hoặc iệc hoá * Căn cứ vào từ lái * Căn cứ vào vần của thơ ca [B]4- Các vị trí trong mô hình âm tiết[/B] * Vị trí số 1: Âm đầu. * Vị trí số 2: Âm đệm. * Vị trí số 3: Âm chính . * Vị trí số 4: Âm cuối. [B] 5- Phân loại âm tiết tiếng Việt[/B] Có hai cơ sở dùng cho việc phân loại âm tiết tiếng Việt . [B]a- Phân loại dựa vào vị trí số 1 và số 2[/B] : Cách phân loại này cho ta các âm tiết từ nhẹ ---- nặng : * Âm tiết nhẹ * Âm tiết hơi nhẹ * Âm tiết hơi nặng * Âm tiết nặng . [B]b- Phân loại dựa vào vị trí số 4 : [/B]cách phân loại này cho ta các âm tiết từ mở ------ khép : * Âm tiết mở . * Âm tiết hơi mở . * Âm tiết hơi khép. * Âm tiết khép. [B]6- Sự biến hóa ngữ âm[/B] Trong khi nói con người luôn phát ra một chuỗi âm thanh liên tục , vì vậy chúng luôn có sự ảnh hưởng lẫn nhau . Ðặc biệt là những âm tố lân cận được nói trong cùng một âm tiết . Sự ảnh hưởng lẫn nhau này gây ra hiện tượng biến hoá ngữ âm : sự thích nghi, đồng hóa, dị hóa , thêm âm , bớt âm,.... Một số hiện tượng biến hóa ngữ âm thường gặp trong tiếng Việt là : * Sự thích nghi: Sự thích nghi xuất hiện giữa nguyên âm và phụ âm đứng cạnh nhau. Nếu âm tố sau biến đổi cho giống âm tố trước Ðó là sự thích nghi xuôi. Còn nếu âm tố trước biến đổi cho phù hợp với âm tố sau Ðó là sự thích nghi ngược . Hiện tượng thích nghi thể hiện rõ rệt trong những vần có nguyên âm dòng trước và dòng sau kết hợp với các phụ âm / K /, / N / . * Sự đồng hóa : Xuất hiện giữa các âm tố cùng loại ( nguyên âm với nguyên âm, phụ âm với phụ âm , thanh điệu với thanh điệu ) Ví dụ : vỏn vẹn ----- Vẻn vẹn Muôn vạn ------ muôn vàn * Sự dị hóa : Xuất hiện giữa những âm tố hay các hiện tượng âm thanh cùng loại , khi một yếu tố biến đổi cho khác với yếu tố kia . Ví dụ : Nhỏ nhỏ----- Nho nhỏ Nhạt nhạt ---- Nhàn nhạt * Sự bớt âm : Là hiện tượng rút gọn để phát âm dễ hơn . Thường xuất hiện trong khẩu ngữ . Ví dụ : Ba mươi mốt ----- băm mốt Phải không ------ Phỏng (Sưu tầm)[/SIZE] [/QUOTE]
Tên
Mã xác nhận
Gửi trả lời
KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔN NGỮ HỌC
Tiếng Việt
Âm tố, âm vị và âm tiết trong tiếng Việt
Top