Trang chủ
Bài viết mới
Diễn đàn
Bài mới trên hồ sơ
Hoạt động mới nhất
VIDEO
Mùa Tết
Văn Học Trẻ
Văn Học News
Media
New media
New comments
Search media
Đại Học
Đại cương
Chuyên ngành
Triết học
Kinh tế
KHXH & NV
Công nghệ thông tin
Khoa học kĩ thuật
Luận văn, tiểu luận
Phổ Thông
Lớp 12
Ngữ văn 12
Lớp 11
Ngữ văn 11
Lớp 10
Ngữ văn 10
LỚP 9
Ngữ văn 9
Lớp 8
Ngữ văn 8
Lớp 7
Ngữ văn 7
Lớp 6
Ngữ văn 6
Tiểu học
Thành viên
Thành viên trực tuyến
Bài mới trên hồ sơ
Tìm trong hồ sơ cá nhân
Credits
Transactions
Xu: 0
Đăng nhập
Đăng ký
Có gì mới?
Tìm kiếm
Tìm kiếm
Chỉ tìm trong tiêu đề
Bởi:
Hoạt động mới nhất
Đăng ký
Menu
Đăng nhập
Đăng ký
Install the app
Cài đặt
Chào mừng Bạn tham gia Diễn Đàn VNKienThuc.com -
Định hướng Forum
Kiến Thức
- HÃY TẠO CHỦ ĐỀ KIẾN THỨC HỮU ÍCH VÀ CÙNG NHAU THẢO LUẬN Kết nối:
VNK X
-
VNK groups
| Nhà Tài Trợ:
BhnongFood X
-
Bhnong groups
-
Đặt mua Bánh Bhnong
KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔN NGỮ HỌC
Tiếng Việt
Âm tố, âm vị và âm tiết trong tiếng Việt
JavaScript is disabled. For a better experience, please enable JavaScript in your browser before proceeding.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Trả lời chủ đề
Nội dung
<blockquote data-quote="bichngoc" data-source="post: 66571" data-attributes="member: 1814"><p><strong>Tìm hiểu về âm vị tiếng Việt</strong></p><p></p><p><span style="font-size: 12px"><strong><p style="text-align: center"><span style="color: blue">TÌM HIỂU VỀ ÂM VỊ TIẾNG VIỆT</span></p><p></strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong> 1- Ðịnh nghĩa</strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Có nhiều cách định nghĩa khác nhau . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Theo cuốn Ngữ âm học tiếng Việt hiện đại NXBGD 1972 ,nhóm tác giả Cù Ðình Tú thì âm vị là đơn vị nhỏ nhất của ngữ âm có mang chức năng phân biệt nghĩa và nhận diện từ . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Theo cuốn ngữ âm tiếng Việt của ông Ðoàn Thiện Thuật thì âm vị là tổng thể các nét khu biệt ,được xuất hiện đồng thời (được con người tri giác theo trật tự trước sau) và có chức năng khu biệt vỏ âm thanh của từ hoặc hình vị . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Như vậy , ta có thể hình dung những định nghĩa trên đều được định nghĩa ở hai bình diện : Bình diện chức năng khu biệt , tức thuộc về bình diện ngôn ngữ học, và bình diện thời gian , tức mặt thể chất hay vật lí . Aâm vị , một là có thể định nghĩa như một đơn vị âm vị học : Có tác dụng khu biệt , không thể phân tích thành những đơn vị nhỏ hơn kế tiếp nhau trong thời gian . Hai là được định nghĩa như một tập hợp những nét khu biệt được thực hiện đồng thời . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Hai đặc tính : Ðồng thời và kế tiếp được nói đến trong các định nghĩa nói trên không phải là những thuộc tính khách quan có thể quan sát được trong tín hiệu ngôn ngữ , chúng ta có thể dựa vào nó để phân giới giữa cấp độ âm vị với cấp độ nét khu biệt . Hoặc để phân biệt các âm vị đoạn tính với các âm vị siêu đoạn tính. </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Theo Giáo sư Cao Xuân Hạo , thì những cách định nghĩa trên vẫn còn có những chỗ chưa thoả đáng : Có tính chất ấn tượng chủ nghĩa , có sự lầm lẫn về cách tri giác tính đồng thời, kế tiếp.. . và theo ông thì chỉ cần thay Một tập hợp những nét khu biệt được thực hiện đồng thời bằng cách cụ thể hơn như Một tập hợp những nét khu biệt có tham gia thế đối lập về trật tự thời gian bên trong cái cái đơn vị ở cấp cao hơn mà nó khu biệt. Từ đó , theo giáo sư thì định nghĩa âm vị là Aâm vị là đơn vị khu biệt âm thanh nhỏ nhất có tham gia vào thế đối lập âm vị học về trật tự thời gian , hoặc âm vị là đơn vị âm vị học tuyến tính nhỏ nhất . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Theo Ðinh Lê Thư và Nguyễn Văn Huệ Nguời ta thường định nghĩa : Aâm vị là đơn vị nhỏ nhất của cơ cấu âm thanh ngôn ngữ , dùng để cấu tạo và phân biệt hình thức ngữ âm của những đơn vị có nghĩa của ngôn ngữ từ và hình vị .</span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Ví dụ : các từ tôi và đôi, ta và đatrong tiếng Việt Phân biệt nhau bởi các âm vị / t /, / đ / . Như vậy, nếu thay âm vị này bằng một âm vị khác trong cùng một âm tiết sẽ làm cho âm tiết đó thay đổi về nghĩa hoặc mất nghĩa . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Về chức năng của âm vị : Các âm vị trên nguyên tắc nhất định phải có sự khác nhau , ít nhất là về một đặc trưng nào đó . Chính nhờ sự khác biệt này mà các âm vị có thể tạo ra sự khác biệt về hình thức âm thanh của các hình vị và từ , tạo nên những tín hiệu khác biệt đối với sự cảm thụ của con người . Chức năng khu biệt vỏ âm thanh của hình vị và từ , chức năng cấu tạo nên những thành tố của đơn vị có nghĩa . ( Có những âm tiết có thể do nhiều âm vị cấu tạo nên , ví dụ chuyện gồm 5 âm vị cấu thành. Nhưng cũng có những âm tiết chỉ gồm 2 âm vị cơ bản , ví dụ : u mẹ , y- hắn ta ) </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Kí hiệu âm vị : Xác định chính xác các âm vị mang chức năng khu biệt nghĩa , khi đó mới đặt chúng vào trong hai gạch đứng . Ví dụ / K / , / b / ,... </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong> 2- Biến thể của âm vị</strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Mỗi một ngôn ngữ có số lượng hữu hạn các âm vị mang nghĩa , ì thế những âm vị này đã kết hợp với nhau trong nhiều hoàn cảnh và vị trí khác nhau . Không những thế các âm vị lại còn được thể hiện cụ thể hoá trong những lời nói của các cá nhân ở các địa phương khác nhau. Chính vì vậy, âm vị được thể hiện đa dạng dưới hình thức các biến thể . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Chúng ta gọi tất cả những âm tố khác nhau cùng thể hiện một âm vị là là những biến thể của âm vị đó . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong>a- Sự phân bố âm vị và các biến thể của chúng : </strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Phân bố tương đương ( hoàn toàn trùng nhau). </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Phân bố bổ sung . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Phân bố tương đương bộ phận. </span></p><p><span style="font-size: 12px"> - Phân bố bao hàm. </span></p><p><span style="font-size: 12px"> - Phân bố giao nhau. </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Ví dụ : </span></p><p><span style="font-size: 12px"> AB ; A B ; B A ; A B ; </span></p><p><span style="font-size: 12px"> kiểu 1 ; kiểu 2 ; kiểu 3a ; kiểu 3b </span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong> </strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong>b- Các kiểu biến thể : </strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Biến thể tự do. </span></p><p><span style="font-size: 12px"> * Biến thể bắt buộc . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Các biến thể bắt buộc được chia thành biến thể kết hợp và biến thể vị trí </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong>3- Các nét khu biệt âm vị và sự đối lập âm vị</strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong></strong></span></p><p><span style="font-size: 12px"><strong> a- các nét khu biệt âm vị </strong>: Ðó là bao gồm hàng loạt các đặc trưng tồn tại đồng thời để tạo thành một âm vị thống nhất. Trong số các đặc trưng ấy người ta phân biệt những đặc trưng cần yếu để khu biệt các âm vị . Những đặc trưng cần yếu của âm vị được gọi là nét khu biệt . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px">Ví dụ : / d / : hữu thanh - đầu lưỡi / răng tắc . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> / t / : Vô thanh - đầu lưỡi / răng - tắc . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> Nét khu biệt giữa hai âm vị trên là : hữu thanh và vô thanh . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px">Như vậy : nét khu biệt được xác định trên cơ sở sự đối lập âm vị trên một ngôn ngữ cụ thể . Nét khu biệt có thể xảy ra có lúc là hai yếu tố đối lập nhau . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px">b - Sự đối lập âm vị : Sự đối lập giữa hai âm vị tạo thành thế đối lập </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p> <span style="font-size: 12px">Ví dụ : / v / và / f / : có nét đối lập giữa hữu thanh và vô thanh </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px">Có các loại thế đối lập như sau : </span></p><p><span style="font-size: 12px"> - Thế đối lập một tiêu chí . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> - Thê đối lập nhiều tiêu chí . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> - Thế đối lập loại hình . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> - Thế đối lập đơn lập. </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">các âm âm vị tạo thành một hệ thống : Ðó là hệ thống các thế đối lập âm vị . </span></p><p><span style="font-size: 12px"> </span></p><p><span style="font-size: 12px"> <strong>4- Phiên âm ngữ âm học</strong> </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">Phiên âm ngữ âm học là hình thức cơ bản của việc phân tích các ngôn ngữ .Các nhà ngôn ngữ học dựa trên sự phân đoạn của các kí hiệu ng6n ngữ trên một ngôn ngữ cụ thể , sự phiên âm này dựa trên sự phân đoạn các âm vị học . Nó sử dụng một hệ thống chặt chẽ của các kí hiệu , thường là một kí hiệu ghi một âm vị . Ví dụ : trong tiếng Anh pace được phiên âm như sau : / peis /. Trong tiếng Việt nhà : / na / </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px"> Sự mở rộng của loại phiên âm này được gọi là phiên âm các biến thể . </span></p><p><span style="font-size: 12px"></span></p><p><span style="font-size: 12px">(Sưu tầm)</span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="bichngoc, post: 66571, member: 1814"] [b]Tìm hiểu về âm vị tiếng Việt[/b] [SIZE="3"][B][CENTER][COLOR="blue"]TÌM HIỂU VỀ ÂM VỊ TIẾNG VIỆT[/COLOR][/CENTER][/B] [B] 1- Ðịnh nghĩa[/B] Có nhiều cách định nghĩa khác nhau . Theo cuốn Ngữ âm học tiếng Việt hiện đại NXBGD 1972 ,nhóm tác giả Cù Ðình Tú thì âm vị là đơn vị nhỏ nhất của ngữ âm có mang chức năng phân biệt nghĩa và nhận diện từ . Theo cuốn ngữ âm tiếng Việt của ông Ðoàn Thiện Thuật thì âm vị là tổng thể các nét khu biệt ,được xuất hiện đồng thời (được con người tri giác theo trật tự trước sau) và có chức năng khu biệt vỏ âm thanh của từ hoặc hình vị . Như vậy , ta có thể hình dung những định nghĩa trên đều được định nghĩa ở hai bình diện : Bình diện chức năng khu biệt , tức thuộc về bình diện ngôn ngữ học, và bình diện thời gian , tức mặt thể chất hay vật lí . Aâm vị , một là có thể định nghĩa như một đơn vị âm vị học : Có tác dụng khu biệt , không thể phân tích thành những đơn vị nhỏ hơn kế tiếp nhau trong thời gian . Hai là được định nghĩa như một tập hợp những nét khu biệt được thực hiện đồng thời . Hai đặc tính : Ðồng thời và kế tiếp được nói đến trong các định nghĩa nói trên không phải là những thuộc tính khách quan có thể quan sát được trong tín hiệu ngôn ngữ , chúng ta có thể dựa vào nó để phân giới giữa cấp độ âm vị với cấp độ nét khu biệt . Hoặc để phân biệt các âm vị đoạn tính với các âm vị siêu đoạn tính. Theo Giáo sư Cao Xuân Hạo , thì những cách định nghĩa trên vẫn còn có những chỗ chưa thoả đáng : Có tính chất ấn tượng chủ nghĩa , có sự lầm lẫn về cách tri giác tính đồng thời, kế tiếp.. . và theo ông thì chỉ cần thay Một tập hợp những nét khu biệt được thực hiện đồng thời bằng cách cụ thể hơn như Một tập hợp những nét khu biệt có tham gia thế đối lập về trật tự thời gian bên trong cái cái đơn vị ở cấp cao hơn mà nó khu biệt. Từ đó , theo giáo sư thì định nghĩa âm vị là Aâm vị là đơn vị khu biệt âm thanh nhỏ nhất có tham gia vào thế đối lập âm vị học về trật tự thời gian , hoặc âm vị là đơn vị âm vị học tuyến tính nhỏ nhất . Theo Ðinh Lê Thư và Nguyễn Văn Huệ Nguời ta thường định nghĩa : Aâm vị là đơn vị nhỏ nhất của cơ cấu âm thanh ngôn ngữ , dùng để cấu tạo và phân biệt hình thức ngữ âm của những đơn vị có nghĩa của ngôn ngữ từ và hình vị . Ví dụ : các từ tôi và đôi, ta và đatrong tiếng Việt Phân biệt nhau bởi các âm vị / t /, / đ / . Như vậy, nếu thay âm vị này bằng một âm vị khác trong cùng một âm tiết sẽ làm cho âm tiết đó thay đổi về nghĩa hoặc mất nghĩa . Về chức năng của âm vị : Các âm vị trên nguyên tắc nhất định phải có sự khác nhau , ít nhất là về một đặc trưng nào đó . Chính nhờ sự khác biệt này mà các âm vị có thể tạo ra sự khác biệt về hình thức âm thanh của các hình vị và từ , tạo nên những tín hiệu khác biệt đối với sự cảm thụ của con người . Chức năng khu biệt vỏ âm thanh của hình vị và từ , chức năng cấu tạo nên những thành tố của đơn vị có nghĩa . ( Có những âm tiết có thể do nhiều âm vị cấu tạo nên , ví dụ chuyện gồm 5 âm vị cấu thành. Nhưng cũng có những âm tiết chỉ gồm 2 âm vị cơ bản , ví dụ : u mẹ , y- hắn ta ) Kí hiệu âm vị : Xác định chính xác các âm vị mang chức năng khu biệt nghĩa , khi đó mới đặt chúng vào trong hai gạch đứng . Ví dụ / K / , / b / ,... [B] 2- Biến thể của âm vị[/B] Mỗi một ngôn ngữ có số lượng hữu hạn các âm vị mang nghĩa , ì thế những âm vị này đã kết hợp với nhau trong nhiều hoàn cảnh và vị trí khác nhau . Không những thế các âm vị lại còn được thể hiện cụ thể hoá trong những lời nói của các cá nhân ở các địa phương khác nhau. Chính vì vậy, âm vị được thể hiện đa dạng dưới hình thức các biến thể . Chúng ta gọi tất cả những âm tố khác nhau cùng thể hiện một âm vị là là những biến thể của âm vị đó . [B]a- Sự phân bố âm vị và các biến thể của chúng : [/B] * Phân bố tương đương ( hoàn toàn trùng nhau). * Phân bố bổ sung . * Phân bố tương đương bộ phận. - Phân bố bao hàm. - Phân bố giao nhau. Ví dụ : AB ; A B ; B A ; A B ; kiểu 1 ; kiểu 2 ; kiểu 3a ; kiểu 3b [B] b- Các kiểu biến thể : [/B] * Biến thể tự do. * Biến thể bắt buộc . Các biến thể bắt buộc được chia thành biến thể kết hợp và biến thể vị trí [B]3- Các nét khu biệt âm vị và sự đối lập âm vị a- các nét khu biệt âm vị [/B]: Ðó là bao gồm hàng loạt các đặc trưng tồn tại đồng thời để tạo thành một âm vị thống nhất. Trong số các đặc trưng ấy người ta phân biệt những đặc trưng cần yếu để khu biệt các âm vị . Những đặc trưng cần yếu của âm vị được gọi là nét khu biệt . Ví dụ : / d / : hữu thanh - đầu lưỡi / răng tắc . / t / : Vô thanh - đầu lưỡi / răng - tắc . Nét khu biệt giữa hai âm vị trên là : hữu thanh và vô thanh . Như vậy : nét khu biệt được xác định trên cơ sở sự đối lập âm vị trên một ngôn ngữ cụ thể . Nét khu biệt có thể xảy ra có lúc là hai yếu tố đối lập nhau . b - Sự đối lập âm vị : Sự đối lập giữa hai âm vị tạo thành thế đối lập Ví dụ : / v / và / f / : có nét đối lập giữa hữu thanh và vô thanh Có các loại thế đối lập như sau : - Thế đối lập một tiêu chí . - Thê đối lập nhiều tiêu chí . - Thế đối lập loại hình . - Thế đối lập đơn lập. các âm âm vị tạo thành một hệ thống : Ðó là hệ thống các thế đối lập âm vị . [B]4- Phiên âm ngữ âm học[/B] Phiên âm ngữ âm học là hình thức cơ bản của việc phân tích các ngôn ngữ .Các nhà ngôn ngữ học dựa trên sự phân đoạn của các kí hiệu ng6n ngữ trên một ngôn ngữ cụ thể , sự phiên âm này dựa trên sự phân đoạn các âm vị học . Nó sử dụng một hệ thống chặt chẽ của các kí hiệu , thường là một kí hiệu ghi một âm vị . Ví dụ : trong tiếng Anh pace được phiên âm như sau : / peis /. Trong tiếng Việt nhà : / na / Sự mở rộng của loại phiên âm này được gọi là phiên âm các biến thể . (Sưu tầm)[/SIZE] [/QUOTE]
Tên
Mã xác nhận
Gửi trả lời
KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔN NGỮ HỌC
Tiếng Việt
Âm tố, âm vị và âm tiết trong tiếng Việt
Top