AI PHÁT MINH RA MÁY BAY
Hàng nghìn năm nay, không biết đã có bao nhiêu người mong muốn được giống như loài chim, có thể bay lượn trên trời cao, lên tận chín tầng mây, nhưng đến thế kỷ XIX, nguyện vọng cao đẹp đó vẫn chưa trở thành hiện thực. Chỉ đến cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, cùng với sự phát triển nhanh chóng và tiến bộ vượt bậc của khoa học kỹ thuật, cùng với sự trợ giúp của động cơ và thiết bị bay có trọng lượng nặng hơn không khí, nhưng có bánh, có thể bay trên không trung – con người mới phát minh ra máy bay và cuối cùng, đã mở được cánh cửa lên không gian, bước vào kỷ nguyên chinh phục không gian, thực hiện được ước mơ bay bổng trên trời xanh.
Việc phát minh ra máy bay giúp diện mạo ngành giao thông vận tải thế giới có sự thay đổi lớn và mở ra thời đại mới. Dù cách xa vạn dặm, sáng đi chiều về đến nay đã trở thành chuyện dễ dàng. Khi con người ngồi trên công cụ giao thông đường không lý tưởng – máy bay – vừa có tốc độ nhanh, vừa an toàn, vừa cảm thấy thoải mái, thử hỏi có ai không tỏ lòng kính phục và cảm kích trước sự sáng tạo vĩ đại của người đã phát minh ra máy bay!
Tuy nhiên, bấy lâu nay vẫn tồn tại hai quan điểm trái ngược nhau trước câu hỏi: Ai là người phát minh ra chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới?
Quan điểm thứ nhất cho rằng đó là một người Nga - Môdaixki. Như trong cuốn “Sơ lược lịch sử Liên Xô” do nhà sử học Liên Xô Nôsốp chủ biên đã viết rằng, công trình sư quân sự người Nga A.F. Môdaixki (1825-1890) là người đã chế tạo chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới. Trong cuốn “Thông sử Liên Xô” do nhà sử học Liên Xô Nechitina chủ biên, cũng nói người chế tạo máy bay đầu tiên của Nga là Môdaixki. Vị thiếu tướng hải quân này đã mất một thời gian dài để thiết kế tỷ mỷ chiếc máy bay của mình, đồng thời chuẩn bị bay. Môdaixki chế tạo máy bay cánh đơn, cánh máy bay, giá lên xuống và trang bị động cơ có hệ thống điều khiển thăng bằng, lên thẳng, nghĩa là chiếc máy bay có những bộ phận chủ yếu của một máy bay hiện đại. Năm 1881, Môdaixki đã giành được giấy chứng nhận đặc biệt bản quyền sáng chế phát minh về “Khí cụ hàng không” (máy bay). Ngày 20-7-1882, tại làng Rit gần Pêtécbua, ông đã tiến hành bay thí nghiệm chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới. Một người được tận mắt chứng kiến viết: “Bánh xe máy bay của Môdaixki lăn trên mặt đất, sau đó bay lên không trung, giống như chim”. Theo cuốn “Thông sử Thế giới” do Viện khoa học Liên Xô chủ biên viết, thì động cơ được sử dụng trên chiếc máy bay bay thí nghiệm năm 1882-1885 của Môdaixki là động cơ hơi nước. Sau khi chiếc máy bay của Môdaixki xuất hiện, vào những năm 1890-1893, K. Ađrê tại Pháp, những năm 1892-1894 Hây Maximu tại My, cũng lần lượt chế tạo thử nghiệm máy bay trang bị động cơ hơi nước đầu tiên.
Quan điểm thứ hai cho rằng, máy bay do anh em nhà Rai người Mỹ phát minh. Trong cuốn “Lịch sử cận đại thế giới” do Trường đại học Cambrit biên soạn, viết: Hai anh em nhà Rai, người Mỹ, là Vinbơ Rai (1867-1912) và Ôviê Rai (1871-1948) đã lái chiếc máy bay động cơ benzin thực hiện chuyến bay đầu tiên. Giới học thuật Trung Quốc cũng có người cho rằng anh em nhà Rai đã phát minh ra chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới.
Do giá trị thực dụng của máy bay dùng động cơ hơi nước không lớn, vì vậy cùng với sự phát minh ra động cơ đốt trong, người ta đã quan tâm nhiều đến khí cụ bay thí nghiệm dùng động cơ đốt trong. Năm 1896, công trình sư người Đức - G. Gicphê, lần đầu tiên dùng động cơ đốt trong bằng nhiên liệu lỏng, trang bị cho máy bay. Sự cải tiến động cơ đốt trong và sự phát triển nhanh chóng của lý luận bay và kỹ thuật bay đã chuẩn bị điều kiện tất yếu cho việc chế tạo máy bay hiện đại.
Trong tình hình đó, đầu thế kỷ XX, anh em nhà Rai, xuất thân từ gia đình mục sư, từ nhỏ đã miệt mài quan sát, nghiên cứu khí cụ bay, đồng thời dũng cảm tiến hành bay thử nghiệm. Hai ông bắt đầu nghiên cứu chế tạo máy bay dùng động cơ đốt trong do con người điều khiển. Họ đã khắc phục vô vàn khó khăn, chế tạo thành công động cơ đốt trong 12 mã lực, phù hợp với yêu cầu bay, thông qua cánh quạt xoắn ốc được kéo bằng dây xích. Động cơ đốt trong sử dụng xăng này nhẹ, thuận tiện, lại vừa chặt chẽ. Máy bay dùng gỗ và vải tạo thành. Ngày 17-12-1903, anh em nhà Rai mang máy bay do họ tự chế đến cồn cát gần Kiđihoacơ thuộc bang Nam Carôlin, bắt đầu bay thử. Hai lần đầu cất cánh thất bại. Tiếp đó Ôviê lái máy bay cất cánh bay được 12 phút trên bầu trời, cự ly bay 120 thước Anh với độ cao 3m. Máy bay dùng động cơ đốt trong đầu tiên trên thế giới bay thử nghiệm thành công. Năm 1906, Vinbơ Rai giành bằng sáng chế phát minh của nước Mỹ. Sau khi Vinbơ qua đời, em trai ông là Ôviê tiếp tục theo đuổi việc cải tiến tính năng của máy bay. Năm 1943, Ôviê đem chiếc máy bay mà ông cùng anh trai nghiên cứu chế tạo, hiến tặng học viện Oasinhtơnmixen, năm năm sau chiếc máy bay này trở thành sản phẩm triển lãm ra mắt khách tham quan. Trên máy bay có một tấm biển ghi đậm dòng chữ: “Chiếc máy bay được phát minh sớm nhất của anh em nhà Rai”.
Sưu tầm
Sửa lần cuối bởi điều hành viên: